Quaē gĕmĭtūs trūncaēquĕ dĕō Nēptūnĭŭs hērōs
caūsă rŏgāt frōntīs, cūm sīc Călўdōnĭŭs āmnīs
coēpĭt, ĭnōrnātōs rĕdĭmītŭs hărūndĭnĕ crīnēs:
"Trīstĕ pĕtīs mūnūs; quĭs ĕnīm sŭă proēlĭă vīctūs
cōmmĕmŏrārĕ vĕlīt? Rĕfĕrām tămĕn ōrdĭnĕ; nēc tām
tūrpĕ fŭīt vīncī quām cōntēndīssĕ dĕcōrum ēst
māgnăquĕ dāt nōbīs tāntūs sōlācĭă vīctōr.
Nōmĭnĕ sīquă sŭō tāndēm pērvēnĭt ăd aūrēs
Dēĭănīră tŭās, quōndām pūlchērrĭmă vīrgŏ
mūltōrūmquĕ fŭīt spēs īnvĭdĭōsă prŏcōrūm.
Cūm quĭbŭs ūt sŏcĕrī dŏmŭs ēst īntrātă pĕtītī:
"Āccĭpĕ mē gĕnĕrūm," dīxī "Pārthāŏnĕ nātĕ;"
dīxĭt ĕt Ālcīdēs; ălĭī cēssērĕ dŭōbūs.
Īllĕ iŏvēm sŏcĕrūm dărĕ sē fāmāmquĕ lăbōrūm
ēt sŭpĕrātă sŭaē rĕfĕrēbāt iūssă nŏvērcaē.
Cōntra ĕgŏ: "Tūrpĕ dĕūm mōrtālī cēdĕrĕ;" dīxī
(nōndum ĕrăt īllĕ dĕūs) "rēgnūm mē cērnĭs ăquārūm
cūrsĭbŭs ōblīquīs īntēr tŭă rēgnă flŭēntēm.
Nēc gĕnĕre ēxtērnīs hōspēs tĭbĭ mīssŭs ăb ōrīs,
sēd pŏpŭlārĭs ĕro ēt rērūm pārs ūnă tŭārūm.
Tāntūm nē nŏcĕāt quōd mē nēc rēgĭă Iūnō
ōdĭt ĕt ōmnĭs ăbēst iūssōrūm poēnă lăbōrūm.
Nām, quō tē iāctās, Ālcmĕnă nātĕ, crĕātūm,
Iūppĭtĕr aūt fālsūs pătĕr ēst, aūt crīmĭnĕ vērūs;
mātrĭs ădūltĕrĭō pātrēm pĕtĭs. Ēlĭgĕ fīctūm
ēssĕ Iŏvēm mālīs, ān tē pēr dēdĕcŭs ōrtūm."
Tālĭă dīcēntēm iāmdūdūm lūmĭnĕ tōrvō
spēctăt ĕt āccēnsaē nōn fōrtĭtĕr īmpĕrăt īraē
vērbăquĕ tōt rēddīt: "Mĕlĭōr mĭhĭ dēxtĕră līnguā.
Dūmmŏdŏ pūgnāndō sŭpĕrēm, tū vīncĕ lŏquēndō;"
cōngrĕdĭtūrquĕ fĕrōx. Pŭdŭīt mŏdŏ māgnă lŏcūtūm
cēdĕrĕ; rēĭĕcī vĭrĭdēm dē cōrpŏrĕ vēstēm
brācchĭăque ōppŏsŭī tĕnŭīque ā pēctŏrĕ vārās
īn stătĭōnĕ mănūs ēt pūgnaē mēmbră părāvī.
Īllĕ căvīs haūstō spārgīt mē pūlvĕrĕ pālmīs
īnquĕ vĭcēm fūlvaē tāctū flāvēscĭt hărēnaē
ēt mŏdŏ cērvīcēm, mŏdŏ crūră mĭcāntĭă cāptāt
aūt cāptārĕ pŭtēs ōmnīque ā pārtĕ lăcēssīt.
Mē mĕă dēfēndīt grăvĭtās; frūstrāquĕ pĕtēbār,
haūd sĕcŭs āc mōlēs, māgnō cūm mūrmŭrĕ flūctūs
ōppūgnānt; mănĕt īllă sŭōque ēst pōndĕrĕ tūtă.
Dīgrĕdĭmūr paūlūm rūrsūsque ād bēllă cŏīmūs
īnquĕ grădū stĕtĭmūs, cērtī nōn cēdĕre; ĕrātquĕ
cūm pĕdĕ pēs iūnctūs tōtōque ĕgŏ pēctŏrĕ prōnūs
ēt dĭgĭtōs dĭgĭtīs ēt frōntēm frōntĕ prĕmēbām.
Nōn ălĭtēr vīdī fōrtēs cōncūrrĕrĕ taūrōs,
cūm prĕtĭūm pūgnaē tōtō nĭtĭdīssĭmă sāltū
ēxpĕtĭtūr cōniūnx; spēctānt ārmēntă păvēntquĕ
nēscĭă quēm mănĕāt tāntī vīctōrĭă rēgnī.
Tēr sĭnĕ prōfēctū vŏlŭīt nītēntĭă cōntrā
rēĭcĕre Ālcīdēs ā sē mĕă pēctŏră; quārtō
ēxcŭtĭt āmplēxūs āddūctăquĕ brācchĭă sōlvīt
īmpūlsūmquĕ mănū (cērtum ēst mĭhĭ vēră fătērī)
prōtĭnŭs āvērtīt tērgōque ŏnĕrōsŭs ĭnhaēsīt.
Sīquă fĭdēs (nĕquĕ nūnc fīctā mĭhĭ glōrĭă vōcĕ
quaērĭtŭr), īmpŏsĭtō prēssūs mĭhĭ mōntĕ vĭdēbār.
Vīx tămĕn īnsĕrŭī sūdōrĕ flŭēntĭă mūltō
brācchĭă, vīx sōlvī dūrōs ā pēctŏrĕ nēxūs;
īnstăt ănhēlāntī prŏhĭbētquĕ rĕsūmĕrĕ vīrēs
ēt cērvīcĕ mĕā pŏtĭtūr; tūm dēnĭquĕ tēllūs
prēssă gĕnū nōstro ēst ĕt hărēnās ōrĕ mŏmōrdī.
Īnfĕrĭōr vīrtūtĕ, mĕās dēvērtŏr ăd ārtēs
ēlābōrquĕ vĭrō lōngūm fōrmātŭs ĭn ānguēm.
Quī pōstquām flēxōs sīnvāvī cōrpŭs ĭn ōrbēs
cūmquĕ fĕrō mōvī līnguām strīdōrĕ bĭsūlcām,
rīsĭt ĕt īllūdēns nōstrās Tīrŷnthĭŭs ārtēs:
"Cūnārūm lăbŏr ēst ānguēs sŭpĕrārĕ mĕārūm"
dīxĭt "ĕt ūt vīncās ălĭōs, Ăchĕlōĕ, drăcōnēs,
pārs quŏtă Lērnaēaē sērpēns ĕrĭs ūnŭs ĕchīdnaē?
Vūlnĕrĭbūs fēcūndă sŭīs ĕrăt īllă nĕc ūllūm
dē cŏmĭtūm nŭmĕrō căpŭt ēst īmpūnĕ rĕcīsūm
quīn gĕmĭnō cērvīx hērēdĕ vălēntĭŏr ēssēt.
Hānc ĕgŏ rāmōsām nātīs ē caēdĕ cŏlūbrīs
crēscēntēmquĕ mălō dŏmŭī dŏmĭtāmquĕ pĕrūssī.
Quīd fŏrĕ tē crēdās, fālsūm quī vērsŭs ĭn ānguēm
ārma ălĭēnă mŏvēs, quēm fōrmă prĕcārĭă cēlāt?"
Dīxĕrăt ēt sūmmō dĭgĭtōrūm vīncŭlă cōllō
īnĭcĭt; āngēbār, ceū gūttŭră fōrcĭpĕ prēssūs,
pōllĭcĭbūsquĕ mĕās pūgnābam ēvēllĕrĕ faūcēs.
Sīc quŏquĕ dēvīctō rēstābāt tērtĭă taūrī
fōrmă trŭcīs; taūrō mūtātūs mēmbră rĕbēllō.
Īndŭĭt īllĕ tŏrīs ā laēvā pārtĕ lăcērtōs
ādmīssūmquĕ trăhēns sĕquĭtūr dēprēssăquĕ dūrā
cōrnŭă fīgĭt hŭmō mēque āltā stērnĭt hărēnā.
Nēc sătĭs hōc fŭĕrāt; rĭgĭdūm fĕră dēxtĕră cōrnū
dūm tĕnĕt, īnfrēgīt trūncāque ā frōntĕ rĕvēllīt.
Nāĭdĕs hōc pōmīs ĕt ŏdōrō flōrĕ rĕplētūm
sācrārūnt dīvēsquĕ mĕō Bŏnă Cōpĭă cōrnu ēst."
Dīxĕrăt ēt nŷmphē rītū sūccīnctă Dĭānaē,
ūnă mĭnīstrārūm, fūsīs ūtrīmquĕ căpīllīs,
īncēssīt tōtūmquĕ tŭlīt praēdīvĭtĕ cōrnū
aūtūmnum ēt mēnsās, fēlīcĭă pōmă, sĕcūndās.
Lūx sŭbĭt ēt prīmō fĕrĭēntĕ căcūmĭnă sōlĕ
dīscēdūnt iŭvĕnēs; nĕque ĕnīm dūm flūmĭnă pācēm
ēt plăcĭdōs hăbĕānt lāpsūs tōtaēquĕ rĕsīdānt
ōppĕrĭūntŭr ăquaē. Vūltūs Ăchĕlōŭs ăgrēstīs
ēt lăcĕrūm cōrnū mĕdĭīs căpŭt ābdĭdĭt ūndīs.
Hūnc tămĕn āblātī dŏmŭīt iāctūră dĕcōrīs,
cētĕră sōspĕs hăbēt; căpĭtīs quŏquĕ frōndĕ sălīgnā
aūt sŭpĕr īmpŏsĭtā cēlātŭr hărūndĭnĕ dāmnūm.
Āt tē, Nēssĕ fĕrōx, ēiūsdēm vīrgĭnĭs ārdōr
pērdĭdĕrāt vŏlŭcrī trāiēctūm tērgă săgīttā.
Nāmquĕ nŏvā rĕpĕtēns pătrĭōs cūm cōniŭgĕ mūrōs
vēnĕrăt Ēvēnī răpĭdās Iŏvĕ nātŭs ăd ūndās.
Ūbĕrĭōr sŏlĭtō, nīmbīs hĭĕmālĭbŭs aūctūs
vērtĭcĭbūsquĕ frĕquēns ĕrăt ātque īnpērvĭŭs āmnīs.
Īntrĕpĭdūm prō sē, cūrām dē cōniŭge ăgēntēm
Nēssŭs ădīt mēmbrīsquĕ vălēns scītūsquĕ vădōrūm:
"Ōffĭcĭō"quĕ "mĕō rīpā sīstētŭr ĭn īllā
haēc," ăĭt "Ālcīdē: tū vīrĭbŭs ūtĕrĕ nāndō."
Pāllēntēmquĕ mĕtū flŭvĭūmque īpsūmquĕ tĭmēntēm
trādĭdĭt Āŏnĭūs păvĭdām Călўdōnĭdă Nēssō.
Mōx, ŭt ĕrāt phărĕtrāquĕ grăvīs spŏlĭōquĕ lĕōnīs
(nām clāvam ēt cūrvōs trāns rīpām mīsĕrăt ārcūs):
"Quāndŏquĭdēm coēpī, sŭpĕrēntūr flūmĭnă" dīxīt;
nēc dŭbĭtāt, nēc quā sīt clēmēntīssĭmŭs āmnīs,
quaērĭt ĕt ōbsĕquĭō dēfērrī spērnĭt ăquārūm.
Iāmquĕ tĕnēns rīpām, mīssōs cūm tōllĕrĕt ārcūs,
cōniŭgĭs āgnōvīt vōcēm Nēssōquĕ părāntī
fāllĕrĕ dēpŏsĭtūm: "Quō tē fīdūcĭă" clāmāt
"vānă pĕdūm, vĭŏlēntĕ, răpīt? Tĭbĭ, Nēssĕ bĭfōrmīs,
dīcĭmŭs; ēxaūdī nēc rēs īntērcĭpĕ nōstrās.
Sī tē nūllă mĕī rĕvĕrēntĭă mōvĭt, ăt ōrbēs
cōncŭbĭtūs vĕtĭtōs pŏtĕrānt ĭnhĭbērĕ pătērnī.
Haūd tămĕn ēffŭgĭēs, quāmvīs ŏpĕ fīdĭs ĕquīnā;
vūlnĕrĕ, nōn pĕdĭbūs tē cōnsĕquăr." Ūltĭmă dīctă
rē prŏbăt ēt mīssā fŭgĭēntĭă tērgă săgīttā
trāĭcĭt; ēxstābāt fērrūm dē pēctŏre ădūncūm.
Quōd sĭmŭl ēvūlsum ēst, sānguīs pĕr ŭtrūmquĕ fŏrāmēn
ēmĭcŭīt, mīxtūs Lērnaēī tābĕ vĕnēnī.
Ēxcĭpĭt hūnc Nēssūs: "Nĕque ĕnīm mŏrĭēmŭr ĭnūltī"
sēcum ăĭt ēt călĭdō vēlāmĭnă tīnctă crŭōrĕ
dāt mūnūs rāptaē vĕlŭt īrrītāmĕn ămōrīs.
Lōngă fŭīt mĕdĭī mŏră tēmpŏrĭs āctăquĕ māgnī
Hērcŭlĭs īmplērānt tērrās ŏdĭūmquĕ nŏvērcaē.
Vīctŏr ăb Oēchălĭā Cēnaēō sācră părābāt
vōtă Iŏvī, cūm fāmă lŏquāx praēcēssĭt ăd aūrēs,
Dēĭănīră, tŭās, quaē vērīs āddĕrĕ fālsă
gaūdĕt ĕt ē mĭnĭmō sŭă pēr mēndācĭă crēscīt,
Āmphĭtrўōnĭădēn Iōlēs ārdōrĕ tĕnērī.
Crēdĭt ămāns vĕnĕrīsquĕ nŏvaē pērtērrĭtă fāmā
īndūlsīt prīmō lăcrĭmīs flēndōquĕ dŏlōrēm
dīffūdīt mĭsĕrāndă sŭūm; mōx deīndĕ: "Quĭd aūtēm
flēmŭs?" ăīt "paēlēx lăcrĭmīs laētābĭtŭr īstīs.
Quaē quŏnĭam ādvĕnĭēt, prŏpĕrāndum ălĭquīdquĕ nŏvāndum ēst,
dūm lĭcĕt ēt nōndūm thălămōs tĕnĕt āltĕră nōstrōs.
Cōnquĕrăr ān sĭlĕām? Rĕpĕtām Călўdōnă mŏrērnĕ?
Ēxcēdām tēctīs ān, sī nĭhĭl āmplĭŭs, ōbstēm?
Quīd sī mē, Mĕlĕāgrĕ, tŭām mĕmŏr ēssĕ sŏrōrēm
fōrtĕ părō făcĭnūs, quāntūmque īniūrĭă pōssīt
fēmĭnĕūsquĕ dŏlōr, iŭgŭlātā paēlĭcĕ tēstōr?"
Īn cūrsūs ănĭmūs vărĭōs ăbĭt; ōmnĭbŭs īllīs
praētŭlĭt īmbūtām Nēssēō sānguĭnĕ vēstēm
mīttĕrĕ, quaē vīrēs dēfēctō rēddăt ămōrī;
īgnārōquĕ Lĭchaē, quīd trādāt, nēscĭă lūctūs
īpsă sŭōs trādīt blāndīsquĕ mĭsērrĭmă vērbīs,
dōnă dĕt īllă vĭrō, māndāt; căpĭt īnscĭŭs hērōs
īndŭĭtūrque ŭmĕrīs Lērnaēaē vīrŭs ĕchīdnaē.
Tūră dăbāt prīmīs ēt vērbă prĕcāntĭă flāmmīs
vīnăquĕ mārmŏrĕās pătĕrā fūndēbăt ĭn ārās;
īncālvīt vīs īllă mălī rĕsŏlūtăquĕ flāmmīs
Hērcŭlĕōs ăbĭīt lātē dīlāpsă pĕr ārtūs.
Dūm pŏtŭīt, sŏlĭtā gĕmĭtūm vīrtūtĕ rĕprēssīt;
vīctă mălīs pōstquam ēst pătĭēntĭă, rēppŭlĭt ārās
īmplēvītquĕ sŭīs nĕmŏrōsām vōcĭbŭs Oētēn.
Nēc mŏră, lētĭfĕrām cōnātūr scīndĕrĕ vēstēm;
quā, trăhĭtūr, trăhĭt īllĕ cŭtēm, foēdūmquĕ rĕlātū,
aūt haērēt mēmbrīs frūstrā tēmptātă rĕvēllī,
aūt lăcĕrōs ārtūs ēt grāndĭă dētĕgĭt ōssă.
Īpsĕ crŭōr, gĕlĭdō ceū quōndām lāmmĭnă cāndēns
tīnctă lăcū, strīdīt cŏquĭtūrque ārdēntĕ vĕnēnō.
Nēc mŏdŭs ēst, sōrbēnt ăvĭdaē praēcōrdĭă flāmmaē
caērŭlĕūsquĕ flŭīt tōtō dē cōrpŏrĕ sūdōr
āmbūstīquĕ sŏnānt nērvī caēcāquĕ mĕdūllīs
tābĕ lĭquēfāctīs tōllēns ād sīdĕră pālmās:
"Clādĭbŭs," ēxclāmāt "Sātūrnĭă pāscĕrĕ nōstrīs,
pāscĕre ĕt hānc pēstēm spēctā, crūdēlĭs, ăb āltō
cōrquĕ fĕrūm sătĭā. Vēl sī mĭsĕrāndŭs ĕt hōstī,
hōc ēst sī tĭbĭ sūm, dīrīs crŭcĭātĭbŭs aēgrām
īnvīsāmque ănĭmām nātāmquĕ lăbōrĭbŭs aūfēr.
Mōrs mĭhĭ mūnŭs ĕrīt; dĕcĕt haēc dărĕ dōnă nŏvērcām.
Ērgo ĕgŏ foēdāntēm pĕrĕgrīnō tēmplă crŭōrĕ
Būsīrīn dŏmŭī saēvōque ălĭmēntă părēntīs
Āntaēo ērĭpŭī nēc mē pāstōrĭs Hĭbērī
fōrmă trĭplēx, nēc fōrmă trĭplēx tŭă, Cērbĕrĕ, mōvīt?
Vōsnĕ, mănūs, vălĭdī prēssīstīs cōrnŭă taūrī?
Vēstrum ŏpŭs Ēlĭs hăbēt, vēstrūm Stŷmphālĭdĕs ūndaē
Pārthĕnĭūmquĕ nĕmūs; vēstrā vīrtūtĕ rĕlātūs
Thērmōdōntĭăcō caēlātūs bāltĕŭs aūrō
pōmăque ăb īnsōmnī cōncūstōdītă drăcōnĕ;
nēc mĭhĭ Cēntaūrī pŏtŭērĕ rĕsīstĕrĕ, nēc mī
Ārcădĭaē vāstātŏr ăpēr; nēc pōtŭĭt hŷdraē
crēscĕrĕ pēr dāmnūm gĕmĭnāsquĕ rĕsūmĕrĕ vīrēs.
Quīd, cūm Thrācĭs ĕquōs hūmānō sānguĭnĕ pīnguēs
plēnăquĕ cōrpŏrĭbūs lăcĕrīs praēsēpĭă vīdī
vīsăquĕ dēiēcī dŏmĭnūmque īpsōsquĕ pĕrēmī?
Hīs ēlīsă iăcēt mōlēs Nēmaēă lăcērtīs;
hāc caēlūm cērvīcĕ tŭlī; dēfēssă iŭbēndo ēst
saēvă Iŏvīs cōniūnx; ĕgŏ sum īndēfēssŭs ăgēndō.
Sēd nŏvă pēstĭs ădēst, cuī nēc vīrtūtĕ rĕsīstī
nēc tēlīs ārmīsquĕ pŏtēst, pūlmōnĭbŭs ērrāt
īgnĭs ĕdāx īmīs pērque ōmnēs pāscĭtŭr ārtūs.
Āt vălĕt Eūrŷstheūs; ēt sūnt quī crēdĕrĕ pōssīnt
ēssĕ dĕōs?" Dīxīt pērque āltām saūcĭŭs Oētēn
haūd ălĭtēr grădĭtūr quām sī vēnābŭlă taūrūs
cōrpŏrĕ fīxă gĕrāt fāctīquĕ rĕfūgĕrĭt aūctōr.
Saēpe īllūm gĕmĭtūs ēdēntēm, saēpĕ trĕmēntēm,
saēpĕ rĕtēmptāntēm tōtās īnfrīngĕrĕ vēstēs
stērnēntēmquĕ trăbēs īrāscēntēmquĕ vĭdērēs
mōntĭbŭs aūt pătrĭō tēndēntēm brācchĭă caēlō.
Ēccĕ Lĭchān trĕpĭdūm lătĭtāntēm rūpĕ căvātā
āspĭcĭt, ūtquĕ dŏlōr răbĭēm cōllēgĕrăt ōmnēm:
"Tūnĕ, Lĭchā," dīxīt "fērālĭă dōnă dĕdīstī?
Tūnĕ mĕaē nĕcĭs aūctŏr ĕrīs?" Trĕmĭt īllĕ păvētquĕ
pāllĭdŭs ēt tĭmĭdē vērba ēxcūsāntĭă dīcīt.
Dīcēntēm gĕnĭbūsquĕ mănūs ădhĭbērĕ părāntēm
cōrrĭpĭt Ālcīdēs ēt tērquĕ quătērquĕ rŏtātūm
mīttĭt ĭn Eūbŏĭcās tōrmēntō fōrtĭŭs ūndās.
Īllĕ pĕr āĕrĭās pēndēns īndūrŭĭt aūrās;
ūtquĕ fĕrūnt īmbrēs gĕlĭdīs cōncrēscĕrĕ vēntīs,
īndĕ nĭvēs fĭĕrī, nĭvĭbūs quŏquĕ mōllĕ rŏtātīs
āstrīngi ēt spīssā glŏmĕrārī grāndĭnĕ cōrpūs,
sīc īllūm vălĭdīs iāctūm pĕr ĭnānĕ lăcērtīs
ēxsānguēmquĕ mĕtū nēc quīcquam ūmōrĭs hăbēntēm
īn rĭgĭdōs vērsūm sĭlĭcēs prĭŏr ēdĭdĭt aētās.
Nūnc quŏque ĭn Eūbŏĭcō scŏpŭlūs brĕvĭs ēmĭnĕt āltō
gūrgĭte ĕt hūmānaē sērvāt vēstīgĭă fōrmaē,
quēm, quăsĭ sēnsūrūm, naūtaē cālcārĕ vĕrēntūr
āppēllāntquĕ Lĭchān. Āt tū, Iŏvĭs īnclĭtă prōlēs,
ārbŏrĭbūs caēsīs, quās ārdŭă gēssĕrăt Oētē,
īnquĕ pўrām strūctīs, ārcūm phărĕtrāmquĕ căpācēm
rēgnăquĕ vīsūrās ĭtĕrūm Trōiānă săgīttās
fērrĕ iŭbēs Poēāntĕ sătūm, quō flāmmă mĭnīstro ēst
sūbdĭtă; dūmque ăvĭdīs cōmprēndĭtŭr īgnĭbŭs āggēr,
cōngĕrĭēm sīlvaē Nēmaēō vēllĕrĕ sūmmām
stērnĭs ĕt īmpŏsĭtā clāvaē cērvīcĕ rĕcūmbīs,
haūd ălĭō vōltū, quām sī cōnvīvă iăcērēs
īntēr plēnă mĕrī rĕdĭmītūs pōcŭlă sērtīs.
Iāmquĕ vălēns ĕt ĭn ōmnĕ lătūs dīffūsă sŏnābāt
sēcūrōsque ārtūs cōntēmptōrēmquĕ pĕtēbāt
flāmmă sŭūm; tĭmŭērĕ dĕī prō vīndĭcĕ tērraē.
Quōs ĭtă, sēnsĭt ĕnīm, laētō Sātūrnĭŭs ōrĕ
Iūppĭtĕr āllŏquĭtūr: "Nōstra ēst tĭmŏr īstĕ vŏlūptās,
ō sŭpĕrī, tōtōquĕ lĭbēns mĭhĭ pēctŏrĕ grātōr,
quōd mĕmŏrīs pŏpŭlī dīcōr rēctōrquĕ pătērquĕ
ēt mĕă prōgĕnĭēs vēstrō quŏquĕ tūtă făvōre ēst.
Nām quāmquam īpsīūs dătĭs hōc īnmānĭbŭs āctīs,
ōblĭgŏr īpsĕ tămēn. Sĕd ĕnīm nē pēctŏră vānō
fīdă mĕtū păvĕānt; Oētaēās spērnĭtĕ flāmmās.
Ōmnĭă quī vīcīt vīncēt, quōs cērnĭtĭs, īgnēs,
nēc nĭsĭ mātērnā Vūlcānūm pārtĕ pŏtēntēm
sēntĭĕt; aētērnum ēst ā mē quōd trāxĭt ĕt ēxpērs
ātque īmmūnĕ nĕcīs nūllāquĕ dŏmābĭlĕ flāmmā;
īdque ĕgŏ dēfūnctūn tērrā caēlēstĭbŭs ōrīs
āccĭpĭām cūnctīsquĕ mĕūm laētābĭlĕ fāctūm
dīs fŏrĕ cōnfīdō; sīquīs tămĕn Hērcŭlĕ, sīquīs
fōrtĕ dĕō dŏlĭtūrŭs ĕrīt, dătă praēmĭă nōlēt,
sēd mĕrŭīssĕ dărī scĭĕt īnvītūsquĕ prŏbābīt."
Āssēnsērĕ dĕī; cōniūnx quŏquĕ rēgĭă vīsa ēst
cētĕră nōn dūrō, dūrō tămĕn ūltĭmă vūltū
dīctă tŭlīssĕ Iŏvīs sēque īndŏlŭīssĕ nŏtātām.
Īntĕrĕā quōdcūmquĕ fŭīt pŏpŭlābĭlĕ flāmmaē
Mūlcĭbĕr ābstŭlĕrāt; nēc cōgnōscēndă rĕmānsīt
Hērcŭlĭs ēffĭgĭēs, nēc quīcquam ăb ĭmāgĭnĕ dūctūm
mātrĭs hăbēt tāntūmquĕ Iŏvīs vēstīgĭă sērvāt.
Ūtquĕ nŏvūs sērpēns pŏsĭtā cūm pēllĕ sĕnēctā
lūxŭrĭārĕ sŏlēt squāmāquĕ nĭtērĕ rĕcēntī,
sīc, ŭbĭ mōrtālēs Tīrŷnthĭŭs ēxŭĭt ārtūs,
pārtĕ sŭī mĕlĭōrĕ vĭgēt māiōrquĕ vĭdērī
coēpĭt ĕt aūgūstā fĭĕrī grăvĭtātĕ vĕrēndūs.
Quēm pătĕr ōmnĭpŏtēns īntēr căvă nūbĭlĕ rāptūm
quādrĭiŭgō cūrrū rădĭāntĭbŭs īntŭlĭt āstrīs.
Sēnsĭt Ătlās pōndūs; nĕque ădhūc Sthĕnĕlēĭŭs īrās
sōlvĕrăt Eūrŷstheūs ŏdĭūmque īn prōlĕ pătērnūm
ēxērcēbăt ătrōx. Āt lōngīs ānxĭă cūrīs
Ārgŏlĭs Ālcmēnē, quēstūs ŭbĭ pōnăt ănīlēs,
cuī rĕfĕrāt nātī tēstātōs ōrbĕ lăbōrēs,
cuīvĕ sŭōs cāsūs, Iōlēn hăbĕt. Hērcŭlĭs īllām
īmpĕrĭīs thălămōque ănĭmōquĕ rĕcēpĕrăt Hŷllūs
īmplērātque ŭtĕrūm gĕnĕrōsō sēmĭnĕ, cūm sīc
īncĭpĭt Ālcmēnē: "Făvĕānt tĭbĭ nūmĭnă sāltēm
cōrrĭpĭāntquĕ mŏrās tūm cūm mātūră vŏcābīs
praēpŏsĭtām tĭmĭdīs părĭēntĭbŭs Īlĭthўīām,
quām mĭhĭ dīffĭcĭlēm Iūnōnīs grātĭă fēcīt.
Nāmquĕ lăbōrĭfĕrī cūm iām nātālĭs ădēssēt
Hērcŭlĭs ēt dĕcĭmūm prĕmĕrētūr sīdĕrĕ sīgnūm,
tēndēbāt grăvĭtās ŭtĕrūm mĭhĭ, quōdquĕ fĕrēbām
tāntum ĕrăt, ūt pōssēs aūctōrēm dīcĕrĕ tēctī
pōndĕrĭs ēssĕ Iŏvēm; nēc iām tŏlĕrārĕ lăbōrēs
ūltĕrĭūs pŏtĕrām; quīn nūnc quŏquĕ frīgĭdŭs ārtūs,
dūm lŏquŏr, hōrrŏr hăbēt pārsque ēst mĕmĭnīssĕ dŏlōrīs.
Sēptem ĕgŏ pēr nōctēs, tŏtĭdēm crŭcĭātă dĭēbūs,
fēssă mălīs tēndēnsque ād caēlūm brācchĭă māgnō
Lūcīnām Nīxāsquĕ părēs clāmōrĕ vŏcābām.
Īllă quĭdēm vēnīt, sēd praēcōrrūptă mĕūmquĕ
quaē dōnārĕ căpūt Iūnōnī vēllĕt ĭnīquaē;
ūtquĕ mĕōs aūdīt gĕmĭtūs, sūbsēdĭt ĭn īllā
āntĕ fŏrēs ārā dēxtrōque ā pōplĭtĕ laēvūm
prēssă gĕnu ēt dĭgĭtīs īntēr sē pēctĭnĕ iūnctīs,
sūstĭnŭīt pārtūs; tăcĭtā quŏquĕ cārmĭnă vōcĕ
dīxĭt ĕt īncoēptōs tĕnŭērūnt cārmĭnă pārtūs.
Nītŏr ĕt īngrātō făcĭō cōnvīcĭă dēmēns
vānă Iŏvī cŭpĭōquĕ mŏrī mōtūrăquĕ dūrōs
vērbă quĕrōr sĭlĭcēs; mātrēs Cādmēĭdĕs ādsūnt
vōtăquĕ sūscĭpĭūnt ēxhōrtāntūrquĕ dŏlēntēm.
Ūnă mĭnīstrārūm, mĕdĭā dē plēbĕ, Gălānthīs,
flāvă cŏmās, ădĕrāt, făcĭēndīs strēnŭă iūssīs,
ōffĭcĭīs dīlēctă sŭīs; ĕă sēnsĭt ĭnīquā
nēscĭŏ quīd Iūnōnĕ gĕrī; dūmque ēxĭt ĕt īntrāt
saēpĕ fŏrēs, dīvām rĕsĭdēntēm vīdĭt ĭn ārā
brācchĭăque īn gĕnĭbūs dĭgĭtīs cōnēxă tĕnēntēm
ēt: "Quaēcūmque ĕs," ăīt "dŏmĭnaē grātārĕ; lĕvāta ēst
Ārgŏlĭs Ālcmēnē pŏtĭtūrquĕ pŭērpĕră vōtō."
Ēxsĭlŭīt iūnctāsquĕ mănūs păvĕfāctă rĕmīsīt
dīvă pŏtēns ŭtĕrī; vīnclīs lĕvŏr īpsă rĕmīssīs.
Nūmĭnĕ dēcēptō rīsīssĕ Gălānthĭdă fāma ēst;
rīdēntēm prēnsāmque īpsīs dĕă saēvă căpīllīs
trāxĭt ĕt ē tērrā cōrpūs rĕlĕvārĕ vŏlēntēm
ārcŭĭt īnquĕ pĕdēs mūtāvīt brācchĭă prīmōs.
Strēnŭĭtās āntīquă mănēt nēc tērgă cŏlōrēm
āmīsērĕ sŭūm; fōrma ēst dīvērsă prĭōrī.
Quaē quĭă mēndācī părĭēntēm iūvĕrăt ōrĕ,
ōrĕ părīt; nōstrāsquĕ dŏmōs, ūt āntĕ, frĕquēntāt."
Dīxĭt ĕt ādmŏnĭtū vĕtĕrīs cōmmōtă mĭnīstraē
īngĕmŭīt; quām sīc nŭrŭs ēst āffātă dŏlēntēm:
"Tē tămĕn, ō gĕnĕtrīx, ălĭēnaē sānguĭnĕ vērsō
rāptă mŏvēt făcĭēs; quīd sī tĭbĭ mīră sŏrōrīs
fātă mĕaē rĕfĕrām? Quāmquām lăcrĭmaēquĕ dŏlōrquĕ
īmpĕdĭūnt prŏhĭbēntquĕ lŏquī. Fŭĭt ūnĭcă mātrī
(mē pătĕr ēx ălĭā gĕnŭīt) nōtīssĭmă fōrmā
Oēchălĭdūm Drўŏpē, quām vīrgĭnĭtātĕ cărēntēm
vīmquĕ dĕī pāssām Dēlphōs Dēlōnquĕ tĕnēntīs
ēxcĭpĭt Āndraēmōn ĕt hăbētūr cōniŭgĕ fēlīx.
Ēst lăcŭs ācclīvīs dēvēxō mārgĭnĕ fōrmām
lītŏrĭs ēffĭcĭēns; sūmmūm mŷrtētă cŏrōnānt.
Vēnĕrăt hūc Drўŏpē fātōrūm nēscĭă, quōquĕ
indignere magnis, nymphis latura coronas;
īnquĕ sĭnū pŭĕrūm, quī nōndum īmplēvĕrăt ānnūm,
dūlcĕ fĕrēbăt ŏnūs tĕpĭdīque ŏpĕ lāctĭs ălēbāt.
Haūd prŏcŭl ā stāgnō Tўrĭōs ĭmĭtātă cŏlōrēs
īn spēm bācārūm flōrēbăt ăquātĭcă lōtōs.
Cārpsĕrăt hīnc Drўŏpē, quōs ōblēctāmĭnă nātō
pōrrĭgĕrēt, flōrēs; ĕt ĭdēm fāctūră vĭdēbār
(nāmque ădĕrām); vīdī gūttās ē flōrĕ crŭēntās
dēcĭdĕre ēt trĕmŭlō rāmōs hōrrōrĕ mŏvērī.
Scīlĭcĕt, ūt rĕfĕrūnt tārdī nūnc dēnĭque ăgrēstēs,
Lōtĭs ĭn hānc nŷmphē, fŭgĭēns ōbscaēnă Prĭāpī,
cōntŭlĕrāt vērsōs, sērvātō nōmĭnĕ, vūltūs.
Nēscĭĕrāt sŏrŏr hōc; quaē cūm pērtērrĭtă rētrō
īre ĕt ădōrātīs vēllēt dīscēdĕrĕ nŷmphīs,
haēsērūnt rādīcĕ pĕdēs; cōnvēllĕrĕ pūgnāt,
nēc quīcquām nĭsĭ sūmmă mŏvēt; sūbcrēscĭt ăb īmō
tōtăquĕ paūlātīm lēntūs prĕmĭt īnguĭnă cōrtēx.
Ūt vīdīt, cōnātă mănū lănĭārĕ căpīllōs,
frōndĕ mănu īmplēvīt; frōndēs căpŭt ōmnĕ tĕnēbānt.
Āt pŭĕr Āmphīssōs, nāmque hōc ăvŭs Eūrўtŭs īllī
āddĭdĕrāt nōmēn, mātērnă rĭgēscĕrĕ sēntīt
ūbĕră nēc sĕquĭtūr dūcēntēm lāctĕŭs ūmōr.
Spēctātrīx ădĕrām fāctī crūdēlĭs ŏpēmquĕ
nōn pŏtĕrām tĭbĭ fērrĕ, sŏrōr; quāntūmquĕ vălēbām,
crēscēntēm trūncūm rāmōsque āmplēxă mŏrābār
ēt, fătĕōr, vŏlŭī sŭb ĕōdēm cōrtĭcĕ cōndī.
Ēccĕ vĭr Āndraēmōn gĕnĭtōrquĕ mĭsērrĭmŭs ādsūnt
ēt quaērūnt Drўŏpēn; Drўŏpēn quaērēntĭbŭs īllīs
ōstēndī lōtōn; tĕpĭdō dānt ōscŭlă līgnō
āffūsīquĕ sŭaē rādīcĭbŭs ārbŏrĭs haērēnt.
Nīl nĭsĭ iām făcĭēm, quōd nōn fŏrĕt ārbŏr, hăbēbās,
cāră sŏrōr; lăcrĭmaē mĭsĕrō dē cōrpŏrĕ fāctīs
īrrōrānt fŏlĭīs ēt, dūm lĭcĕt ōrăquĕ praēstānt
vōcĭs ĭtēr, tālēs ēffūndĭt ĭn āĕră quēstūs:
"Sīquă fĭdēs mĭsĕrīs, hōc mē pēr nūmĭnă iūrō
nōn mĕrŭīssĕ nĕfās, pătĭōr sĭnĕ crīmĭnĕ poēnām.
Vīxĭmŭs īnnŏcŭaē; sī mēntĭŏr, ārĭdă pērdām
quās hăbĕō frōndēs ēt caēsă sĕcūrĭbŭs ūrār.
Hūnc tămĕn īnfāntēm mātērnīs dēmĭtĕ rāmīs
ēt dătĕ nūtrīcī nōstrāquĕ sŭb ārbŏrĕ saēpĕ
lāc făcĭtōtĕ bĭbāt nōstrāquĕ sŭb ārbŏrĕ lūdāt.
Cūmquĕ lŏquī pŏtĕrīt, mātrēm făcĭtōtĕ sălūtēt
ēt trīstīs dīcāt: "lătĕt hōc īn stīpĭtĕ mātēr."
Stāgnă tămēn tĭmĕāt nēc cārpăt ăb ārbŏrĕ flōrēs
ēt frŭtĭcēs ōmnēs cōrpūs pŭtĕt ēssĕ dĕōrūm.
Cārĕ vălē cōniūnx ēt tū, gērmānă, pătērquĕ;
quī, sīqua ēst pĭĕtās, ăb ăcūtaē vūlnĕrĕ fālcīs,
ā pĕcŏrīs mōrsū frōndēs dēfēndĭtĕ nōstrās.
Ēt, quŏnĭām mĭhĭ fās ād vōs īncūmbĕrĕ nōn ēst,
ērĭgĭte hūc ārtūs ĕt ăd ōscŭlă nōstră vĕnītĕ,
dūm tāngī pōssūnt, pārvūmque āttōllĭtĕ nātūm.
Plūră lŏquī nĕquĕō; nām iām pēr cāndĭdă mōllīs
cōllă lĭbēr sērpīt sūmmōquĕ căcūmĭnĕ cōndōr.
Ēx ŏcŭlīs rĕmŏvētĕ mănūs; sĭnĕ mūnĕrĕ vēstrō
cōntĕgăt īndūctūs mŏrĭēntĭă lūmĭnă cōrtēx."
Dēsĭĕrānt sĭmŭl ōră lŏquī, sĭmŭl ēssĕ; dĭūquĕ
cōrpŏrĕ mūtātō rāmī călŭērĕ rĕcēntēs."
Dūmquĕ rĕfērt Iōlē fāctūm mīrābĭlĕ, dūmquĕ
Eūrўtĭdōs lăcrĭmās ādmōtō pōllĭcĕ sīccāt
Alcmene (flet et ipsa tamen), compescuit omnem
rēs nŏvă trīstĭtĭām; nām līmĭnĕ cōnstĭtĭt āltō
paēnĕ pŭēr dŭbĭāquĕ tĕgēns lānūgĭnĕ mālās,
ōră rĕfōrmātūs prīmōs Iōlāŭs ĭn ānnōs.
Hōc īllī dĕdĕrāt Iūnōnĭă mūnĕrĭs Hēbē,
vīctă vĭrī prĕcĭbūs; quaē cūm iūrārĕ părārēt
dōnă trĭbūtūrām pōst hūnc sē tālĭă nūllī,
nōn ēst pāssă Thĕmīs: "Nām iām dīscōrdĭă Thēbaē
bēllă mŏvēnt" dīxīt "Căpăneūsquĕ nĭsi āb Iŏvĕ vīncī
haūd pŏtĕrīt fīēntquĕ părēs īn vūlnĕrĕ frātrēs
sūbdūctāquĕ sŭōs mānēs tēllūrĕ vĭdēbīt
vīvŭs ădhūc vātēs; ūltūsquĕ părēntĕ părēntēm
nātŭs ĕrīt fāctō pĭŭs ēt scĕlĕrātŭs ĕōdēm
āttŏnĭtūsquĕ mălīs, ēxsūl mēntīsquĕ dŏmūsquĕ,
vūltĭbŭs Eūmĕnĭdūm mātrīsque ăgĭtābĭtŭr ūmbrīs,
dōnĕc ĕūm cōniūnx fātālĕ pŏpōscĕrĭt aūrūm
cōgnātūmquĕ lătūs Phēgēĭŭs haūsĕrĭt ēnsīs.
Tūm dēmūm māgnō pĕtĕt hōs Ăchĕlōĭă sūpplēx
āb Iŏvĕ Cāllĭrhŏē nātīs īnfāntĭbŭs ānnōs,
nēvĕ nĕcēm sĭnăt ēssĕ dĭū vīctōrĭs ĭnūltām.
Iūppĭtĕr hīs mōtūs prīvīgnaē dōnă nŭrūsquĕ
praēcĭpĭēt făcĭētquĕ vĭrōs īnpūbĭbŭs ānnīs."
Haēc ŭbĭ fātĭcănō vēntūrī praēscĭă dīxīt
ōrĕ Thĕmīs, vărĭō sŭpĕrī sērmōnĕ frĕmēbānt
ēt, cūr nōn ălĭīs ĕădēm dărĕ dōnă lĭcērēt,
mūrmŭr ĕrāt; quĕrĭtūr vĕtĕrēs Pāllāntĭăs ānnōs
cōniŭgĭs ēssĕ sŭī; quĕrĭtūr cānēscĕrĕ mītīs
Īăsĭōnă Cĕrēs; rĕpĕtītūm Mūlcĭbĕr aēvūm
pōscĭt Ĕrīchthŏnĭō; Vĕnĕrēm quŏquĕ cūră fŭtūrī
tāngĭt ĕt Ānchīsaē rĕnŏvārĕ păcīscĭtŭr ānnōs.
Cuī stŭdĕāt dĕŭs ōmnĭs hăbēt; crēscītquĕ făvōrĕ
tūrbĭdă sēdĭtĭō, dōnēc sŭă Iūppĭtĕr ōră
sōlvīt ēt: "Ō! Nōstrĭ sĭqua ēst rĕvĕrēntĭă," dīxīt
"quō rŭĭtīs? Tāntūmne ălĭquīs sĭbĭ pōssĕ vĭdētūr
fātă quŏque ūt sŭpĕrēt? Fātīs Iōlāŭs ĭn ānnōs,
quōs ēgīt, rĕdĭīt; fātīs iŭvĕnēscĕrĕ dēbēnt
Cāllĭrhŏē gĕnĭtī, nōn āmbĭtĭōnĕ nĕc ārmīs.
Vīs ĕtĭām, quōque hōc ănĭmō mĕlĭōrĕ fĕrātīs,
mē quŏquĕ fātă rĕgūnt; quaē sī mūtārĕ vălērēm,
nēc nōstrūm sērī cūrvārēnt Aēăcŏn ānnī
pērpĕtŭūmque aēvī flōrēm Rhădămānthŭs hăbērēt
cūm Mīnōĕ mĕō, quī prōptĕr ămāră sĕnēctaē
pōndĕră dēspĭcĭtūr, nēc quō prĭŭs ōrdĭnĕ rēgnāt."
Dīctă Iŏvīs mōvērĕ dĕōs; nēc sūstĭnĕt ūllūs,
cūm vĭdĕāt fēssōs Rhădămānthŏn ĕt Aēăcŏn ānnīs
ēt Mīnōă, quĕrī; quī, dūm fŭĭt īntĕgĕr aēvī,
tērrŭĕrāt māgnās īpsō quŏquĕ nōmĭnĕ gēntēs,
tūnc ĕrăt īnvălĭdūs Dēīŏnĭdēnquĕ iŭvēntaē
rōbŏrĕ Mīlētūm Phoēbōquĕ părēntĕ sŭpērbūm
pērtĭmŭīt crēdēnsquĕ sŭīs īnsūrgĕrĕ rēgnīs,
haūd tămĕn ēst pătrĭīs ārcērĕ pĕnātĭbŭs aūsūs.
Spōntĕ fŭgīs, Mīlētĕ, tŭā cĕlĕrīquĕ cărīnā
Aēgaēās mētīrĭs ăquās ĕt ĭn Āsĭdĕ tērrā
moēnĭă cōnstĭtŭīs pŏsĭtōrĭs hăbēntĭă nōmēn.
Hīc tĭbĭ, dūm sĕquĭtūr pătrĭaē cūrvāmĭnă rīpaē,
fīlĭă Maēāndrī tŏtĭēns rĕdĕūntĭs ĕōdēm
cōgnĭtă Cŷănĕē, praēstāntī cōrpŏră fōrmā,
Bŷblĭdă cūm Caūnō, prōlem ēst ēnīxă gĕmēllām.
Bŷblĭs ĭn ēxēmplo ēst ŭt ămēnt cōncēssă pŭēllaē,
Bŷblĭs Ăpōllĭnĕī cōrrēptă cŭpīdĭnĕ frātrīs,
nōn sŏrŏr ūt frātrēm, nēc quā dēbēbăt, ămāvīt.
Īllă quĭdēm prīmō nūllōs īntēllĕgĭt īgnēs,
nēc pēccārĕ pŭtāt, quōd saēpĭŭs ōscŭlă iūngāt,
quōd sŭă frātērnō cīrcūmdēt brācchĭă cōllō,
mēndācīquĕ dĭū pĭĕtātīs fāllĭtŭr ūmbrā.
Paūlātīm dēclīnăt ămōr vīsūrăquĕ frātrēm
cūltă vĕnīt nĭmĭūmquĕ cŭpīt fōrmōsă vĭdērī;
ēt, sīqua ēst īllīc fōrmōsĭŏr, īnvĭdĕt īllī.
Sēd nōndūm mănĭfēstă sĭbi ēst nūllūmquĕ sŭb īllō
īgnĕ făcīt vōtūm; vērūmtămĕn aēstŭăt īntūs;
iām dŏmĭnum āppēllāt, iām nōmĭnă sānguĭnĭs ōdīt,
Bŷblĭdă iām māvūlt quām sē vŏcĕt īllĕ sŏrōrēm.
Spēs tămĕn ōbscaēnās ănĭmō dēmīttĕrĕ nōn ēst
aūsă sŭō vĭgĭlāns; plăcĭdā rĕsŏlūtă quĭētĕ
saēpĕ vĭdēt quŏd ămāt; vīsa ēst quŏquĕ iūngĕrĕ frātrī
cōrpŭs ĕt ērŭbŭīt, quāmvīs sōpītă iăcēbāt.
Sōmnŭs ăbīt; sĭlĕt īllă dĭū rĕpĕtītquĕ quĭētīs
īpsă sŭaē spĕcĭēm dŭbĭāque ĭtă mēntĕ prŏfātūr:
"Mē mĭsĕrām! Tăcĭtaē quīd vūlt sĭbĭ nōctĭs ĭmāgŏ,
quām nōlīm rătă sīt? Cūr haēc ĕgŏ sōmnĭă vīdī?
Īllĕ quĭdem ēst ŏcŭlīs quāmvīs fōrmōsŭs ĭnīquīs
ēt plăcĕt ēt pōssīm, sī nōn sīt frātĕr, ămārĕ
ēt mē dīgnŭs ĕrāt; vērūm nŏcĕt ēssĕ sŏrōrēm.
Dūmmŏdŏ tālĕ nĭhīl vĭgĭlāns cōmmīttĕrĕ tēmptēm,
saēpĕ lĭcēt sĭmĭlī rĕdĕāt sŭb ĭmāgĭnĕ sōmnūs.
Tēstĭs ăbēst sōmnō, nĕc ăbēst ĭmĭtātă vŏlūptās.
Prō! Vĕnŭs ēt tĕnĕrā vŏlŭcēr cūm mātrĕ Cŭpīdŏ,
gaūdĭă quāntă tŭlī! Quām mē mănĭfēstă lĭbīdŏ
cōntĭgĭt! Ūt iăcŭī tōtīs rĕsŏlūtă mĕdūllīs!
Ūt mĕmĭnīssĕ iŭvāt! Quāmvīs brĕvĭs īllă vŏlūptās
nōxquĕ fŭīt praēcēps ēt coēptīs īnvĭdă nōstrīs.
Ō | ĕgŏ, sī lĭcĕāt mūtātō nōmĭnĕ iūngī,
quām bĕnĕ, Caūnĕ, tŭō pŏtĕrām nŭrŭs ēssĕ părēntī!
Quām bĕnĕ, Caūnĕ, mĕō pŏtĕrās gĕnĕr ēssĕ părēntī!
Ōmnĭă, dī făcĕrēnt, ēssēnt cōmmūnĭă nōbīs
praētĕr ăvōs! Tū mē vēllēm gĕnĕrōsĭŏr ēssēs.
Nēscĭŏ quām făcĭēs ĭgĭtūr, pūlchērrĭmĕ, mātrēm;
āt mĭhĭ, quaē mălĕ sūm quōs tū sōrtītă părēntēs,
nīl nĭsĭ frātĕr ĕrīs; quŏd ŏbēst, ĭd hăbēbĭmŭs ūnūm.
Quīd mĭhĭ sīgnĭfĭcānt ērgō mĕă vīsă? Quŏd aūtēm
sōmnĭă pōndŭs hăbēnt? Ăn hăbēnt ēt sōmnĭă pōndūs?
Dī mĕlĭūs! Dī nēmpĕ sŭās hăbŭērĕ sŏrōrēs;
sīc Sātūrnŭs Ŏpēm iūnctām sĭbĭ sānguĭnĕ dūxīt,
Ōcĕănūs Tēthŷn, Iūnōnēm rēctŏr Ŏlŷmpī.
Sūnt sŭpĕrīs sŭă iūră; quĭd ād caēlēstĭă rītūs
ēxĭgĕre hūmānōs dīvērsăquĕ foēdĕră tēmptō?
Aūt nōstrō vĕtĭtūs dē cōrdĕ fŭgābĭtŭr ārdōr,
aūt, hōc sī nĕquĕō, pĕrĕām prĕcŏr āntĕ tŏrōquĕ
mōrtŭă cōmpōnār pŏsĭtaēquĕ dĕt ōscŭlă frātēr.
Ēt tămĕn ārbĭtrĭūm quaērīt rēs īstă dŭōrūm.
Fīngĕ plăcērĕ mĭhī; scĕlŭs ēssĕ vĭdēbĭtŭr īllī.
Āt nōn Aēŏlĭdaē thălămōs tĭmŭērĕ sŏrōrūm.
Ūndĕ sĕd hōs nōvī? Cūr haēc ēxēmplă părāvī?
Quō fĕrŏr? Ōbscaēnaē, prŏcŭl hīnc dīscēdĭtĕ flāmmaē,
nēc, nĭsĭ quā fās ēst gērmānaē, frātĕr, ămētūr.
Sī tămĕn īpsĕ mĕī cāptūs prĭŏr ēssĕt ămōrĕ,
fōrsītam īllīūs pōssem īndūlgērĕ fŭrōrī.
Ērgo ĕgŏ, quaē fŭĕrām nōn rēiēctūră pĕtēntēm,
īpsă pĕtām? Pŏtĕrīsnĕ lŏquī? Pŏtĕrīsnĕ fătērī?
Cōgĕt ămōr, pŏtĕrō; vēl, sī pŭdŏr ōră tĕnēbīt,
līttĕră cēlātōs ārcānă fătēbĭtŭr īgnīs."
Hōc plăcĕt, haēc dŭbĭām vīcīt sēntēntĭă mēntēm.
Īn lătŭs ērĭgĭtūr cŭbĭtōque īnnīxă sĭnīstrō:
"Vīdĕrĭt; īnsānōs" īnquīt "fătĕāmŭr ămōrēs.
Eī mĭhĭ! Quō lābōr? Quēm mēns mĕă cōncĭpĭt īgnēm?"
Ēt mĕdĭtātă mănū cōmpōnīt vērbă trĕmēntī;
dēxtră tĕnēt fērrūm, văcŭām tĕnĕt āltĕră cērām.
Īncĭpĭt ēt dŭbĭtāt; scrībīt dāmnātquĕ tăbēllās;
ēt nŏtăt ēt dēlēt; mūltāt cūlpātquĕ prŏbātquĕ;
īnquĕ vĭcēm sūmptās pōnīt pŏsĭtāsquĕ rĕsūmīt.
Quīd vĕlĭt īgnōrāt; quīdquīd fāctūră vĭdētūr
dīsplĭcĕt; īn vūltu ēt aūdācĭă mīxtă pŭdōrī.
Scrīptă "sŏrōr" fŭĕrāt; vīsum ēst dēlērĕ sŏrōrēm
vērbăquĕ cōrrēctīs īncīdĕrĕ tālĭă cērīs:
"Quām, nĭsĭ tū dĕdĕrīs, nōn ēst hăbĭtūră sălūtēm,
hānc tĭbĭ mīttĭt ămāns; pŭdĕt, ā! pŭdĕt ēdĕrĕ nōmēn
ēt sī, quīd cŭpĭām, quaērīs, sĭnĕ nōmĭnĕ vēllēm
pōssĕt ăgī mĕă caūsă mĕō, nēc cōgnĭtă Bŷblīs
āntĕ fŏrēm quām spēs vōtōrūm cērtă fŭīssēt.
Ēssĕ quĭdēm laēsī pŏtĕrāt tĭbĭ pēctŏrĭs īndēx
ēt cŏlŏr ēt măcĭēs ēt vūltŭs ĕt ūmĭdă saēpĕ
lūmĭnă nēc caūsā sūspīrĭă mōtă pătēntī
ēt crēbri āmplēxūs ēt quaē, sī fōrtĕ nŏtāstī,
ōscŭlă sēntīrī nōn ēssĕ sŏrōrĭă pōssēnt.
Īpsă tămēn, quāmvīs ănĭmō grăvĕ vūlnŭs hăbēbām,
quāmvīs īntŭs ĕrāt fŭrŏr īgnĕŭs, ōmnĭă fēcī,
sūnt mĭhĭ dī tēstēs, ūt tāndēm sānĭŏr ēssēm;
pūgnāvīquĕ dĭū vĭŏlēntă Cŭpīdĭnĭs ārmă
ēffŭgĕre īnfēlīx ēt plūs, quām fērrĕ pŭēllām
pōssĕ pŭtēs, ĕgŏ dūră tŭlī; sŭpĕrātă fătērī
cōgŏr ŏpēmquĕ tŭām tĭmĭdīs ēxpōscĕrĕ vōtīs.
Tū sērvārĕ pŏtēs, tū pērdĕrĕ sōlŭs ămāntēm;
ēlĭge ŭtrūm făcĭās. Nōn hōc ĭnĭmīcă prĕcātūr,
sēd quaē, cūm tĭbĭ sīt iūnctīssĭmă, iūnctĭŏr ēssĕ
ēxpĕtĭt ēt vīnclō tēcūm prŏpĭōrĕ lĭgārī.
Iūră sĕnēs nōrīnt, ēt, quīd lĭcĕātquĕ nĕfāsquĕ
fāsquĕ sĭt, īnquīrānt lēgūmque ēxāmĭnă sērvēnt;
cōnvĕnĭēns Vĕnŭs ēst ānnīs tĕmĕrārĭă nōstrīs.
Quīd lĭcĕāt nēscīmŭs ădhūc ēt cūnctă lĭcērĕ
crēdĭmŭs ēt sĕquĭmūr māgnōrum ēxēmplă dĕōrūm.
Nēc nōs aūt dūrūs pătĕr aūt rĕvĕrēntĭă fāmaē
aūt tĭmŏr īmpĕdĭēt; tāntūm sīt caūsă tĭmēndī;
dūlcĭă frātērnō sūb nōmĭnĕ fūrtă tĕgēmūs.
Ēst mĭhĭ lībērtās tēcūm sēcrētă lŏquēndī
ēt dămŭs āmplēxūs ēt iūngĭmŭs ōscŭlă cōrām.
Quāntum ēst quōd dēsīt? Mĭsĕrērĕ fătēntĭs ămōrēm
ēt nōn fāssūraē, nĭsĭ cōgĕrĕt ūltĭmŭs ārdōr;
nēvĕ mĕrērĕ mĕō sūbscrībī caūsă sĕpūlcrō."
Tālĭă nēquīquām pārāntēm plēnă rĕlīquīt
cēră mănūm sūmmūsque īn mārgĭnĕ vērsŭs ădhaēsīt.
Prōtĭnŭs īmprēssā sīgnāt sŭă crīmĭnă gēmmā,
quām tīnxīt lăcrĭmīs (līnguām dēfēcĕrăt ūmōr),
dēquĕ sŭīs ūnūm fămŭlīs pŭdĭbūndă vŏcāvīt
ēt păvĭdūm blāndītă: "Fĕrās, fīdīssĭmĕ, nōstrō"
dīxĭt ĕt ādiēcīt lōngō pōst tēmpŏrĕ "frātrī."
Cūm dărĕt, ēlāpsaē mănĭbūs cĕcĭdērĕ tăbēllaē.
Ōmĭnĕ tūrbāta ēst, mīsīt tămĕn. Āptă mĭnīstēr
tēmpŏră nāctŭs ădīt trādītquĕ lătēntĭă vērbă.
Āttŏnĭtūs sŭbĭtā iŭvĕnīs Maēāndrĭŭs īrā
prōĭcĭt āccēptās lēctā sĭbĭ pārtĕ tăbēllās
vīxquĕ mănūs rĕtĭnēns trĕpĭdāntĭs ăb ōrĕ mĭnīstrī:
"Dūm lĭcĕt, ō vĕtĭtaē scĕlĕrātĕ lĭbīdĭnĭs aūctōr,
ēffŭge," ăīt "quī, sī nōstrūm tŭă fātă pŭdōrēm
nōn trăhĕrēnt sēcūm, poēnās mĭhĭ mōrtĕ dĕdīssēs."
Īllĕ fŭgīt păvĭdūs dŏmĭnaēquĕ fĕrōcĭă Caūnī
dīctă rĕfērt. Pāllēs aūdītā, Bŷblĭ, rĕpūlsā
ēt păvĕt ōbsēssūm glăcĭālī frīgŏrĕ cōrpūs.
Mēns tămĕn ūt rĕdĭīt, părĭtēr rĕdĭērĕ fŭrōrēs
līnguăquĕ vīx tālēs īctō dĕdĭt āĕrĕ vōcēs:
"Ēt mĕrĭtō; quĭd ĕnīm tĕmĕrārĭă vūlnĕrĭs hūiūs
īndĭcĭūm fēcī? Quīd, quaē cēlāndă fŭērūnt,
tām cĭtŏ cōmmīsī prŏpĕrātīs vērbă tăbēllīs?
Ānte ĕrăt āmbĭgŭīs ănĭmī sēntēntĭă dīctīs
praētēmptāndă mĭhī; nē nōn sĕquĕrētŭr ĕūntēm
pārte ălĭquā vēlī, quālīs fŏrĕt aūră, nŏtārĕ
dēbŭĕrām tūtōquĕ mărī dēcūrrĕrĕ, quaē nūnc
nōn ēxplōrātīs īmplēvī līntĕă vēntīs.
Aūfĕrŏr īn scŏpŭlōs ĭgĭtūr sūbvērsăquĕ tōtō
ōbrŭŏr ōcĕănō, nĕque hăbēnt mĕă vēlă rĕcūrsūs.
Quīd quŏd ĕt ōmĭnĭbūs cērtīs prŏhĭbēbăr ămōrī
īndūlgērĕ mĕō, tūm cūm mĭhĭ fērrĕ iŭbēntī
ēxcĭdĭt ēt fēcīt spēs nōstrās cēră cădūcās?
Nōnnĕ vĕl īllă dĭēs fŭĕrāt, vēl tōtă vŏlūntās,
sēd pŏtĭūs mūtāndă dĭēs? Deūs īpsĕ mŏnēbāt
sīgnăquĕ cērtă dăbāt, sī nōn mălĕ sānă fŭīssēm.
Ēt tămĕn īpsă lŏquī nēc mē cōmmīttĕrĕ cēraē
dēbŭĕrām praēsēnsquĕ mĕōs ăpĕrīrĕ fŭrōrēs.
vīdīssēt lăcrĭmās, vūltūm vīdīssĕt ămāntīs;
plūră lŏquī pŏtĕrām quām quaē cēpērĕ tăbēllaē.
Īnvītō pŏtŭī cīrcūmdărĕ brācchĭă cōllō
ēt, sī rēĭcĕrēr, pŏtŭī mŏrĭtūră vĭdērī
āmplēctīquĕ pĕdēs āffūsăquĕ pōscĕrĕ vītām.
Ōmnĭă fēcīssēm, quōrūm sī sīngŭlă dūrām
flēctĕrĕ nōn pŏtĕrānt, pŏtŭīssēnt ōmnĭă, mēntēm.
Fōrsĭtăn ēt mīssī sīt quaēdām cūlpă mĭnīstrī;
nōn ădĭīt āptē, nēc lēgĭt ĭdōnĕă, crēdō,
tēmpŏră, nēc pĕtĭīt hōrāmque ănĭmūmquĕ văcāntēm.
Haēc nŏcŭērĕ mĭhī; nĕque ĕnim ēst dē tīgrĭdĕ nātūs,
nēc rĭgĭdās sĭlĭcēs sŏlĭdūmve īn pēctŏrĕ fērrūm
aūt ădămāntă gĕrīt, nēc lāc bĭbĭt īllĕ lĕaēnaē.
Vīncētūr; rĕpĕtēndŭs ĕrīt, nēc taēdĭă coēptī
ūllă mĕī căpĭām, dūm spīrĭtŭs īstĕ mănēbīt.
Nām prīmūm, sī fāctă mĭhī rĕvŏcārĕ lĭcērēt,
nōn coēpīssĕ fŭīt; coēpta ēxpūgnārĕ sĕcūndum ēst.
Quīppĕ nĕc īllĕ pŏtēst, ūt iām mĕă vōtă rĕlīnquām,
nōn tămĕn aūsōrūm sēmpēr mĕmŏr ēssĕ mĕōrūm;
ēt, quĭă dēsĭĕrīm, lĕvĭtēr vŏlŭīssĕ vĭdēbōr,
aūt ĕtĭām tēmptāsse īllum īnsĭdĭīsquĕ pĕtīssē;
vēl cērtē nōn hōc, quī plūrĭmŭs ūrgĕt ĕt ūrīt
pēctŏră nōstră, dĕō, sēd vīctă lĭbīdĭnĕ crēdār.
Dēnĭquĕ iām nĕquĕō nīl cōmmīsīssĕ nĕfāndūm.
Ēt scrīpsi ēt pĕtĭī; tĕmĕrāta ēst nōstră vŏlūntās;
ūt nĭhĭl ādĭcĭām, nōn pōssum īnnōxĭă dīcī.
Quōd sŭpĕrēst mūltum ēst īn vōta, īn crīmĭnă pārvūm."
Dīxĭt ĕt, (īncērtaē tānta ēst dīscōrdĭă mēntīs!)
cūm pĭgĕāt tēmptāssĕ, lĭbēt tēmptārĕ; mŏdūmquĕ
ēxĭt ĕt īnfēlīx cōmmīttīt saēpĕ rĕpēllī.
Mōx ŭbĭ fīnĭs ăbēst, pătrĭām fŭgĭt īllĕ nĕfāsquĕ
īnquĕ pĕrēgrīnā pōnīt nŏvă moēnĭă tērrā.
Tūm vērō maēstām tōtā Mīlētĭdă mēntĕ
dēfēcīssĕ fĕrūnt; tūm vēro ā pēctŏrĕ vēstēm
dīrĭpŭīt plānxītquĕ sŭōs fŭrĭbūndă lăcērtōs;
iāmquĕ pălam ēst dēmēns īncōncēssāmquĕ fătētūr
spēm vĕnĕrīs, sĭquĭdēm pătrĭam īnvīsōsquĕ pĕnātēs
dēsĕrĭt ēt prŏfŭgī sĕquĭtūr vēstīgĭă frātrīs:
ūtquĕ tŭō mōtaē, prōlēs Sĕmĕlēĭă, thŷrsō
Īsmărĭaē cĕlĕbrānt rĕpĕtītă trĭēnnĭă bācchaē,
Bŷblĭdă nōn ălĭtēr lātōs ŭlŭlāssĕ pĕr āgrōs
Būbăsĭdēs vīdērĕ nŭrūs; quĭbŭs īllă rĕlīctīs,
Cārăs ĕt ārmĭfĕrōs Lĕlĕgās Lўcĭāmquĕ pĕrērrāt.
Iām Crăgŏn ēt Lĭmўrēn Xānthīquĕ rĕlīquĕrăt ūndās
quōquĕ Chĭmaēră iŭgō mĕdĭīs īn pārtĭbŭs īgnēm,
pēctŭs ĕt ōră lĕaē, caūdām sērpēntĭs hăbēbāt.
Dēfĭcĭūnt sīlvaē, cūm tū lāssātă sĕquēndō
cōncĭdĭs ēt dūrā pŏsĭtīs tēllūrĕ căpīllīs,
Bŷblĭ, iăcēs frōndēsquĕ tŭō prĕmĭs ōrĕ cădūcās.
Saēpe ĕtĭām nŷmphaē tĕnĕrīs Lĕlĕgēĭdĕs ūlnīs
tōllĕrĕ cōnāntūr; saēpe, ūt mĕdĕātŭr ămōrī,
praēcĭpĭūnt sūrdaēque ădhĭbēnt sōlācĭă mēntī.
Mūtă iăcēt vĭrĭdēsquĕ sŭīs tĕnĕt ūnguĭbŭs hērbās
Bŷblĭs ĕt ūmēctāt lăcrĭmārūm grāmĭnă rīvō.
Nāĭdăs hīs vēnām, quaē nūmquam ārēscĕrĕ pōssēt,
sūppŏsŭīssĕ fĕrūnt; quĭd ĕnīm dărĕ māiŭs hăbēbānt?
Prōtĭnŭs, ūt sēctō pĭcĕaē dē cōrtĭcĕ gūttaē,
ūtvĕ tĕnāx grăvĭdā mānāt tēllūrĕ bĭtūmēn,
ūtvĕ sŭb ādvēntū spīrāntīs lēnĕ făvōnī
sōlĕ rĕmōllēscīt, quaē frīgŏrĕ cōnstĭtĭt, ūndă,
sīc lăcrĭmīs cōnsūmptă sŭīs Phoēbēĭă Bŷblīs
vērtĭtŭr īn fōntēm, quī nūnc quŏquĕ vāllĭbŭs īllīs
nōmĕn hăbēt dŏmĭnaē nīgrāquĕ sŭb īlĭcĕ mānāt.
fāmă nŏvī cēntūm Crētaēās fōrsĭtăn ūrbēs
īmplēssēt mōnstrī, sī nōn mīrācŭlă nūpēr
Īphĭdĕ mūtātā Crētē prŏpĭōră tŭlīssēt.
Prōxĭmă Gnōsĭăcō nām quōndām Phaēstĭă rēgnō
prōgĕnŭīt tēllūs īgnōtūm nōmĭnĕ Līgdūm
īngĕnŭā dē plēbĕ vĭrūm; nēc cēnsŭs ĭn īllō
nōbĭlĭtātĕ sŭā māiōr, sēd vītă fĭdēsquĕ
īncūlpātă fŭīt; grăvĭdaē quī cōniŭgĭs aūrēs
vōcĭbŭs hīs mŏnŭīt, cūm iām prŏpĕ pārtŭs ădēssēt:
"Quaē vŏvĕām, dŭŏ sūnt; mĭnĭmo ūt rĕlĕvērĕ dŏlōrĕ
ūtquĕ mărēm părĭās; ŏnĕrōsĭŏr āltĕră sōrs ēst
ēt vīrēs fōrtūnă nĕgāt. Quŏd ăbōmĭnŏr, ērgō
ēdĭtă fōrtĕ tŭō fŭĕrīt sī fēmĭnă pārtū,
(īnvītūs māndō; pĭĕtās, īgnōscĕ) nĕcētūr."
Dīxĕrăt ēt lăcrĭmīs vōltūs lāvērĕ prŏfūsīs
tām quī māndābāt quām cuī māndātă dăbāntūr.
Sēd tămĕn ūsquĕ sŭūm vānīs Tĕlĕthūsă mărītūm
sōllĭcĭtāt prĕcĭbūs, nē spēm sĭbĭ pōnăt ĭn ārtō.
Cērtă sŭo ēst Līgdō sēntēntĭă; iāmquĕ fĕrēndō
vīx ĕrăt īllă grăvēm mātūrō pōndĕrĕ vēntrēm,
cūm mĕdĭō nōctīs spătĭō sŭb ĭmāgĭnĕ sōmnī
Īnăchĭs āntĕ tŏrūm, pōmpā cŏmĭtātă săcrōrūm,
aūt stĕtĭt aūt vīsa ēst; ĭnĕrānt lūnārĭă frōntī
cōrnŭă cūm spīcīs nĭtĭdō flāvēntĭbŭs aūrō
ēt rēgālĕ dĕcūs; cūm quā lātrātŏr Ănūbīs
sānctăquĕ Būbāstīs vărĭūsquĕ cŏlōrĭbŭs Āpīs
quīquĕ prĕmīt vōcēm dĭgĭtōquĕ sĭlēntĭă suādēt
sīstrăque ĕrānt nūmquāmquĕ sătīs quaēsītŭs Ŏsīrīs
plēnăquĕ sōmnĭfĕrīs sērpēns pĕrĕgrīnă vĕnēnīs.
Tūm vĕlŭt ēxcūssām sōmno ēt mănĭfēstă vĭdēntēm
sīc āffātă dĕa ēst: "Pārs ō Tĕlĕthūsă mĕārūm,
pōnĕ grăvēs cūrās māndātăquĕ fāllĕ mărītī;
nēc dŭbĭtā, cūm tē pārtū Lūcīnă lĕvārīt,
tōllĕrĕ quīdquĭd ĕrīt. Dĕă sum aūxĭlĭārĭs ŏpēmquĕ
ēxōrātă fĕrō; nēc tē cŏlŭīssĕ quĕrērīs
īngrātūm nūmēn." Mōnvīt thălămōquĕ rĕcēssīt.
Laētă tŏrō sūrgīt pūrāsque ād sīdĕră sūpplēx
Crēssă mănūs tōllēns, rătă sīnt sŭă vīsă, prĕcātūr.
Ūt dŏlŏr īncrēvīt sēque īpsūm pōndŭs ĭn aūrās
ēxpŭlĭt ēt nāta ēst īgnārō fēmĭnă pātrĕ,
iūssĭt ălī mātēr pŭĕrūm mēntītă; fĭdēmquĕ
rēs hăbŭīt nĕque ĕrāt fīctī nĭsĭ cōnscĭă nūtrīx.
Vōtă pătēr sōlvīt nōmēnque īmpōnĭt ăvītūm;
Īphĭs ăvūs fŭĕrāt. Gāvīsa ēst nōmĭnĕ mātēr,
quōd cōmmūnĕ fŏrēt nēc quēmquām fāllĕrĕt īllō.
Īndēcēptă pĭā mēndācĭă fraūdĕ lătēbānt;
cūltŭs ĕrāt pŭĕrī; făcĭēs, quām sīvĕ pŭēllaē,
sīvĕ dărēs pŭĕrō, fŭĕrāt fōrmōsŭs ŭtērquĕ.
Tērtĭŭs īntĕrĕā dĕcĭmō sūccēssĕrăt ānnūs,
cūm pătĕr, Īphĭ, tĭbī flāvām dēspōndĕt Ĭānthēn,
īntēr Phaēstĭădās quaē laūdātīssĭmă fōrmaē
dōtĕ fŭīt vīrgō, Dīctaēō nātă Tĕlēstĕ.
Pār aētās, pār fōrmă fŭīt prīmāsquĕ măgīstrīs
āccēpēre ārtēs, ĕlĕmēnta aētātĭs, ăb īsdēm.
Hīnc ămŏr āmbārūm tĕtĭgīt rŭdĕ pēctŭs ĕt aēquūm
vūlnŭs ŭtrīquĕ dĕdīt, sĕd ĕrāt fīdūcĭă dīspār;
cōniŭgĭūm pāctaēque ēxspēctāt tēmpŏră tēdaē
quēmquĕ vĭrūm pŭtăt ēssĕ, vĭrūm fŏrĕ crēdĭt Ĭānthĕ;
Īphĭs ămāt, quā pōssĕ frŭī dēspērăt ĕt aūgēt
hōc īpsūm flāmmās ārdētque īn vīrgĭnĕ vīrgō;
vīxquĕ tĕnēns lăcrĭmās: "Quīs mē mănĕt ēxĭtŭs," īnquīt
"cōgnĭtă quām nūllī, quām prōdĭgĭōsă nŏvaēquĕ
cūră tĕnēt Vĕnĕrīs? Sī dī mī pārcĕrĕ vēllēnt,
pārcĕrĕ dēbŭĕrānt; sī nōn, ēt pērdĕrĕ vēllēnt,
nātūrālĕ mălūm sāltem ēt dē mōrĕ dĕdīssēnt.
Nēc vāccām vāccaē, nĕc ĕquās ămŏr ūrĭt ĕquārūm;
ūrĭt ŏvēs ărĭēs, sĕquĭtūr sŭă fēmĭnă cērvūm.
Sīc ĕt ăvēs cŏĕūnt īntērque ănĭmālĭă cūnctă
fēmĭnă fēmĭnĕō cōrrēptă cŭpīdĭnĕ nūlla ēst.
Vēllēm nūllă fŏrēm. Nē nōn tămĕn ōmnĭă Crētē
mōnstră fĕrāt, taūrūm dīlēxīt fīlĭă Sōlīs,
fēmĭnă nēmpĕ mărēm; mĕŭs ēst fŭrĭōsĭŏr īllō,
sī vērūm prŏfĭtēmŭr, ămōr; tămĕn īllă sĕcūta ēst
spēm Vĕnĕrīs, tămĕn īllă dŏlīs ĕt ĭmāgĭnĕ vāccaē
pāssă bŏvem ēst ĕt ĕrāt, quī dēcĭpĕrētŭr, ădūltēr.
Hūc lĭcĕt ē tōtō sōllērtĭă cōnflŭăt ōrbĕ,
īpsĕ lĭcēt rĕvŏlēt cērātīs Daēdălŭs ālīs,
quīd făcĭēt? Nūm mē pŭĕrūm dē vīrgĭnĕ dōctīs
ārtĭbŭs ēffĭcĭēt? Nūm tē mūtābĭt, Ĭānthē?
Quīn ănĭmūm fīrmās tēque īpsă rĕcōllĭgĭs, Īphĭ,
cōnsĭlĭīque ĭnŏpēs ēt stūltōs ēxcŭtĭs īgnēs?
Quīd sīs nātă, vĭdē, nĭsĭ tē quŏquĕ dēcĭpĭs īpsă,
ēt pĕtĕ quōd fās ēst, ĕt ămā quōd fēmĭnă dēbēs.
Spēs ēst quaē căpĭāt, spēs ēst quaē pāscăt ămōrēm;
hānc tĭbĭ rēs ădĭmīt. Nōn tē cūstōdĭă cārō
ārcĕt ăb āmplēxū, nēc caūtī cūră mărītī,
nōn pătrĭs āspĕrĭtās, nōn sē nĕgăt īpsă rŏgāntī,
nēc tămĕn ēst pŏtĭēndă tĭbī; nĕc, ŭt ōmnĭă fīānt,
ēssĕ pŏtēs fēlīx, ūt dīque hŏmĭnēsquĕ lăbōrēnt.
Nūnc quŏquĕ vōtōrūm nūlla ēst pārs vānă mĕōrūm,
dīquĕ mĭhī făcĭlēs, quīcquīd vālvērĕ, dĕdērūnt;
quōdque ĕgŏ, vūlt gĕnĭtōr, vūlt īpsă sŏcērquĕ fŭtūrūs;
āt nōn vūlt nātūră, pŏtēntĭŏr ōmnĭbŭs īstīs,
quaē mĭhĭ sōlă nŏcēt. Vĕnĭt ēcce ōptābĭlĕ tēmpūs
lūxquĕ iŭgālĭs ădēst ēt iām mĕă fīĕt Ĭānthē,
nēc mĭhĭ cōntīngēt; mĕdĭīs sĭtĭēmŭs ĭn ūndīs.
Prōnŭbă quīd Iūnō, quĭd ăd haēc, Hўmĕnaēĕ, vĕnītīs
sācră, quĭbūs quī dūcăt ăbēst, ŭbĭ nūbĭmŭs āmbaē?"
Prēssĭt ăb hīs vōcēm; nēc lēnĭŭs āltĕră vīrgō
aēstŭăt ūtquĕ cĕlēr vĕnĭās, Hўmĕnaēĕ, prĕcātūr.
Quōd pĕtĭt haēc, Tĕlĕthūsă tĭmēns mŏdŏ tēmpŏră dīffērt,
nūnc fīctō lānguōrĕ mŏrām trăhĭt, ōmĭnă saēpĕ
vīsăquĕ caūsātūr; sēd iām cōnsūmpsĕrăt ōmnēm
mātĕrĭām fīctī dīlātăquĕ tēmpŏră taēdaē
īnstĭtĕrānt ūnūsquĕ dĭēs rēstābăt; ăt īllă
crīnālēm căpĭtī vīttām nātaēquĕ sĭbīquĕ
dētrăhĭt, ēt pāssīs ārām cōmplēxă căpīllīs:
"Īsĭ Păraētŏnĭūm Mărĕōtĭcăque ārvă Phărōnquĕ
quaē cŏlĭs ēt sēptēm dīgēstum īn cōrnŭă Nīlūm,
fēr, prĕcŏr," īnquĭt "ŏpēm nōstrōquĕ mĕdērĕ tĭmōrī.
Tē, dĕă, tē quōndām tŭăque haēc īnsīgnĭă vīdī
cūnctăquĕ cōgnōvī, sŏnĭtūm cŏmĭtāntĭăque aēră
sīstrōrūm mĕmŏrīque ănĭmō tŭă iūssă nŏtāvī.
Quōd vĭdĕt haēc lūcēm, quōd nōn ĕgŏ pūnĭŏr, ēccĕ
cōnsĭlĭūm mūnūsquĕ tŭum ēst; mĭsĕrērĕ dŭārūm,
aūxĭlĭōquĕ iŭvā." Lăcrĭmaē sūnt vērbă sĕcūtaē.
Vīsă dĕa ēst mōvīssĕ sŭās (ēt mōvĕrăt) ārās
ēt tēmplī trĕmŭērĕ fŏrēs ĭmĭtātăquĕ lūnām
cōrnŭă fūlsērūnt crĕpŭītquĕ sŏnābĭlĕ sīstrūm.
Nōn sēcūră quĭdēm, faūstō tămĕn ōmĭnĕ laētă
mātĕr ăbīt tēmplō; sĕquĭtūr cŏmĕs Īphĭs ĕūntēm,
quām sŏlĭta ēst, māiōrĕ grădū; nēc cāndŏr ĭn ōrĕ
pērmănĕt ēt vīrēs aūgēntŭr ĕt ācrĭŏr īpse ēst
vūltŭs ĕt īncōmptīs brĕvĭōr mēnsūră căpīllīs;
plūsquĕ vĭgōrĭs ădēst, hăbŭīt quām fēmĭnă. Nām quaē
fēmĭnă nūpĕr ĕrās, pŭĕr ēs. Dătĕ mūnĕră tēmplīs,
nēc tĭmĭdā gaūdētĕ fĭdē. Dānt mūnĕră tēmplīs
āddūnt ēt tĭtŭlūm; tĭtŭlūs brĕvĕ cārmĕn hăbēbāt:
"Dōnă pŭēr sōlvīt quaē fēmĭnă vōvĕrăt Īphīs."
Pōstĕră lūx rădĭīs lātūm pătĕfēcĕrăt ōrbēm,
cūm Vĕnŭs ēt Iūnō sŏcĭūsque Hўmĕnaēŭs ăd īgnīs
cōnvĕnĭūnt pŏtĭtūrquĕ sŭā pŭĕr Īphĭs Ĭānthē.
Quae gemitus truncaeque deo Neptunius heros
causa rogat frontis, cum sic Calydonius amnis
coepit, inornatos redimitus harundine crines:
"Triste petis munus; quis enim sua proelia victus
commemorare velit? Referam tamen ordine; nec tam
turpe fuit vinci quam contendisse decorum est
magnaque dat nobis tantus solacia victor.
Nomine siqua suo tandem pervenit ad aures
Deianira tuas, quondam pulcherrima virgo
multorumque fuit spes invidiosa procorum.
Cum quibus ut soceri domus est intrata petiti:
"Accipe me generum," dixi "Parthaone nate;"
dixit et Alcides; alii cessere duobus.
Ille iovem socerum dare se famamque laborum
et superata suae referebat iussa novercae.
Contra ego: "Turpe deum mortali cedere;" dixi
(nondum erat ille deus) "regnum me cernis aquarum
cursibus obliquis inter tua regna fluentem.
Nec genere externis hospes tibi missus ab oris,
sed popularis ero et rerum pars una tuarum.
Tantum ne noceat quod me nec regia Iuno
odit et omnis abest iussorum poena laborum.
Nam, quo te iactas, Alcmena nate, creatum,
Iuppiter aut falsus pater est, aut crimine verus;
matris adulterio patrem petis. Elige fictum
esse Iovem malis, an te per dedecus ortum."
Talia dicentem iamdudum lumine torvo
spectat et accensae non fortiter imperat irae
verbaque tot reddit: "Melior mihi dextera lingua.
Dummodo pugnando superem, tu vince loquendo;"
congrediturque ferox. Puduit modo magna locutum
cedere; reieci viridem de corpore vestem
bracchiaque opposui tenuique a pectore varas
in statione manus et pugnae membra paravi.
Ille cavis hausto spargit me pulvere palmis
inque vicem fulvae tactu flavescit harenae
et modo cervicem, modo crura micantia captat
aut captare putes omnique a parte lacessit.
Me mea defendit gravitas; frustraque petebar,
haud secus ac moles, magno cum murmure fluctus
oppugnant; manet illa suoque est pondere tuta.
Digredimur paulum rursusque ad bella coimus
inque gradu stetimus, certi non cedere; eratque
cum pede pes iunctus totoque ego pectore pronus
et digitos digitis et frontem fronte premebam.
Non aliter vidi fortes concurrere tauros,
cum pretium pugnae toto nitidissima saltu
expetitur coniunx; spectant armenta paventque
nescia quem maneat tanti victoria regni.
Ter sine profectu voluit nitentia contra
reicere Alcides a se mea pectora; quarto
excutit amplexus adductaque bracchia solvit
impulsumque manu (certum est mihi vera fateri)
protinus avertit tergoque onerosus inhaesit.
Siqua fides (neque nunc ficta mihi gloria voce
quaeritur), imposito pressus mihi monte videbar.
Vix tamen inserui sudore fluentia multo
bracchia, vix solvi duros a pectore nexus;
instat anhelanti prohibetque resumere vires
et cervice mea potitur; tum denique tellus
pressa genu nostro est et harenas ore momordi.
Inferior virtute, meas devertor ad artes
elaborque viro longum formatus in anguem.
Qui postquam flexos sinuavi corpus in orbes
cumque fero movi linguam stridore bisulcam,
risit et illudens nostras Tirynthius artes:
"Cunarum labor est angues superare mearum"
dixit "et ut vincas alios, Acheloë, dracones,
pars quota Lernaeae serpens eris unus echidnae?
Vulneribus fecunda suis erat illa nec ullum
de comitum numero caput est impune recisum
quin gemino cervix herede valentior esset.
Hanc ego ramosam natis e caede colubris
crescentemque malo domui domitamque perussi.
Quid fore te credas, falsum qui versus in anguem
arma aliena moves, quem forma precaria celat?"
Dixerat et summo digitorum vincula collo
inicit; angebar, ceu guttura forcipe pressus,
pollicibusque meas pugnabam evellere fauces.
Sic quoque devicto restabat tertia tauri
forma trucis; tauro mutatus membra rebello.
Induit ille toris a laeva parte lacertos
admissumque trahens sequitur depressaque dura
cornua figit humo meque alta sternit harena.
Nec satis hoc fuerat; rigidum fera dextera cornu
dum tenet, infregit truncaque a fronte revellit.
Naides hoc pomis et odoro flore repletum
sacrarunt divesque meo Bona Copia cornu est."
Dixerat et nymphe ritu succincta Dianae,
una ministrarum, fusis utrimque capillis,
incessit totumque tulit praedivite cornu
autumnum et mensas, felicia poma, secundas.
Lux subit et primo feriente cacumina sole
discedunt iuvenes; neque enim dum flumina pacem
et placidos habeant lapsus totaeque residant
opperiuntur aquae. Vultus Achelous agrestis
et lacerum cornu mediis caput abdidit undis.
Hunc tamen ablati domuit iactura decoris,
cetera sospes habet; capitis quoque fronde saligna
aut super imposita celatur harundine damnum.
At te, Nesse ferox, eiusdem virginis ardor
perdiderat volucri traiectum terga sagitta.
Namque nova repetens patrios cum coniuge muros
venerat Eveni rapidas Iove natus ad undas.
Uberior solito, nimbis hiemalibus auctus
verticibusque frequens erat atque inpervius amnis.
Intrepidum pro se, curam de coniuge agentem
Nessus adit membrisque valens scitusque vadorum:
"Officio"que "meo ripa sistetur in illa
haec," ait "Alcide: tu viribus utere nando."
Pallentemque metu fluviumque ipsumque timentem
tradidit Aonius pavidam Calydonida Nesso.
Mox, ut erat pharetraque gravis spolioque leonis
(nam clavam et curvos trans ripam miserat arcus):
"Quandoquidem coepi, superentur flumina" dixit;
nec dubitat, nec qua sit clementissimus amnis,
quaerit et obsequio deferri spernit aquarum.
Iamque tenens ripam, missos cum tolleret arcus,
coniugis agnovit vocem Nessoque paranti
fallere depositum: "Quo te fiducia" clamat
"vana pedum, violente, rapit? Tibi, Nesse biformis,
dicimus; exaudi nec res intercipe nostras.
Si te nulla mei reverentia movit, at orbes
concubitus vetitos poterant inhibere paterni.
Haud tamen effugies, quamvis ope fidis equina;
vulnere, non pedibus te consequar." Ultima dicta
re probat et missa fugientia terga sagitta
traicit; exstabat ferrum de pectore aduncum.
Quod simul evulsum est, sanguis per utrumque foramen
emicuit, mixtus Lernaei tabe veneni.
Excipit hunc Nessus: "Neque enim moriemur inulti"
secum ait et calido velamina tincta cruore
dat munus raptae velut irritamen amoris.
Longa fuit medii mora temporis actaque magni
Herculis implerant terras odiumque novercae.
Victor ab Oechalia Cenaeo sacra parabat
vota Iovi, cum fama loquax praecessit ad aures,
Deianira, tuas, quae veris addere falsa
gaudet et e minimo sua per mendacia crescit,
Amphitryoniaden Ioles ardore teneri.
Credit amans venerisque novae perterrita fama
indulsit primo lacrimis flendoque dolorem
diffudit miseranda suum; mox deinde: "Quid autem
flemus?" ait "paelex lacrimis laetabitur istis.
Quae quoniam adveniet, properandum aliquidque novandum est,
dum licet et nondum thalamos tenet altera nostros.
Conquerar an sileam? Repetam Calydona morerne?
Excedam tectis an, si nihil amplius, obstem?
Quid si me, Meleagre, tuam memor esse sororem
forte paro facinus, quantumque iniuria possit
femineusque dolor, iugulata paelice testor?"
In cursus animus varios abit; omnibus illis
praetulit imbutam Nesseo sanguine vestem
mittere, quae vires defecto reddat amori;
ignaroque Lichae, quid tradat, nescia luctus
ipsa suos tradit blandisque miserrima verbis,
dona det illa viro, mandat; capit inscius heros
induiturque umeris Lernaeae virus echidnae.
Tura dabat primis et verba precantia flammis
vinaque marmoreas patera fundebat in aras;
incaluit vis illa mali resolutaque flammis
Herculeos abiit late dilapsa per artus.
Dum potuit, solita gemitum virtute repressit;
victa malis postquam est patientia, reppulit aras
implevitque suis nemorosam vocibus Oeten.
Nec mora, letiferam conatur scindere vestem;
qua, trahitur, trahit ille cutem, foedumque relatu,
aut haeret membris frustra temptata revelli,
aut laceros artus et grandia detegit ossa.
Ipse cruor, gelido ceu quondam lammina candens
tincta lacu, stridit coquiturque ardente veneno.
Nec modus est, sorbent avidae praecordia flammae
caeruleusque fluit toto de corpore sudor
ambustique sonant nervi caecaque medullis
tabe liquefactis tollens ad sidera palmas:
"Cladibus," exclamat "Saturnia pascere nostris,
pascere et hanc pestem specta, crudelis, ab alto
corque ferum satia. Vel si miserandus et hosti,
hoc est si tibi sum, diris cruciatibus aegram
invisamque animam natamque laboribus aufer.
Mors mihi munus erit; decet haec dare dona novercam.
Ergo ego foedantem peregrino templa cruore
Busirin domui saevoque alimenta parentis
Antaeo eripui nec me pastoris Hiberi
forma triplex, nec forma triplex tua, Cerbere, movit?
Vosne, manus, validi pressistis cornua tauri?
Vestrum opus Elis habet, vestrum Stymphalides undae
Partheniumque nemus; vestra virtute relatus
Thermodontiaco caelatus balteus auro
pomaque ab insomni concustodita dracone;
nec mihi Centauri potuere resistere, nec mi
Arcadiae vastator aper; nec potuit hydrae
crescere per damnum geminasque resumere vires.
Quid, cum Thracis equos humano sanguine pingues
plenaque corporibus laceris praesepia vidi
visaque deieci dominumque ipsosque peremi?
His elisa iacet moles Nemaea lacertis;
hac caelum cervice tuli; defessa iubendo est
saeva Iovis coniunx; ego sum indefessus agendo.
Sed nova pestis adest, cui nec virtute resisti
nec telis armisque potest, pulmonibus errat
ignis edax imis perque omnes pascitur artus.
At valet Eurystheus; et sunt qui credere possint
esse deos?" Dixit perque altam saucius Oeten
haud aliter graditur quam si venabula taurus
corpore fixa gerat factique refugerit auctor.
Saepe illum gemitus edentem, saepe trementem,
saepe retemptantem totas infringere vestes
sternentemque trabes irascentemque videres
montibus aut patrio tendentem bracchia caelo.
Ecce Lichan trepidum latitantem rupe cavata
aspicit, utque dolor rabiem collegerat omnem:
"Tune, Licha," dixit "feralia dona dedisti?
Tune meae necis auctor eris?" Tremit ille pavetque
pallidus et timide verba excusantia dicit.
Dicentem genibusque manus adhibere parantem
corripit Alcides et terque quaterque rotatum
mittit in Euboicas tormento fortius undas.
Ille per aërias pendens induruit auras;
utque ferunt imbres gelidis concrescere ventis,
inde nives fieri, nivibus quoque molle rotatis
astringi et spissa glomerari grandine corpus,
sic illum validis iactum per inane lacertis
exsanguemque metu nec quicquam umoris habentem
in rigidos versum silices prior edidit aetas.
Nunc quoque in Euboico scopulus brevis eminet alto
gurgite et humanae servat vestigia formae,
quem, quasi sensurum, nautae calcare verentur
appellantque Lichan. At tu, Iovis inclita proles,
arboribus caesis, quas ardua gesserat Oete,
inque pyram structis, arcum pharetramque capacem
regnaque visuras iterum Troiana sagittas
ferre iubes Poeante satum, quo flamma ministro est
subdita; dumque avidis comprenditur ignibus agger,
congeriem silvae Nemaeo vellere summam
sternis et imposita clavae cervice recumbis,
haud alio voltu, quam si conviva iaceres
inter plena meri redimitus pocula sertis.
Iamque valens et in omne latus diffusa sonabat
securosque artus contemptoremque petebat
flamma suum; timuere dei pro vindice terrae.
Quos ita, sensit enim, laeto Saturnius ore
Iuppiter alloquitur: "Nostra est timor iste voluptas,
o superi, totoque libens mihi pectore grator,
quod memoris populi dicor rectorque paterque
et mea progenies vestro quoque tuta favore est.
Nam quamquam ipsius datis hoc inmanibus actis,
obligor ipse tamen. Sed enim ne pectora vano
fida metu paveant; Oetaeas spernite flammas.
Omnia qui vicit vincet, quos cernitis, ignes,
nec nisi materna Vulcanum parte potentem
sentiet; aeternum est a me quod traxit et expers
atque immune necis nullaque domabile flamma;
idque ego defunctun terra caelestibus oris
accipiam cunctisque meum laetabile factum
dis fore confido; siquis tamen Hercule, siquis
forte deo doliturus erit, data praemia nolet,
sed meruisse dari sciet invitusque probabit."
Assensere dei; coniunx quoque regia visa est
cetera non duro, duro tamen ultima vultu
dicta tulisse Iovis seque indoluisse notatam.
Interea quodcumque fuit populabile flammae
Mulciber abstulerat; nec cognoscenda remansit
Herculis effigies, nec quicquam ab imagine ductum
matris habet tantumque Iovis vestigia servat.
Utque novus serpens posita cum pelle senecta
luxuriare solet squamaque nitere recenti,
sic, ubi mortales Tirynthius exuit artus,
parte sui meliore viget maiorque videri
coepit et augusta fieri gravitate verendus.
Quem pater omnipotens inter cava nubile raptum
quadriiugo curru radiantibus intulit astris.
Sensit Atlas pondus; neque adhuc Stheneleius iras
solverat Eurystheus odiumque in prole paternum
exercebat atrox. At longis anxia curis
Argolis Alcmene, questus ubi ponat aniles,
cui referat nati testatos orbe labores,
cuive suos casus, Iolen habet. Herculis illam
imperiis thalamoque animoque receperat Hyllus
impleratque uterum generoso semine, cum sic
incipit Alcmene: "Faveant tibi numina saltem
corripiantque moras tum cum matura vocabis
praepositam timidis parientibus Ilithyiam,
quam mihi difficilem Iunonis gratia fecit.
Namque laboriferi cum iam natalis adesset
Herculis et decimum premeretur sidere signum,
tendebat gravitas uterum mihi, quodque ferebam
tantum erat, ut posses auctorem dicere tecti
ponderis esse Iovem; nec iam tolerare labores
ulterius poteram; quin nunc quoque frigidus artus,
dum loquor, horror habet parsque est meminisse doloris.
Septem ego per noctes, totidem cruciata diebus,
fessa malis tendensque ad caelum bracchia magno
Lucinam Nixasque pares clamore vocabam.
Illa quidem venit, sed praecorrupta meumque
quae donare caput Iunoni vellet iniquae;
utque meos audit gemitus, subsedit in illa
ante fores ara dextroque a poplite laevum
pressa genu et digitis inter se pectine iunctis,
sustinuit partus; tacita quoque carmina voce
dixit et incoeptos tenuerunt carmina partus.
Nitor et ingrato facio convicia demens
vana Iovi cupioque mori moturaque duros
verba queror silices; matres Cadmeides adsunt
votaque suscipiunt exhortanturque dolentem.
Una ministrarum, media de plebe, Galanthis,
flava comas, aderat, faciendis strenua iussis,
officiis dilecta suis; ea sensit iniqua
nescio quid Iunone geri; dumque exit et intrat
saepe fores, divam residentem vidit in ara
bracchiaque in genibus digitis conexa tenentem
et: "Quaecumque es," ait "dominae gratare; levata est
Argolis Alcmene potiturque puerpera voto."
Exsiluit iunctasque manus pavefacta remisit
diva potens uteri; vinclis levor ipsa remissis.
Numine decepto risisse Galanthida fama est;
ridentem prensamque ipsis dea saeva capillis
traxit et e terra corpus relevare volentem
arcuit inque pedes mutavit bracchia primos.
Strenuitas antiqua manet nec terga colorem
amisere suum; forma est diversa priori.
Quae quia mendaci parientem iuverat ore,
ore parit; nostrasque domos, ut ante, frequentat."
Dixit et admonitu veteris commota ministrae
ingemuit; quam sic nurus est affata dolentem:
"Te tamen, o genetrix, alienae sanguine verso
rapta movet facies; quid si tibi mira sororis
fata meae referam? Quamquam lacrimaeque dolorque
impediunt prohibentque loqui. Fuit unica matri
(me pater ex alia genuit) notissima forma
Oechalidum Dryope, quam virginitate carentem
vimque dei passam Delphos Delonque tenentis
excipit Andraemon et habetur coniuge felix.
Est lacus acclivis devexo margine formam
litoris efficiens; summum myrteta coronant.
Venerat huc Dryope fatorum nescia, quoque
indignere magnis, nymphis latura coronas;
inque sinu puerum, qui nondum impleverat annum,
dulce ferebat onus tepidique ope lactis alebat.
Haud procul a stagno Tyrios imitata colores
in spem bacarum florebat aquatica lotos.
Carpserat hinc Dryope, quos oblectamina nato
porrigeret, flores; et idem factura videbar
(namque aderam); vidi guttas e flore cruentas
decidere et tremulo ramos horrore moveri.
Scilicet, ut referunt tardi nunc denique agrestes,
Lotis in hanc nymphe, fugiens obscaena Priapi,
contulerat versos, servato nomine, vultus.
Nescierat soror hoc; quae cum perterrita retro
ire et adoratis vellet discedere nymphis,
haeserunt radice pedes; convellere pugnat,
nec quicquam nisi summa movet; subcrescit ab imo
totaque paulatim lentus premit inguina cortex.
Ut vidit, conata manu laniare capillos,
fronde manu implevit; frondes caput omne tenebant.
At puer Amphissos, namque hoc avus Eurytus illi
addiderat nomen, materna rigescere sentit
ubera nec sequitur ducentem lacteus umor.
Spectatrix aderam facti crudelis opemque
non poteram tibi ferre, soror; quantumque valebam,
crescentem truncum ramosque amplexa morabar
et, fateor, volui sub eodem cortice condi.
Ecce vir Andraemon genitorque miserrimus adsunt
et quaerunt Dryopen; Dryopen quaerentibus illis
ostendi loton; tepido dant oscula ligno
affusique suae radicibus arboris haerent.
Nil nisi iam faciem, quod non foret arbor, habebas,
cara soror; lacrimae misero de corpore factis
irrorant foliis et, dum licet oraque praestant
vocis iter, tales effundit in aera questus:
"Siqua fides miseris, hoc me per numina iuro
non meruisse nefas, patior sine crimine poenam.
Viximus innocuae; si mentior, arida perdam
quas habeo frondes et caesa securibus urar.
Hunc tamen infantem maternis demite ramis
et date nutrici nostraque sub arbore saepe
lac facitote bibat nostraque sub arbore ludat.
Cumque loqui poterit, matrem facitote salutet
et tristis dicat: "latet hoc in stipite mater."
Stagna tamen timeat nec carpat ab arbore flores
et frutices omnes corpus putet esse deorum.
Care vale coniunx et tu, germana, paterque;
qui, siqua est pietas, ab acutae vulnere falcis,
a pecoris morsu frondes defendite nostras.
Et, quoniam mihi fas ad vos incumbere non est,
erigite huc artus et ad oscula nostra venite,
dum tangi possunt, parvumque attollite natum.
Plura loqui nequeo; nam iam per candida mollis
colla liber serpit summoque cacumine condor.
Ex oculis removete manus; sine munere vestro
contegat inductus morientia lumina cortex."
Desierant simul ora loqui, simul esse; diuque
corpore mutato rami caluere recentes."
Dumque refert Iole factum mirabile, dumque
Eurytidos lacrimas admoto pollice siccat
Alcmene (flet et ipsa tamen), compescuit omnem
res nova tristitiam; nam limine constitit alto
paene puer dubiaque tegens lanugine malas,
ora reformatus primos Iolaus in annos.
Hoc illi dederat Iunonia muneris Hebe,
victa viri precibus; quae cum iurare pararet
dona tributuram post hunc se talia nulli,
non est passa Themis: "Nam iam discordia Thebae
bella movent" dixit "Capaneusque nisi ab Iove vinci
haud poterit fientque pares in vulnere fratres
subductaque suos manes tellure videbit
vivus adhuc vates; ultusque parente parentem
natus erit facto pius et sceleratus eodem
attonitusque malis, exsul mentisque domusque,
vultibus Eumenidum matrisque agitabitur umbris,
donec eum coniunx fatale poposcerit aurum
cognatumque latus Phegeius hauserit ensis.
Tum demum magno petet hos Acheloia supplex
ab Iove Callirhoë natis infantibus annos,
neve necem sinat esse diu victoris inultam.
Iuppiter his motus privignae dona nurusque
praecipiet facietque viros inpubibus annis."
Haec ubi faticano venturi praescia dixit
ore Themis, vario superi sermone fremebant
et, cur non aliis eadem dare dona liceret,
murmur erat; queritur veteres Pallantias annos
coniugis esse sui; queritur canescere mitis
Iasiona Ceres; repetitum Mulciber aevum
poscit Erichthonio; Venerem quoque cura futuri
tangit et Anchisae renovare paciscitur annos.
Cui studeat deus omnis habet; crescitque favore
turbida seditio, donec sua Iuppiter ora
solvit et: "O! Nostri siqua est reverentia," dixit
"quo ruitis? Tantumne aliquis sibi posse videtur
fata quoque ut superet? Fatis Iolaus in annos,
quos egit, rediit; fatis iuvenescere debent
Callirhoë geniti, non ambitione nec armis.
Vis etiam, quoque hoc animo meliore feratis,
me quoque fata regunt; quae si mutare valerem,
nec nostrum seri curvarent Aeacon anni
perpetuumque aevi florem Rhadamanthus haberet
cum Minoë meo, qui propter amara senectae
pondera despicitur, nec quo prius ordine regnat."
Dicta Iovis movere deos; nec sustinet ullus,
cum videat fessos Rhadamanthon et Aeacon annis
et Minoa, queri; qui, dum fuit integer aevi,
terruerat magnas ipso quoque nomine gentes,
tunc erat invalidus Deionidenque iuventae
robore Miletum Phoeboque parente superbum
pertimuit credensque suis insurgere regnis,
haud tamen est patriis arcere penatibus ausus.
Sponte fugis, Milete, tua celerique carina
Aegaeas metiris aquas et in Aside terra
moenia constituis positoris habentia nomen.
Hic tibi, dum sequitur patriae curvamina ripae,
filia Maeandri totiens redeuntis eodem
cognita Cyanee, praestanti corpora forma,
Byblida cum Cauno, prolem est enixa gemellam.
Byblis in exemplo est ut ament concessa puellae,
Byblis Apollinei correpta cupidine fratris,
non soror ut fratrem, nec qua debebat, amavit.
Illa quidem primo nullos intellegit ignes,
nec peccare putat, quod saepius oscula iungat,
quod sua fraterno circumdet bracchia collo,
mendacique diu pietatis fallitur umbra.
Paulatim declinat amor visuraque fratrem
culta venit nimiumque cupit formosa videri;
et, siqua est illic formosior, invidet illi.
Sed nondum manifesta sibi est nullumque sub illo
igne facit votum; verumtamen aestuat intus;
iam dominum appellat, iam nomina sanguinis odit,
Byblida iam mavult quam se vocet ille sororem.
Spes tamen obscaenas animo demittere non est
ausa suo vigilans; placida resoluta quiete
saepe videt quod amat; visa est quoque iungere fratri
corpus et erubuit, quamvis sopita iacebat.
Somnus abit; silet illa diu repetitque quietis
ipsa suae speciem dubiaque ita mente profatur:
"Me miseram! Tacitae quid vult sibi noctis imago,
quam nolim rata sit? Cur haec ego somnia vidi?
Ille quidem est oculis quamvis formosus iniquis
et placet et possim, si non sit frater, amare
et me dignus erat; verum nocet esse sororem.
Dummodo tale nihil vigilans committere temptem,
saepe licet simili redeat sub imagine somnus.
Testis abest somno, nec abest imitata voluptas.
Pro! Venus et tenera volucer cum matre Cupido,
gaudia quanta tuli! Quam me manifesta libido
contigit! Ut iacui totis resoluta medullis!
Ut meminisse iuvat! Quamvis brevis illa voluptas
noxque fuit praeceps et coeptis invida nostris.
O | ego, si liceat mutato nomine iungi,
quam bene, Caune, tuo poteram nurus esse parenti!
Quam bene, Caune, meo poteras gener esse parenti!
Omnia, di facerent, essent communia nobis
praeter avos! Tu me vellem generosior esses.
Nescio quam facies igitur, pulcherrime, matrem;
at mihi, quae male sum quos tu sortita parentes,
nil nisi frater eris; quod obest, id habebimus unum.
Quid mihi significant ergo mea visa? Quod autem
somnia pondus habent? An habent et somnia pondus?
Di melius! Di nempe suas habuere sorores;
sic Saturnus Opem iunctam sibi sanguine duxit,
Oceanus Tethyn, Iunonem rector Olympi.
Sunt superis sua iura; quid ad caelestia ritus
exigere humanos diversaque foedera tempto?
Aut nostro vetitus de corde fugabitur ardor,
aut, hoc si nequeo, peream precor ante toroque
mortua componar positaeque det oscula frater.
Et tamen arbitrium quaerit res ista duorum.
Finge placere mihi; scelus esse videbitur illi.
At non Aeolidae thalamos timuere sororum.
Unde sed hos novi? Cur haec exempla paravi?
Quo feror? Obscaenae, procul hinc discedite flammae,
nec, nisi qua fas est germanae, frater, ametur.
Si tamen ipse mei captus prior esset amore,
forsitam illius possem indulgere furori.
Ergo ego, quae fueram non reiectura petentem,
ipsa petam? Poterisne loqui? Poterisne fateri?
Coget amor, potero; vel, si pudor ora tenebit,
littera celatos arcana fatebitur ignis."
Hoc placet, haec dubiam vicit sententia mentem.
In latus erigitur cubitoque innixa sinistro:
"Viderit; insanos" inquit "fateamur amores.
Ei mihi! Quo labor? Quem mens mea concipit ignem?"
Et meditata manu componit verba trementi;
dextra tenet ferrum, vacuam tenet altera ceram.
Incipit et dubitat; scribit damnatque tabellas;
et notat et delet; multat culpatque probatque;
inque vicem sumptas ponit positasque resumit.
Quid velit ignorat; quidquid factura videtur
displicet; in vultu et audacia mixta pudori.
Scripta "soror" fuerat; visum est delere sororem
verbaque correctis incidere talia ceris:
"Quam, nisi tu dederis, non est habitura salutem,
hanc tibi mittit amans; pudet, a! pudet edere nomen
et si, quid cupiam, quaeris, sine nomine vellem
posset agi mea causa meo, nec cognita Byblis
ante forem quam spes votorum certa fuisset.
Esse quidem laesi poterat tibi pectoris index
et color et macies et vultus et umida saepe
lumina nec causa suspiria mota patenti
et crebri amplexus et quae, si forte notasti,
oscula sentiri non esse sororia possent.
Ipsa tamen, quamvis animo grave vulnus habebam,
quamvis intus erat furor igneus, omnia feci,
sunt mihi di testes, ut tandem sanior essem;
pugnavique diu violenta Cupidinis arma
effugere infelix et plus, quam ferre puellam
posse putes, ego dura tuli; superata fateri
cogor opemque tuam timidis exposcere votis.
Tu servare potes, tu perdere solus amantem;
elige utrum facias. Non hoc inimica precatur,
sed quae, cum tibi sit iunctissima, iunctior esse
expetit et vinclo tecum propiore ligari.
Iura senes norint, et, quid liceatque nefasque
fasque sit, inquirant legumque examina servent;
conveniens Venus est annis temeraria nostris.
Quid liceat nescimus adhuc et cuncta licere
credimus et sequimur magnorum exempla deorum.
Nec nos aut durus pater aut reverentia famae
aut timor impediet; tantum sit causa timendi;
dulcia fraterno sub nomine furta tegemus.
Est mihi libertas tecum secreta loquendi
et damus amplexus et iungimus oscula coram.
Quantum est quod desit? Miserere fatentis amorem
et non fassurae, nisi cogeret ultimus ardor;
neve merere meo subscribi causa sepulcro."
Talia nequiquam parantem plena reliquit
cera manum summusque in margine versus adhaesit.
Protinus impressa signat sua crimina gemma,
quam tinxit lacrimis (linguam defecerat umor),
deque suis unum famulis pudibunda vocavit
et pavidum blandita: "Feras, fidissime, nostro"
dixit et adiecit longo post tempore "fratri."
Cum daret, elapsae manibus cecidere tabellae.
Omine turbata est, misit tamen. Apta minister
tempora nactus adit traditque latentia verba.
Attonitus subita iuvenis Maeandrius ira
proicit acceptas lecta sibi parte tabellas
vixque manus retinens trepidantis ab ore ministri:
"Dum licet, o vetitae scelerate libidinis auctor,
effuge," ait "qui, si nostrum tua fata pudorem
non traherent secum, poenas mihi morte dedisses."
Ille fugit pavidus dominaeque ferocia Cauni
dicta refert. Palles audita, Bybli, repulsa
et pavet obsessum glaciali frigore corpus.
Mens tamen ut rediit, pariter rediere furores
linguaque vix tales icto dedit aëre voces:
"Et merito; quid enim temeraria vulneris huius
indicium feci? Quid, quae celanda fuerunt,
tam cito commisi properatis verba tabellis?
Ante erat ambiguis animi sententia dictis
praetemptanda mihi; ne non sequeretur euntem
parte aliqua veli, qualis foret aura, notare
debueram tutoque mari decurrere, quae nunc
non exploratis implevi lintea ventis.
Auferor in scopulos igitur subversaque toto
obruor oceano, neque habent mea vela recursus.
Quid quod et ominibus certis prohibebar amori
indulgere meo, tum cum mihi ferre iubenti
excidit et fecit spes nostras cera caducas?
Nonne vel illa dies fuerat, vel tota voluntas,
sed potius mutanda dies? Deus ipse monebat
signaque certa dabat, si non male sana fuissem.
Et tamen ipsa loqui nec me committere cerae
debueram praesensque meos aperire furores.
vidisset lacrimas, vultum vidisset amantis;
plura loqui poteram quam quae cepere tabellae.
Invito potui circumdare bracchia collo
et, si reicerer, potui moritura videri
amplectique pedes affusaque poscere vitam.
Omnia fecissem, quorum si singula duram
flectere non poterant, potuissent omnia, mentem.
Forsitan et missi sit quaedam culpa ministri;
non adiit apte, nec legit idonea, credo,
tempora, nec petiit horamque animumque vacantem.
Haec nocuere mihi; neque enim est de tigride natus,
nec rigidas silices solidumve in pectore ferrum
aut adamanta gerit, nec lac bibit ille leaenae.
Vincetur; repetendus erit, nec taedia coepti
ulla mei capiam, dum spiritus iste manebit.
Nam primum, si facta mihi revocare liceret,
non coepisse fuit; coepta expugnare secundum est.
Quippe nec ille potest, ut iam mea vota relinquam,
non tamen ausorum semper memor esse meorum;
et, quia desierim, leviter voluisse videbor,
aut etiam temptasse illum insidiisque petisse;
vel certe non hoc, qui plurimus urget et urit
pectora nostra, deo, sed victa libidine credar.
Denique iam nequeo nil commisisse nefandum.
Et scripsi et petii; temerata est nostra voluntas;
ut nihil adiciam, non possum innoxia dici.
Quod superest multum est in vota, in crimina parvum."
Dixit et, (incertae tanta est discordia mentis!)
cum pigeat temptasse, libet temptare; modumque
exit et infelix committit saepe repelli.
Mox ubi finis abest, patriam fugit ille nefasque
inque peregrina ponit nova moenia terra.
Tum vero maestam tota Miletida mente
defecisse ferunt; tum vero a pectore vestem
diripuit planxitque suos furibunda lacertos;
iamque palam est demens inconcessamque fatetur
spem veneris, siquidem patriam invisosque penates
deserit et profugi sequitur vestigia fratris:
utque tuo motae, proles Semeleia, thyrso
Ismariae celebrant repetita triennia bacchae,
Byblida non aliter latos ululasse per agros
Bubasides videre nurus; quibus illa relictis,
Caras et armiferos Lelegas Lyciamque pererrat.
Iam Cragon et Limyren Xanthique reliquerat undas
quoque Chimaera iugo mediis in partibus ignem,
pectus et ora leae, caudam serpentis habebat.
Deficiunt silvae, cum tu lassata sequendo
concidis et dura positis tellure capillis,
Bybli, iaces frondesque tuo premis ore caducas.
Saepe etiam nymphae teneris Lelegeides ulnis
tollere conantur; saepe, ut medeatur amori,
praecipiunt surdaeque adhibent solacia menti.
Muta iacet viridesque suis tenet unguibus herbas
Byblis et umectat lacrimarum gramina rivo.
Naidas his venam, quae numquam arescere posset,
supposuisse ferunt; quid enim dare maius habebant?
Protinus, ut secto piceae de cortice guttae,
utve tenax gravida manat tellure bitumen,
utve sub adventu spirantis lene favoni
sole remollescit, quae frigore constitit, unda,
sic lacrimis consumpta suis Phoebeia Byblis
vertitur in fontem, qui nunc quoque vallibus illis
nomen habet dominae nigraque sub ilice manat.
fama novi centum Cretaeas forsitan urbes
implesset monstri, si non miracula nuper
Iphide mutata Crete propiora tulisset.
Proxima Gnosiaco nam quondam Phaestia regno
progenuit tellus ignotum nomine Ligdum
ingenua de plebe virum; nec census in illo
nobilitate sua maior, sed vita fidesque
inculpata fuit; gravidae qui coniugis aures
vocibus his monuit, cum iam prope partus adesset:
"Quae voveam, duo sunt; minimo ut relevere dolore
utque marem parias; onerosior altera sors est
et vires fortuna negat. Quod abominor, ergo
edita forte tuo fuerit si femina partu,
(invitus mando; pietas, ignosce) necetur."
Dixerat et lacrimis voltus lavere profusis
tam qui mandabat quam cui mandata dabantur.
Sed tamen usque suum vanis Telethusa maritum
sollicitat precibus, ne spem sibi ponat in arto.
Certa suo est Ligdo sententia; iamque ferendo
vix erat illa gravem maturo pondere ventrem,
cum medio noctis spatio sub imagine somni
Inachis ante torum, pompa comitata sacrorum,
aut stetit aut visa est; inerant lunaria fronti
cornua cum spicis nitido flaventibus auro
et regale decus; cum qua latrator Anubis
sanctaque Bubastis variusque coloribus Apis
quique premit vocem digitoque silentia suadet
sistraque erant numquamque satis quaesitus Osiris
plenaque somniferis serpens peregrina venenis.
Tum velut excussam somno et manifesta videntem
sic affata dea est: "Pars o Telethusa mearum,
pone graves curas mandataque falle mariti;
nec dubita, cum te partu Lucina levarit,
tollere quidquid erit. Dea sum auxiliaris opemque
exorata fero; nec te coluisse quereris
ingratum numen." Monuit thalamoque recessit.
Laeta toro surgit purasque ad sidera supplex
Cressa manus tollens, rata sint sua visa, precatur.
Ut dolor increvit seque ipsum pondus in auras
expulit et nata est ignaro femina patre,
iussit ali mater puerum mentita; fidemque
res habuit neque erat ficti nisi conscia nutrix.
Vota pater solvit nomenque imponit avitum;
Iphis avus fuerat. Gavisa est nomine mater,
quod commune foret nec quemquam falleret illo.
Indecepta pia mendacia fraude latebant;
cultus erat pueri; facies, quam sive puellae,
sive dares puero, fuerat formosus uterque.
Tertius interea decimo successerat annus,
cum pater, Iphi, tibi flavam despondet Ianthen,
inter Phaestiadas quae laudatissima formae
dote fuit virgo, Dictaeo nata Teleste.
Par aetas, par forma fuit primasque magistris
accepere artes, elementa aetatis, ab isdem.
Hinc amor ambarum tetigit rude pectus et aequum
vulnus utrique dedit, sed erat fiducia dispar;
coniugium pactaeque exspectat tempora tedae
quemque virum putat esse, virum fore credit Ianthe;
Iphis amat, qua posse frui desperat et auget
hoc ipsum flammas ardetque in virgine virgo;
vixque tenens lacrimas: "Quis me manet exitus," inquit
"cognita quam nulli, quam prodigiosa novaeque
cura tenet Veneris? Si di mi parcere vellent,
parcere debuerant; si non, et perdere vellent,
naturale malum saltem et de more dedissent.
Nec vaccam vaccae, nec equas amor urit equarum;
urit oves aries, sequitur sua femina cervum.
Sic et aves coëunt interque animalia cuncta
femina femineo correpta cupidine nulla est.
Vellem nulla forem. Ne non tamen omnia Crete
monstra ferat, taurum dilexit filia Solis,
femina nempe marem; meus est furiosior illo,
si verum profitemur, amor; tamen illa secuta est
spem Veneris, tamen illa dolis et imagine vaccae
passa bovem est et erat, qui deciperetur, adulter.
Huc licet e toto sollertia confluat orbe,
ipse licet revolet ceratis Daedalus alis,
quid faciet? Num me puerum de virgine doctis
artibus efficiet? Num te mutabit, Ianthe?
Quin animum firmas teque ipsa recolligis, Iphi,
consiliique inopes et stultos excutis ignes?
Quid sis nata, vide, nisi te quoque decipis ipsa,
et pete quod fas est, et ama quod femina debes.
Spes est quae capiat, spes est quae pascat amorem;
hanc tibi res adimit. Non te custodia caro
arcet ab amplexu, nec cauti cura mariti,
non patris asperitas, non se negat ipsa roganti,
nec tamen est potienda tibi; nec, ut omnia fiant,
esse potes felix, ut dique hominesque laborent.
Nunc quoque votorum nulla est pars vana meorum,
dique mihi faciles, quicquid valuere, dederunt;
quodque ego, vult genitor, vult ipsa socerque futurus;
at non vult natura, potentior omnibus istis,
quae mihi sola nocet. Venit ecce optabile tempus
luxque iugalis adest et iam mea fiet Ianthe,
nec mihi continget; mediis sitiemus in undis.
Pronuba quid Iuno, quid ad haec, Hymenaee, venitis
sacra, quibus qui ducat abest, ubi nubimus ambae?"
Pressit ab his vocem; nec lenius altera virgo
aestuat utque celer venias, Hymenaee, precatur.
Quod petit haec, Telethusa timens modo tempora differt,
nunc ficto languore moram trahit, omina saepe
visaque causatur; sed iam consumpserat omnem
materiam ficti dilataque tempora taedae
institerant unusque dies restabat; at illa
crinalem capiti vittam nataeque sibique
detrahit, et passis aram complexa capillis:
"Isi Paraetonium Mareoticaque arva Pharonque
quae colis et septem digestum in cornua Nilum,
fer, precor," inquit "opem nostroque medere timori.
Te, dea, te quondam tuaque haec insignia vidi
cunctaque cognovi, sonitum comitantiaque aera
sistrorum memorique animo tua iussa notavi.
Quod videt haec lucem, quod non ego punior, ecce
consilium munusque tuum est; miserere duarum,
auxilioque iuva." Lacrimae sunt verba secutae.
Visa dea est movisse suas (et moverat) aras
et templi tremuere fores imitataque lunam
cornua fulserunt crepuitque sonabile sistrum.
Non secura quidem, fausto tamen omine laeta
mater abit templo; sequitur comes Iphis euntem,
quam solita est, maiore gradu; nec candor in ore
permanet et vires augentur et acrior ipse est
vultus et incomptis brevior mensura capillis;
plusque vigoris adest, habuit quam femina. Nam quae
femina nuper eras, puer es. Date munera templis,
nec timida gaudete fide. Dant munera templis
addunt et titulum; titulus breve carmen habebat:
"Dona puer solvit quae femina voverat Iphis."
Postera lux radiis latum patefecerat orbem,
cum Venus et Iuno sociusque Hymenaeus ad ignis
conveniunt potiturque sua puer Iphis Ianthe.