Maecenas atavis edite regibus,

o | et praesidium et dulce decus meum,

sunt quos curriculo pulverem Olympicum

collegisse iuvat, metaque fervidis

evitata rotis palmaque nobilis

terrarum dominos evehit ad deos;

hunc si mobilium turba Quiritium

certat tergeminis tollere honoribus;

illum, si proprio condidit horreo

quidquid de Libycis verritur areis.

Gaudentem patrios findere sarculo

agros Attalicis condicionibus

numquam demoveas, ut trabe Cypria

Myrtoum pavidus nauta secet mare.

Luctantem Icariis fluctibus Africum

mercator metuens otium et oppidi

laudat rura sui; mox reficit rates

quassas, indocilis pauperiem pati.

Est qui nec veteris pocula Massici

nec partem solido demere de die

spernit, nunc viridi membra sub arbuto

stratus, nunc ad aquae lene caput sacrae.

Multos castra iuvant et lituo tubae

permixtus sonitus bellaque matribus

detestata. Manet sub Iove frigido

venator tenerae coniugis immemor,

seu visa est catulis cerva fidelibus,

seu rupit teretes Marsus aper plagas.

Me doctarum hederae praemia frontium

dis miscent superis, me gelidum nemus

Nympharumque leves cum Satyris chori

secernunt populo, si neque tibias

Euterpe cohibet nec Polyhymnia

Lesboum refugit tendere barbiton.

Quod si me lyricis vatibus inseres,

sublimi feriam sidera vertice.

Iam satis terris nivis atque dirae

grandinis misit Pater et rubente

dextera sacras iaculatus arces

terruit Urbem,

terruit gentes, grave ne rediret

saeculum Pyrrhae nova monstra questae,

omne cum Proteus pecus egit altos

visere montes,

piscium et summa genus haesit ulmo,

nota quae sedes fuerat columbis,

et superiecto pavidae natarunt

aequore dammae.

Vidimus flavum Tiberim retortis

litore Etrusco violenter undis

ire deiectum monumenta regis

templaque Vestae,

Iliae dum se nimium querenti

iactat ultorem, vagus et sinistra

labitur ripa Iove non probante u-

xorius amnis.

Audiet cives acuisse ferrum,

quo graves Persae melius perirent,

audiet pugnas vitio parentum

rara iuventus.

Quem vocet divum populus ruentis

imperi rebus? Prece qua fatigent

virgines sanctae minus audientem

carmina Vestam?

Cui dabit partes scelus expiandi

Iuppiter? Tandem venias, precamur,

nube candentes umeros amictus

augur Apollo;

sive tu mavis, Erycina ridens,

quam Iocus circum volat et Cupido;

sive neglectum genus et nepotes

respicis, auctor

heu, nimis longo satiate ludo,

quem iuvat clamor galeaeque leves

acer et Mauri peditis cruentum

vultus in hostem;

sive mutata iuvenem figura

ales in terris imitaris, almae

filius Maiae, patiens vocari

Caesaris ultor:

serus in caelum redeas, diuque

laetus intersis populo Quirini,

neve te nostris vitiis iniquum

ocior aura

tollat; hic magnos potius triumphos,

hic ames dici pater atque princeps,

neu sinas Medos equitare inultos

te duce, Caesar.

Sic te diva potens Cypri,

sic fratres Helenae, lucida sidera,

ventorumque regat pater

obstrictis aliis, praeter Iapyga,

navis, quae tibi creditum

debes Vergilium; finibus Atticis

reddas incolumem, precor,

et serves animae dimidium meae.

Illi robur et aes triplex

circa pectus erat, qui fragilem truci

commisit pelago ratem

primus, nec timuit praecipitem Africum

decertantem Aquilonibus,

nec tristes Hyadas, nec rabiem Noti,

quo non arbiter Hadriae

maior, tollere seu ponere vult freta.

Quem mortis timuit gradum,

qui siccis oculis monstra natantia,

qui vidit mare turbidum et

infames scopulos Acroceraunia?

Nequiquam deus abscidit

prudens Oceano dissociabili

terras, si tamen impiae

non tangenda rates transiliunt vada.

Audax omnia perpeti

gens humana ruit per vetitum nefas:

audax Iapeti genus

ignem fraude mala gentibus intulit;

post ignem aetheria domo

subductum macies et nova febrium

terris incubuit cohors,

semotique prius tarda necessitas

Leti corripuit gradum;

expertus vacuum Daedalus aëra

pennis non homini datis;

perrupit Acheronta Herculeus labor.

Nil mortalibus ardui est:

caelum ipsum petimus stultitia neque

per nostrum patimur scelus

iracunda Iovem ponere fulmina.

Solvitur acris hiems grata vice veris et Favoni,

trahuntque siccas machinae carinas,

ac neque iam stabulis gaudet pecus, aut arator igni,

nec prata canis albicant pruinis.

Iam Cytherea choros ducit Venus, imminente Luna,

iunctaeque Nymphis Gratiae decentes

alterno terram quatiunt pede, dum graves Cyclopum

Vulcanus ardens urit officinas.

Nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto,

aut flore, terrae quem ferunt solutae,

nunc et in umbrosis Fauno decet immolare lucis,

seu poscat agna, sive malit haedo.

Pallida mors aequo pulsat pede pauperum tabernas,

regumque turres. O beate Sexti,

vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam.

Iam te premet nox, fabulaeque Manes,

et domus exilis Plutonia; quo simul mearis,

nec regna vini sortiere talis,

nec tenerum Lycidan mirabere, quo calet iuventus

nunc omnis et mox virgines tepebunt.

Quis multa gracilis te puer in rosa

perfusus liquidis urget odoribus

grato, Pyrrha, sub antro?

Cui flavam religas comam,

simplex munditiis? Heu quotiens fidem

mutatosque deos flebit, et aspera

nigris aequora ventis

emirabitur insolens,

qui nunc te fruitur credulus aurea,

qui semper vacuam, semper amabilem

sperat, nescius aurae

fallacis. Miseri quibus

intentata nites! Me tabula sacer

votiva paries indicat uvida

suspendisse potenti

vestimenta maris deo.

Scriberis Vario fortis et hostium

victor, Maeonii carminis alite,

quam rem cumque ferox navibus aut equis

miles, te duce, gesserit.

Nos, Agrippa, neque haec dicere nec gravem

Pelidae stomachum cedere nescii,

nec cursus duplicis per mare Ulixei

nec saevam Pelopis domum

conamur, tenues grandia, dum pudor

imbellisque Lyrae Musa potens vetat

laudes egregii Caesaris et tuas

culpa deterere ingeni.

Quis Martem tunica tectum adamantina

digne scripserit, aut pulvere Troico

nigrum Merionem, aut ope Palladis

Tydidem superis parem?

Nos convivia, nos proelia virginum

sectis in iuvenes unguibus acrium

cantamus, vacui sive quid urimur,

non praeter solitum leves.

Laudabunt alii claram Rhodon aut Mytilenen

aut Epheson bimarisve Corinthi

moenia vel Baccho Thebas vel Apolline Delphos

insignis aut Thessala Tempe;

sunt quibus unum opus est intactae Palladis urbem

carmine perpetuo celebrare et

undique decerptam fronti praeponere olivam;

plurimus in Iunonis honorem

aptum dicet equis Argos ditisque Mycenas:

me nec tam patiens Lacedaemon

nec tam Larisae percussit campus opimae,

quam domus Albuneae resonantis

et praeceps Anio ac Tiburni lucus et uda

mobilibus pomaria rivis.

Albus ut obscuro deterget nubila caelo

saepe Notus neque parturit imbres

perpetuo, sic tu sapiens finire memento

tristitiam vitaeque labores

molli, Plance, mero, seu te fulgentia signis

castra tenent, seu densa tenebit

Tiburis umbra tui. Teucer Salamina patremque

cum fugeret, tamen uda Lyaeo

tempora populea fertur vinxisse corona,

sic tristis affatus amicos:

«quo nos cumque feret melior fortuna parente,

ibimus, o socii comitesque.

Nil desperandum, Teucro duce et auspice Teucro:

certus enim promisit Apollo

ambiguam tellure nova Salamina futuram.

O fortes peioraque passi

mecum saepe viri, nunc vino pellite curas;

cras ingens iterabimus aequor.»

Lydia, dic, per omnes

te deos oro, Sybarin cur properes amando

perdere, cur apricum

oderit campum patiens pulveris atque solis;

cur neque militares

inter aequales equitet, Gallica nec lupatis

temperet ora frenis!

Cur timet flavum Tiberim tangere? Cur olivum

sanguine viperino

cautius vitat, neque iam livida gestat armis

bracchia saepe disco,

saepe trans finem iaculo nobilis expedito?

Quid latet, ut marinae

filium dicunt Thetidis sub lacrimosa Troiae

funera, ne virilis

cultus in caedem et Lycias proriperet catervas?

Vides ut alta stet nive candidum

Soracte nec iam sustineant onus

silvae laborantes geluque

flumina constiterint acuto.

Dissolve frigus ligna super foco

large reponens atque benignius

deprome quadrimum Sabina

o Thaliarche, merum diota.

Permitte divis cetera, qui simul

stravere ventos aequore fervido

deproeliantes, nec cupressi

nec veteres agitantur orni.

Quid sit futurum cras, fuge quaerere et,

quem Fors dierum cumque dabit, lucro

adpone nec dulces amores

sperne, puer, neque tu choreas,

donec virenti canities abest

morosa. Nunc et campus et areae

lenesque sub noctem susurri

composita repetantur hora,

nunc et latentis proditor intimo

gratus puellae risus ab angulo

pignusque dereptum lacertis

aut digito male pertinaci.

Mercuri, facunde nepos Atlantis,

qui feros cultus hominum recentum

voce formasti catus et decorae

more palaestrae,

te canam, magni Iovis et deorum

nuntium curvaeque lyrae parentem,

callidum, quidquid placuit, iocoso

condere furto.

Te boves olim nisi reddidisses

per dolum amotas, puerum minaci

voce dum terret, viduus pharetra

risit Apollo.

Quin et Atridas, duce te, superbos

Ilio dives Priamus relicto

Thessalosque ignes et iniqua Troiae

castra fefellit.

Tu pias laetis animas reponis

sedibus virgaque levem coerces

aurea turbam, superis deorum

gratus et imis.

Tu ne quaesieris, scire nefas, quem mihi, quem tibi

finem di dederint, Leuconoe, nec Babylonios

temptaris numeros. Ut melius, quidquid erit, pati!

Seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam,

quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare

Tyrrhenum, sapias: vina liques et spatio brevi

spem longam reseces. Dum loquimur, fugerit invida

aetas: carpe diem, quam minimum credula postero.

Quem virum aut heroa lyra vel acri

tibia sumis celebrare, Clio?

Quem deum? Cuius recinet iocosa

nomen imago

aut in umbrosis Heliconis oris

aut super Pindo gelidove in Haemo?

Unde vocalem temere insecutae

Orphea silvae,

arte materna rapidos morantem

fluminum lapsus celeresque ventos,

blandum et auritas fidibus canoris

ducere quercus.

Quid prius dicam solitis parentis

laudibus, qui res hominum ac deorum,

qui mare ac terras variisque mundum

temperat horis?

Unde nil maius generatur ipso

nec viget quicquam simile aut secundum;

proximos illi tamen occupavit

Pallas honores

proeliis audax: neque te silebo,

Liber et saevis inimica virgo

beluis, nec te, metuende certa

Phoebe sagitta.

Dicam et Alciden puerosque Ledae,

hunc equis, illum superare pugnis

nobilem; quorum simul alba nautis

stella refulsit,

defluit saxis agitatus umor,

concidunt venti fugiuntque nubes,

et minax, quod sic voluere, ponto

unda recumbit.

Romulum post hos prius an quietum

Pompili regnum memorem, an superbos

Tarquini fasces, dubito, an Catonis

nobile letum.

Regulum et Scauros animaeque magnae

prodigum Paulum superante Poeno

gratus insigni referam camena

Fabriciumque.

Hunc et incomptis Curium capillis

utilem bello tulit et Camillum

saeva paupertas et avitus apto

cum lare fundus.

Crescit occulto velut arbor aevo

fama Marcelli; micat inter omnes

Iulium sidus velut inter ignes

luna minores.

Gentis humanae pater atque custos,

orte Saturno, tibi cura magni

Caesaris fatis data: tu secundo

Caesare regnes.

Ille seu Parthos Latio imminentes

egerit iusto domitos triumpho

sive subiectos Orientis orae

seras et Indos,

te minor latum reget aequus orbem:

tu gravi curru quaties Olympum,

tu parum castis inimica mittes

fulmina lucis.

Cum tu, Lydia, Telephi

cervicem roseam, cerea Telephi

laudas brachia, vae meum

fervens difficili bile tumet iecur.

Tum nec mens mihi nec color

certa sede manet; humor et in genas

furtim labitur, arguens,

quam lentis penitus macerer ignibus.

Uror, seu tibi candidos

turparunt humeros immodicae mero

rixae, sive puer furens

impressit memorem dente labris notam.

Non, si me satis audias,

speres perpetuum, dulcia barbare

laedentem oscula, quae Venus

quinta parte sui nectaris imbuit.

Felices ter et amplius,

quos irrupta tenet copula, nec, malis

divulsus querimoniis,

suprema citius solvet amor die.

O navis referent in mare te novi

fluctus! O quid agis? Fortiter occupa

portum! Nonne vides ut

nudum remigio latus

et malus celeri saucius Africo

antemnaeque gemant ac sine funibus

vix durare carinae

possint imperiosius

aequor? Non tibi sunt integra lintea,

non di, quos iterum pressa voces malo.

Quamvis Pontica pinus,

silvae filia nobilis,

iactes et genus et nomen inutile,

nil pictis timidus navita puppibus

fidit tu, nisi ventis

debes ludibrium, cave.

Nuper sollicitum quae mihi taedium,

nunc desiderium curaque non levis,

interfusa nitentes

vites aequora Cycladas.

Pastor cum traheret per freta navibus

Idaeis Helenen perfidus hospitam,

ingrato celeres obruit otio

ventos, ut caneret fera

Nereus fata: «Mala ducis avi domum,

quam multo repetet Graecia milite,

coniurata tuas rumpere nuptias

et regnum Priami vetus.

Heu heu, quantus equis, quantus adest viris

sudor! Quanta moves funera Dardanae

genti! Iam galeam Pallas et aegida

currusque et rabiem parat.

Nequiquam Veneris praesidio ferox

pectes caesariem, grataque feminis

imbelli cithara carmina divides;

nequicquam thalamo graves

hastas et calami spicula Cnosii

vitabis strepitumque et celerem sequi

Aiacem: tamen, heu, heu, serus, adulteros

crines pulvere collines.

Non Laertiaden, exitium tuae

gentis, non Pylium Nestora respicis?

Urgent impavidi te Salaminius

Teucer, te Sthenelus, sciens

pugnae, sive opus est imperitare equis,

non auriga piger. Merionen quoque

nosces. Ecce furit te reperire atrox,

Tydides melior patre;

quem tu, cervus uti vallis in altera

visum parte lupum graminis immemor,

sublimi fugies mollis anhelitu,

non hoc pollicitus tuae.

Iracunda diem proferet Ilio

matronisque Phrygum classis Achillei;

post certas hiemes uret Achaicus

ignis Iliacas domos».

O matre pulcra filia pulcrior,

quem criminosis cumque voles modum

pones iambis, sive flamma

sive mari libet Hadriano.

Non Dindymene, non adytis quatit

mentem sacerdotum incola Pythius,

non Liber aeque, non acuta

si geminant Corybantes aera,

tristes ut irae, quas neque Noricus

deterret ensis nec mare naufragum

nec saevus ignis nec tremendo

Iuppiter ipse ruens tumultu.

Fertur Prometheus addere principi

limo coactus particulam undique

desectam et insani leonis

vim stomacho apposuisse nostro.

Irae Thyesten exitio gravi

stravere et altis urbibus ultimae

stetere causae, cur perirent

funditus imprimeretque muris

hostile aratrum exercitus insolens.

Compesce mentem: me quoque pectoris

temptavit in dulci iuventa

fervor et in celeres iambos

misit furentem; nunc ego mitibus

mutare quaero tristia, dum mihi

fias recantatis amica

opprobriis animumque reddas.

Velox amoenum saepe Lucretilem

mutat Lycaeo Faunus, et igneam

defendit aestatem capellis

usque meis, pluviosque ventos.

Impune tutum per nemus arbutos

quaerunt laetantes et thyma deviae

olentis uxores mariti,

nec virides metuunt colubras

nec Martiales hoeduleae lupos,

utcumque dulci, Tyndari, fistula

valles et Usticae cubantis

levia personuere saxa.

Di me tuentur: dis pietas mea

et Musa est cordi. Hic tibi copia

manabit ad plenum benigno

ruris honorum opulenta cornu.

Hic in reducta valle Caniculae

vitabis aestus, et fide Teïa

dices laborantes in uno

Penelopen vitreamque Circen.

Hic innocentis pocula Lesbii

duces sub umbra: nec Semeleïus

cum Marte confundet Thyoneus

proelia; nec metues protervum

suspecta Cyrum, ne male dispari

incontinentes iniciat manus,

et scindat haerentem coronam

crinibus, immeritamque vestem.

Nullam, Vare, sacra vite prius severis arborem

circa mite solum Tiburis et moenia Catili;

siccis omnia nam dura deus proposuit neque

mordaces aliter diffugiunt sollicitudines.

Quis post vina gravem militiam aut pauperiem crepat?

Quis non te potius, Bacche pater, teque, decens Venus?

Ac ne quis modici transiliat munera Liberi,

Centaurea monet cum Lapithis rixa super mero

debellata, monet Sithoniis non levis Euhius,

cum fas atque nefas exiguo fine libidinum

discernunt avidi. Non ego te, candide Bassareu,

invitum quatiam nec variis obsita frondibus

sub divum rapiam: saeva tene cum Berecyntio

cornu tympana, quae subsequitur caecus amor sui

et tollens vacuum plus nimio gloria verticem

arcanique fides prodiga, perlucidior vitro.

Mater saeva Cupidinum

Thebanaeque iubet me Semeles puer

et lasciva licentia

finitis animum reddere amoribus.

Urit me Glycerae nitor

splendentis Pario marmore purius:

urit grata protervitas,

et vultus, nimium lubricus adspici.

In me tota ruens Venus

Cyprum deseruit; nec patitur Scythas,

et versis animosum equis

Parthum dicere, nec quae nihil attinent.

Hic vivum mihi cespitem, hic

verbenas, pueri, ponite, thuraque,

bimi cum patera meri:

mactata veniet lenior hostia.

Vile potabis modicis Sabinum

cantharis, Graeca quod ego ipse testa

conditum levi, datus in theatro

cum tibi plausus,

care Maecenas eques, ut paterni

fluminis ripae simul et iocosa

redderet laudes tibi Vaticani

montis imago.

Caecubum et prelo domitam Caleno

tu bibes uvam: mea nec Falernae

temperant vites neque Formiani

pocula colles.

Dianam tenerae dicite virgines,

intonsum, pueri, dicite Cynthium

Latonamque supremo

dilectam penitus Iovi.

Vos laetam fluviis et nemorum coma,

quaecumque aut gelido prominet Algido

nigris aut Erymanthi

silvis aut viridis Cragi;

vos Tempe totidem tollite laudibus

natalemque, mares, Delon Apollinis

insignemque pharetra

fraternaque umerum lyra.

Hic bellum lacrimosum, hic miseram famem

pestemque a populo et principe Caesare in

Persas atque Britannos

vestra motus aget prece.

Integer vitae scelerisque purus

non eget Mauris iaculis neque arcu

nec venenatis gravida sagittis,

Fusce, pharetra,

sive per Syrtes iter aestuosas

sive facturus per inhospitalem

Caucasum vel quae loca fabulosus

lambit Hydaspes.

Namque me silva lupus in Sabina,

dum meam canto Lalagen et ultra

terminum curis vagor expeditis,

fugit inermem:

quale portentum neque militaris

Daunias latis alit aesculetis,

nec Iubae tellus generat, leonum

arida nutrix.

Pone me pigris ubi nulla campis

arbor aestiva recreatur aura,

quod latus mundi nebulae malusque

Iuppiter urget;

pone sub curru nimium propinqui

solis, in terra domibus negata:

dulce ridentem Lalagen amabo,

dulce loquentem.

Vitas hinnuleo me similis, Chloë,

quaerenti pavidam montibus aviis

matrem, non sine vano

aurarum et siluae metu.

Nam seu mobilibus vepris inhorruit

ad ventum foliis, seu virides rubum

dimovere lacertae,

et corde et genibus tremit.

Atqui non ego te tigris ut aspera,

Gaetulusve leo, frangere persequor.

Tandem desine matrem

tempestiva sequi viro.

Quis desiderio sit pudor aut modus

tam clari capitis? Praecipe lugubres

cantus, Melpomene, cui liquidam pater

vocem cum cithara dedit.

Ergo Quintilium perpetuus sopor

urget? Cui Pudor et Iustitiae soror

incorrupta Fides nudaque Veritas

quando ullum inveniet parem?

Multis ille bonis flebilis occidit,

nulli flebilior quam tibi, Vergili.

Tu frustra pius, heu, non ita creditum

poscis Quintilium deos.

Quid? Si Threicio blandius Orpheo

auditam moderere arboribus fidem,

num vanae redeat sanguis imagini,

quam virga semel horrida,

non lenis precibus fata recludere,

nigro compulerit Mercurius gregi?

Durum: sed levius fit patientia

quicquid corrigere est nefas.

Parcius iunctas quatiunt fenestras

ictibus crebris iuvenes protervi,

nec tibi somnos adimunt: amatque

ianua limen,

quae prius multum facilis movebat

cardines. Audis minus et minus iam:

«Me tuo longas pereunte noctes,

Lydia, dormis?»

Invicem moechos anus arrogantes

flebis in solo levis angiportu,

Thracio bacchante magis sub inter-

lunia vento:

cum tibi flagrans amor, et libido,

quae solet matres furiare equorum,

saeviet circa iecur ulcerosum,

non sine questu,

laeta quod pubes hedera virenti

gaudeat pulla magis atque myrto;

aridas frondes hiemis sodali

dedicet Euro.

Musis amicus tristitiam et metus

tradam protervis in mare Creticum

portare ventis, quis sub Arcto

rex gelidae metuatur orae,

quid Tiridaten terreat, unice

securus. O quae fontibus integris

gaudes, apricos necte flores,

necte meo Lamiae coronam,

Pimplea dulcis. Nil sine te mei

prosunt honores: hunc fidibus novis,

hunc Lesbio sacrare plectro

teque tuasque decet sorores.

Natis in usum laetitiae scyphis

pugnare Thracum est: tollite barbarum

morem, verecundumque Bacchum

sanguineis prohibite rixis.

Vino et lucernis Medus acinaces

immane quantum discrepat. Impium

lenite clamorem, sodales,

et cubito remanete presso.

Vultis severi me quoque sumere

partem Falerni? Dicat Opuntiae

frater Megillae, quo beatus

vulnere, qua pereat sagitta.

Cessat voluntas? Non alia bibam

mercede. Quae te cumque domat Venus,

non erubescendis adurit

ignibus; ingenuoque semper

amore peccas. Quidquid habes, age,

depone tutis auribus. Ah miser!

Quanta laborabas Charybdi,

digne puer meliore flamma!

Quae saga, quis te solvere Thessalis

magus venenis, quis poterit deus?

Vix illigatum te triformi

Pegasus expediet Chimaera.

Te, maris et terrae numeroque carentis arenae

mensorem, cohibent, Archita,

pulveris exigui prope litus parva Matinum

munera, nec quidquam tibi prodest

aerias tentasse domos, animoque rotundum

percurrisse polum, morituro?

ARCHITAS.

Occidit et Pelopis genitor, conviva deorum,

Tithonusque remotus in auras,

et Iovis arcanis Minos admissus; habentque

Tartara Panthoiden, iterum Orco

demissum, quamvis, clypeo Troiana refixo

tempora testatus, nihil ultra

nervos atque cutem morti concesserat atrae;

iudice te non sordidus auctor

naturae verique. Sed omnes una manet nox

et calcanda semel via leti.

Dant alios Furiae torvo spectacula Marti:

exitio est avidum mare nautis.

Mixta senum ac iuvenum densentur funera; nullum

saeva caput Proserpina fugit.

Me quoque, devexi rapidus comes Orionis,

Illyricis Notus obruit undis.

At tu, nauta, vagae ne parce malignus arenae

ossibus et capiti inhumato

particulam dare: sic, quodcumque minabitur Eurus

fluctibus Hesperiis, Venusinae

plectantur silvae, te sospite, multaque merces,

unde potest, tibi defluat aequo

ab Iove Neptunoque sacri custode Tarenti.

Negligis immeritis nocituram

postmodo te natis fraudem committere? Fors et

debita iura vicesque superbae

te maneant ipsum: precibus non linquar inultis;

teque piacula nulla resolvent.

Quamquam festinas, non est mora longa: licebit

iniecto ter pulvere curras.

Icci, beatis nunc Arabum invides

gazis et acrem militiam paras

non ante devictis Sabaeae

regibus, horribilique Medo

nectis catenas. Quae tibi virginum

sponso necato barbara serviet?

Puer quis ex aula capillis

ad cyathum statuetur unctis,

doctus sagittas tendere Sericas

arcu paterno? Quis neget arduis

pronos relabi posse rivos

montibus et Tiberim reverti,

cum tu coemptos undique nobilis

libros Panaeti, Socraticam et domum

mutare loricis Hiberis,

pollicitus meliora, tendis?

O Venus, regina Cnidi Paphique

sperne dilectam Cypron et vocantis

ture te multo Glycerae decoram

transfer in aedem.

Fervidus tecum puer et solutis

Gratiae zonis properentque Nymphae

et parum comis sine te Iuventas

Mercuriusque.

Quid dedicatum poscit Apollinem

vates? Quid orat de patera novum

fundens liquorem? Non opimae

Sardiniae segetes feraces,

non aestuosae grata Calabriae

armenta, non aurum aut ebur Indicum,

non rura, quae Liris quieta

mordet aqua taciturnus amnis.

Premant Calena falce quibus dedit

Fortuna vitem, dives et aureis

mercator exsiccet culillis

vina Syra reparata merce,

dis carus ipsis, quippe ter et quater

anno revisens aequor Atlanticum

impune: me pascunt olivae,

me cichorea, levesque malvae.

Frui paratis et valido mihi,

Latoe, dones, at, precor, integra

cum mente, nec turpem senectam

degere nec cithara carentem.

Poscimur. Si quid vacui sub umbra

lusimus tecum, quod et hunc in annum

vivat et plures, age, dic Latinum,

barbite, carmen.

Lesbio primum modulate civi,

qui ferox bello tamen inter arma,

sive iactatam religarat udo

litore navem,

Liberum et Musas Veneremque et illi

semper haerentem puerum canebat

et Lycum nigris oculis nigroque

crine decorum.

O decus Phoebi et dapibus supremi

grata testudo Iovis, o laborum

dulce lenimen, mihi cumque salve

rite vocanti!

Albi, ne doleas plus nimio, memor

immitis Glycerae, neu miserabiles

decantes elegos, cur tibi iunior

laesa paeniteat fide.

Insignem tenui fronte Lycorida

Cyri torret amor, Cyrus in asperam

declinat Pholoen; sed prius Apulis

iungentur capreae lupis,

quam turpi Pholoe peccet adultero.

Sic visum Veneri; cui placet impares

formas atque animos sub iuga aënea

saevo mittere cum ioco.

Ipsum me, melior cum peteret Venus,

grata detinuit compede Myrtale

libertina, fretis acrior Hadriae

curvantis Calabros sinus.

Parcus deorum cultor et infrequens,

insanientis dum sapientiae

consultus erro, nunc retrorsum

vela dare atque iterare cursus

cogor relictos: namque Diespiter,

igni corusco nubila dividens

plerumque per purum tonantes

egit equos volucremque currum,

quo bruta tellus, et vaga flumina,

quo Styx et invisi horrida Taenari

sedes Atlanteusque finis

concutitur. Valet ima summis

mutare, et insignem attenuat deus,

obscura promens: hinc apicem rapax

Fortuna cum stridore acuto

sustulit, hic posuisse gaudet.

O diva, gratum quae regis Antium,

praesens vel imo tollere de gradu

mortale corpus, vel superbos

vertere funeribus triumphos: -

te pauper ambit sollicita prece

ruris colonus, te, dominam aequoris,

quicumque Bithyna lacessit

Carpathium pelagus carina.

Te Dacus asper, te profugi Scythae,

urbesque, gentesque, et Latium ferox,

regumque matres barbarorum, et

purpurei metuunt tyranni,

iniurioso ne pede proruas

stantem columnam, neu populus frequens

ad arma cessantes, ad arma

concitet, imperiumque frangat.

Te semper anteit saeva Necessitas,

clavos trabales et cuneos manu

gestans ahena; nec severus

uncus abest, liquidumque plumbum.

Te Spes, et albo rara Fides colit

velata panno, nec comitem abnegat,

utcumque mutata potentes

veste domos inimica linquis.

At vulgus infidum et meretrix retro

periura cedit: diffugiunt, cadis

cum faece siccatis, amici,

ferre iugum pariter dolosi. -

Serves iturum Caesarem in ultimos

orbis Britannos, et iuvenum recens

examen, Eois timendum

partibus Oceanoque rubro.

Eheu, cicatricum et sceleris pudet

fratrumque. Quid nos dura refugimus

aetas? Quid intactum nefasti

liquimus? Unde manum iuventus

metu deorum continuit? Quibus

pepercit aris? O utinam nova

incude diffingas retrorsum in

Massagetas Arabasque ferrum!

Et thure et fidibus iuvat

placare, et vituli sanguine debito

custodes Numidae deos,

qui nunc Hesperia sospes ab ultima,

caris multa sodalibus,

nulli plura tamen dividit oscula,

quam dulci Lamiae, memor

actae non alio rege pueritiae,

mutataeque simul togae.

Cressa ne careat pulchra dies nota:

neu promptae modus amphorae,

neu morem in Salium sit requies pedum:

neu multi Damalis meri

Bassum Threicia vincat amystide:

neu desint epulis rosae,

neu vivax apium, neu breve lilium.

Omnes in Damalin putres

deponent oculos; nec Damalis novo

divelletur adultero,

lascivis hederis ambitiosior.

Nunc est bibendum, nunc pede libero

pulsanda tellus; nunc Saliaribus

ornare pulvinar deorum

tempus erat dapibus, sodales.

Antehac nefas depromere Caecubum

cellis avitis, dum Capitolio

regina dementis ruinas

funus et imperio parabat

contaminato cum grege turpium

morbo virorum, quidlibet impotens

sperare fortunaque dulci

ebria. Sed minuit furorem

vix una sospes navis ab ignibus,

mentemque lymphatam Mareotico

redegit ad veros timores

Caesar, ab Italia volantem

remis adurgens, accipiter velut

molles columbas aut leporem citus

venator in campis nivalis

Haemoniae, daret ut catenis

fatale monstrum. Quae generosius

perire quaerens nec muliebriter

expavit ensem nec latentis

classe cita reparavit oras;

ausa et iacentem visere regiam

vultu sereno, fortis et asperas

tractare serpentes, ut atrum

corpore combiberet venenum,

deliberata morte ferocior:

saevis Liburnis scilicet invidens

privata deduci superbo,

non humilis mulier, triumpho.

Persicos odi, puer, apparatus;

displicent nexae philyra coronae;

mitte sectari, rosa quo locorum

sera moretur.

Simplici myrto nihil adlabores

sedulus curo: neque te ministrum

dedecet myrtus, neque me sub arta

vite bibentem.

Maēcēnās ătăvīs ‖ ēdĭtĕ rēgĭbūs,

ō | ēt praēsĭdĭum ēt ‖ dūlcĕ dĕcūs mĕūm,

sūnt quōs cūrrĭcŭlō ‖ pūlvĕrem Ŏlŷmpĭcūm

cōllēgīssĕ iŭvāt, ‖ mētăquĕ fērvĭdīs

ēvītātă rŏtīs ‖ pālmăquĕ nōbĭlīs

tērrārūm dŏmĭnōs ‖ ēvĕhĭt ād dĕōs;

hūnc sī mōbĭlĭūm ‖ tūrbă Quĭrītĭūm

cērtāt tērgĕmĭnīs ‖ tōllĕre hŏnōrĭbūs;

īllūm, sī prŏprĭō ‖ cōndĭdĭt hōrrĕō

quīdquīd dē Lĭbўcīs ‖ vērrĭtŭr ārĕīs.

Gaūdēntēm pătrĭōs ‖ fīndĕrĕ sārcŭlō

āgrōs Āttălĭcīs ‖ cōndĭcĭōnĭbūs

nūmquām dēmŏvĕās, ‖ ūt trăbĕ Cŷprĭā

Mŷrtōūm păvĭdūs ‖ naūtă sĕcēt mărē.

Lūctāntem Īcărĭīs ‖ flūctĭbŭs Āfrĭcūm

mērcātōr mĕtŭēns ‖ ōtĭum ĕt ōppĭdī

laūdāt rūră sŭī; ‖ mōx rĕfĭcīt rătēs

quāssās, īndŏcĭlīs ‖ paūpĕrĭēm pătī.

Ēst quī nēc vĕtĕrīs ‖ pōcŭlă Māssĭcī

nēc pārtēm sŏlĭdō ‖ dēmĕrĕ dē dĭē

spērnīt, nūnc vĭrĭdī ‖ mēmbră sŭb ārbŭtō

strātūs, nūnc ăd ăquaē ‖ lēnĕ căpūt săcraē.

Mūltōs cāstră iŭvānt ‖ ēt lĭtŭō tŭbaē

pērmīxtūs sŏnĭtūs ‖ bēllăquĕ mātrĭbūs

dētēstātă. Mănēt ‖ sūb Iŏvĕ frīgĭdō

vēnātōr tĕnĕraē ‖ cōniŭgĭs īmmĕmōr,

seū vīsa ēst cătŭlīs ‖ cērvă fĭdēlĭbūs,

seū rūpīt tĕrĕtēs ‖ Mārsŭs ăpēr plăgās.

Mē dōctārum hĕdĕraē ‖ praēmĭă frōntĭūm

dīs mīscēnt sŭpĕrīs, ‖ mē gĕlĭdūm nĕmūs

Nŷmphārūmquĕ lĕvēs ‖ cūm Sătўrīs chŏrī

sēcērnūnt pŏpŭlō, ‖ sī nĕquĕ tībĭās

Eūtērpē cŏhĭbēt ‖ nēc Pŏlўhŷmnĭă

Lēsbōūm rĕfŭgīt ‖ tēndĕrĕ bārbĭtōn.

Quōd sī mē lўrĭcīs ‖ vātĭbŭs īnsĕrēs,

sūblīmī fĕrĭām ‖ sīdĕră vērtĭcē.

Iām sătīs tērrīs nĭvĭs ātquĕ dīraē

grāndĭnīs mīsīt Pătĕr ēt rŭbēntĕ

dēxtĕrā sācrās iăcŭlātŭs ārcēs

tērrŭĭt Ūrbēm,

tērrŭīt gēntēs, grăvĕ nē rĕdīrēt

saēcŭlūm Pŷrrhaē nŏvă mōnstră quēstaē,

ōmnĕ cūm Prōteūs pĕcŭs ēgĭt āltōs

vīsĕrĕ mōntēs,

pīscĭum ēt sūmmā gĕnŭs haēsĭt ūlmō,

nōtă quaē sēdēs fŭĕrāt cŏlūmbīs,

ēt sŭpēriēctō păvĭdaē nătārūnt

aēquŏrĕ dāmmaē.

Vīdĭmūs flāvūm Tĭbĕrīm rĕtōrtīs

lītŏre Ētrūscō vĭŏlēntĕr ūndīs

īrĕ dēiēctūm mŏnŭmēntă rēgīs

tēmplăquĕ Vēstaē,

Īlĭaē dūm sē nĭmĭūm quĕrēntī

iāctăt ūltōrēm, văgŭs ēt sĭnīstrā

lābĭtūr rīpā Iŏvĕ nōn prŏbānte ū-

xorius amnis.

Aūdĭēt cīvēs ăcŭīssĕ fērrūm,

quō grăvēs Pērsaē mĕlĭūs pĕrīrēnt,

aūdĭēt pūgnās vĭtĭō părēntūm

rāră iŭvēntūs.

Quēm vŏcēt dīvūm pŏpŭlūs rŭēntīs

īmpĕrī rēbūs? Prĕcĕ quā fătīgēnt

vīrgĭnēs sānctaē mĭnŭs aūdĭēntēm

cārmĭnă Vēstām?

Cuī dăbīt pārtēs scĕlŭs ēxpĭāndī

Iūppĭtēr? Tāndēm vĕnĭās, prĕcāmūr,

nūbĕ cāndēntēs ŭmĕrōs ămīctūs

aūgŭr Ăpōllō;

sīvĕ tū māvīs, Ĕrўcīnă rīdēns,

quām Iŏcūs cīrcūm vŏlăt ēt Cŭpīdŏ;

sīvĕ nēglēctūm gĕnŭs ēt nĕpōtēs

rēspĭcĭs, aūctōr

heū, nĭmīs lōngō sătĭātĕ lūdō,

quēm iŭvāt clāmōr gălĕaēquĕ lēvēs

ācĕr ēt Maūrī pĕdĭtīs crŭēntūm

vūltŭs ĭn hōstēm;

sīvĕ mūtātā iŭvĕnēm fĭgūrā

ālĕs īn tērrīs ĭmĭtārĭs, ālmaē

fīlĭūs Maīaē, pătĭēns vŏcārī

Caēsărĭs ūltōr:

sērŭs īn caēlūm rĕdĕās, dĭūquĕ

laētŭs īntērsīs pŏpŭlō Quĭrīnī,

nēvĕ tē nōstrīs vĭtĭīs ĭnīquūm

ōcĭŏr aūrā

tōllăt; hīc māgnōs pŏtĭūs trĭūmphōs,

hīc ămēs dīcī pătĕr ātquĕ prīncēps,

neū sĭnās Mēdōs ĕquĭtāre ĭnūltōs

tē dŭcĕ, Caēsār.

Sīc tē dīvă pŏtēns Cўprī,

sīc frātrēs Hĕlĕnaē, ‖ lūcĭdă sīdĕră,

vēntōrūmquĕ rĕgāt pătēr

ōbstrīctīs ălĭīs, ‖ praētĕr Ĭāpўgă,

nāvīs, quaē tĭbĭ crēdĭtūm

dēbēs Vērgĭlĭūm; ‖ fīnĭbŭs Āttĭcīs

rēddās īncŏlŭmēm, prĕcōr,

ēt sērvēs ănĭmaē ‖ dīmĭdĭūm mĕaē.

Īllī rōbŭr ĕt aēs trĭplēx

cīrcā pēctŭs ĕrāt, ‖ quī frăgĭlēm trŭcī

cōmmīsīt pĕlăgō rătēm

prīmūs, nēc tĭmŭīt ‖ praēcīpītem Āfrĭcūm

dēcērtāntem Ăquĭlōnĭbūs,

nēc trīstēs Hўădās, ‖ nēc răbĭēm Nŏtī,

quō nōn ārbĭtĕr Hādrĭaē

māiōr, tōllĕrĕ seū ‖ pōnĕrĕ vūlt frĕtă.

Quēm mōrtīs tĭmŭīt grădūm,

quī sīccīs ŏcŭlīs ‖ mōnstră nătāntĭā,

quī vīdīt mărĕ tūrbĭdum ēt

īnfāmēs scŏpŭlōs ‖ Ācrŏcĕraūnĭă?

Nēquīquām dĕŭs ābscĭdīt

prūdēns Ōcĕănō ‖ dīssŏcĭābĭlī

tērrās, sī tămĕn īmpĭaē

nōn tāngēndă rătēs ‖ trānsĭlĭūnt vădă.

Aūdāx ōmnĭă pērpĕtī

gēns hūmānă rŭīt ‖ pēr vĕtĭtūm nĕfās:

aūdāx Īăpĕtī gĕnūs

īgnēm fraūdĕ mălā ‖ gēntĭbŭs īntŭlīt;

pōst īgnem aēthĕrĭā dŏmō

sūbdūctūm măcĭēs ‖ ēt nŏvă fēbrĭūm

tērrīs īncŭbŭīt cŏhōrs,

sēmōtīquĕ prĭūs ‖ tārdă nĕcēssĭtās

Lētī cōrrĭpŭīt grădūm;

ēxpērtūs văcŭūm ‖ Daēdălŭs āĕrā

pēnnīs nōn hŏmĭnī dătīs;

pērrūpīt Ăchĕrōnta ‖ Hērcŭlĕūs lăbōr.

Nīl mōrtālĭbŭs ārdŭi ēst:

caēlum īpsūm pĕtĭmūs ‖ stūltĭtĭā nĕquĕ

pēr nōstrūm pătĭmūr scĕlūs

īrācūndă Iŏvēm ‖ pōnĕrĕ fūlmĭnă.

Sōlvĭtŭr ācrĭs hĭēms ‖ grātā vĭcĕ ‖ vērĭs ēt Făvōnī,

trăhūntquĕ sīccās māchĭnaē cărīnās,

āc nĕquĕ iām stăbŭlīs ‖ gaūdēt pĕcŭs, ‖ aūt ărātŏr īgnī,

nēc prātă cānīs ālbĭcānt prŭīnīs.

Iām Cўthĕrēă chŏrōs ‖ dūcīt Vĕnŭs, ‖ īmmĭnēntĕ Lūnā,

iūnctaēquĕ Nŷmphīs Grātĭaē dĕcēntēs

āltērnō tērrām ‖ quătĭūnt pĕdĕ, ‖ dūm grăvēs Cўclōpūm

Vūlcānŭs ārdēns ūrĭt ōffĭcīnās.

Nūnc dĕcĕt aūt vĭrĭdī ‖ nĭtĭdūm căpŭt ‖ īmpĕdīrĕ mŷrtō,

aūt flōrĕ, tērraē quēm fĕrūnt sŏlūtaē,

nūnc ĕt ĭn ūmbrōsīs ‖ Faūnō dĕcĕt ‖ īmmŏlārĕ lūcīs,

seū pōscăt āgnā, sīvĕ mālĭt haēdō.

Pāllĭdă mōrs aēquō ‖ pūlsāt pĕdĕ ‖ paūpĕrūm tăbērnās,

rēgūmquĕ tūrrēs. Ō bĕātĕ Sēxtī,

vītaē sūmmă brĕvīs ‖ spēm nōs vĕtăt ‖ īnchŏārĕ lōngām.

Iām tē prĕmēt nōx, fābŭlaēquĕ Mānēs,

ēt dŏmŭs ēxīlīs ‖ Plūtōnĭă; ‖ quō sĭmūl mĕārīs,

nēc rēgnă vīnī sōrtĭērĕ tālīs,

nēc tĕnĕrūm Lўcĭdān ‖ mīrābĕrĕ, ‖ quō călēt iŭvēntūs

nūnc ōmnĭs ēt mōx vīrgĭnēs tĕpēbūnt.

Quīs mūltā grăcĭlīs ‖ tē pŭĕr īn rŏsā

pērfūsūs lĭquĭdīs ‖ ūrgĕt ŏdōrĭbūs

grātō, Pŷrrhă, sŭb āntrō?

Cuī flāvām rĕlĭgās cŏmām,

sīmplēx mūndĭtĭīs? ‖ Heū quŏtĭēns fĭdēm

mūtātōsquĕ dĕōs ‖ flēbĭt, ĕt āspĕră

nīgrīs aēquŏră vēntīs

ēmīrābĭtŭr īnsŏlēns,

quī nūnc tē frŭĭtūr ‖ crēdŭlŭs aūrĕā,

quī sēmpēr văcŭām, ‖ sēmpĕr ămābĭlēm

spērāt, nēscĭŭs aūraē

fāllācīs. Mĭsĕrī quĭbūs

īntēntātă nĭtēs! ‖ Mē tăbŭlā săcēr

vōtīvā părĭēs ‖ īndĭcăt ūvĭdă

sūspēndīssĕ pŏtēntī

vēstīmēntă mărīs dĕō.

Scrībērīs Vărĭō ‖ fōrtĭs ĕt hōstĭūm

vīctōr, Maēŏnĭī ‖ cārmĭnĭs ālĭtē,

quām rēm cūmquĕ fĕrōx ‖ nāvĭbŭs aūt ĕquīs

mīlēs, tē dŭcĕ, gēssĕrīt.

Nōs, Āgrīppă, nĕque haēc ‖ dīcĕrĕ nēc grăvēm

Pēlīdaē stŏmăchūm ‖ cēdĕrĕ nēscĭī,

nēc cūrsūs dŭplĭcīs ‖ pēr măre Ŭlīxĕī

nēc saēvām Pĕlŏpīs dŏmūm

cōnāmūr, tĕnŭēs ‖ grāndĭă, dūm pŭdōr

īmbēllīsquĕ Lўraē ‖ Mūsă pŏtēns vĕtāt

laūdēs ēgrĕgĭī ‖ Caēsărĭs ēt tŭās

cūlpā dētĕrĕre īngĕnī.

Quīs Mārtēm tŭnĭcā ‖ tēctum ădămāntĭnā

dīgnē scrīpsĕrĭt, aūt ‖ pūlvĕrĕ Trōĭcō

nīgrūm Mērĭŏnēm, |‖ aūt ŏpĕ Pāllădīs

Tŷdīdēm sŭpĕrīs părēm?

Nōs cōnvīvĭă, nōs ‖ proēlĭă vīrgĭnūm

sēctīs īn iŭvĕnēs ‖ ūnguĭbŭs ācrĭūm

cāntāmūs, văcŭī ‖ sīvĕ quĭd ūrĭmūr,

nōn praētēr sŏlĭtūm lĕvēs.

Laūdābūnt ălĭī clārām Rhŏdŏn aūt Mўtĭlēnēn

aūt Ĕphĕsōn bĭmărīsvĕ Cŏrīnthī

moēnĭă vēl Bācchō Thēbās vĕl Ăpōllĭnĕ Dēlphōs

īnsīgnīs aūt Thēssălă Tēmpē;

sūnt quĭbŭs ūnum ŏpŭs ēst īntāctaē Pāllădĭs ūrbēm

cārmĭnĕ pērpĕtŭō cĕlĕbrāre ēt

ūndĭquĕ dēcērptām frōntī praēpōnĕre ŏlīvām;

plūrĭmŭs īn Iūnōnĭs hŏnōrēm

āptūm dīcĕt ĕquīs Ārgōs dītīsquĕ Mўcēnās:

mē nēc tām pătĭēns Lăcĕdaēmōn

nēc tām Lārīsaē pērcūssīt cāmpŭs ŏpīmaē,

quām dŏmŭs Ālbŭnĕaē rĕsŏnāntīs

ēt praēcēps Ănĭo āc Tībūrnī lūcŭs ĕt ūdă

mōbĭlĭbūs pōmārĭă rīvīs.

Ālbŭs ŭt ōbscūrō dētērgēt nūbĭlă caēlō

saēpĕ Nŏtūs nĕquĕ pārtŭrĭt īmbrēs

pērpĕtŭō, sīc tū săpĭēns fīnīrĕ mĕmēntō

trīstĭtĭām vītaēquĕ lăbōrēs

mōllī, Plāncĕ, mĕrō, seū tē fūlgēntĭă sĭgnĭs

căstră tĕnēnt, seū dēnsă tĕnēbīt

Tībŭrĭs ūmbră tŭī. Teūcēr Sălămīnă pătrēmquĕ

cūm fŭgĕrēt, tămĕn ūdă Lўaēō

tēmpŏră pōpŭlĕā fērtūr vīnxīssĕ cŏrōnā,

sīc trīstīs āffātŭs ămīcōs:

«quō nōs cūmquĕ fĕrēt mĕlĭōr fōrtūnă părēntē,

ībĭmŭs, ō sŏcĭī cŏmĭtēsquĕ.

Nīl dēspērāndūm, Teūcrō dŭce ĕt aūspĭcĕ Teūcrō:

cērtŭs ĕnīm prōmīsĭt Ăpōllō

āmbĭgŭām tēllūrĕ nŏvā Sălămīnă fŭtūrām.

Ō fōrtēs pēiōrăquĕ pāssī

mēcūm saēpĕ vĭrī, nūnc vīnō pēllĭtĕ cūrās;

crās īngēns ĭtĕrābĭmŭs aēquōr.»

Lŷdĭă, dīc, pĕr ōmnēs

tē dĕōs ōrō, Sўbărīn ‖ cūr prŏpĕrēs ămāndō

pērdĕrĕ, cūr ăprīcūm

ōdĕrīt cāmpūm pătĭēns ‖ pūlvĕrĭs ātquĕ sōlīs;

cūr nĕquĕ mīlĭtārēs

īntĕr aēquālēs ĕquĭtēt, ‖ Gāllĭcă nēc lŭpātīs

tēmpĕrĕt ōră frēnīs!

Cūr tĭmēt flāvūm Tĭbĕrīm ‖ tāngĕrĕ? Cūr ŏlīvūm

sānguĭnĕ vīpĕrīnō

caūtĭūs vītāt, nĕquĕ iām ‖ līvĭdă gēstăt ārmīs

brācchĭă saēpĕ dīscō,

saēpĕ trāns fīnēm iăcŭlō ‖ nōbĭlĭs ēxpĕdītō?

Quīd lătĕt, ūt mărīnaē

fīlĭūm dīcūnt Thĕtĭdīs ‖ sūb lăcrĭmōsă Troīaē

fūnĕră, nē vĭrīlīs

cūltŭs īn caēdem ēt Lўcĭās ‖ prōrĭpĕrēt cătērvās?

Vīdēs ŭt āltā stēt nĭvĕ cāndĭdūm

Sōrāctĕ nēc iām sūstĭnĕānt ŏnūs

sīlvaē lăbōrāntēs gĕlūquĕ

flūmĭnă cōnstĭtĕrīnt ăcūtō.

Dīssōlvĕ frīgūs līgnă sŭpēr fŏcō

lārgē rĕpōnēns ātquĕ bĕnīgnĭūs

dēprōmĕ quādrīmūm Săbīnā

ō Thălĭārchĕ, mĕrūm dĭōtā.

Pērmīttĕ dīvīs cētĕră, quī sĭmūl

strāvērĕ vēntōs aēquŏrĕ fērvĭdō

dēproēlĭāntēs, nēc cŭprēssī

nēc vĕtĕrēs ăgĭtāntŭr ōrnī.

Quīd sīt fŭtūrūm crās, fŭgĕ quaērĕre ēt,

quēm Fōrs dĭērūm cūmquĕ dăbīt, lŭcrō

ādpōnĕ nēc dūlcēs ămōrēs

spērnĕ, pŭēr, nĕquĕ tū chŏrēās,

dōnēc vĭrēntī cānĭtĭēs ăbēst

mōrōsă. Nūnc ēt cāmpŭs ĕt ārĕaē

lēnēsquĕ sūb nōctēm sŭsūrrī

cōmpŏsĭtā rĕpĕtāntŭr hōrā,

nūnc ēt lătēntīs prōdĭtŏr īntĭmō

grātūs pŭēllaē rīsŭs ăb āngŭlō

pīgnūsquĕ dērēptūm lăcērtīs

aūt dĭgĭtō mălĕ pērtĭnācī.

Mērcŭrī, fācūndĕ nĕpōs Ătlāntīs,

quī fĕrōs cūltūs hŏmĭnūm rĕcēntūm

vōcĕ fōrmāstī cătŭs ēt dĕcōraē

mōrĕ pălaēstraē,

tē cănām, māgnī Iŏvĭs ēt dĕōrūm

nūntĭūm cūrvaēquĕ lўraē părēntēm,

cāllĭdūm, quīdquīd plăcŭīt, iŏcōsō

cōndĕrĕ fūrtō.

Tē bŏvēs ōlīm nĭsĭ rēddĭdīssēs

pēr dŏlum āmōtās, pŭĕrūm mĭnācī

vōcĕ dūm tērrēt, vĭdŭūs phărētrā

rīsĭt Ăpōllō.

Quīn ĕt Ātrīdās, dŭcĕ tē, sŭpērbōs

Īlĭō dīvēs Prĭămūs rĕlīctō

Thēssălōsque īgnēs ĕt ĭnīquă Troīaē

cāstră fĕfēllīt.

Tū pĭās laētīs ănĭmās rĕpōnīs

sēdĭbūs vīrgāquĕ lĕvēm cŏērcēs

aūrĕā tūrbām, sŭpĕrīs dĕōrūm

grātŭs ĕt īmīs.

Tū nē quaēsĭĕrīs, ‖ scīrĕ nĕfās, ‖ quēm mĭhĭ, quēm tĭbī

fīnēm dī dĕdĕrīnt, ‖ Leūcŏnŏē, ‖ nēc Băbўlōnĭos

tēmptārīs nŭmĕrōs. ‖ Ūt mĕlĭūs, ‖ quīdquĭd ĕrīt, pătī!

Seū plūrīs hĭĕmēs ‖ seū trĭbŭīt ‖ Iūppĭtĕr ūltĭmām,

quaē nūnc ōppŏsĭtīs ‖ dēbĭlĭtāt ‖ pūmĭcĭbūs mărĕ

Tŷrrhēnūm, săpĭās: ‖ vīnă lĭquēs ‖ ēt spătĭō brĕvī

spēm lōngām rĕsĕcēs. ‖ Dūm lŏquĭmūr, ‖ fūgĕrĭt īnvĭdă

aētās: cārpĕ dĭēm, ‖ quām mĭnĭmūm ‖ crēdŭlă pōstĕrō.

Quēm vĭrum aūt hērōă lўrā vĕl ācrī

tībĭā sūmīs cĕlĕbrārĕ, Clīō?

Quēm dĕūm? Cŭiūs rĕcĭnēt iŏcōsă

nōmĕn ĭmāgō

aūt ĭn ūmbrōsīs Hĕlĭcōnĭs ōrīs

aūt sŭpēr Pīndō gĕlĭdōve ĭn Haēmō?

Ūndĕ vōcālēm tĕmĕre īnsĕcūtaē

Ōrphĕă sīlvaē,

ārtĕ mātērnā răpĭdōs mŏrāntēm

flūmĭnūm lāpsūs cĕlĕrēsquĕ vēntōs,

blāndum ĕt aūrītās fĭdĭbūs cănōrīs

dūcĕrĕ quērcūs.

Quīd prĭūs dīcām sŏlĭtīs părēntīs

laūdĭbūs, quī rēs hŏmĭnum āc dĕōrūm,

quī măre āc tērrās vărĭīsquĕ mūndūm

tēmpĕrăt hōrīs?

Ūndĕ nīl măiūs gĕnĕrātŭr īpsō

nēc vĭgēt quīcquām sĭmĭle aūt sĕcūndūm;

prōxĭmōs īllī tămĕn ōccŭpāvīt

Pāllăs hŏnōrēs

proēlĭīs aūdāx: nĕquĕ tē sĭlēbō,

Lībĕr ēt saēvīs ĭnĭmīcă vīrgō

bēlŭīs, nēc tē, mĕtŭēndĕ cērtā

Phoēbĕ săgīttā.

Dīcam ĕt Ālcīdēn pŭĕrōsquĕ Lēdaē,

hūnc ĕquīs, īllūm sŭpĕrārĕ pūgnīs

nōbĭlēm; quōrūm sĭmŭl ālbă naūtīs

stēllă rĕfūlsīt,

dēflŭīt sāxīs ăgĭtātŭs ūmōr,

cōncĭdūnt vēntī fŭgĭūntquĕ nūbēs,

ēt mĭnāx, quōd sīc vŏlŭērĕ, pōntō

ūndă rĕcūmbīt.

Rōmŭlūm pōst hōs prĭŭs ān quĭētūm

Pōmpĭlī rēgnūm mĕmŏrem, ān sŭpērbōs

Tārquĭnī fāscēs, dŭbĭto, ān Cătōnīs

nōbĭlĕ lētūm.

Rēgŭlum ēt Scaūrōs ănĭmaēquĕ māgnaē

prōdĭgūm Paūlūm sŭpĕrāntĕ Poēnō

grātŭs īnsīgnī rĕfĕrām cămēnā

Fābrĭcĭūmquĕ.

Hūnc ĕt īncōmptīs Cŭrĭūm căpīllīs

ūtĭlēm bēllō tŭlĭt ēt Cămīllūm

saēvă paūpērtās ĕt ăvītŭs āptō

cūm lărĕ fūndūs.

Crēscĭt ōccūltō vĕlŭt ārbŏr aēvō

fāmă Mārcēllī; mĭcăt īntĕr ōmnēs

Iūlĭūm sīdūs vĕlŭt īntĕr īgnēs

lūnă mĭnōrēs.

Gēntĭs hūmānaē pătĕr ātquĕ cūstōs,

ōrtĕ Sātūrnō, tĭbĭ cūră māgnī

Caēsărīs fātīs dătă: tū sĕcūndō

Caēsărĕ rēgnēs.

Īllĕ seū Pārthōs Lătĭo īmmĭnēntēs

ēgĕrīt iūstō dŏmĭtōs trĭūmphō

sīvĕ sūbiēctōs Ŏrĭēntĭs ōraē

sērăs ĕt Īndōs,

tē mĭnōr lātūm rĕgĕt aēquŭs ōrbēm:

tū grăvī cūrrū quătĭēs Ŏlŷmpūm,

tū părūm cāstīs ĭnĭmīcă mīttēs

fūlmĭnă lūcīs.

Cūm tū, Lŷdĭă, Tēlĕphī

cērvīcēm rŏsĕām, ‖ cērĕă Tēlĕphī

laūdās brāchĭă, vaē mĕūm

fērvēns dīffĭcĭlī ‖ bīlĕ tŭmēt iĕcūr.

Tūm nēc mēns mĭhĭ nēc cŏlōr

cērtā sēdĕ mănēt; ‖ hūmŏr ĕt īn gĕnās

fūrtīm lābĭtŭr, ārgŭēns,

quām lēntīs pĕnĭtūs ‖ mācĕrĕr īgnĭbūs.

Ūrōr, seū tĭbĭ cāndĭdōs

tūrpārūnt hŭmĕrōs ‖ īmmŏdĭcaē mĕrō

rīxaē, sīvĕ pŭēr fŭrēns

īmprēssīt mĕmŏrēm ‖ dēntĕ lăbrīs nŏtām.

Nōn, sī mē sătĭs aūdĭās,

spērēs pērpĕtŭūm, ‖ dūlcĭă bārbărē

laēdēntem ōscŭlă, quaē Vĕnūs

quīntā pārtĕ sŭī ‖ nēctărĭs īmbŭīt.

Fēlīcēs tĕr ĕt āmplĭūs,

quōs īrrūptă tĕnēt ‖ cōpŭlă, nēc, mălīs

dīvūlsūs quĕrĭmōnĭīs,

sūprēmā cĭtĭūs ‖ sōlvĕt ămōr dĭē.

Ō nāvīs rĕfĕrēnt ‖ īn mărĕ tē nŏvī

flūctūs! Ō quĭd ăgīs? ‖ Fōrtĭtĕr ōccŭpā

pōrtūm! Nōnnĕ vĭdēs ūt

nūdūm rēmĭgĭō lătūs

ēt mālūs cĕlĕrī ‖ saŭcĭŭs Āfrĭcō

āntēmnaēquĕ gĕmānt ‖ āc sĭnĕ fūnĭbūs

vīx dūrārĕ cărīnaē

pōssīnt īmpĕrĭōsĭūs

aēquōr? Nōn tĭbĭ sūnt ‖ īntĕgră līntĕă,

nōn dī, quōs ĭtĕrūm ‖ prēssă vŏcēs mălō.

Quāmvīs Pōntĭcă pīnūs,

sīlvaē fīlĭă nōbĭlīs,

iāctēs ēt gĕnŭs ēt ‖ nōmĕn ĭnūtĭlē,

nīl pīctīs tĭmĭdūs ‖ nāvĭtă pūppĭbūs

fīdīt tū, nĭsĭ vēntīs

dēbēs lūdĭbrĭūm, căvē.

Nūpēr sōllĭcĭtūm ‖ quaē mĭhĭ taēdĭūm,

nūnc dēsīdĕrĭūm ‖ cūrăquĕ nōn lĕvīs,

īntērfūsă nĭtēntēs

vītēs aēquŏră Cŷclădās.

Pāstōr cūm trăhĕrēt ‖ pēr frĕtă nāvĭbūs

Īdaēīs Hĕlĕnēn ‖ pērfĭdŭs hōspĭtām,

īngrātō cĕlĕrēs ‖ ōbrŭĭt ōtĭō

vēntōs, ūt cănĕrēt fĕrā

Nēreūs fātă: «Mălā ‖ dūcĭs ăvī dŏmūm,

quām mūltō rĕpĕtēt ‖ Graēcĭă mīlĭtē,

cōniūrātă tŭās ‖ rūmpĕrĕ nūptĭās

ēt rēgnūm Prĭămī vĕtūs.

Heū heū, quāntŭs ĕquīs, ‖ quāntŭs ădēst vĭrīs

sūdōr! Quāntă mŏvēs ‖ fūnĕră Dārdănaē

gēntī! Iām gălĕām ‖ Pāllăs ĕt aēgĭdā

cūrrūsque ēt răbĭēm părāt.

Nēquīquām Vĕnĕrīs ‖ praēsĭdĭō fĕrōx

pēctēs caēsărĭēm, ‖ grātăquĕ fēmĭnīs

īmbēllī cĭthărā ‖ cārmĭnă dīvĭdēs;

nēquīcquām thălămō grăvēs

hāstās ēt călămī ‖ spīcŭlă Cnōsĭī

vītābīs strĕpĭtūmque ‖ ēt cĕlĕrēm sĕquī

Aīācēm: tămĕn, heū, ‖ sērŭs, ădūltĕrōs

crīnēs pūlvĕrĕ cōllĭnēs.

Nōn Lāērtĭădēn, ‖ ēxĭtĭūm tŭaē

gēntīs, nōn Pўlĭūm ‖ Nēstŏră rēspĭcīs?

Ūrgēnt īmpăvĭdī ‖ tē Sălămīnĭūs

Teūcēr, tē Sthĕnĕlūs, scĭēns

pūgnaē, sīve ŏpŭs ēst ‖ īmpĕrĭtāre ĕquīs,

nōn aūrīgă pĭgēr. ‖ Mērĭŏnēn quŏqŭe

nōscēs. Ēccĕ fŭrīt ‖ tē rĕpĕrīre ătrōx,

Tŷdīdēs mĕlĭōr pătrē;

quēm tū, cērvŭs ŭtī ‖ vāllĭs ĭn āltĕrā

vīsūm pārtĕ lŭpūm ‖ grāmĭnĭs īmmĕmōr,

sūblīmī fŭgĭēs ‖ mōllĭs ănhēlĭtū,

nōn hōc pōllĭcĭtūs tŭaē.

Īrācūndă dĭēm ‖ prōfĕrĕt Īlĭō

mātrōnīsquĕ Phrўgūm ‖ clāssĭs Ăchīllĕī;

pōst cērtās hĭĕmēs ‖ ūrĕt Ăchāĭcūs

īgnīs Īlĭăcās dŏmōs».

Ō mātrĕ pūlcrā fīlĭă pūlcrĭōr,

quēm crīmĭnōsīs cūmquĕ vŏlēs mŏdūm

pōnēs ĭāmbīs, sīvĕ flāmmā

sīvĕ mărī lĭbĕt Hādrĭānō.

Nōn Dīndўmēnē, nōn ădўtīs quătīt

mēntēm săcērdōtum īncŏlă Pŷthĭūs,

nōn Lībĕr aēquē, nōn ăcūtă

sī gĕmĭnānt Cŏrўbāntĕs aēră,

trīstēs ŭt īraē, quās nĕquĕ Nōrĭcūs

dĕtērrĕt ēnsīs nēc mărĕ naūfrăgūm

nēc saēvŭs īgnīs nēc trĕmēndō

Iūppĭtĕr īpsĕ rŭēns tŭmūltū.

Fērtūr Prŏmētheūs āddĕrĕ prīncĭpī

līmō cŏāctūs pārtĭcŭlam ūndĭquĕ

dēsēctam ĕt īnsānī lĕōnīs

vīm stŏmăcho āppŏsŭīssĕ nōstrō.

Īraē Thўēstēn ēxĭtĭō grăvī

strāvēre ĕt āltīs ūrbĭbŭs ūltĭmaē

stētērĕ caūsaē, cūr pĕrīrēnt

fūndĭtŭs īmprĭmĕrētquĕ mūrīs

hōstīle ărātrum ēxērcĭtŭs īnsŏlēns.

Cōmpēscĕ mēntēm: mē quŏquĕ pēctŏrīs

tēmptāvĭt īn dūlcī iŭvēntā

fērvŏr ĕt īn cĕlĕrēs ĭāmbōs

mīsīt fŭrēntēm; nūnc ĕgŏ mītĭbūs

mūtārĕ quaērō trīstĭă, dūm mĭhī

fīās rĕcāntātīs ămīcă

ōpprŏbrĭīs ănĭmūmquĕ rēddās.

Vēlōx ămoēnūm saēpĕ Lŭcrētĭlēm

mūtāt Lўcaēō Faūnŭs, ĕt īgnĕām

dēfēndĭt aēstātēm căpēllīs

ūsquĕ mĕīs, plŭvĭōsquĕ vēntōs.

Īmpūnĕ tūtūm pēr nĕmŭs ārbŭtōs

quaērūnt laĕtāntēs ēt thўmă dēvĭaē

ōlēntĭs ūxōrēs mărītī,

nēc vĭrĭdēs mĕtŭūnt cŏlūbrās

nēc Mārtĭālēs hoēdŭlĕaē lŭpōs,

ūtcūmquĕ dūlcī, Tŷndărĭ, fīstŭlā

vāllēs ĕt Ūstīcaē cŭbāntīs

lēvĭă pērsŏnŭērĕ sāxă.

Dī mē tŭēntūr: dīs pĭĕtās mĕā

ēt Mūsa ēst cōrdī. | Hīc tĭbĭ cōpĭă

mānābĭt ād plēnūm bĕnīgnō

rūrĭs hŏnōrum ŏpŭlēntă cōrnū.

Hīc īn rĕdūctā vāllĕ Cănīcŭlaē

vītābĭs aēstūs, ēt fĭdĕ Tēĭā

dīcēs lăbōrāntēs ĭn ūnō

Pēnĕlŏpēn vĭtrĕāmqūē Cīrcēn.

Hīc īnnŏcēntīs pōcŭlă Lēsbĭī

dūcēs sŭb ūmbrā: nēc Sĕmĕlēĭūs

cūm Mārtĕ cōnfūndēt Thўōneūs

proēlĭă; nēc mĕtŭēs prŏtērvūm

sūspēctă Cŷrūm, nē mălĕ dīspărī

īncōntĭnēntēs īnĭcĭāt mănūs,

ēt scīndăt haērēntēm cŏrōnām

crīnĭbŭs, īmmĕrĭtāmquĕ vēstēm.

Nūllām, Vārĕ, săcrā ‖ vītĕ prĭūs ‖ sēvĕrĭs ārbŏrēm

cīrcā mītĕ sŏlūm ‖ Tībŭrĭs ēt ‖ moēnĭă Cātĭlī;

sīccīs ōmnĭă nām ‖ dūră dĕūs ‖ prōpŏsŭīt nĕquĕ

mōrdācēs ălĭtēr ‖ dīffŭgĭūnt ‖ sōllĭcĭtūdĭnēs.

Quīs pōst vīnă grăvēm ‖ mīlĭtĭam aūt ‖ paūpĕrĭēm crĕpāt?

Quīs nōn tē pŏtĭūs, ‖ Bācchĕ pătēr, ‖ tēquĕ, dĕcēns Vĕnūs?

Āc nē quīs mŏdĭcī ‖ trānsĭlĭāt ‖ mūnĕră Lībĕrī,

Cēntaūrēă mŏnēt ‖ cūm Lăpĭthīs ‖ rīxă sŭpēr mĕrō

dēbēllātă, mŏnēt ‖ Sīthŏnĭīs ‖ nōn lĕvĭs Eūhĭūs,

cūm fās ātquĕ nĕfās ‖ ēxĭgŭō ‖ fīnĕ lĭbīdĭnūm

dīscērnūnt ăvĭdī. ‖ Nōn ĕgŏ tē, ‖ cāndĭdĕ Bāssăreū,

īnvītūm quătĭām ‖ nēc vărĭīs ‖ ōbsĭtă frōndĭbūs

sūb dīvūm răpĭām: ‖ saēvă tĕnē ‖ cūm Bĕrĕcŷntĭō

cōrnū tŷmpănă, quaē ‖ sūbsĕquĭtūr ‖ caēcŭs ămōr sŭī

ēt tōllēns văcŭūm ‖ plūs nĭmĭō ‖ glōrĭă vērtĭcēm

ārcānīquĕ fĭdēs ‖ prōdĭgă, pērlūcĭdĭōr vĭtrō.

Mātēr saēvă Cŭpīdĭnūm

Thēbānaēquĕ iŭbēt ‖ mē Sĕmĕlēs pŭēr

ēt lāscīvă lĭcēntĭă

fīnītīs ănĭmūm ‖ rēddĕre ămōrĭbūs.

Ūrīt mē Glўcĕraē nĭtōr

splēndēntīs Părĭō ‖ mārmŏrĕ pūrĭūs:

ūrīt grātă prŏtērvĭtās,

ēt vūltūs, nĭmĭūm ‖ lūbrĭcŭs ādspĭcī.

Īn mē tōtă rŭēns Vĕnūs

Cŷprūm dēsĕrŭīt; ‖ nēc pătĭtūr Scўthās,

ēt vērsīs ănĭmōsum ĕquīs

Pārthūm dīcĕrĕ, nēc ‖ quaē nĭhĭl āttĭnēnt.

Hīc vīvūm mĭhĭ cēspĭtem, hīc

vērbēnās, pŭĕrī, ‖ pōnĭtĕ, thūrăquē,

bīmī cūm pătĕrā mĕrī:

māctātā vĕnĭēt ‖ lēnĭŏr hōstĭā.

Vīlĕ pōtābīs mŏdĭcīs Săbīnūm

cānthărīs, Graēcā quŏd ĕgo īpsĕ tēstā

cōndĭtūm lēvī, dătŭs īn thĕātrō

cūm tĭbĭ plaūsūs,

cārĕ Maēcēnās ĕquĕs, ūt pătērnī

flūmĭnīs rīpaē sĭmŭl ēt iŏcōsă

rēddĕrēt laūdēs tĭbĭ Vātĭcānī

mōntĭs ĭmāgō.

Caēcŭbum ēt prēlō dŏmĭtām Călēnō

tū bĭbēs ūvām: mĕă nēc Fălērnaē

tēmpĕrānt vītēs nĕquĕ Fōrmĭānī

pōcŭlă cōllēs.

Dīānām tĕnĕraē ‖ dīcĭtĕ vīrgĭnēs,

īntōnsūm, pŭĕrī, ‖ dīcĭtĕ Cŷnthĭūm

Lātōnāmquĕ sŭprēmō

dīlēctām pĕnĭtūs Iŏvī.

Vōs laētām flŭvĭīs ‖ ēt nĕmŏrūm cŏmā,

quaēcūmque aūt gĕlĭdō ‖ prōmĭnĕt Ālgĭdō

nīgrīs aūt Ĕrўmānthī

sīlvīs aūt vĭrĭdīs Crăgī;

vōs Tēmpē tŏtĭdēm ‖ tōllĭtĕ laūdĭbūs

nātālēmquĕ, mărēs, ‖ Dēlŏn Ăpōllĭnīs

īnsīgnēmquĕ phărētrā

frātērnāque ŭmĕrūm lўrā.

Hīc bēllūm lăcrĭmōsum, ‖ hīc mĭsĕrām fămēm

pēstēmque ā pŏpŭlo ēt ‖ prīncĭpĕ Caēsăre īn

Pērsās ātquĕ Brĭtānnōs

vēstrā mōtŭs ăgēt prĕcē.

Īntĕgēr vītaē scĕlĕrīsquĕ pūrūs

nōn ĕgēt Maūrīs iăcŭlīs nĕque ārcū

nēc vĕnēnātīs grăvĭdā săgīttīs,

Fūscĕ, phărētrā,

sīvĕ pēr Sŷrtēs ĭtĕr aēstŭōsās

sīvĕ fāctūrūs pĕr ĭnhōspĭtālēm

Caūcăsūm vēl quaē lŏcă fābŭlōsūs

lāmbĭt Hўdāspēs.

Nāmquĕ mē sīlvā lŭpŭs īn Săbīnā,

dūm mĕām cāntō Lălăgēn ĕt ūltrā

tērmĭnūm cūrīs văgŏr ēxpĕdītīs,

fūgĭt ĭnērmēm:

quālĕ pōrtēntūm nĕquĕ mīlĭtārīs

Daūnĭās lātīs ălĭt aēscŭlētīs,

nēc Iŭbaē tēllūs gĕnĕrāt, lĕōnūm

ārĭdă nūtrīx.

Pōnĕ mē pīgrīs ŭbĭ nūllă cāmpīs

ārbŏr aēstīvā rĕcrĕātŭr aūrā,

quōd lătūs mūndī nĕbŭlaē mălūsquĕ

Iūppĭtĕr ūrgēt;

pōnĕ sūb cūrrū nĭmĭūm prŏpīnquī

sōlĭs, īn tērrā dŏmĭbūs nĕgātā:

dūlcĕ rīdēntēm Lălăgēn ămābō,

dūlcĕ lŏquēntēm.

Vītās hīnnŭlĕō ‖ mē sĭmĭlīs, Chlŏē,

quaērēntī păvĭdām ‖ mōntĭbŭs āvĭīs

mātrēm, nōn sĭnĕ vānō

aūrārum ēt sĭlŭaē mĕtū.

Nām seū mōbĭlĭbūs ‖ vēprĭs ĭnhōrrŭīt

ād vēntūm fŏlĭīs, ‖ seū vĭrĭdēs rŭbūm

dīmōvērĕ lăcērtaē,

ēt cōrde ēt gĕnĭbūs trĕmīt.

Ātquī nōn ĕgŏ tē ‖ tīgrĭs ŭt āspĕră,

Gaētūlūsvĕ lĕō, ‖ frāngĕrĕ pērsĕquōr.

Tāndēm dēsĭnĕ mātrēm

tēmpēstīvă sĕquī vĭrō.

Quīs dēsīdĕrĭō ‖ sīt pŭdŏr aūt mŏdūs

tām clārī căpĭtīs? ‖ Praēcĭpĕ lūgŭbrēs

cāntūs, Mēlpŏmĕnē, ‖ cuī lĭquĭdām pătēr

vōcēm cūm cĭthărā dĕdīt.

Ērgō Quīntĭlĭūm ‖ pērpĕtŭūs sŏpōr

ūrgēt? Cuī Pŭdŏr ēt ‖ Iūstĭtĭaē sŏrōr

īncōrrūptă Fĭdēs ‖ nūdăquĕ Vērĭtās

quāndo ūllum īnvĕnĭēt părēm?

Mūltīs īllĕ bŏnīs ‖ flēbĭlĭs ōccĭdīt,

nūllī flēbĭlĭōr ‖ quām tĭbĭ, Vērgĭlī.

Tū frūstrā pĭŭs, heū, ‖ nōn ĭtă crēdĭtūm

pōscīs Quīntĭlĭūm dĕōs.

Quīd? Sī Thrēĭcĭō ‖ blāndĭŭs Ōrphĕō

aūdītām mŏdĕrēre ‖ ārbŏrĭbūs fĭdēm,

nūm vānaē rĕdĕāt ‖ sānguĭs ĭmāgĭnī,

quām vīrgā sĕmĕl hōrrĭdā,

nōn lēnīs prĕcĭbūs ‖ fātă rĕclūdĕrē,

nīgrō cōmpŭlĕrīt ‖ Mērcŭrĭūs grĕgī?

Dūrūm: sēd lĕvĭūs ‖ fīt pătĭēntĭā

quīcquīd cōrrĭgĕre ēst nĕfās.

Pārcĭūs iūnctās quătĭūnt fĕnēstrās

īctĭbūs crēbrīs iŭvĕnēs prŏtērvī,

nēc tĭbī sōmnōs ădĭmūnt: ămātquĕ

iānŭă līmēn,

quaē prĭūs mūltūm făcĭlīs mŏvēbāt

cārdĭnēs. Aūdīs mĭnŭs ēt mĭnūs iām:

«Mē tŭō lōngās pĕrĕūntĕ nōctēs,

Lŷdĭă, dōrmīs?»

Īnvĭcēm moēchōs ănŭs ārrŏgāntēs

flēbĭs īn sōlō lĕvĭs āngĭpōrtū,

Thrācĭō bācchāntĕ măgīs sŭb īntēr

lūnĭă vēntō:

cūm tĭbī flāgrāns ămŏr, ēt lĭbīdŏ,

quaē sŏlēt mātrēs fŭrĭāre ĕquōrūm,

saēvĭēt cīrcā iĕcŭr ūlcĕrōsūm,

nōn sĭnĕ quēstū,

laētă quōd pūbēs hĕdĕrā vĭrēntī

gaūdĕāt pūllā măgĭs ātquĕ mŷrtō;

ārĭdās frōndēs hĭĕmīs sŏdālī

dēdĭcĕt Eūrō.

Mūsīs ămīcūs trīstĭtĭam ēt mĕtūs

trādām prŏtērvīs īn mărĕ Crētĭcūm

pōrtārĕ vēntīs, quīs sŭb Ārctō

rēx gĕlĭdaē mĕtŭātŭr ōraē,

quīd Tīrĭdātēn tērrĕăt, ūnĭcē

sēcūrŭs. Ō quaē fōntĭbŭs īntĕgrīs

gaūdēs, ăprīcōs nēctĕ flōrēs,

nēctĕ mĕō Lămĭaē cŏrōnām,

Pīmplēă dūlcīs. Nīl sĭnĕ tē mĕī

prōsūnt hŏnōrēs: hūnc fĭdĭbūs nŏvīs,

hūnc Lēsbĭō sācrārĕ plēctrō

tēquĕ tŭāsquĕ dĕcēt sŏrōrēs.

Nātīs ĭn ūsūm laētĭtĭaē scўphīs

pūgnārĕ Thrācum ēst: tōllĭtĕ bārbărūm

mōrēm, vĕrēcūndūmquĕ Bācchūm

sānguĭnĕīs prŏhĭbītĕ rīxīs.

Vīno ēt lŭcērnīs Mēdŭs ăcīnăcēs

īmmānĕ quāntūm dīscrĕpăt. Īmpĭūm

lēnītĕ clāmōrēm, sŏdālēs,

ēt cŭbĭtō rĕmănētĕ prēssō.

Vūltīs sĕvērī mē quŏquĕ sūmĕrĕ

pārtēm Fălērnī? Dīcăt Ŏpūntĭaē

frātēr Mĕgīllaē, quō bĕātūs

vūlnĕrĕ, quā pĕrĕāt săgīttā.

Cēssāt vŏlūntās? Nōn ălĭā bĭbām

mērcēdĕ. Quaē tē cūmquĕ dŏmāt Vĕnūs,

nōn ērŭbēscēndīs ădūrīt

īgnĭbŭs; īngĕnŭōquĕ sēmpēr

āmōrĕ pēccās. Quīdquĭd hăbēs, ăgē,

dēpōnĕ tūtīs aūrĭbŭs. Āh mĭsēr!

Quāntā lăbōrābās Chărŷbdī,

dīgnĕ pŭēr mĕlĭōrĕ flāmmā!

Quaē sāgă, quīs tē sōlvĕrĕ Thēssălīs

māgūs vĕnēnīs, quīs pŏtĕrīt dĕūs?

Vīx īllĭgātūm tē trĭfōrmī

Pēgăsŭs ēxpĕdĭēt Chĭmaērā.

Tē, mărĭs ēt tērraē nŭmĕrōquĕ cărēntĭs ărēnaē

mēnsōrēm, cŏhĭbēnt, Ārchītā,

pūlvĕrĭs ēxĭgŭī prŏpĕ lītūs pārvă Mătīnūm

mūnĕră, nēc quīdquām tĭbĭ prōdēst

āĕrĭās tēntāssĕ dŏmōs, ănĭmōquĕ rŏtūndūm

pērcūrrīssĕ pŏlūm, mŏrĭtūrō?

ARCHITAS.

Ōccĭdĭt ēt Pĕlŏpīs gĕnĭtōr, cōnvīvă dĕōrūm,

Tīthōnūsquĕ rĕmōtŭs ĭn aūrās,

ēt Iŏvĭs ārcānīs Mīnōs ādmīssŭs; hăbēntquĕ

Tārtără Pānthŏĭdēn, ĭtĕrum Ōrcō

dēmīssūm, quāmvīs, clўpĕō Troīānă rĕfīxō

tēmpŏră tēstātūs, nĭhĭl ūltrā

nērvōs ātquĕ cŭtēm mōrtī cōncēssĕrăt ātraē;

iūdĭcĕ tē nōn sōrdĭdŭs aūctōr

nātūraē vērīquĕ. Sĕd ōmnēs ūnă mănēt nōx

ēt cālcāndă sĕmēl vĭă lētī.

Dānt ălĭōs Fŭrĭaē tōrvō spēctācŭlă Mārtī:

ēxĭtĭo ēst ăvĭdūm mărĕ naūtīs.

Mīxtă sĕnum āc iŭvĕnūm dēnsēntūr fūnĕră; nūllūm

saēvă căpūt Prōsērpĭnă fūgīt.

Mē quŏquĕ, dēvēxī răpĭdūs cŏmĕs Ōrīōnīs,

Īllўrĭcīs Nŏtŭs ōbrŭĭt ūndīs.

Āt tū, naūtă, văgaē nē pārcĕ mălīgnŭs ărēnaē

ōssĭbŭs ēt căpĭtī | ĭnhŭmātō

pārtĭcŭlām dărĕ: sīc, quōdcūmquĕ mĭnābĭtŭr Eūrūs

flūctĭbŭs Hēspĕrĭīs, Vĕnŭsīnaē

plēctāntūr sīlvaē, tē sōspĭtĕ, mūltăquĕ mērcēs,

ūndĕ pŏtēst, tĭbĭ dēflŭăt aēquō

āb Iŏvĕ Nēptūnōquĕ săcrī cūstōdĕ Tărēntī.

Nēglĭgĭs īmmĕrĭtīs nŏcĭtūrām

pōstmŏdŏ tē nātīs fraūdēm cōmmīttĕrĕ? Fōrs ēt

dēbĭtă iūră vĭcēsquĕ sŭpērbaē

tē mănĕānt īpsūm: prĕcĭbŭs nōn līnquăr ĭnūltīs;

tēquĕ pĭācŭlă nūllă rĕsōlvēnt.

Quāmquām fēstīnās, nōn ēst mŏră lōngă: lĭcēbīt

īniēctō tēr pūlvĕrĕ cūrrās.

Īccī, bĕātīs nūnc Ărăbum īnvĭdēs

gāzīs ĕt ācrēm mīlĭtĭām părās

nōn āntĕ dēvīctīs Săbaēaē

rēgĭbŭs, hōrrĭbĭlīquĕ Mēdō

nēctīs cătēnās. Quaē tĭbĭ vīrgĭnūm

spōnsō nĕcātō bārbără sērvĭēt?

Pŭēr quĭs ēx aūlā căpīllīs

ād cўăthūm stătŭētŭr ūnctīs,

dōctūs săgīttās tēndĕrĕ Sērĭcās

ārcū pătērnō? Quīs nĕgĕt ārdŭīs

prōnōs rĕlābī pōssĕ rīvōs

mōntĭbŭs ēt Tĭbĕrīm rĕvērtī,

cūm tū cŏēmptōs ūndĭquĕ nōbĭlīs

lībrōs Pănaētī, Sōcrătĭcam ēt dŏmūm

mūtārĕ lōrīcīs Hĭbērīs,

pōllĭcĭtūs mĕlĭōră, tēndīs?

Ō Vĕnūs, rēgīnă Cnĭdī Păphīquĕ

spērnĕ dīlēctām Cўprŏn ēt vŏcāntīs

tūrĕ tē mūltō Glўcĕraē dĕcōrām

trānsfĕr ĭn aēdēm.

Fērvĭdūs tēcūm pŭĕr ēt sŏlūtīs

Grātĭaē zōnīs prŏpĕrēntquĕ Nŷmphaē

ēt părūm cōmīs sĭnĕ tē Iŭvēntās

Mērcŭrĭūsquĕ.

Quīd dēdĭcātūm pōscĭt Ăpōllĭnēm

vātēs? Quĭd ōrāt dē pătĕrā nŏvūm

fūndēns lĭquōrēm? Nōn ŏpīmaē

Sārdĭnĭaē sĕgĕtēs fĕrācēs,

nōn aēstŭōsaē grātă Călābrĭaē

ārmēntă, nōn aūrum aūt ĕbŭr Īndĭcūm,

nōn rūră, quaē Līrīs quĭētā

mōrdĕt ăquā tăcĭtūrnŭs āmnīs.

Prēmānt Călēnā fālcĕ quĭbūs dĕdīt

Fōrtūnă vītēm, dīvĕs ĕt aūrĕīs

mērcātŏr ēxsīccēt cŭlīllīs

vīnă Sўrā rĕpărātă mērcē,

dīs cārŭs īpsīs, quīppĕ tĕr ēt quătēr

ānnō rĕvīsēns aēquŏr Ătlāntĭcūm

īmpūnĕ: mē pāscūnt ŏlīvaē,

mē cĭchŏrēă, lĕvēsquĕ mālvaē.

Frūī părātīs ēt vălĭdō mĭhī,

Lātōĕ, dōnĕs, āt, prĕcŏr, īntĕgrā

cūm mēntĕ, nēc tūrpēm sĕnēctām

dēgĕrĕ nēc cĭthărā cărēntēm.

Pōscĭmūr. Sī quīd văcŭī sŭb ūmbrā

lūsĭmūs tēcūm, quŏd ĕt hūnc ĭn ānnūm

vīvăt ēt plūrēs, ăgĕ, dīc Lătīnūm,

bārbĭtĕ, cārmēn.

Lēsbĭō prīmūm mŏdŭlātĕ cīvī,

quī fĕrōx bēllō tămĕn īntĕr ārmă,

sīvĕ iāctātām rĕlĭgārăt ūdō

lītŏrĕ nāvēm,

Lībĕrum ēt Mūsās Vĕnĕrēmque ĕt īllī

sēmpĕr haērēntēm pŭĕrūm cănēbāt

ēt Lўcūm nīgrīs ŏcŭlīs nĭgrōquĕ

crīnĕ dĕcōrūm.

Ō dĕcūs Phoēbi ēt dăpĭbūs sŭprēmī

grātă tēstūdō Iŏvĭs, ō lăbōrūm

dūlcĕ lēnīmēn, mĭhĭ cūmquĕ sālvē

rītĕ vŏcāntī!

Ālbī, nē dŏlĕās ‖ plūs nĭmĭō, mĕmōr

īmmītīs Glўcĕraē, ‖ neū mĭsĕrābĭlēs

dēcāntēs ĕlĕgōs, ‖ cūr tĭbĭ iūnĭōr

laēsā paēnĭtĕāt fĭdē.

Īnsīgnēm tĕnŭī ‖ frōntĕ Lўcōrĭdā

Cŷrī tōrrĕt ămōr, ‖ Cŷrŭs ĭn āspĕrām

dēclīnāt Phŏlŏēn; ‖ sēd prĭŭs Āpŭlīs

iūngēntūr căprĕaē lŭpīs,

quām tūrpī Phŏlŏē ‖ pēccĕt ădŭltĕrō.

Sīc vīsūm Vĕnĕrī; ‖ cuī plăcĕt īmpărēs

fōrmās ātque ănĭmōs ‖ sūb iŭga ăēnĕă

saēvō mīttĕrĕ cūm iŏcō.

Īpsūm mē, mĕlĭōr ‖ cūm pĕtĕrēt Vĕnūs,

grātā dētĭnŭīt ‖ cōmpĕdĕ Mŷrtălē

lībērtīnă, frĕtīs ‖ ācrĭŏr Hādrĭaē

cūrvāntīs Călăbrōs sĭnūs.

Pārcūs dĕōrūm cūltŏr ĕt īnfrĕquēns,

īnsānĭēntīs dūm săpĭēntĭaē

cōnsūltŭs ērrō, nūnc rĕtrōrsūm

vēlă dăre ātque ĭtĕrārē cūrsūs

cōgōr rĕlīctōs: nāmquĕ Dĭēspĭtēr,

īgnī cŏrūscō nūbĭlă dīvĭdēns

plērūmquĕ pēr pūrūm tŏnāntēs

ēgĭt ĕquōs vŏlŭcrēmquĕ cūrrūm,

quō brūtă tēllūs, ēt văgă flūmĭnā,

quō Stŷx ĕt īnvīsi hōrrĭdă Taēnărī

sēdēs Ātlāntĕūsquĕ fīnīs

cōncŭtĭtūr. Vălĕt īmā sūmmīs

mūtāre, ĕt īnsīgnem āttĕnŭāt dĕūs,

ōbscūră prōmēns: hīnc ăpĭcēm răpāx

Fōrtūnă cūm strīdōre ăcūtō

sūstŭlĭt, hīc pŏsŭīssē gaūdēt.

Ō dīvă, grātūm quaē rĕgĭs Āntĭūm,

praēsēns vĕl īmō tōllĕrĕ dē grădū

mōrtālĕ cōrpūs, vēl sŭpērbōs

vērtĕrĕ fūnĕrĭbūs trĭūmphōs: -

tē paūpĕr āmbīt sōllĭcĭtā prĕcĕ

rūrīs cŏlōnūs, tē, dŏmĭnam aēquŏrīs,

quīcūmquĕ Bīthŷnā lăcēssīt

Cārpăthĭūm pĕlăgūs cārīnā.

Tē Dācŭs āspēr, tē prŏfŭgī Scўthaē,

ūrbēsquĕ, gēntēsque, ēt Lătĭūm fĕrōx,

rēgūmquĕ mātrēs bārbărōrum, ēt

pūrpŭrĕī mĕtŭūnt tŷrānnī,

ĭniūrĭōsō nē pĕdĕ prōrŭās

stāntēm cŏlūmnām, neū pŏpŭlūs frĕquēns

ād ārmă cēssāntēs, ăd ārmă

cōncĭtĕt, īmpĕrĭūmquĕ frāngāt.

Tē sēmpĕr ānteīt saēvă Nĕcēssĭtās,

clāvōs trăbālēs ēt cŭnĕōs mănū

gēstāns ăhēnā; nēc sĕvērūs

ūncŭs ăbēst, lĭquĭdūmquĕ plūmbūm.

Tē Spēs, ĕt ālbō rāră Fĭdēs cŏlīt

vēlātă pānnō, nēc cŏmĭtem ābnĕgāt,

ūtcūmquĕ mūtātā pŏtēntēs

vēstĕ dŏmōs ĭnĭmīcā līnquīs.

Āt vūlgŭs īnfīdum ēt mĕrĕtrīx rĕtrō

pĕriūră cēdīt: dīffŭgĭūnt, cădīs

cūm faēcĕ sīccātīs, ămīcī,

fērrĕ iŭgūm părĭtēr dŏlōsī. -

Sērvēs ĭtūrūm Caēsărem ĭn ūltĭmōs

ōrbīs Brĭtānnōs, ēt iŭvĕnūm rĕcēns

ēxāmĕn, Ēōīs tĭmēndūm

pārtĭbŭs Ōcĕănōquĕ rūbrō.

Ēheū, cĭcātrīcum ēt scĕlĕrīs pŭdēt

frātrūmquĕ. Quīd nōs dūră rĕfūgĭmūs

aētās? Quĭd īntāctūm nĕfāstī

līquĭmŭs? Ūndĕ mănūm iūvēntūs

mētū dĕōrūm cōntĭnŭīt? Quĭbūs

pĕpērcĭt ārīs? Ō ŭtĭnām nŏvā

īncūdĕ dīffīngās rĕtrōrsum īn

Māssăgĕtās Ărăbāsquĕ fērrūm!

Ēt thūre ēt fĭdĭbūs iŭvāt

plācāre, ēt vĭtŭlī ‖ sānguĭnĕ dēbĭtō

cūstōdēs Nŭmĭdaē dĕōs,

quī nūnc Hēspĕrĭā ‖ sōspĕs ăb ūltĭmā,

cārīs mūltă sŏdālĭbūs,

nūllī plūră tămēn ‖ dīvĭdĭt ōscŭlă,

quām dūlcī Lămĭaē, mĕmōr

āctaē nōn ălĭō ‖ rēgĕ pŭērtĭaē,

mūtātaēquĕ sĭmūl tŏgaē.

Crēssā nē cărĕāt ‖ pūlchră dĭēs nŏtā:

neū prōmptaē mŏdŭs āmphŏraē,

neū mōrem īn Sălĭūm ‖ sīt rĕquĭēs pĕdūm:

neū mūltī Dămălīs mĕrī

Bāssūm Thrēĭcĭā ‖ vīncăt ămŷstĭdē:

neū dēsīnt ĕpŭlīs rŏsaē,

neū vīvāx ăpĭūm, ‖ neū brĕvĕ līlĭūm.

Ōmnēs īn Dămălīn pŭtrēs

dēpōnēnt ŏcŭlōs; ‖ nēc Dămălīs nŏvō

dīvēllētŭr ădūltĕrō,

lāscīvīs hĕdĕrīs ‖ āmbĭtĭōsĭōr.

Nūnc ēst bĭbēndūm, nūnc pĕdĕ lībĕrō

pūlsāndă tēllūs; nūnc Sălĭārĭbūs

ōrnārĕ pūlvīnār dĕōrūm

tēmpŭs ĕrāt dăpĭbūs, sŏdālēs.

Āntehāc nĕfās dēprōmĕrĕ Caēcŭbūm

cēllīs ăvītīs, dūm Căpĭtōlĭō

rēgīnă dēmēntīs rŭīnās

fūnŭs ĕt īmpĕrĭō părābāt

cōntāmĭnātō cūm grĕgĕ tūrpĭūm

mōrbō vĭrōrūm, quīdlĭbĕt īmpŏtēns

spērārĕ fōrtūnāquĕ dūlcī

ēbrĭă. Sēd mĭnŭīt fŭrōrēm

vīx ūnă sōspēs nāvĭs ăb īgnĭbūs,

mēntēmquĕ lŷmphātām Mărĕōtĭcō

rēdēgĭt ād vērōs tĭmōrēs

Caēsăr, ăb Ītălĭā vŏlāntēm

rēmīs ădūrgēns, āccĭpĭtēr vĕlūt

mōllēs cŏlūmbās aūt lĕpŏrēm cĭtūs

vēnātŏr īn cāmpīs nĭvālīs

Haēmŏnĭaē, dărĕt ūt cătēnīs

fātālĕ mōnstrūm. Quaē gĕnĕrōsĭūs

pērīrĕ quaērēns nēc mŭlĭēbrĭtēr

ēxpāvĭt ēnsēm nēc lătēntīs

clāssĕ cĭtā rĕpărāvĭt ōrās;

aūsa ēt iăcēntēm vīsĕrĕ rēgĭām

vūltū sĕrēnō, fōrtĭs ĕt āspĕrās

trāctārĕ sērpēntēs, ŭt ātrūm

cōrpŏrĕ cōmbĭbĕrēt vĕnēnūm,

dēlībĕrātā mōrtĕ fĕrōcĭōr:

saēvīs Lĭbūrnīs scīlĭcĕt īnvĭdēns

prīvātă dēdūcī sŭpērbō,

nōn hŭmĭlīs mŭlĭēr, trĭūmphō.

Pērsĭcōs ōdī, pŭĕr, āppărātūs;

dīsplĭcēnt nēxaē phĭlўrā cŏrōnaē;

mīttĕ sēctārī, rŏsă quō lŏcōrūm

sēră mŏrētūr.

Sīmplĭcī mŷrtō nĭhĭl ādlăbōrēs

sēdŭlūs cūrō: nĕquĕ tē mĭnīstrūm

dēdĕcēt mŷrtūs, nĕquĕ mē sŭb ārtā

vītĕ bĭbēntēm.