A. PERSII - SATURA V

0

Vātĭbŭs hīc mōs ēst, cēntūm sĭbĭ pōscĕrĕ vōcēs,

cēntum ōra ēt līnguās ōptāre īn cārmĭnă cēntūm,

fābŭlă seū maēstō pōnātŭr hĭāndă trăgoēdō,

vūlnĕră seū Pārthī dūcēntĭs ăb īnguĭnĕ fērrūm.

"quōrsum haēc? aūt quāntās rōbūstī cārmĭnĭs ōffās

īngĕrĭs, ūt pār sīt cēntēnō gūttŭrĕ nītī?

grāndĕ lŏcūtūrī nĕbŭlās Hĕlĭcōnĕ lĕgūntō,

sī quĭbŭs aūt Prōcnēs aūt sī quĭbŭs ōllă Thўēstaē

fērvēbīt, saēpe īnsūlsō cēnāndă Glўcōnī.

tū nĕque ănhēlāntī, cŏquĭtūr dūm māssă cămīnō,

fōllĕ prĕmīs vēntōs nēc claūsō mūrmŭrĕ raūcūs

nēscĭŏ quīd tēcūm grăvĕ cōrnīcārĭs ĭnēptē

nēc sclōppō tŭmĭdās īntēndīs rūmpĕrĕ būccās.

vērbă tŏgaē sĕquĕrīs iūnctūrā cāllĭdŭs ācrī,

ōrĕ tĕrēs mŏdĭcō, pāllēntīs rādĕrĕ mōrēs

dōctŭs ĕt īngĕnŭō cūlpām dēfīgĕrĕ lūdō.

hīnc trăhĕ quaē dīcīs mēnsāsquĕ rĕlīnquĕ Mўcēnīs

cūm căpĭte ēt pĕdĭbūs, plēbēiăquĕ prāndĭă nōrīs."

nōn ĕquĭdem hōc stŭdĕō, pūllātīs ūt mĭhĭ nūgīs

pāgĭnă tūrgēscāt dărĕ pōndŭs ĭdōnĕă fūmō.

sēcrētē lŏquĭmūr. tĭbĭ nūnc hōrtāntĕ Cămēnā

ēxcŭtĭēndă dămūs praēcōrdĭă, quāntăquĕ nōstraē

pārs tŭă sīt, Cōrnūte, ănĭmaē, tĭbĭ, dūlcĭs ămīcĕ,

ōstēndīssĕ iŭvāt. pūlsā, dīnōscĕrĕ caūtūs

quīd sŏlĭdūm crĕpĕt ēt pīctaē tēctōrĭă līnguaē.

hīc ĕgŏ cēntēnās aūsīm dēpōscĕrĕ faūcēs,

ūt quāntūm mĭhĭ tē sĭnŭōso īn pēctŏrĕ fīxī

vōcĕ trăhām pūrā, tōtūmque hōc vērbă rĕsīgnēnt

quōd lătĕt ārcānā nōn ēnārrābĭlĕ fībrā.

Cūm prīmūm păvĭdō cūstōs mĭhĭ pūrpŭră cēssīt

būllăquĕ sūbcīnctīs Lărĭbūs dōnātă pĕpēndīt,

cūm blāndī cŏmĭtēs tōtāque īmpūnĕ Sŭbūrā

pērmīsīt spārsīsse ŏcŭlōs iām cāndĭdŭs ūmbŏ,

cūmque ĭtĕr āmbĭgŭum ēst ēt vītaē nēscĭŭs ērrōr

dīdūcīt trĕpĭdās rāmōsa īn cōmpĭtă mēntēs,

mē tĭbĭ sūppŏsŭī. tĕnĕrōs tū sūscĭpĭs ānnōs

Sōcrătĭcō, Cōrnūtĕ, sĭnū. tūm fāllĕrĕ sōllērs

ādpŏsĭta īntōrtōs ēxtēndīt rēgŭlă mōrēs,

ēt prĕmĭtūr rătĭōne ănĭmūs vīncīquĕ lăbōrāt

ārtĭfĭcēmquĕ tŭō dūcīt sūb pōllĭcĕ vūltūm.

tēcum ĕtĕnīm lōngōs mĕmĭnī cōnsūmĕrĕ sōlēs

ēt tēcūm prīmās ĕpŭlīs dēcērpĕrĕ nōctēs.

ūnum ŏpŭs ēt rĕquĭēm părĭtēr dīspōnĭmŭs āmbō

ātquĕ vĕrēcūndā lāxāmūs sērĭă mēnsā.

nōn ĕquĭdem hōc dŭbĭtēs, āmbōrūm foēdĕrĕ cērtō

cōnsēntīrĕ dĭēs ĕt ăb ūnō sīdĕrĕ dūcī.

nōstră vĕl aēquālī sūspēndīt tēmpŏră Lībrā

Pārcă tĕnāx vērī, seū nātă fĭdēlĭbŭs hōră

dīvĭdĭt īn Gĕmĭnōs cōncōrdĭă fātă dŭōrūm

Sātūrnūmquĕ grăvēm nōstrō Iŏvĕ frāngĭmŭs ūnā,

nēscĭŏ quōd cērte ēst quōd mē tĭbĭ tēmpĕrăt āstrūm.

Mīlle hŏmĭnūm spĕcĭēs ēt rērūm dīscŏlŏr ūsūs;

vēllĕ sŭūm cuīque ēst nēc vōtō vīvĭtŭr ūnō.

mērcĭbŭs hīc Ĭtălīs mūtāt sūb sōlĕ rĕcēntī

rūgōsūm pĭpĕr ēt pāllēntīs grānă cŭmīnī,

hīc sătŭr īrrĭgŭō māvūlt tūrgēscĕrĕ sōmnō,

hīc cāmpo īndūlgēt, hūnc ālĕă dēcŏquĭt, īllĕ

īn vĕnĕrēm pūtrīs; sēd cūm lăpĭdōsă chĕrāgră

frēgĕrĭt ārtĭcŭlōs vĕtĕrīs rāmālĭă fāgī,

tūnc crāssōs trānsīssĕ dĭēs lūcēmquĕ pălūstrēm

ēt sĭbĭ iām sērī vītam īngĕmŭērĕ rĕlīctām.

āt tē nōctūrnīs iŭvăt īmpāllēscĕrĕ chārtīs;

cūltŏr ĕnīm iŭvĕnūm pūrgātās īnsĕrĭs aūrēs

frūgĕ Clĕānthēā. pĕtĭte hīnc, pŭĕrīquĕ sĕnēsquĕ,

fīnem ănĭmō cērtūm, mĭsĕrīsquĕ vĭātĭcă cānīs.

"crās hōc fīĕt." ĭdēm crās fīāt. "quīd? quăsĭ māgnūm

nēmpĕ dĭēm dōnās!" sēd cūm lūx āltĕră vēnīt,

iām crās hēstērnūm cōnsūmpsĭmŭs; ēcce ălĭūd crās

ēgĕrĭt hōs ānnōs ēt sēmpēr paūlum ĕrĭt ūltrā.

nām quāmvīs prŏpĕ tē, quāmvīs tēmōnĕ sŭb ūnō

vērtēntēm sēsē frūstrā sēctābĕrĕ cānthūm,

cūm rŏtă pōstĕrĭōr cūrrās ĕt ĭn āxĕ sĕcūndō.

Lībērtāte ŏpŭs ēst. nōn hāc, ūt quīsquĕ Vĕlīnā

Pūblĭŭs ēmĕrŭīt, scăbĭōsūm tēssĕrŭlā fār

pōssĭdĕt. heū stĕrĭlēs vērī, quĭbŭs ūnă Quĭrītēm

vērtīgō făcĭt! hīc Dāma ēst nōn trēssĭs ăgāsō,

vāppā līppŭs ĕt īn tĕnŭī fārrāgĭnĕ mēndāx.

vērtĕrĭt hūnc dŏmĭnūs, mōmēntō tūrbĭnĭs ēxīt

Mārcūs Dāmă. păpaē! Mārcō spōndēntĕ rĕcūsās

crēdĕrĕ tū nūmmōs? Mārcō sūb iūdĭcĕ pāllēs?

Mārcūs dīxĭt, ĭta ēst. ādsīgnā, Mārcĕ, tăbēllās.

haēc mĕră lībērtās, hōc nōbīs pīllĕă dōnānt.

"ān quīsquam ēst ălĭūs lībēr, nĭsĭ dūcĕrĕ vītām

cuī lĭcĕt ūt lĭbŭīt? lĭcĕt ūt vŏlŏ vīvĕrĕ, nōn sūm

lībĕrĭōr Brūtō?" "mēndōsē cōllĭgĭs" īnquīt

Stōĭcŭs hīc aūrēm mōrdācī lōtŭs ăcētō,

"haēc rĕlĭqua āccĭpĭō, "lĭcĕt" īllŭd ĕt "ūt vŏlŏ" tōllĕ."

"vīndīctā pōstquām mĕŭs ā praētōrĕ rĕcēssī,

cūr mĭhĭ nōn lĭcĕāt, iūssīt quōdcūmquĕ vŏlūntās,

ēxcēptō sīquīd Măsŭrī rūbrīcă vĕtābīt?"

dīscĕ, sĕd īră cădāt nāsō rūgōsăquĕ sānnă,

dūm vĕtĕrēs ăvĭās tĭbĭ dē pūlmōnĕ rĕvēllō.

nōn praētōrĭs ĕrāt stūltīs dărĕ tēnŭiă rērūm

ōffĭcĭa ātque ūsūm răpĭdaē pērmīttĕrĕ vītaē;

sāmbūcām cĭtĭūs cālōni āptāvĕrĭs āltō.

stāt cōntrā rătĭo ēt sēcrētām gārrĭt ĭn aūrēm,

nē lĭcĕāt făcĕre īd quōd quīs vĭtĭābĭt ăgēndō.

pūblĭcă lēx hŏmĭnūm nātūrăquĕ cōntĭnĕt hōc fās,

ūt tĕnĕāt vĕtĭtōs īnscītĭă dēbĭlĭs āctūs.

dīlŭĭs ēllĕbŏrūm, cērtō cōmpēscĕrĕ pūnctō

nēscĭŭs ēxāmēn? vĕtăt hōc nātūră mĕdēndī.

nāvēm sī pōscāt sĭbĭ pērōnātŭs ărātōr

lūcĭfĕrī rŭdĭs, ēxclāmēt Mĕlĭcērtă pĕrīssĕ

frōntēm dē rēbūs. tĭbĭ rēctō vīvĕrĕ tālō

ārs dĕdĭt ēt vērīs spĕcĭēm dīnōscĕrĕ cāllēs,

nē quă sŭbaērātō mēndōsūm tīnnĭăt aūrō?

quaēquĕ sĕquēndă fŏrēnt quaēque ēvītāndă vĭcīssīm,

īllă prĭūs crētā, mōx haēc cārbōnĕ nŏtāstī?

ēs mŏdĭcūs vōtī, prēssō lărĕ, dūlcĭs ămīcīs?

iām nūnc ādstrīngās, iām nūnc grānārĭă lāxēs,

īnquĕ lŭtō fīxūm pōssīs trānscēndĕrĕ nūmmūm

nēc glūttū sōrbērĕ sălīvām Mērcŭrĭālēm?

"haēc mĕă sūnt, tĕnĕō" cūm vērē dīxĕrĭs, ēstō

lībērque āc săpĭēns praētōrĭbŭs āc Iŏvĕ dēxtrō.

sīn tū, cūm fŭĕrīs nōstraē paūlo āntĕ fărīnaē,

pēllĭcŭlām vĕtĕrēm rĕtĭnēs ēt frōntĕ pŏlītūs

āstūtām văpĭdō sērvās īn pēctŏrĕ vūlpēm,

quaē dĕdĕrām sūprā rĕlĕgō fūnēmquĕ rĕdūcō.

nīl tĭbĭ cōncēssīt rătĭō; dĭgĭtum ēxsĕrĕ, pēccās,

ēt quīd tām pārvum ēst? sēd nūllō tūrĕ lĭtābīs,

haērĕăt īn stūltīs brĕvĭs ūt sēmūncĭă rēctī.

haēc mīscērĕ nĕfās nēc, cūm sīs cētĕră fōssōr,

trīs tāntum ād nŭmĕrōs Sătўrūm mŏvĕārĕ Băthŷllī.

"lībĕr ĕgo." ūndĕ dătum hōc sūmīs, tōt sūbdĭtĕ rēbūs?

ān dŏmĭnum īgnōrās nĭsĭ quēm vīndīctă rĕlāxāt?

"ī, pŭĕr, ēt strĭgĭlēs Crīspīni ād bālnĕă dēfēr"

si īncrĕpŭīt, cēssās nūgātōr?, sērvĭtĭum ācrĕ

tē nĭhĭl īmpēllīt nēc quīcquam ēxtrīnsĕcŭs īntrāt

quōd nērvōs ăgĭtēt; sēd si īntŭs ĕt īn iĕcŏre aēgrō

nāscūntūr dŏmĭnī, quī tu īmpūnītĭŏr ēxīs

ātque hīc quem ād strĭgĭlīs scŭtĭca ēt mĕtŭs ēgĭt ĕrīlīs?

Mānĕ pĭgēr stērtīs. sūrge īnquĭt Ăvārĭtĭa, ēiă

sūrgĕ." nĕgās. īnstāt. "sūrge" īnquīt. "nōn quĕŏ." "sūrgĕ.

"ēt quĭd ăgām?" "rŏgăt! ēn sāpērdās ādvĕhĕ Pōntō,

cāstŏrĕūm, stūppās, hĕbĕnūm, tūs, lūbrĭcă Cōă.

tōllĕ rĕcēns prīmūs pĭpĕr ēt sĭtĭēntĕ cămēlō.

vērte ălĭquīd; iūrā." "sēd Iūppĭtĕr aūdĭĕt." "ēheū,

bārŏ, rĕgūstātūm dĭgĭtō tĕrĕbrārĕ sălīnūm

cōntēntūs pĕrăgēs, sī vīvĕrĕ cūm Iŏvĕ tēndīs."

iām pŭĕrīs pēllēm sūccīnctŭs ĕt oēnŏphŏrum āptās.

ōcĭŭs ād nāvēm! nĭhĭl ōbstāt quīn trăbĕ vāstā

Aēgaēūm răpĭās, nī sōllērs Lūxŭrĭa āntĕ

sēdūctūm mŏnĕāt: "quō deīnde, īnsānĕ, rŭīs, quō?

quīd tĭbĭ vīs? călĭdō sūb pēctŏrĕ māscŭlă bīlīs

īntŭmŭīt quām nōn ēxtīnxĕrĭt ūrnă cĭcūtaē?

tū mărĕ trānsĭlĭās? tĭbĭ tōrtā cānnăbĕ fūltō

cēnă sĭt īn trānstrō Vēiēntānūmquĕ rŭbēllūm

ēxhālēt văpĭdā laēsūm pĭcĕ sēssĭlĭs ōbbă?

quīd pĕtĭs? ūt nūmmī, quōs hīc quīncūncĕ mŏdēstō

nūtrĭĕrās, pērgānt ăvĭdōs sūdārĕ dĕūncēs?

īndūlgē gĕnĭō, cārpāmūs dūlcĭă, nōstrūmst

quōd vīvīs, cĭnĭs ēt mānēs ēt fābŭlă fīēs,

vīvĕ mĕmōr lētī, fŭgĭt hōra, hōc quōd lŏquŏr īndēst."

ēn quĭd ăgīs? dŭplĭci īn dīvērsūm scīndĕrĭs hāmō.

hūncĭne ăn hūnc sĕquĕrīs? sŭbĕās āltērnŭs ŏpōrtēt

āncĭpĭti ōbsĕquĭō dŏmĭnōs, āltērnŭs ŏbērrēs.

nēc tū, cum ōbstĭtĕrīs sĕmĕl īnstāntīquĕ nĕgārīs

pārēre īmpĕrĭō, "rūpī iām vīncŭlă" dīcās;

nam ēt lūctātă cănīs nōdum ābrĭpĭt, ēt tămĕn īllī,

cūm fŭgĭt, ā cōllō trăhĭtūr pārs lōngă cătēnaē.

"Dāvĕ, cĭto, hōc crēdās iŭbĕō, fīnīrĕ dŏlōrēs

praētĕrĭtōs mĕdĭtōr" (crūdūm Chaērēstrătŭs ūnguēm

ādrōdēns ăĭt haēc). "ān sīccīs dēdĕcŭs ōbstēm

cōgnātīs? ān rēm pătrĭām rūmōrĕ sĭnīstrō

līmĕn ăd ōbscēnūm frāngām, dūm Chrŷsĭdĭs ūdās

ēbrĭŭs āntĕ fŏrēs ēxtīnctā cūm făcĕ cāntō?"

"eūgĕ, pŭēr, săpĭās, dīs dēpēllēntĭbŭs āgnām

pērcŭtĕ." "sēd cēnsēn plōrābīt, Dāvĕ, rĕlīctā?"

"nūgārīs. sŏlĕā, pŭĕr, ōbiūrgābĕrĕ rūbrā,

nē trĕpĭdārĕ vĕlīs ātque ārtōs rōdĕrĕ cāssēs.

nūnc fĕrŭs ēt vĭŏlēns; āt, sī vŏcĕt, haūt mŏră dīcās

"quīdnam ĭgĭtūr făcĭām? nēc nūnc, cum ārcēssăt ĕt ūltrō

sūpplĭcĕt, āccēdām?" sī tōtŭs ĕt īntĕgĕr īllīnc

ēxĭĕrās, nēc nūnc." hīc hīc quōd quaērĭmŭs, hīc ēst,

nōn īn fēstūcā, līctōr quām iāctăt ĭnēptūs.

iūs hăbĕt īllĕ sŭī, pālpō quēm dūcĭt hĭāntēm

crētāta Āmbĭtĭō? vĭgĭla ēt cĭcĕr īngĕrĕ lārgē

rīxāntī pŏpŭlō, nōstra ūt Flōrālĭă pōssīnt

āprīcī mĕmĭnīssĕ sĕnēs. quīd pūlchrĭŭs? āt cūm

Hērōdīs vēnērĕ dĭēs ūnctāquĕ fĕnēstrā

dīspŏsĭtaē pīnguēm nĕbŭlām vŏmŭērĕ lŭcērnaē

pōrtāntēs vĭŏlās rūbrūmque āmplēxă cătīnūm

caūdă nătāt thŷnnī, tŭmĕt ālbă fĭdēlĭă vīnō,

lābră mŏvēs tăcĭtūs rĕcŭtītăquĕ sābbătă pāllēs.

tūm nīgrī lĕmŭrēs ōvōquĕ pĕrīcŭlă rūptō,

tūm grāndēs gālli ēt cūm sīstrō lūscă săcērdōs

īncūssērĕ dĕōs īnflāntīs cōrpŏră, sī nōn

praēdīctūm tēr mānĕ căpūt gūstāvĕrĭs ālī.

Dīxĕrĭs haēc īntēr vărĭcōsōs cēntŭrĭōnēs,

cōntĭnŭō crāssūm rīdēt Pūlfēnĭŭs īngēns

ēt cēntūm Graēcōs cūrtō cēntūssĕ lĭcētūr.

Vatibus hic mos est, centum sibi poscere uoces,

centum ora et linguas optare in carmina centum,

fabula seu maesto ponatur hianda tragoedo,

uulnera seu Parthi ducentis ab inguine ferrum.

"quorsum haec? aut quantas robusti carminis offas

ingeris, ut par sit centeno gutture niti?

grande locuturi nebulas Helicone legunto,

si quibus aut Procnes aut si quibus olla Thyestae

feruebit, saepe insulso cenanda Glyconi.

tu neque anhelanti, coquitur dum massa camino,

folle premis uentos nec clauso murmure raucus

nescio quid tecum graue cornicaris inepte

nec scloppo tumidas intendis rumpere buccas.

uerba togae sequeris iunctura callidus acri,

ore teres modico, pallentis radere mores

doctus et ingenuo culpam defigere ludo.

hinc trahe quae dicis mensasque relinque Mycenis

cum capite et pedibus, plebeiaque prandia noris."

non equidem hoc studeo, pullatis ut mihi nugis

pagina turgescat dare pondus idonea fumo.

secrete loquimur. tibi nunc hortante Camena

excutienda damus praecordia, quantaque nostrae

pars tua sit, Cornute, animae, tibi, dulcis amice,

ostendisse iuuat. pulsa, dinoscere cautus

quid solidum crepet et pictae tectoria linguae.

hic ego centenas ausim deposcere fauces,

ut quantum mihi te sinuoso in pectore fixi

uoce traham pura, totumque hoc uerba resignent

quod latet arcana non enarrabile fibra.

Cum primum pauido custos mihi purpura cessit

bullaque subcinctis Laribus donata pependit,

cum blandi comites totaque impune Subura

permisit sparsisse oculos iam candidus umbo,

cumque iter ambiguum est et uitae nescius error

diducit trepidas ramosa in compita mentes,

me tibi supposui. teneros tu suscipis annos

Socratico, Cornute, sinu. tum fallere sollers

adposita intortos extendit regula mores,

et premitur ratione animus uincique laborat

artificemque tuo ducit sub pollice uultum.

tecum etenim longos memini consumere soles

et tecum primas epulis decerpere noctes.

unum opus et requiem pariter disponimus ambo

atque uerecunda laxamus seria mensa.

non equidem hoc dubites, amborum foedere certo

consentire dies et ab uno sidere duci.

nostra uel aequali suspendit tempora Libra

Parca tenax ueri, seu nata fidelibus hora

diuidit in Geminos concordia fata duorum

Saturnumque grauem nostro Ioue frangimus una,

nescio quod certe est quod me tibi temperat astrum.

Mille hominum species et rerum discolor usus;

uelle suum cuique est nec uoto uiuitur uno.

mercibus hic Italis mutat sub sole recenti

rugosum piper et pallentis grana cumini,

hic satur irriguo mauult turgescere somno,

hic campo indulget, hunc alea decoquit, ille

in uenerem putris; sed cum lapidosa cheragra

fregerit articulos ueteris ramalia fagi,

tunc crassos transisse dies lucemque palustrem

et sibi iam seri uitam ingemuere relictam.

at te nocturnis iuuat impallescere chartis;

cultor enim iuuenum purgatas inseris aures

fruge Cleanthea. petite hinc, puerique senesque,

finem animo certum, miserisque uiatica canis.

"cras hoc fiet." idem cras fiat. "quid? quasi magnum

nempe diem donas!" sed cum lux altera uenit,

iam cras hesternum consumpsimus; ecce aliud cras

egerit hos annos et semper paulum erit ultra.

nam quamuis prope te, quamuis temone sub uno

uertentem sese frustra sectabere canthum,

cum rota posterior curras et in axe secundo.

Libertate opus est. non hac, ut quisque Velina

Publius emeruit, scabiosum tesserula far

possidet. heu steriles ueri, quibus una Quiritem

uertigo facit! hic Dama est non tressis agaso,

uappa lippus et in tenui farragine mendax.

uerterit hunc dominus, momento turbinis exit

Marcus Dama. papae! Marco spondente recusas

credere tu nummos? Marco sub iudice palles?

Marcus dixit, ita est. adsigna, Marce, tabellas.

haec mera libertas, hoc nobis pillea donant.

"an quisquam est alius liber, nisi ducere uitam

cui licet ut libuit? licet ut uolo uiuere, non sum

liberior Bruto?" "mendose colligis" inquit

Stoicus hic aurem mordaci lotus aceto,

"haec reliqua accipio, "licet" illud et "ut uolo" tolle."

"uindicta postquam meus a praetore recessi,

cur mihi non liceat, iussit quodcumque uoluntas,

excepto siquid Masuri rubrica uetabit?"

disce, sed ira cadat naso rugosaque sanna,

dum ueteres auias tibi de pulmone reuello.

non praetoris erat stultis dare tenuia rerum

officia atque usum rapidae permittere uitae;

sambucam citius caloni aptaueris alto.

stat contra ratio et secretam garrit in aurem,

ne liceat facere id quod quis uitiabit agendo.

publica lex hominum naturaque continet hoc fas,

ut teneat uetitos inscitia debilis actus.

diluis elleborum, certo compescere puncto

nescius examen? uetat hoc natura medendi.

nauem si poscat sibi peronatus arator

luciferi rudis, exclamet Melicerta perisse

frontem de rebus. tibi recto uiuere talo

ars dedit et ueris speciem dinoscere calles,

ne qua subaerato mendosum tinniat auro?

quaeque sequenda forent quaeque euitanda uicissim,

illa prius creta, mox haec carbone notasti?

es modicus uoti, presso lare, dulcis amicis?

iam nunc adstringas, iam nunc granaria laxes,

inque luto fixum possis transcendere nummum

nec gluttu sorbere saliuam Mercurialem?

"haec mea sunt, teneo" cum uere dixeris, esto

liberque ac sapiens praetoribus ac Ioue dextro.

sin tu, cum fueris nostrae paulo ante farinae,

pelliculam ueterem retines et fronte politus

astutam uapido seruas in pectore uulpem,

quae dederam supra relego funemque reduco.

nil tibi concessit ratio; digitum exsere, peccas,

et quid tam paruum est? sed nullo ture litabis,

haereat in stultis breuis ut semuncia recti.

haec miscere nefas nec, cum sis cetera fossor,

tris tantum ad numeros Satyrum moueare Bathylli.

"liber ego." unde datum hoc sumis, tot subdite rebus?

an dominum ignoras nisi quem uindicta relaxat?

"i, puer, et strigiles Crispini ad balnea defer"

si increpuit, "cessas nugator?", seruitium acre

te nihil impellit nec quicquam extrinsecus intrat

quod neruos agitet; sed si intus et in iecore aegro

nascuntur domini, qui tu impunitior exis

atque hic quem ad strigilis scutica et metus egit erilis?

Mane piger stertis. "surge" inquit Auaritia, "eia

surge." negas. instat. "surge" inquit. "non queo." "surge.

"et quid agam?" "rogat! en saperdas aduehe Ponto,

castoreum, stuppas, hebenum, tus, lubrica Coa.

tolle recens primus piper et sitiente camelo.

uerte aliquid; iura." "sed Iuppiter audiet." "eheu,

baro, regustatum digito terebrare salinum

contentus perages, si uiuere cum Ioue tendis."

iam pueris pellem succinctus et oenophorum aptas.

ocius ad nauem! nihil obstat quin trabe uasta

Aegaeum rapias, ni sollers Luxuria ante

seductum moneat: "quo deinde, insane, ruis, quo?

quid tibi uis? calido sub pectore mascula bilis

intumuit quam non extinxerit urna cicutae?

tu mare transilias? tibi torta cannabe fulto

cena sit in transtro Veientanumque rubellum

exhalet uapida laesum pice sessilis obba?

quid petis? ut nummi, quos hic quincunce modesto

nutrieras, pergant auidos sudare deunces?

indulge genio, carpamus dulcia, nostrumst

quod uiuis, cinis et manes et fabula fies,

uiue memor leti, fugit hora, hoc quod loquor indest."

en quid agis? duplici in diuersum scinderis hamo.

huncine an hunc sequeris? subeas alternus oportet

ancipiti obsequio dominos, alternus oberres.

nec tu, cum obstiteris semel instantique negaris

parere imperio, "rupi iam uincula" dicas;

nam et luctata canis nodum abripit, et tamen illi,

cum fugit, a collo trahitur pars longa catenae.

"Daue, cito, hoc credas iubeo, finire dolores

praeteritos meditor" (crudum Chaerestratus unguem

adrodens ait haec). "an siccis dedecus obstem

cognatis? an rem patriam rumore sinistro

limen ad obscenum frangam, dum Chrysidis udas

ebrius ante fores extincta cum face canto?"

"euge, puer, sapias, dis depellentibus agnam

percute." "sed censen plorabit, Daue, relicta?"

"nugaris. solea, puer, obiurgabere rubra,

ne trepidare uelis atque artos rodere casses.

nunc ferus et uiolens; at, si uocet, haut mora dicas

"quidnam igitur faciam? nec nunc, cum arcessat et ultro

supplicet, accedam?" si totus et integer illinc

exieras, nec nunc." hic hic quod quaerimus, hic est,

non in festuca, lictor quam iactat ineptus.

ius habet ille sui, palpo quem ducit hiantem

cretata Ambitio? uigila et cicer ingere large

rixanti populo, nostra ut Floralia possint

aprici meminisse senes. quid pulchrius? at cum

Herodis uenere dies unctaque fenestra

dispositae pinguem nebulam uomuere lucernae

portantes uiolas rubrumque amplexa catinum

cauda natat thynni, tumet alba fidelia uino,

labra moues tacitus recutitaque sabbata palles.

tum nigri lemures ouoque pericula rupto,

tum grandes galli et cum sistro lusca sacerdos

incussere deos inflantis corpora, si non

praedictum ter mane caput gustaueris ali.

Dixeris haec inter uaricosos centuriones,

continuo crassum ridet Pulfenius ingens

et centum Graecos curto centusse licetur.