PERSONAE

OEDIPVS

ANTIGONA

NVNTIVS

IOCASTA

SATELLES

POLYNICES

ETEOCLES

SCAENA PRIMVM PROPE THEBAS IN VIA DEINDE THEBIS

OEDIPVS

Caeci parentis regimen et fessi unicum

patris leuamen, nata, quam tanti est mihi

genuisse uel sic, desere infaustum patrem.

In recta quid deflectis errantem gradum?

Permitte labi; melius inueniam uiam,

quam quaero, solus, quae me ab hac uita extrahat

et hoc nefandi capitis aspectu leuet

caelum atque terras. Quantulum hac egi manu!

Non uideo noxae conscium nostrae diem,

sed uideor. Hinc iam solue inhaerentem manum

et patere caecum qua uolet ferri pedem.

Ibo, ibo qua praerupta protendit iuga

meus Cithaeron, qua peragrato celer

per saxa monte iacuit Actaeon suis

noua praeda canibus, qua per obscurum nemus

siluamque opacae uallis instinctas deo

egit sorores mater et gaudens malo

uibrante fixum praetulit thyrso caput;

uel qua cucurrit, corpus inuisum trahens,

Zethi iuuencus, qua per horrentes rubos

tauri ferocis sanguis ostentat fugas;

uel qua alta maria uertice inmenso premit

Inoa rupes, qua scelus fugiens nouum

nouumque faciens mater insiluit freto

mersura natum seque - felices quibus

fortuna melior tam bonas matres dedit.

Est alius istis noster in siluis locus,

qui me reposcit: hunc petam cursu incito;

non haesitabit gressus, huc omni duce

spoliatus ibo. Quid moror sedes meas?

Mortem, Cithaeron, redde et hospitium mihi

illud meum restitue, ut exspirem senex

ubi debui infans. Recipe supplicium uetus.

Semper cruente saeue crudelis ferox,

cum occidis et cum parcis, olim iam tuum

est hoc cadauer: perage mandatum patris,

iam et matris. Animus gestit antiqua exsequi

supplicia. Quid me, nata, pestifero tenes

amore uinctum? Quid tenes? Genitor uocat.

Sequor, sequor, iam parce - sanguineum gerens

insigne regni Laius rapti furit;

en ecce, inanes manibus infestis petit

foditque uultus. Nata, genitorem uides?

Ego uideo. Tandem spiritum inimicum exspue,

desertor anime, fortis in partem tui.

Omitte poenas languidas longae morae

mortemque totam recipe; quid segnis traho

quod uiuo? Nullum facere iam possum scelus?

Possum miser, praedico - discede a patre,

discede, uirgo. Timeo post matrem omnia.

ANTIGONA

Vis nulla, genitor, a tuo nostram manum

corpore resoluet, nemo me comitem tibi

eripiet umquam. Labdaci claram domum,

opulenta ferro regna germani petant -

pars summa magno patris e regno mea est,

pater ipse. Non hunc auferet frater mihi

Thebana rapto sceptra qui regno tenet,

non hunc cateruas alter Argolicas agens;

non si reuulso Iuppiter mundo tonet

mediumque nostros fulmen in nexus cadat,

manum hanc remittam. Prohibeas, genitor, licet:

regam abnuentem, derigam inuiti gradum.

In plana tendis? Vado; praerupta appetis?

Non obsto, sed praecedo; quo uis utere

duce me, duobus omnis eligitur uia:

perire sine me non potes, mecum potes.

Hic alta rupes arduo surgit iugo

spectatque longe spatia subiecti maris:

uis hanc petamus? Nudus hic pendet silex,

hic scissa tellus faucibus ruptis hiat:

uis hanc petamus? Hic rapax torrens cadit

partesque lapsi montis exesas rotat:

in hunc ruamus? Dum prior, quo uis eo.

Non deprecor, non hortor. Extingui cupis

uotumque, genitor, maximum mors est tibi?

Si moreris, antecedo, si uiuis, sequor.

Sed flecte mentem, pectus antiquum aduoca

uictasque magno robore aerumnas doma;

resiste: tantis in malis uinci mori est.

OE. Vnde in nefanda specimen egregium domo?

Vnde ista generi uirgo dissimilis suo?

Fortuna, cedis? Aliquis est ex me pius?

Non esset umquam, fata bene noui mea,

nisi ut noceret. Ipsa se in leges nouas

natura uertet: regeret in fontem citas

reuolutus undas amnis et noctem afferet

Phoebea lampas, Hesperus faciet diem;

ut ad miserias aliquid accedat meas,

pii quoque erimus. Vnica Oedipodae est salus,

non esse saluum. Liceat ulcisci patrem

adhuc inultum. Dextra quid cessas iners

exigere poenas? Quidquid exactum est adhuc,

matri dedisti. Mitte genitoris manum,

animosa uirgo: funus extendis meum

longasque uiui ducis exsequias patris.

Aliquando terra corpus inuisum tege;

peccas honesta mente, pietatem uocas

patrem insepultum trahere. Qui cogit mori

nolentem in aequo est quique properantem impedit;

[occidere est uetare cupientem mori]

nec tamen in aequo est: alterum grauius reor:

malo imperari quam eripi mortem mihi.

Desiste coepto, uirgo: ius uitae ac necis

meae penes me est. Regna deserui libens,

regnum mei retineo. Si fida es comes,

ensem parenti trade, sed notum nece

ensem paterna. Tradis? An gnati tenent

cum regno et illum? Faciet, ubicumque est, opus.

Ibi sit; relinquo. Natus hunc habeat meus,

sed uterque. - Flammas potius et uastum aggerem

compone; in altos ipse me immittam rogos

[haerebo ad ignes, funebrem escendam struem]

pectusque soluam durum et in cinerem dabo

hoc quidquid in me uiuit. - Vbi saeuum est mare?

Duc ubi sit altis prorutum saxis iugum,

ubi torua rapidus ducat Ismenos uada,

duc ubi ferae sunt, ubi fretum, ubi praeceps locus,

si dux es; illuc ire morituro placet,

ubi sedit alta rupe semifero dolos

Sphinx ore nectens. Derige huc gressus pedum,

hic siste patrem. Dira ne sedes uacet,

monstrum repone maius. Hoc saxum insidens

obscura nostrae uerba fortunae loquar,

quae nemo soluat: quisquis Assyrio loca

possessa regi scindis et Cadmi nemus

serpente notum, sacra quo Dirce latet,

supplex adoras, quisquis Eurotan bibis

Spartenque fratre nobilem gemino colis,

quique Elin et Parnason et Boeotios

colonus agros uberis tondes soli:

aduerte mentem. Saeua Thebarum lues

luctifica caecis uerba committens modis

quid simile posuit, quid tam inextricabile?

Aui gener patrisque riualis sui,

frater suorum liberum et fratrum parens;

uno auia partu liberos peperit uiro,

sibi et nepotes. Monstra quis tanta explicet?

Ego ipse, uictae spolia qui Sphingis tuli,

haerebo fati tardus interpres mei.

Quid perdis ultra uerba? Quid pectus ferum

mollire temptas precibus? Hoc animo sedet

effundere hanc cum morte luctantem diu

animam et tenebras petere: nam sceleri haec meo

parum alta nox est: Tartaro condi iuuat,

et si quid ultra Tartarum est; tandem libet

quod olim oportet. Morte prohiberi haud queo.

Ferrum negabis? Noxias lapsu uias

cludes et artis colla laqueis inseri

prohibebis? Herbas quae ferunt letum auferes?

Quid ista tandem cura proficiet tua?

Vbique mors est. Optume hoc cauit deus:

eripere uitam nemo non homini potest,

at nemo mortem; mille ad hanc aditus patent.

Nil quaero: dextra noster et nuda solet

bene animus uti - dextra, nunc toto impetu,

toto dolore, uiribus totis ueni.

Non destino unum uulneri nostro locum:

totus nocens sum: qua uoles mortem exige.

Effringe pectus corque tot scelerum capax

euelle, totos uiscerum nuda sinus.

Fractum incitatis ictibus guttur sonet

laceraeque fixis unguibus uenae fluant.

Aut derige iras quo soles: haec uulnera

rescissa multo sanguine ac tabe inriga.

Hac extrahe animam duram, inexpugnabilem.

Et tu, parens, ubicumque poenarum arbiter

adstas mearum; non ego hoc tantum scelus

ulla expiari credidi poena satis

umquam, nec ista morte contentus fui,

nec me redemi parte: membratim tibi

perire uolui - debitum tandem exige.

Nunc soluo poenas, tunc tibi inferias dedi.

Ades atque inertem dexteram introrsus preme

magisque merge: timida tunc paruo caput

libauit haustu uixque cupientes sequi

eduxit oculos. Haeret etiamnunc mihi

ille animus, haeret, cum recusantem manum

pressere uultus. Audies uerum, Oedipu:

minus eruisti lumina audacter tua,

quam praestitisti. Nunc manum cerebro indue:

hac parte mortem perage qua coepi mori.

AN. Pauca, o parens magnanime, miserandae precor

ut uerba natae mente placata audias.

Non te ut reducam ueteris ad speciem domus

habitumque regni flore pollentem inclito

peto aut ut iras, temporum haut ipsa mora

fractas, remisso pectore ac placido feras:

at hoc decebat roboris tanti uirum,

non esse sub dolore nec uictum malis

dare terga; non est, ut putas, uirtus, pater,

timere uitam, sed malis ingentibus

obstare nec se uertere ac retro dare.

Qui fata proculcauit ac uitae bona

proiecit atque abscidit et casus suos

onerauit ipse, cui deo nullo est opus,

quare ille mortem cupiat aut quare petat?

Vtrumque timidi est: nemo contempsit mori

qui concupiuit. Cuius haut ultra mala

exire possunt, in loco tuto est situs.

Quis iam deorum, uelle fac, quicquam potest

malis tuis adicere? Iam nec tu potes

nisi hoc, ut esse te putes dignum nece -

non es nec ulla pectus hoc culpa attigit.

Et hoc magis te, genitor, insontem uoca,

quod innocens es dis quoque inuitis. Quid est

quod te efferarit, quod nouos suffixerit

stimulos dolori? Quid te in infernas agit

sedes, quid ex his pellit? Vt careas die?

Cares; ut altis nobilem muris domum

patriamque fugias? Patria tibi uiuo perit;

natos fugis matremque? Ab aspectu omnium

fortuna te summouit, et quidquid potest

auferre cuiquam mors, tibi hoc uita abstulit;

regni tumultus? Turba fortunae prior

abscessit a te iussa. Quem, genitor, fugis?

OE. Me fugio, fugio conscium scelerum omnium

pectus, manumque hanc fugio et hoc caelum et deos

et dira fugio scelera quae feci innocens.

Ego hoc solum, frugifera quo surgit Ceres,

premo? Has ego auras ore pestifero traho?

Ego laticis haustu satior aut ullo fruor

almae parentis munere? Ego castam manum

nefandus incestificus exsecrabilis

attrecto? Ego ullos aure concipio sonos,

per quos parentis nomen aut nati audiam?

Vtinam quidem rescindere has quirem uias

manibusque adactis omne qua uoces meant

aditusque uerbis tramite angusto patet

eruere possem: nata, iam sensum tui,

quae pars meorum es criminum, infelix pater

fugissem. Inhaeret ac recrudescit nefas

subinde, et aures ingerunt quidquid mihi

donastis, oculi. Cur caput tenebris graue

non mitto ad umbras Ditis aeternas? Quid hic

manes meos detineo? Quid terram grauo

mixtusque superis erro? Quid restat mali?

Regnum parentes liberi, uirtus quoque

et ingeni sollertis eximium decus

periere, cuncta sors mihi infesta abstulit;

lacrimae supererant: has quoque eripui mihi.

Absiste: nullas animus admittit preces

nouamque poenam sceleribus quaerit parem.

Et esse par quae poterit? infanti quoque

decreta mors est. Fata quis tam tristia

sortitus umquam? Videram nondum diem

uterique nondum solueram clausi moras,

et iam timebar. Protinus quosdam editos

nox occupauit et nouae luci abstulit:

mors me antecessit; aliquis intra uiscera

materna letum praecoquis fati tulit:

sed numquid et peccauit? Abstrusum, abditum

dubiumque an essem sceleris infandi reum

deus egit; illo teste damnauit parens

calidoque teneros transuit ferro pedes

et in alta nemora pabulum misit feris

auibusque saeuis quas Cithaeron noxius

cruore saepe regio tinctas alit.

Sed quem deus damnauit, abiecit pater,

mors quoque refugit. Praestiti Delphis fidem:

genitorem adortus impia straui nece.

Hoc alia pietas redimet: occidi patrem,

sed matrem amaui. Proloqui hymenaeum pudet

taedasque nostras? Has quoque inuitum pati

te coge poenas: facinus ignotum efferum

inusitatum fare quod populi horreant,

quod esse factum nulla non aetas neget,

quod parricidam pudeat: in patrios toros

tuli paterno sanguine aspersas manus

scelerisque pretium maius accepi scelus.

Leue est paternum facinus: in thalamos meos

deducta mater, ne parum sceleris foret,

fecunda: nullum crimen hoc maius potest

natura ferre. Si quod etiamnum est tamen,

qui facere possent dedimus. Abieci necis

pretium paternae sceptrum et hoc iterum manus

armauit alias; optime regni mei

fatum ipse noui: nemo sine sacro feret

illud cruore. Magna praesagit mala

paternus animus. Iacta iam sunt semina

cladis futurae: spernitur pacti fides;

hic occupato cedere imperio negat,

ius ille et icti foederis testes deos

inuocat et Argos exul atque urbes mouet

Graias in arma: non leuis fessis uenit

ruina Thebis; tela flammae uulnera

instant et istis si quod est maius malum,

ut esse genitos nemo non ex me sciat.

AN. Si nulla, genitor, causa uiuendi tibi est,

haec una abunde est, ut pater natos regas

grauiter furentes. Tu impii belli minas

auertere unus tuque uecordes potes

inhibere iuuenes, ciuibus pacem dare,

patriae quietem, foederi laeso fidem.

Vitam tibi ipse si negas, multis negas.

OE. Illis parentis ullus aut aequi est amor,

auidis cruoris imperi armorum doli,

diris, scelestis, breuiter ut dicam, meis?

Certant in omne facinus et pensi nihil

ducunt, ubi illos ira praecipites agit,

nefasque nullum per nefas nati putant.

Non patris illos tangit afflicti pudor,

non patria: regno pectus attonitum furit.

Scio quo ferantur, quanta moliri parent,

ideoque leti quaero maturi uiam

morique propero, dum in domo nemo est mea

nocentior me. Nata, quid genibus meis

fles aduoluta? Quid prece indomitum domas?

Vnum hoc habet fortuna quo possim capi,

inuictus aliis: sola tu affectus potes

mollire duros, sola pietatem in domo

docere nostra. Nil graue aut miserum est mihi

quod te sciam uoluisse; tu tantum impera:

hic Oedipus Aegaea transnabit freta

iubente te, flammasque quas Siculo uomit

de monte tellus igneos uoluens globos

excipiet ore seque serpenti offeret,

quae saeua furto nemoris Herculeo furit;

iubente te praebebit alitibus iecur,

iubente te uel uiuet.

NVNTIVS

Exemplum in ingens regia stirpe editum

Thebae pauentes arma fraterna inuocant

rogantque tectis arceas patriis faces.

Non sunt minae, iam propius accessit malum.

Nam regna repetens frater et pactas uices

in bella cunctos Graeciae populos agit;

septena muros castra Thebanos premunt.

Succurre, prohibe pariter et bellum et scelus.

OEDIPVS

Ego ille sum qui scelera committi uetem

et abstineri sanguine a caro manus

doceam? Magister iuris et amoris pii

ego sum? Meorum facinorum exempla appetunt,

me nunc secuntur; laudo et agnosco libens,

exhortor, aliquid ut patre hoc dignum gerant.

Agite, o propago clara, generosam indolem

probate factis, gloriam ac laudes meas

superate et aliquid facite propter quod patrem

adhuc iuuet uixisse. Facietis, scio:

sic estis orti. Scelere defungi haut leui,

haut usitato tanta nobilitas potest.

Ferte arma, facibus petite penetrales deos

frugemque flamma metite natalis soli,

miscete cuncta, rapite in exitium omnia,

disicite passim moenia, in planum date,

templis deos obruite, maculatos lares

conflate, ab imo tota considat domus;

urbs concremetur - primus a thalamis meis

incipiat ignis. NVN. Mitte uiolentum impetum

doloris ac te publica exorent mala

auctorque placidae liberis pacis ueni.

OE. Vides modestae deditum menti senem

placidaeque amantem pacis ad partes uocas?

Tumet animus ira, feruet immensum dolor,

maiusque quam quod casus et iuuenum furor

conatur aliquid cupio. Non satis est adhuc

ciuile bellum: frater in fratrem ruat.

Nec hoc sat est: quod debet, ut fiat nefas

de more nostro, quod meos deceat toros:

date arma matri - nemo me ex his eruat

siluis: latebo rupis exesae cauo

aut saepe densa corpus abstrusum tegam.

Hinc aucupabor uerba rumoris uagi

et saeua fratrum bella, quod possum, audiam.

IOCASTA

Felix Agaue: facinus horrendum manu,

qua fecerat, gestauit et spolium tulit

cruenta nati maenas in partes dati;

fecit scelus, sed misera non ultra suo

sceleri occucurrit. Hoc leue est quod sum nocens:

feci nocentes. Hoc quoque etiamnunc leue est:

peperi nocentes. Derat aerumnis meis,

ut et hostem amarem. Bruma ter posuit niues

et tertia iam falce decubuit Ceres,

ut exul errat natus et patria caret

profugusque regum auxilia Graiorum rogat.

Gener est Adrasti, cuius imperio mare

quod scindit Isthmos regitur; hic gentes suas

septemque secum regna ad auxilium trahit

generi - quid optem quidue decernam haut scio.

Regnum reposcit: causa repetentis bona est,

mala sic petentis. Vota quae faciam parens?

utrimque natum uideo: nil possum pie

pietate salua facere: quodcumque alteri

optabo nato fiet alterius malo.

Sed utrumque quamuis diligam affectu pari,

quo causa melior sorsque deterior trahit

inclinat animus semper infirmo fauens:

miseros magis fortuna conciliat suis.

SATELLES

Regina, dum tu flebiles questus cies

terisque tempus, saeua nudatis stetit

acies in armis; aera iam bellum cient

aquilaque pugnam signifer mota uocat.

Septena reges bella dispositi parant,

animo pari Cadmea progenies subit,

cursu citato miles hinc atque hinc ruit.

Vide ut atra nubes puluere abscondat diem

fumoque similes campus in caelum erigat

nebulas, equestri fracta quas tellus pede

summittit. Et, si uera metuentes uident,

infesta fulgent signa, subrectis adest

frons prima telis, aurea clarum nota

nomen ducum uexilla praescriptum ferunt.

I, redde amorem fratribus, pacem omnibus,

et impia arma matris oppositu impedi.

ANTIGONA

Perge, o parens, et concita celerem gradum,

compesce tela, fratribus ferrum excute,

nudum inter enses pectus infestos tene:

aut solue bellum, mater, aut prima excipe.

IOC. Ibo, ibo et armis obuium opponam caput,

stabo inter arma; petere qui fratrem uolet,

petat ante matrem. Tela, qui fuerit pius,

rogante ponat matre; qui non est pius

incipiat a me. Feruidos iuuenes anus

tenebo, nullum teste me fiet nefas;

aut si aliquod et me teste committi potest,

non fiet unum. AN. Signa collatis micant

uicina signis, clamor hostilis fremit;

scelus in propinquo est: occupa, mater, preces -

et ecce motos fletibus credas meis,

sic agmen annis segne compositis uenit.

SAT. Procedit acies tarda, sed properant duces.

IOC. Quis me procellae turbine insanae uehens

uolucer per auras uentus aetherias aget?

Quae Sphinx uel atra nube subtexens diem

Stymphalis auidis praepetem pinnis feret?

Aut quae per altas aeris rapiet uias

Harpyia saeui regis obseruans famem

et inter acies proiciet raptam duas?

SAT. Vadit furenti similis aut etiam furit.

Sagitta qualis Parthica uelox manu

excussa fertur, qualis insano ratis

premente uento rapitur aut qualis cadit

delapsa caelo stella, cum stringens polum

rectam citatis ignibus rumpit uiam,

attonita cursu fugit et binas statim

diduxit acies. Victa materna prece

haesere bella, iamque in alternam necem

illinc et hinc miscere cupientes manus

librata dextra tela suspensa tenent.

Paci fauetur, omnium ferrum latet

cessatque tectum - uibrat in fratrum manu.

Laniata canas mater ostendit comas,

rogat abnuentis, irrigat fletu genas.

Negare matri, qui diu dubitat, potest.

IOCASTA.

In me arma et ignes uertite, in me omnis ruat

unam iuuentus quaeque ab Inachio uenit

animosa muro quaeque Thebana ferox

descendit arce: ciuis atque hostis simul

[hunc petite uentrem, qui dedit fratres uiro]

haec membra passim spargite ac diuellite:

ego utrumque peperi - ponitis ferrum ocius?

An dico et ex quo? Dexteras matri date,

date dum piae sunt. Error inuitos adhuc

fecit nocentes, omne Fortunae fuit

peccantis in nos crimen: hoc primum nefas

inter scientes geritur. In uestra manu est,

utrum uelitis: sancta si pietas placet,

donate matri bella; si placuit scelus,

maius paratum est: media se opponit parens.

Proinde bellum tollite aut belli moram.

Sollicita cui nunc mater alterna prece

uerba admouebo? Misera quem amplectar prius?

in utramque partem ducor affectu pari.

Hic afuit; sed pacta si fratrum ualent,

nunc alter aberit. Ergo iam numquam duos

nisi sic uidebo? Iunge complexus prior,

qui tot labores totque perpessus mala

longo parentem fessus exilio uides.

Accede propius, clude uagina impium

ensem et trementem iamque cupientem excuti

hastam solo defige; maternum tuo

coire pectus pectori clipeus uetat:

hunc quoque repone. Vinculo frontem exue

tegumenque capitis triste belligeri leua

et ora matri redde - quo uultus refers

acieque pauida fratris obseruas manum?

Affusa totum corpus amplexu tegam,

tuo cruori per meum fiet uia.

Quid dubius haeres? An times matris fidem?

POLYNICES

Timeo; nihil iam iura naturae ualent.

Post ista fratrum exempla ne matri quidem

fides habenda est. IOC. Redde iam capulo manum,

astringe galeam, laeua se clipeo inserat:

dum frater exarmatur, armatus mane.

Tu pone ferrum, causa qui ferri es prior.

Si pacis odium est, furere si bello placet:

indutias te mater exiguas rogat,

ferat ut reuerso post fugam nato oscula

uel prima uel suprema. Dum pacem peto,

audite inermes. Ille te, tu illum times?

Ego utrumque, sed pro utroque. Quid strictum abnuis

recondere ensem? Qualibet gaude mora:

id gerere bellum cupitis, in quo est optimum

uinci. Vereris fratris infesti dolos?

quotiens necesse est fallere aut falli a suis,

patiare potius ipse quam facias scelus.

Sed ne uerere: mater insidias et hinc

et rursus illinc abiget. Exoro? An patri

inuideo uestro? Veni ut arcerem nefas

an ut uiderem propius? - Hic ferrum abdidit,

reclinis hastae parma defixae incubat:

ad te preces nunc, nate, maternas feram,

sed ante lacrimas. Teneo longo tempore

petita uotis ora. Te profugum solo

patrio penates regis externi tegunt,

te maria tot diuersa, tot casus uagum

egere, non te duxit in thalamos parens

comitata primos nec sua festas manu

ornauit aedes nec sacra laetas faces

uitta reuinxit; dona non auro graues

gazas socer, non arua, non urbes dedit:

dotale bellum est. hostium es factus gener,

patria remotus, hospes alieni laris,

externa consecutus, expulsus tuis,

sine crimine exul. Ne quid e fatis tibi

desset paternis, hoc quoque ex illis habes,

errasse thalamis. Nate post multos mihi

remisse soles, nate suspensae metus

et spes parentis, cuius aspectum deos

semper rogaui, cum tuus reditus mihi

tantum esset erepturus, aduentu tuo

quantum daturus: "quando pro te desinam"

dixi "timere?"; dixit inridens deus:

"ipsum timebis." Nempe nisi bellum foret,

ego te carerem; nempe si tu non fores,

bello carerem. Triste conspectus datur

pretium tui durumque, sed matri placet.

Hinc modo recedant arma, dum nullum nefas

Mars saeuus audet: hoc quoque est magnum nefas,

tam prope fuisse. Stupeo et exsanguis tremo,

cum stare fratres hinc et hinc uideo duos

sceleris sub ictu; membra quassantur metu:

quam paene mater maius aspexi nefas,

quam quod miser uidere non potuit pater.

Licet timore facinoris tanti uacem

uideamque iam nil tale, sum infelix tamen

quod paene uidi. Per decem mensum graues

uteri labores perque pietatem inclitae

precor sororis et per irati sibi

genas parentis, scelere quas nullo nocens,

erroris a se dura supplicia exigens,

hausit: nefandas moenibus patriis faces

auerte, signa bellici retro agminis

flecte - ut recedas, magna pars sceleris tamen

uestri peracta est: uidit hostili grege

campos repleri patria, fulgentes procul

armis cateruas uidit, equitatu leui

Cadmea frangi prata et excelsos rotis

uolitare proceres, igne flagrantes trabes

fumare, cineri quae petunt nostras domos,

fratresque (facinus quod nouum et Thebis fuit)

in se ruentes: totus hoc exercitus,

hoc populus omnis, utraque hoc uidit soror

genetrixque uidi: nam pater debet sibi

quod ista non spectauit. Occurrat tibi

nunc Oedipus, quo iudice erroris quoque

poenae petuntur. Ne, precor, ferro erue

patriam ac penates neue, quae regere expetis,

euerte Thebas. Quis tenet mentem furor?

Petendo patriam perdis? Vt fiat tua,

uis esse nullam? Quin tuae causae nocet

ipsum hoc quod armis uris infestis solum

segetesque adultas sternis et totos fugam

edis per agros: nemo sic uastat sua;

quae corripi igne, quae meti gladio iubes

aliena credis. Rex sit ex uobis uter,

manente regno quaerite. Haec telis petes

flammisque tecta? Poteris has Amphionis

quassare moles? Nulla quas struxit manus

stridente tardum machina ducens onus,

sed conuocatus uocis et citharae sono

per se ipse summas uenit in turres lapis:

haec saxa franges? Victor hinc spolia auferes

uinctosque duces patris aequales tui,

matresque ab ipso coniugum raptas sinu

saeuus catena miles imposita trahet?

Adulta uirgo, mixta captiuo gregi,

Thebana nuribus munus Argolicis eat?

An et ipsa, palmas uincta post tergum datas,

mater triumphi praeda fraterni uehar?

Potesne ciues leto et exitio datos

uidere passim? Moenibus caris potes

hostem admouere, sanguine et flamma potes

implere Thebas? Tam ferus durum geris

saeuumque in iras pectus? Et nondum imperas.

quid sceptra facient? Pone uesanos, precor,

animi tumores teque pietati refer.

POL. Vt profugus errem semper? Vt patria arcear

opemque gentis hospes externae sequar?

Quid paterer aliud, si fefellissem fidem?

Si peierassem? Fraudis alienae dabo

poenas, at ille praemium scelerum feret?

Iubes abire? Matris imperio obsequor.

Da, quo reuertar. Regia frater meus

habitet superba, parua me abscondat casa.

Hanc da repulso; liceat exiguo lare

pensare regnum. Coniugi donum datus

arbitria thalami dura felicis feram

humilisque socerum lixa dominantem sequar?

In seruitutem cadere de regno graue est.

IOC. Si regna quaeris nec potest sceptro manus

uacare saeuo, multa quae possint peti

in orbe toto quaelibet tellus dabit:

hinc nota Baccho Tmolus attollit iuga,

qua lata terris spatia frugiferis iacent

et qua trahens opulenta Pactolus uada

inundat auro rura, nec laetis minus

Maeandros aruis flectit errantes aquas

rapidusque campos fertiles Hermus secat;

hinc grata Cereri Gargara et diues solum

quod Xanthus ambit niuibus Idaeis tumens;

hinc qua relinquit nomen Ionii mare

faucesque Abydo Sestos opposita premit,

aut qua latus iam propius orienti dedit

tutamque crebris portibus Lyciam uidet,

hac regna ferro quaere, in hos populos ferat

socer arma fortis, has tuo sceptro paret

tradatque gentes - hoc adhuc regnum puta

tenere patrem. Melius exilium est tibi

quam reditus iste: crimine alieno exulas,

tuo redibis. Melius istis uiribus

noua regna nullo scelere maculata appetes.

Quin ipse frater arma comitatus tua

tibi militabit. Vade et id bellum gere

in quo pater materque pugnanti tibi

fauere possint. Regna cum scelere omnibus

sunt exilis grauiora. Nunc belli mala

propone, dubias Martis incerti uices:

licet omne tecum Graeciae robur trahas,

licet arma longe miles ac late explicet,

fortuna belli semper ancipiti in loco est.

Quodcumque Mars decernit: exaequat duos,

licet impares sint, gladius; et spes et metus

Fors caeca uersat. Praemium incertum petis,

certum scelus. Fauisse fac uotis deos

omnes tuis: cessere et auersi fugam

petiere ciues, clade funesta iacens

obtexit agros miles - exultes licet

uictorque fratris spolia deiecti geras:

frangenda palma est. Quale tu hoc bellum putas,

in quo exsecrandum uictor admittit nefas,

si gaudet? Hunc quem uincere infelix cupis,

cum uiceris, lugebis. Infaustas age

dimitte pugnas, libera patriam metu,

luctu parentes. POL. Sceleris et fraudis suae

poenas nefandus frater ut nullas ferat?

IOC. Ne metue. Poenas et quidem soluet graues:

regnabit. Est haec poena. Si dubitas, auo

patrique crede: Cadmus hoc dicet tibi

Cadmique proles. Sceptra Thebarum fuit

impune nulli gerere - nec quisquam fide

rupta tenebat illa: iam numeres licet

fratrem inter istos.

ETEOCLES

Numeret, est tanti mihi

cum regibus iacere. Te turbae exulum

ascribo. IOC. Regna, dummodo inuisus tuis.

ET. Regnare non uult, esse qui inuisus timet:

simul ista mundi conditor posuit deus,

odium atque regnum: regis hoc magni reor,

odia ipsa premere. Multa dominantem uetat

amor suorum; plus in iratos licet.

Qui uult amari, languida regnat manu.

IOC. Inuisa numquam imperia retinentur diu.

ET. Praecepta melius imperi reges dabunt;

exilia tu compone. Pro regno uelim -

IOC. Patriam penates coniugem flammis dare?

ET. Imperia pretio quolibet constant bene.