Āb Iŏvĕ prīncĭpĭūm māgnō dēdūxĭt Ărātūs,
cārmĭnĭs āt nōbīs, gĕnĭtōr, tū māxĭmŭs aūctōr,
tē vĕnĕrōr, tĭbĭ sācră fĕrō dōctīquĕ lăbōrīs
prīmĭtĭās. prŏbăt īpsĕ dĕūm rēctōrquĕ sătōrquĕ.
quāntum ĕtĕnīm pōssēnt ānnī cērtīssĭmă sīgnă,
quā sōl ārdēntēm cāncrūm răpĭdīssĭmŭs āmbīt
dīvērsāsquĕ sĕcāt mētās gĕlĭdī căprĭcōrnī
quāve ărĭēs ēt lībra aēquānt dīvōrtĭă lūcīs,
sī nōn tāntă quĭēs, tē praēsĭdĕ, pūppĭbŭs aēquōr
cūltōrīquĕ dărēt tērrās, prŏcŭl ārmă sĭlērēnt?
nūnc văcăt aūdācīs īn caēlūm tōllĕrĕ vūltūs
sīdĕrăque ēt mūndī vărĭōs cōgnōscĕrĕ mōtūs,
nāvĭtă quīd căvĕāt, quīd scītūs vītĕt ărātōr,
quāndŏ rătēm vēntīs aūt crēdāt sēmĭnă tērrīs.
haēc ĕgŏ dūm Lătĭīs cōnōr praēdīcĕrĕ Mūsīs,
pāx tŭă tūque ādsīs nātō nūmēnquĕ sĕcūndēs!
Cētĕră, quaē tōtō fūlgēnt văgă sīdĕră mūndō,
īndēfēssă trăhīt prŏprĭō cūm pōndĕrĕ caēlūm.
āxĭs ăt īmmōtūs sēmpēr vēstīgĭă sērvāt
lībrātāsquĕ tĕnēt tērrās ēt cārdĭnĕ fīrmō
ōrbem ăgĭt. ēxtrēmūm gĕmĭnūs dētērmĭnăt āxēm,
quēm Grāī dīxērĕ pŏlōn; pārs mērsă sŭb ūndās
ōcĕănī, pārs cēlsă sŭb hōrrĭfĕrō | ăquĭlōnē.
Āxēm Crētaēaē dēxtrā laēvāquĕ tŭēntūr
sīve ārctoē seū Rōmānī cōgnōmĭnĭs ūrsaē
plaūstrăvĕ, quaē făcĭēs stēllārūm prōxĭmă vērō:
trēs tēmōnĕ rŏtīsquĕ mĭcānt sūblīmĕ quătērnaē.
sī mĕlĭūs dīxīssĕ fĕrās, ŏbŭērsă rĕfūlgēnt
ōră fĕrīs; căpŭt āltĕrĭūs sŭpĕr hōrrĭdă tērgă
āltĕrĭūs lūcēt; prōnās răpĭt ōrbĭs ĭn īpsōs
dēclīvīs ŭmĕrōs. vĕtĕrī sī grātĭă fāmaē,
Crēsĭă vōs tēllūs ālvīt, mŏdĕrātŏr Ŏlŷmpī
dōnāvīt caēlō; mĕrĭtūm cūstōdĭă fēcīt,
quōd fīdaē cŏmĭtēs prīma īncūnābŭlă māgnī
fōvērūnt Iŏvĭs, āttŏnĭtaē cūm fūrtă părēntīs
aērĕă pūlsāntēs mēndācī cŷmbălă dēxtrā,
vāgītūs pŭĕrī pătrĭās nē tāngĕrĕt aūrīs,
Dīctaēī tēxēre ădўtīs fămŭlī Cŏrўbāntēs.
hīnc Iŏvĭs āltrīcēs Hĕlĭcē Cўnŏsūrăquĕ fūlgēnt.
dāt Grāīs Hĕlĭcē cūrsūs māiōrĭbŭs āstrīs,
Phoēnīcās Cўnŏsūră rĕgīt. sēd cāndĭdă tōtă
ēt lĭquĭdō splēndōre Hĕlĭcē nĭtĕt; haūt prĭŭs ūllă,
cūm sōl ōcĕănō fūlgēntĭă cōndĭdĭt ōră,
stēllă mĭcāt caēlō, sēptēm quām Crēsĭă flāmmīs.
cērtĭŏr ēst Cўnŏsūră tămēn sūlcāntĭbŭs aēquōr,
quīppĕ brĕvīs tōtām fīdō sē cārdĭnĕ vērtīt
Sīdŏnĭāmquĕ rătēm nūmquām spēctātă fĕfēllīt.
Hās īntēr mĕdĭās ābrūptī flūmĭnĭs īnstār
īmmānīs sērpēns sĭnŭōsă vŏlūmĭnă tōrquēt
hīnc ātque hīnc sŭpĕrāque īllās mīrābĭlĕ mōnstrūm.
caūda Hĕlĭcēn sūprā tēndīt, rĕdĭt ād Cўnŏsūrān
squāmĭgĕrō lāpsū; quā dēsĭnĭt ūltĭmă caūdă,
hāc căpŭt ēst Hĕlĭcēs; flēxū cōmprēndĭtŭr āltō
sērpēntīs Cўnŏsūra; īlle ēxplĭcăt āmplĭŭs ōrbēs
sūblātūsquĕ rĕtrō māiōrēm rēspĭcĭt ārctōn.
ārdēnt īngēntēs ŏcŭlī, căvă tēmpŏră clārīs
ōrnāntūr flāmmīs, mēntō sĕdĕt ūnĭcŭs īgnīs.
tēmpūs dēxtĕrĭūs quā sīgnāt stēllă drăcōnīs
quāquĕ sĕdēt mēntūm, lūcētquĕ nŏvīssĭmă caūdă
ēxtrēmūmque Hĕlĭcēs sīdūs mĭcăt. hāc rădĭātūr
sērpēntīs dēclīvĕ căpūt, quā prōxĭmă sīgnă
ōccāsūs ōrtūsque ūnō tāngūntŭr ăb ōrbĕ,
ōcĕănī tŭmĭdīs īgnōtaē flūctĭbŭs ārctoē,
sēmpĕr ĭnōccĭdŭīs sērvāntēs īgnĭbŭs āxēm.
Haūd prŏcŭl ēffĭgĭēs īnde ēst dēfēctă lăbōrĕ.
nōn īllī nōmēn, nōn māgnī caūsă lăbōrīs,
dēxtrō nāmquĕ gĕnū nīxūs dīvērsăquĕ tēndēns
brācchĭă, sūpplĭcĭtēr pāssīs ād nūmĭnă pālmīs.
sērpēntīs căpĭtī fīgīt vēstīgĭă laēvă.
Tūm fēssī sūbtēr cōstās ātque ārdŭă tērgă
clāra Ărĭādnaēō sācrātāst īgnĕ cŏrōnă,
hūnc īllī Bācchūs thălămī mĕmŏr āddĭt hŏnōrēm.
tērgă nĭtēnt stēllīs, āt quā sē vērtĭcĕ tōllīt
sūccĭdŭīs gĕnĭbūs lāssum ēt mĭsĕrābĭlĕ sīdūs,
hāc ŏphĭūchŭs ĕrīt lōngē căpŭt āntĕ nŏtābīs
ēt vāstōs ŭmĕrōs, tūm cētĕră mēmbră sĕquūntūr.
īllīs lānguĕt hŏnōs, ŭmĕrīs mănĕt īntĕgĕr ārdōr,
lūna ĕtĭām mēnsēm cūm plēnō dīvĭdĭt ōrbĕ.
lūx tĕnŭīs mănĭbūs, pēr quās ēlābĭtŭr ānguīs,
prēssŭs ŭtrāquĕ mănū, mĕdĭūm cīngēns ŏphĭūchūm.
scōrpĭŏs īmă pĕdūm tāngīt, sēd plāntă sĭnīstră
īn tērgō rĕsĭdēt, vēstīgĭă dēxtĕră pēndēnt.
īmpār ēst mănĭbūs pōndūs, nām dēxtĕră pārvām
pārtem ānguīs rĕtĭnēt, pēr laēvam āttōllĭtŭr ōmnīs,
quāntūmque āb laēvā dīstāntĭă sērtă nŏtāntūr,
ērĭgĭtūr tāntūm sērpēns ātque ūltĭmă mēntō
stēllă sŭb aēthĕrĭā lūcēt crīnītă cŏrōnā.
āt quā sē dōrsō sīnvābīt lūbrĭcŭs ānguīs
īnsīgnī caēlūm pērfūndēnt lūmĭnĕ chēlaē.
Īpsam Hĕlĭcēn sĕquĭtūr sĕnĭōr băcŭlōquĕ mĭnātūr,
sīve īlle ārctŏphўlāx seū Bācchi ōb mūnĕră caēsūs
Īcărŭs ērēptām pēnsāvīt sīdĕrĕ vītām.
nōn īlli ōbscūrūm căpŭt ēst, nōn trīstĭă mēmbră,
sēd prŏprĭō tămĕn ūnă mĭcāt sūb nōmĭnĕ flāmmă,
ārctūrūm dīxērĕ, sĭnūs quā vīncŭlă nōdānt.
Vīrgĭnĭs īndĕ sŭbēst făcĭēs, cuī plēnă sĭnīstrā
fūlgēt spīcă mănū mātūrīsque ārdĕt ărīstīs.
quām tē, dīvă, vŏcēm? tāngūnt mōrtālĭă sī tē
cārmĭnă nēc sūrdām praēbēs vĕnĕrāntĭbŭs aūrēm,
ēxōsa heū mōrtālĕ gĕnūs, mĕdĭō mĭhĭ cūrsū
stābūnt quādrŭpĕdēs ēt flēxīs laētŭs hăbēnīs
tēquĕ tŭūmquĕ cănām tērrīs vĕnĕrābĭlĕ nūmēn.
Aūrĕă pācātī rĕgĕrēs cūm saēcŭlă mūndī,
Iūstĭtĭa īnvĭŏlātă mălīs, plăcĭdīssĭmă vīrgŏ,
sīve īlla Āstraēī gĕnŭs ēs, quēm fāmă părēntēm
trādĭdĭt āstrōrūm, seū vēra īntērcĭdĭt aēvō
ōrtūs fāmă tŭī, mĕdĭīs tē laētă fĕrēbās
sūblīmīs pŏpŭlīs nēc dēdīgnātă sŭbīrĕ
tēcta hŏmĭnum ēt pūrōs sĭnĕ crīmĭnĕ, dīvă, pĕnātīs
iūră dăbās cūltūquĕ nŏvō rŭdĕ vūlgŭs ĭn ōmnēm
fōrmābās vītaē sīncērīs ārtĭbŭs ūsūm.
nōndūm vēsānōs răbĭēs nūdāvĕrăt ēnsīs
nēc cōnsānguĭnĕīs fŭĕrāt dīscōrdĭă nōtă,
īgnōtīquĕ mărīs cūrsūs prīvātăquĕ tēllūs
grātă sătīs, nĕquĕ pēr dŭbĭōs ăvĭdīssĭmă vēntōs
spēs prŏcŭl āmōtās făbrĭcātā nāvĕ pĕtēbāt
dīvĭtĭās, frūctūsquĕ dăbāt plācātă cŏlōnō
spōntĕ sŭā tēllūs nēc pārvī tērmĭnŭs āgrī
praēstābāt dŏmĭnīs, sĭne ĕō tūtīssĭmă, rūră.
Āt pōstquam ārgēntī crēvīt dēfōrmĭŏr aētās
rārĭŭs īnvīsīt măcŭlātās fraūdĭbŭs ūrbīs
sērăque ăb ēxcēlsīs dēscēndēns mōntĭbŭs ōrĕ
vēlātō trīstīquĕ gĕnās ābscōndĭtă rīcā,
nūllīūsquĕ lărēm, nūllōs ădĭt īllă pĕnātīs.
tāntūm cūm trĕpĭdūm vūlgūs coētūsquĕ nŏtāvīt
īncrĕpăt "ō pātrūm sŭbŏlēs ōblītă prĭōrūm,
dēgĕnĕrēs sēmpēr sēmpērque hăbĭtūră mĭnōrēs,
quīd mē, cuīŭs ăbīt ūsūs, pēr vōtă vŏcātīs?
quaērēnda ēst sēdēs nōbīs nŏvă, saēcŭlă vēstră
ārtĭbŭs īndŏmĭtīs trādām scĕlĕrīquĕ crŭēntō";
haēc ēffātă sŭpēr mōntīs ăbĭt ālĭtĕ cūrsū,
āttŏnĭtōs līnquēns pŏpŭlōs grăvĭōră păvēntīs.
Aērĕă sēd pōstquām prōlēs tērrīs dătă nēc iām
sēmĭnă vīrtūtīs vĭtĭīs dēmērsă rĕsīstūnt
fērrīque īnvēntō mēns ēst laētātă mĕtāllō
pōllŭĭt ēt taūrūs mēnsās āssuētŭs ărātrō,
dēsĕrŭīt prŏpĕrē tērrās iūstīssĭmă vīrgŏ
ēt caēlīst sōrtītă lŏcūm, quā prōxĭmŭs īllī
tārdŭs ĭn ōccāsūm sĕquĭtūr sŭă plaūstră Bŏōtēs.
Vīrgĭnĭs āt plăcĭdaē praēstāntī lūmĭnĕ sīgnāt
stēlla ŭmĕrōs. Hĕlĭcēn īgnīs nōn clārĭŏr āmbīt,
quīquĕ mĭcāt caūdā quīque ārmūm fūlgĕt ăd īpsūm
quīquĕ prĭōră tĕnēt vēstīgĭă quīquĕ sĕcūndă
clūnĭbŭs hīrsūtīs ēt quī sŭă sīdĕră rēddīt,
nāmque ălĭī, quĭbŭs ēxplētūr cērvīxquĕ căpūtquĕ,
vātĭbŭs īgnōtī prīscīs sĭne hŏnōrĕ fĕrūntūr.
Quā mĕdĭa ēst Hĕlĭcē, sūbiēctūm rēspĭcĕ cāncrūm;
āt căpĭtī sŭbĕrūnt gĕmĭnī. quā pōstĕrĭōr pēs,
hōrrēntīsquĕ iŭbās ēt fūlvūm cērnĕ lĕōnēm.
hūnc ŭbĭ cōntĭgĕrīt Phoēbī vĭŏlēntĭŏr āxīs,
āccēnsa īn cāncrō iām tūm gĕmĭnābĭtŭr aēstās.
tūnc lŷmphaē tĕnŭēs, tūnc ēst trīstīssĭmă tēllūs
ēt dēnsās laētūs sĕgĕtēs bĕnĕ cōndĭt ărātōr.
nē mĭhĭ tūnc rēmīs pūlsēt vădă caērŭlă pūppīs;
dēm pŏtĭūs vēntīs ēxcūssō vēlă rŭdēntĕ
ēxcĭpĭāmquĕ sĭnū zĕphўrīs spīrāntĭbŭs aūrās.
Ēst ĕtĭam aūrīgaē făcĭēs, sīne Ātthĭdĕ tērrā
nātŭs Ĕrīchthŏnĭūs, quī prīmūs sūb iŭgă dūxīt
quādrŭpĕdēs, seū Mŷrtōās dēmērsŭs ĭn ūndās
Mŷrtĭlŏs. hūnc pŏtĭūs spĕcĭēs īn sīdĕrĕ rēddīt,
sīc nūllī cūrrūs, sīc rūptīs maēstŭs hăbēnīs
pērfĭdĭā Pĕlŏpīs rāptām gĕmĭt Hīppŏdămīām.
īpse īngēns trānsvērsŭs ăbīt laēvā gĕmĭnōrūm
māiōrīsque ūrsaē cōntrā dēlābĭtŭr ōră.
nūmĭnă praētĕrĕā sēcūm trăhĭt, ūnă pŭtātūr
nūtrīx ēssĕ Iŏvīs, sī vērē Iūppĭtĕr īnfāns
ūbĕră Crētaēaē mūlsīt fīdīssĭmă cāpraē,
sīdĕrĕ quaē clārō grātūm tēstātŭr ălūmnūm.
hānc Aūrīga ŭmĕrō tōtām gĕrĭt, āt mănŭs haēdōs
ōstēndīt, naūtīs ĭnĭmīcūm sīdŭs, ŭbi īllōs
ōrbĭs ăb ōcĕănō cēlsōs răpĭt; haūt sĕmĕl haēdī
iāctātām vīdērĕ rătēm naūtāsquĕ păvēntīs
spārsăquĕ pēr saēvōs mŏrĭēntūm cōrpŏră flūctūs.
Aūrīgaē pĕdĭbūs trūx ādiăcĕt īgnĕă taūrūs,
cōrnŭă frōntĕ gĕrēns ēt lūcĭdŭs ōrĕ mĭnācī.
quāmlĭbĕt īgnārūm caēlī sŭă fōrmă dŏcēbīt,
ēt căpŭt ēt pătŭlaē nārīs ēt cōrnŭă taūrī.
frōntĕ mĭcānt hўădēs. quā cōrnūs flāmmă sĭnīstrī
sūmmă tĕnēt, sŭbĭt haēc ĕădēm vēstīgĭă dēxtră
aūrīgaē mĕdĭāquĕ lĭgāt cōmpāgĭnĕ dīvōs.
Mŷrtĭlŏs ēxŏrĭtūr sūmmō cūm flūctĭbŭs ōrĕ,
tōtūs cūm taūrō lūcēt; rŭĭt ōcĕănō bōs
āntĕ, sŭpēr tērrās cūm fūlgēt Mŷrtĭlŏs ōrĕ.
Īăsĭdēs ĕtĭām caēlūm cūm cōniŭgĕ Cēpheūs
āscēndīt tōtāquĕ dŏmō, quĭă Iūppĭtĕr aūctōr
ēst gĕnĕrīs: prōdēst măĭēstās saēpĕ părēntīs.
īpsĕ brĕvēm pătŭlīs mănĭbūs stāt pōst Cўnŏsūrām
dīdūctō pāssū. quāntūm lătŭs ā pĕdĕ dēxtrō
Cēphĕŏs ēxtrēmām tāngīt Cўnŏsūrĭdă caūdām,
tāntūndem āb laēvō dīstāt; mĭnŏr ūtrăquĕ iūngīt
rēgŭlă Cēphēōs vēstīgĭă. bāltĕŭs āmbīt
quā lătŭs, ād flēxūm sĭnŭōsī rēspĭcĭt ānguīs.
Cāssĭĕpīă vĭrūm rĕsĭdēt sūblīmĭs ăd īpsūm,
clāra, ĕtĭām pērnōx caēlō cūm lūnă rĕfūlsīt,
sēd brĕvĭs ēt paūcīs dĕcŏrāta īn sīdĕrĕ flāmmīs.
quālīs fērrātōs sŭbĭcīt clāvīcŭlă dēntēs,
sūccŭtĭt ēt fŏrĭbūs praēdūctī vīncŭlă claūstrī,
tālīs dīspŏsĭta ēst stēllīs. īpsa hōrrĭdă vūltū
sīc tēndīt pālmās, ceū sīt plānctūră rĕlīctām
Āndrŏmĕdām, mĕrĭtaē nōn iūstă pĭācŭlă mātrīs.
Nēc prŏcŭl Āndrŏmĕdē, tōtām quām cērnĕrĕ pōssĕ
ōbscūrā sūb nōctĕ lĭcēt, sīc ēmĭcăt ōrĕ,
sīc māgnīs ŭmĕrīs cāndēt nĭtŏr. hānc mĕdĭa ābīt
īgnĕă sūbstrīctā lūcēt quā zōnŭlă pāllā.
sēd poēnaē făcĭēs rĕmănēt dīstrīctăquĕ pāndīt
brācchĭă, ceū dūrī tĕnĕāntūr rōbŏrĕ sāxī.
Āndrŏmĕdaē căpĭtī sŏnĭpēs sŭpĕrēmĭnĕt ālēs,
vērtĭce ĕt Āndrŏmĕdaē rădĭāt quaē stēllă, sŭb īpsā
ālvō fūlgĕt ĕquī, trēs ārmōs ēt lătĕra aēquīs
dīstīnguūnt spătĭīs, căpĭtī trīstīssĭmă fōrmă
ēt cērvīx sĭne hŏnōre ōbscūrō lūmĭnĕ sōrdēt.
spūmāntī māndīt sēd quā fĕrŭs ōrĕ lŭpātă,
ēt căpĭte ēt lōngā cērvīce īnsīgnĭŏr ēxīt
stēllă nĭtēns ārmīs lătĕrīquĕ sĭmīllĭmă māgnō.
nēc tōtam īllĕ tămēn fōrmām pēr sīngŭlă rēddīt.
prīmō praēstăt ĕquūm, mĕdĭō rūpta ōrdĭnĕ mēmbră
dēstĭtŭūnt vīsūs, rŭdĭs īnde ādsūrgĭt ĭmāgŏ.
Gōrgŏnĭs hīc prōlēs. īn Pīĕrĭō | Hĕlĭcōnĕ,
vērtĭcĕ cūm sūmmō nōndūm dēcūrrĕrĕt ūndă,
Mūsēōs fōntīs dēxtrī pĕdĭs īctĭbŭs haūsīt.
īndĕ lĭquōr gĕnĭtūs nōmēn tĕnĕt Hīppōcrēnēs;
fōntēs nōmĕn hăbēnt. sēd Pēgăsŭs aēthĕrĕ sūmmō
vēlōcīs ăgĭtāt pēnnās ēt sīdĕrĕ gaūdēt.
Īndĕ sŭbēst ărĭēs, quī lōngē māxĭmă cūrrēns
ōrbĕ sŭō spătĭa ād fīnēm nōn tārdĭŭs ūrsă
pērvĕnĭt ēt quāntō grăvĭōrĕ Lўcāŏnĭs ārctōs
āxem āctū tōrquēt, tāntō pērnīcĭŏr īllĕ
dīstāntīs cōrnū prŏpĕrāt cōntīngĕrĕ mētās.
clāră nĕc ēst īllī făcĭēs nēc sīdĕră pōssūnt,
ōffĭcĭāt sī lūnă, sŭā vīrtūtĕ nĭtērĕ.
sēd quaērēndŭs ĕrīt zōnae ē rĕgĭōnĕ mĭcāntīs
Āndrŏmĕdaē; tĕrĭt hīc mĕdĭī dīvōrtĭă mūndī,
ūt chēlaē, cāndēns ūt bāltĕŭs Ōrīōnīs.
Ēst ĕtĭām prŏpĭōrĕ dĕūm cōgnōscĕrĕ sīgnō,
dēltōtōn sī quīs dōnum hōc spēctābĭlĕ Nīlī
dīvĭtĭbūs gĕnĕrātum ūndīs īn sēdĕ nŏtābīt.
trīs īllī lătĕrūm dūctūs, aēquātă dŭōrūm
sūnt spătĭa, ūnīūs brĕvĭōr, sēd clārĭŏr īgnĕ.
hūnc ărĭēs iūxtā. mĕdĭūm dēltōtŏn hăbēbīt
īntēr lānĭgĕrī tērgum ēt Cēphēĭdă maēstām.
Hūc ūltrā gĕmĭnī pīscēs, quōrum āltĕr ĭn aūstrūm
tēndīt, Thrēĭcĭūm bŏrĕām pĕtĭt āltĕr ĕt aūdīt
strīdēntīs aūrās, nīveūs quās prōcrĕăt Haēmūs.
nōn īllīs lībēr cūrsūs, sēd vīncŭlă caūdā
sīngŭla ŭtrūmquĕ tĕnēnt ūnō cŏĕūntĭă nōdō.
nōdūm stēllă prĕmīt. pīscīs, quī rēspĭcĭt aūrās
Thrēĭcĭās, dēxtram Āndrŏmĕdaē cērnētŭr ăd ūlnām.
Sūbtĕr ŭtrūmquĕ pĕdēm dēvōtaē vīrgĭnĭs ālēs
Pērsĕŏs ēffĭgĭēs, sērvātaē grātă pŭēllaē.
mōlēs īpsă vĭrī sătĭs ēst tēstātă părēntēm,
tāntŭs ŭbīquĕ mĭcāt, tāntum ōccŭpăt āb Iŏvĕ caēlī.
dēxtrā sūblātā sŏlĭūm prŏpĕ Cāssĭĕpīaē
sūblīmīs fūlgēt pĕdĭbūs prŏpĕrārĕ vĭdētūr
ēt vēlle ālĭgĕrīs pūrum aēthĕră fīndĕrĕ plāntīs.
Pōplĭtĕ sūb laēvō, taūrī cērtīssĭmă sīgnă,
Plēĭădēs sŭbĕrūnt brĕvĭs ēt lŏcŭs ōccŭpăt ōmnēs,
nēc făcĭlēs cērnī, nĭsĭ quōd cōëūntĭă plūră
sīdĕră cōmmūnem ōstēndūnt ēx ōmnĭbŭs īgnēm.
sēptēm trādūntūr nŭmĕrō, sēd cārpĭtŭr ūnă,
dēfĭcĭēnte ŏcŭlō dīstīnguĕrĕ cōrpŏră pārvă.
nōmĭnă sēd cūnctīs sērvāvīt fīdă vĕtūstās:
Ēlēctra Ālcўŏnēquĕ Cĕlaēnōquē Mĕrŏpēquĕ
Āstĕrŏpēque ēt Tāўgĕtē | ēt Māiă părēntĕ
caēlĭfĕrō gĕnĭtaē, sī vērē sūstĭnĕt Ātlās
rēgnă Iŏvīs sŭpĕrōsque ātque īpsō pōndĕrĕ gaūdēt.
lūmĭnĕ nōn mūltīs Plīās cērtāvĕrĭt āstrīs,
praēcĭpŭō sĕd hŏnōre ōstēndīt tēmpŏră bīnă,
cūm prīmum āgrĭcŏlām vēntūs † sŭpĕr īmmŏvĕt ātrī
ēt cūm sūrgĭt hĭēms, pōrtū fŭgĭēndă pĕrītīs.
Quīn ĕtĭām lўră Mērcŭrĭō dīlēctă, dĕōrūm
† plūrĭmŭlum āccēptē prōlīs caēlō nĭtĕt āntĕ lăbōrĕ
dēvīctam ēffĭgĭēm plānta ērēctā † quŏquĕ dēxtrā
tēmpŏră laēvă prĕmīt tōrtī sūbiēctă drăcōnīs.
sūmmă gĕnū sūbvōrsă tĕnēt, quā sē lўră vōlvīt.
Cōntrā spēctăt ăvēm vēl Phoēbī quaē fŭĭt ōlīm
cŷgnūs vēl Lēdaē thălămīs qui īllāpsŭs ădūltēr
fūrtă Iŏvīs fālsā vŏlŭcēr sŭb ĭmāgĭnĕ tēxīt.
īntēr dēfēctūm sīdūs cŷgnūmquĕ nĭtēntēm
Mērcŭrĭālĭs hăbēt sēdēm Lўră. mūltă vĭdēbīs
stēllārūm văcŭa īn cŷgnō, mūlta īgnĕă rūrsūs
aūt mĕdĭī fūlgōrĭs ĕrūnt. pēnna ūtrăquĕ laētă,
dēxtĕrĭōr iūxtā rēgālēm Cēphĕŏs ūlnām,
āt laēvā fŭgĭt īnstāntēm sĭbĭ Pēgăsŏn ālā.
pīscĭbŭs īntērlūcĕt ĕquī lătŭs, ād căpŭt ēiūs,
dēxtră mănūs lătĭcēs quā fūndĭt, ăquārĭŭs ēxīt.
quō prĭŏr aēgŏcĕrōs sēmpēr prŏpĕrārĕ vĭdētūr
ōcĕănō mērsūs sōpītās cōndĕrĕ flāmmās.
tūm brĕvĭs ōccāsūs ōrtūsque īntērcĭpĭt hōră,
cūm sōl āmbĭĕrīt mētās gĕlĭdī căprĭcōrnī.
nām nĕquĕ pērfĭcĭēt cūrsūs ēt vōtă brĕvīs lūx,
ēt cūm tērrōrēs aūgēt nōx ātră mărīnōs,
mūltūm clāmātōs frūstra ēxspēctāvĕrĭs ōrtūs.
tūnc rĭgŏr aūt răpĭdūs pōntō tūnc īncŭbăt aūstēr;
pīgră mĭnīstĕrĭa, ēt naūtīs trĕmŏr āllĭgăt ārtūs.
sēd rătĭōnem ănĭmī tĕmĕrārĭă pēctŏră sōlvūnt,
nūllă dĭēs ŏrĭtūr, quaē iām văcŭa aēquŏră cērnāt
pūppĭbŭs, ēt sēmpēr tŭmĭdīs rătĭs īnnătăt ūndīs.
īn tērrā tēmptāre ūndās iŭvăt, āspĕră sēd cūm
ādsūltāt lătĕrī dēprēnsaē spūmă cărīnaē,
tūnc ălĭī cūrvōs prōspēctānt lītŏrĕ pōrtūs
īnvēntāsque ălĭī tērrās prō mūnĕrĕ nārrānt,
īntĕrĕa ēxănĭmāt păvĭdōs īnstāntĭs ăquaē mōns.
āst ălĭī prŏcŭl ā tērrā iāctāntŭr ĭn āltūm,
mūnĭt ĕōs brĕvĕ līgnum ēt fāta īnstāntĭă pēllīt,
nām tāntum ā lētō, quāntūm rătĕ flūctĭbŭs, ābsūnt.
Bēllĭgĕrī Tītān māgnūm cūm cōntĭgĭt ārcūm
dūcēntēmquĕ fĕrūm sĭnŭātō spīcŭlă nērvō,
iām claūsūm rătĭōnĕ măre ēst, iām nāvĭtă pōrtū
īnfēstām nōctēm fŭgĭtāt lōngāsquĕ tĕnēbrās.
sīgnum ĕrĭt ēxŏrĭēns nōbīs tūm nōctĕ sŭprēmā
scōrpĭŏs, īllĕ mĭcāt sūpēr frĕtă caērŭlă caūdā.
īnsĕquĭtūr grăvĭs ārcŭs ĕt īn lūcēm măgĭs ēxīt.
tūnc āltō Cўnŏsūră rĕdīt, tūnc tōtŭs ĭn ūndās
mērgĭtŭr Ōrīōn, ŭmĕrīs ēt vērtĭcĕ Cēpheūs.
Ēst ĕtĭam, īncērtūm quō cōrnū mīssă săgīttă,
quām sērvāt Iŏvĭs ālĕs. hăbēt mīrācŭlă nūllă,
sī caēlum āscēndīt Iŏvĭs ārmĭgĕr. hīc tămĕn ārvō
ūnguĭbŭs īnnŏcŭīs Phrўgĭō răpŭīt Gănўmēdēn
ēt tēlo āppŏsĭtūs cūstōs, cūm Iūppĭtĕr ārsīt
īn pŭĕrō, lŭĭt ēxcĭdĭō quēm Troīă fŭrōrēm.
Dēlphīn īndĕ brĕvīs lūcēt iūxtā căprĭcōrnūm
paūcīs sīdĕrĭbūs, tŭlĭt hīc Ātlāntĭdă Nŷmphēn
īn thălămōs, Nēptūnĕ, tŭōs, mĭsĕrātŭs ămāntēm.
Sīdĕră, quaē mūndī pārs cēlsĭŏr aēthĕrĕ vōlvīt
quaēquĕ vĭdēnt bŏrĕām vēntīs ādsuētă sĕrēnīs,
dīxĭmŭs. hīnc ălĭūs dēclīvīs dūcĭtŭr ōrdŏ,
sēntĭt ĕt īnsānōs ōbscūrīs flātĭbŭs aūstrōs.
Prīmŭs ĭn ōblīquūm răpĭtūr sūb pēctŏrĕ taūrī
Ōrīōn. nōn ūllă măgīs vīcīnă nŏtābīt
stēllă vĭrūm, spārsaē quām tōtō cōrpŏrĕ flāmmaē;
tālĕ căpūt, māgnīsque ŭmĕrīs sīc bāltĕŭs ārdēt,
sīc vāgīna ēnsīs, pērnīcī sīc pĕdĕ lūcēt.
tālĭs ĕī cūstōs ădĕrīt cănĭs ōrĕ tĭmēndō.
ōrĕ vŏmīt flāmmām, mēmbrīs cōntēmptĭŏr īgnīs.
Sīrĭŏn hūnc Grāī prŏprĭō sūb nōmĭnĕ dīcūnt.
cūm tĕtĭgīt sōlīs rădĭōs, āccēndĭtŭr aēstās,
dīscērnītque ōrtū lōngē sătă, vīvĭdă fīrmāt,
āt quĭbŭs ādfēctaē frōndēs aūt lānguĭdă rādīx,
ēxănĭmāt. nūllō gaūdēt māiūsvĕ mĭnūsvĕ
āgrĭcŏla ēt sīdūs prīmō spĕcŭlātŭr ăb ōrtū.
Aūrītūm lĕpŏrēm sĕquĭtūr cănĭs ēt fŭgĭt īllĕ,
sīc ūtrūmque ŏrĭtūr, sīc ōccĭdĭt īn frĕtă sīdūs.
tū pārvūm lĕpŏrēm rīmārĕ sŭb Ōrīōnĕ.
Āt quā caūdă cănīs lānguēntī dēsĭnĭt āstrō,
fūlgēnt Ārgōaē stēllīs āplūstrĭă pūppīs,
pūppe ĕtĕnīm trăhĭtūr, nōn rēctō lībĕră cūrsū,
ūt cūm dēcūrrēns ĭnhĭbēt iām nāvĭtă rēmōs
āvērsāmquĕ rătēm vōtīs dāmnātŭs ăd ōrām
pērlĭgăt, ōptātām cŭpĭēns cōntīngĕrĕ tērrām.
sēd quĭă pārs vĭŏlātă fŭīt, cŏĕūntĭă sāxă
nūmĭnĕ Iūnōnīs tūtūs cūm fūgĭt Ĭāsōn,
haēc mĭcăt īn caēlō, lătĕrī nōn āmplĭŏr aūctūs,
quām sūrgīt mālūs; quā dēbēt rēddĕrĕ prōrām,
īntērcēptă pĕrīt nūllā sŭb ĭmāgĭnĕ fōrmă;
pūppīs dēmīssō tāntūm stāt lūcĭdă clāvō.
Haūd prŏcŭl ēxpŏsĭtām sĕquĭtūr Nērēĭă prīstīs
Āndrŏmĕdām. mĕdĭa ēst Sōlīs vĭă, cūm tămĕn īllă
tērrētūr mōnstrō pĕlăgī gaūdētquĕ sŭb āxĕ
dīvērsō pŏsĭta ēt bŏrĕaē vīcīnă lĕgēntī.
aūstēr prīstĭn ăgīt. dŭŏ sīdĕră pērlĕgĭt ūnūm,
nāmque ărĭēs sūprā prīstīn pīscēsquĕ fĕrūntūr.
bēlŭă sēd pōntī nōn mūltūm praētĕrĭt āmnēm,
āmnēm, quī Phăĕthōntă sŭās dēflēvĭt ăd ūndās,
pōstquām pātrĭs ĕquōs nōn aēquō pōndĕrĕ rēxīt,
vūlnĕrĕ rēddēntēm flāmmās Iŏvĭs; hūnc, nŏvă sīlvă,
plānxēre īgnōtīs maēstaē Phăĕthōntĭdĕs ūlnīs.
Ērĭdănūs mĕdĭūs lĭquĭdīs īntēriăcĕt āstrīs.
hūiūs pārs ūndaē laēvūm fĕrĭt Ōrīōnīs
lāpsă pĕdēm. prŏcŭl āmbōbūs quī pīscĭbŭs ūnūs
vīncŭlă cōnēctīt, nōdūs crīstām sŭpĕr īpsām
aēquŏrĕaē prīstīs rădĭāt. sūnt lībĕră caēlō
sīdĕră nōn ūllām spĕcĭē rēddēntĭă fōrmām
sūb lĕpŏrīs lătŭs āvērsām pōst dēnĭquĕ pūppīm
īntĕr ĕt Ērĭdănī flēxūs clāvūmquĕ cărīnaē.
ātque haēc īpsă nŏtāst nūllām praēbērĕ fĭgūrām,
sūnt ĕtĕnīm tōtō spārsī sĭnĕ nōmĭnĕ mūndō
īntēr sīgna īgnēs, quĭbŭs ētsī prōprĭă dēsīt
fōrmă, pĕr āppŏsĭtī nōscūntūr lūmĭnă sīgnī.
Ēst ĕtĭam ā gĕmĭnīs dīvērsūs pīscĭbŭs ūnūs,
quī bōreān fŭgĭtāt, tōtūs dīrēctŭs ĭn aūstrōs,
vēntrĕ sŭb aēgŏcĕrī, prīstīn cōnvērsŭs ăd īmām.
īnfĭmŭs hŷdrŏchŏōs sēd quā vēstīgĭă fīgīt,
sūnt ălĭaē stēllaē; quā caūdām bēlŭă flēctīt
quāquĕ căpūt pīscīs, mĕdĭā rĕgĭōnĕ lŏcātaē
nūllūm nōmĕn hăbēnt nēc caūsāst nōmĭnĭs ūllă,
sīc tĕnŭīs cūnctīs iām paēne ēvānŭĭt ārdōr.
nēc prŏcŭl hīnc dēxtrā dēfūndĭt ăquārĭŭs ūndās
ātque ĭmĭtātă cădūnt ērrāntīs sīgnă lĭquōrīs.
ē quĭbŭs ūnă măgīs sūb caūdā flāmmă rĕlūcēt
squāmĭgĕraē prīstīs, pĕdĭbūs sŭbĭt āltĕră sīgnī
fūndēntīs lătĭcēs. ēst ēt sĭne hŏnōrĕ cŏrōnă
āntĕ săgīttĭfĕrī paūllūm pērnīcĭă crūră.
Scōrpĭŏs ērēctā tōrquēt quā spīcŭlă caūdā,
tūrĭbŭlūm vīcīnum aūstrīs sācro īgnĕ vĭdēbīs
ārctūrūm cōntrā; sēd quāntō tārdĭŭs īllĕ
ōcĕănum ōccāsū tāngīt, tāntō măgĭs ārtaē
tūrĭbŭlī mētaē. vīx caēlūm sūspĭcĭt ēt iām
praēcĭpĭtī trāctū vāstīs dīmīttĭtŭr ūndīs.
mūltă dĕdīt nātūra hŏmĭnī rătă sīgnă sălūtīs
vēntūrāmquĕ nŏtīs clādēm dēpēllĕrĕ suāsīt.
īntēr cērtă lĭcēt nŭmĕrēs sūb nōctĕ căvēndă
tūrĭbŭlūm, nām sī sōrdēbūnt cētĕră caēlī
nūbĭbŭs ōbdūctīs, īllō splēndēntĕ, tĭmētō,
nē pācēm pĕlăgī sōlvāt vĭŏlēntĭŏr aūstēr.
tūnc mĭhĭ † sīccēntūr sūbstrīctō cōrnŭă vēlō
ēt rĭgĭdi ēmīttānt flātūs pĕr ĭnānĕ rŭdēntēs.
quōd sī dēprēnsaē tūrbāvīt līntĕă pūppīs
īncŭbŭītquĕ sĭnū lāxō, vēl mērgĭtŭr ūndīs
prōnă rătīs sōrbētque ĭnĭmīcūm Nērĕă prōră,
vēl sī rēspēxīt sērvātōr Iūppĭtĕr, aēgrē
ūltĭmă pērsōlvūnt iāctātī vōtă sălūtīs;
nēc mĕtŭs āntĕ fŭgīt, quām pārs ēffūlsĕrĭt ōrbīs,
quaē bŏrĕām caēlūm spēctāntĭbŭs īndĭcĕt ōrtūm.
Sūnt ĕtĭām flāmmīs cōnmīssa īmmānĭă mēmbră
Cēntaūrī, căpĭte ātque hīrsūtō pēctŏre ĕt ālvō
sūbtēr cāndēntīs hŏmĭnēm rēddēntĭă chēlās,
īndĕ pĕr īngēntīs cōstās, pēr crūră, pĕr ārmōs,
nāscĭtŭr īntāctā sŏnĭpēs sūb vīrgĭnĕ. dēxtrā
seū praēdam ē sīlvīs pōrtāt seū dōnă prŏpīnquaē
plācātūră dĕōs, cūltōr Iŏvĭs, ādmŏvĕt āraē,
hīc ĕrĭt īllĕ pĭūs Chīrōn, iūstīssĭmŭs ōmnīs
īntēr nūbĭgĕnās ēt māgnī dōctŏr Ăchīllīs.
hīc ŭmĕrō mĕdĭūm scīndēns ĭtĕr aēthĕrĭs āltī,
sī tĕnŭēm trāxīt nūbēm stēllāsquĕ rĕcōndīt,
tōtō clārŭs ĕquō vĕnĭēntīs nūntĭăt eūrōs.
Nēc prŏcŭl hīnc hŷdrōs trăhĭtūr, cuī caūdă sŭpērnē
Cēntaūrūm lūcēt, trāctū sŭbĭt īllĕ lĕōnēm,
pērvĕnĭt ād cāncrūm căpĭte ēt trĭă sīdĕră tāngīt.
huīc prīmōs tōrtūs crātēr prĕmĭt, ūltĕrĭōrīs
vōcālī rōstrō cōrvūs fŏrăt. ōmnĭă lūcēnt,
ēt cōrvūs pēnnīs ēt pārvō pōndĕrĕ crātēr
ēt spătĭō trĭplĭcīs fōrmātūs sīdĕrĭs hŷdrōs.
Sūb gĕmĭnīs prŏcўōn fūlgēntī lūmĭnĕ sūrgīt.
Hīc caēlo ōrnātūs trăhĭtūr nōctēmquĕ dĭēmquĕ;
sōrs sŭă cuīquĕ dăta ēst; sĕmĕl ādsīgnātă tŭēntūr
īmmōtī lŏcă nēc lōngō mūtāntŭr ĭn aēvō.
quīnque ălĭaē stēllaē dīvērsā lēgĕ fĕrūntūr
ēt prŏprĭō mōtū mūndō cōntrārĭă vōlvūnt
cūrrĭcŭla ēxcēdūntquĕ lŏco ēt vēstīgĭă mūtānt.
haūd ĕquĭdēm pōssīs ălĭō cōntīngĕrĕ sīgnō,
quaē dīvīs sēdēs. hīnc ātque hīnc saēpĕ vĭdēntūr
ōccāsūs ōrtūsquĕ. nĕque ānfrāctūs brĕvĭs īllīs,
ānnōsāsquĕ vĭās tārdūs vīx pērfĭcĭt ōrbīs.
hōc ŏpŭs ārcānīs sī crēdām pōstmŏdŏ Mūsīs,
tēmpŭs ĕt īpsĕ lăbōr, pātiāntūr fātă, dŏcēbīt.
Sīgnōrūm pārtīs, quōrum ēst praēdīctă fĭgūră,
ānnum ēxplētūrī praēcīdūnt quāttŭŏr ōrbīs.
īntērvāllă trĭūm trānsvērsūs cōllĭgăt ūnūs.
nēc pār ēst īllīs spătĭūm: dŭŏ nāmquĕ fĕrūntūr
īntēr se aēquālēs; dŭŏ, quōrum ēst māxĭmă fōrmă;
ēt tŏtĭdēm rūrsūm praēdīctīs āntĕ mĭnōrēs.
hī sēmpēr dīstānt, īllōs cōmmūnĭă sīgnă
cōmmīttūnt. quā sē tāngūnt, pārs aēquă rŏtārūm
dīvĭdĭtūr, bīnōs ūt sī quī dēsĕcĕt ārcūs.
Dīssĭmĭlīs quīntūs lĭquĭdā sūb nōctĕ vĭdētūr,
sīdĕră cūm rēddūnt sīncērōs ēmĭnŭs īgnīs.
lāctĭs ĕī cŏlŏr, ēt mĕdĭīs vĭă lūcĕt ĭn ūmbrīs.
Lācteūs hīc ōrbīs nūllō mĭnŏr ōrbĕ rŏtātūr.
Cēlsĭŏr ād bŏrĕām quī vērgīt cīrcŭlŭs āltōs
ēt pĕrăgīt trāctūs vīcīnīs haūd prŏcŭl ūrsīs,
pēr gĕmĭnōs cūrrīt mĕdĭōs, vēstīgĭă tāngīt
aūrīgaē plāntāmquĕ tĕrīt Pērsēĭdă laēvām,
trānsvērsae Āndrŏmĕdaē lătĕra ūtrăquĕ pērsĕcăt āctūs
ēt tōtam ābs ŭmĕrō dēxtrām; sūmma ūngŭlă pūlsū
ācrĭs ĕquī fĕrĭt ōrbĭs ĭtēr. tūnc cāndĭdŭs ōră
cŷgnŭs hăbēt iūxtā, cŭbĭtō lūcēt sŭpĕr īpsūm
nīxă gĕnū făcĭēs ēt prīmīs īgnĭbŭs ānguīs.
ēffŭgĭt āt vīrgō; tōtūs lĕŏ, tōtŭs ĭn īpsō
cāncĕr. ăb ādvērsīs ōmnēm sĕcăt īllĕ lĕōnēm
clūnĭbŭs hīrsūtīquĕ iŭbām pēr pēctŏrĭs ēxīt,
cāncrō fūlgēntēs ŏcŭlī, ceū rēgŭlă cūrrāt
pēr mĕdĭōs, sīc dīvīsī lătĕra ūtrăquĕ tāngūnt.
hūnc ōcto īn pārtīs sī quīs dīvīsĕrĭt ōrbēm,
quīnquĕ sŭpēr tērrās sēmpēr fūlgērĕ nŏtābīt,
ābdī trēs ūndīs brĕvĭbūsquĕ lătērĕ sŭb ūmbrīs.
hōc cāncrūm tĕtĭgīt cūm Tītān ōrbĕ, tĭmētō
aēstātēm răpĭdam ēt sōlvēntīs cōrpŏră mōrbōs.
tūnc hăbĕt aētērnī cūrsūs fāstīgĭă sūmmă
ērēctōquĕ pŏlō brĕvĭūs nōn ādplĭcăt ūmquām
cāndēntīs cūrrūs. ādvērsō nītĭtŭr ōrbĕ,
dūm tāngāt mētās; prōnūs dēvōlvĭtŭr īndĕ.
Hīc bŏrĕaē prŏpĭōr, cōntrārĭŭs ēxcĭpĭt aūstrōs;
aēgŏcĕrōs mētās hĭĕmīs glăcĭālĭbŭs aūstrīs
aēstātīsquĕ tĕnēt flāgrāntĭă sīdĕră cāncēr.
hōc mĕdĭūm sīdūs fīndīt dēvēxĭŏr ōrbīs,
fūndēntīs lătĭcēs gĕnŭa īmplĭcăt; īllĭgăt īllūm
īntōrtā prīstīs caūdā; vēlōcĭă crūră
cōntīngīt lĕpŏrīs, cănĭs ālvūm dēsĕcăt īmām.
dēsĕcăt ēt sācraē spĕcĭōsa āplūstrĭă pūppīs
Cēntaūrīque ŭmĕrōs ēt scōrpĭŏn ūltĭmă caūdā
spīcŭlă tōrquēntēm; māgnūs mĭcăt ārcŭs ĭn īllō.
īnde aūstrō prŏpĭōr sōl ēst ăquĭlōnĕ rĕlīctō
ēt gĕlĭdās hĭĕmēs hĕbĕtātō lūmĭnĕ pōrtāt.
hūiūs trēs caēlō pārtēs ādsūrgĕrĕ cērnēs,
quīnquĕ lătēnt ūndīs ēt lōngā nōctĕ fĕrūntūr.
Hōs īntēr mĕdĭūs nūllō mĭnŏr ōrbĭs ăgētūr,
īn quō cūm Phoēbūs rădĭātōs ēxtŭlĭt īgnēs,
dīvĭdĭt aēquālī spătĭō nōctēmquĕ dĭēmquĕ.
bīs rĕdĭt haēc făcĭēs, lībrātō sīdĕrĕ, mūndō,
cūm vēr fēcūndūm sūrgīt, cūm dēfĭcĭt aēstās.
sīgna ărĭēs taūrūsque aēquō tāngūntŭr ăb ōrbĕ,
sēd prīncēps ărĭēs tōtūs fūlgēbĭt ĭn īllō,
taūri ārmūm sŭbĭt ēt flēxī dŭŏ sīdĕră crūrīs.
āt mĕdĭum Ōrīōnă sĕcāt spīrāmquĕ prĭōrēm
hŷdri ēt crātērām lēvēm cōrvīquĕ fŏrāntīs
ūltĭmă, dēfĭcĭūnt nīgrā quā sīdĕră caūdā.
īllīc ēt chēlās trānsvērsō lūmĭnĕ quaērēs
ēt cēlsī pārtem ānguĭs ĕt ā mĕdĭō | ŏphĭūchūm
nēc prŏcŭl īnde ăquĭlām, tōtō căpĭte īncŭbăt ārdēns
Pēgăsŭs ēt lōngaē spătĭō cērvīcĭs ĭnhaērēt.
hōs ōrbīs, quōrūm trāctūs ēt sīgnă nŏtāmūs,
rēctūs pēr mĕdĭōs pērcūrrēns trāĭcĭt āxīs.
trēs īntērvāllīs părĭbūs sĭnĕ fīnĕ rŏtāntūr
nēc mūtārĕ vĭās pōssūnt nēc iūngĕrĕ sūlcōs.
quārtŭs ĭn ōblīquūm trīs ūnūs cōllĭgăt ōrbīs,
pārtĭbŭs ēxtrēmīs dīvērsōs īmplĭcăt; ūnūm
īntĕr ŭtrūmquĕ sĕcāt mĕdĭūm dēsēctŭs ăb īllō.
nōn sī Pāllădĭā dōctūs fōrmārĕt ăb ārtĕ,
dīstāntīs ōrbīs mĕlĭūs rĕlĭgāssĕt ăb ūnō.
sēd trĭbŭs īdem ōrtūs ōmnī nāscūntŭr ăb aēvō
ātque ĕădem ōccāsūs rĕmănēnt cērtīssĭmă sīgnă.
Quārtŭs ăb ōcĕănō tāntūm vēstīgĭă mūtāt,
ōblīquō cūrrēns spătĭō, quāntūm căprĭcōrnūs
aēstĭfĕrō dīstāt cāncrō, quām lātŭs ăd aūrās
aēthĕrĭās sūrgīt, tām sācrīs mērgĭtŭr ūndīs.
īn sēx sīgnĭfĕrūm sī quīs dīvīsĕrĭt ōrbēm
aēquālīs pārtēs, sūccūmbēt rēgŭlă bīnīs
īnfĕrĭōr sīgnīs spătĭī tāntūmquĕ tĕnēbīt
ūnă, sŭī lătĕrīs quāntum ā tēllūrĕ rĕcēdīt;
nēc tămĕn hūmānōs vīsūs fŭgĭt ūltĭmŭs ōrbīs.
haēc vĭă sōlĭs ĕrīt bīs sēnīs lūcĭdă sīgnīs.
nōbĭlĭs hīc ărĭēs aūrātō vēllĕrĕ, quōndām
quī tŭlĭt īn Taūrōs Phrīxūm, quī prōdĭdĭt Hēllēn,
quēm prōptēr făbrĭcātă rătīs, quēm pērfĭdă Cōlchīs
sōpītō vĭgĭle īncēstō dōnāvĭt ămōrī.
cōrnĭgĕr hīc taūrūs, cūiūs dēcēptă fĭgūrā
Eūrōpē, thălămīs ēt vīrgĭnĭtātĕ rĕlīctā,
pēr frĕtă sūblīmīs tērgō mēndācĭă sēnsīt
lītŏră, Crētaēō pārtūs ēnīxă mărītō.
sūnt gĕmĭnī, quōs nūllă dĭēs sūb Tārtără mīsīt;
sēd caēlō sēmpēr, naūtīs laētīssĭmă sīgnă,
Lēdaēōs stătŭīt iŭvĕnīs pătĕr īpsĕ dĕōrūm.
tē quŏquĕ, fēcūndām mĕtĕrēt cūm cōmmĭnŭs hŷdrām
Ālcīdēs aūsūm mōrsū cōntīngĕrĕ † bēllō
sīdĕrĕ dōnāvīt, cāncēr, Sātūrnĭă Iūnō,
nūmquam ōblītă sŭī, nūmquām sēcūră nŏvērcā.
hīnc Nĕmĕaēŭs ĕrīt iūxtā lĕŏ; tūnc pĭă vīrgŏ;
scōrpĭŏs hīnc dūplō quām cētĕră pōssĭdĕt ōrbĕ
sīdĕră, pēr chēlās gĕmĭnātō lūmĭnĕ fūlgēns,
quēm mĭhĭ dīvă căvēt dīctō prĭŭs Ōrīōnĕ.
īndĕ săgīttĭfĕrō tēntūs cūrvābĭtŭr ārcūs,
quī sŏlĭtūs Mūsās vĕnĕrārī sūpplĭcĕ plaūsū
āccēptūs caēlō Phoēbēīs ārdĕt ĭn ārmīs.
cōchlĭdĭs īnvēntōr, cūiūs Tītānĭă flātū
proēlĭă cōmmīsīt dīvōrūm laētĭŏr aētās
bēllāntēm cŏmĭtātă Iŏvēm, pĭĕtātĭs hŏnōrēm,
ūt fŭĕrāt gĕmĭnūs fōrmā, sīc sīdĕrĕ, cēpīt.
hīc, Aūgūstĕ, tŭūm gĕnĭtālī cōrpŏrĕ nūmēn
āttŏnĭtās īntēr gēntīs pătrĭāmquĕ păvēntēm
īn caēlūm tŭlĭt ēt mātērnīs rēddĭdĭt āstrīs.
prōxĭmŭs īnfēstās, ōlīm quās fūgĕrăt, ūndās
Deūcălĭōn pārvām dēfūndēns īndĭcăt ūrnām.
ānnŭă cōnclūdūnt Sўrĭaē dŭŏ nūmĭnă pīscīs
tēmpŏră; tūnc ĭtĕrūm praēdīctūs nāscĭtŭr ōrdŏ
lānĭgĕri ēt taūrī, gĕmĭnōrūm, pōstĕă cāncrī,
tūnc lĕŏ, tūnc vīrgō, tūnc scōrpĭŏs, ārcĭtĕnēnsquĕ
ēt gĕlĭdūs căprĭcōrnŭs ĕt īmbrĭfĕr ēt dŭŏ pīscēs.
hūiūs quāntum āltās dēmērgĭtŭr ōrbĭs ĭn ūndās
ōcĕănī, tāntūm lĭquĭdūm sŭpĕr āĕră lūcēt.
nūllăquĕ nōx bīs tērnă mĭnūs caēlō trăhĭt āstră,
nūllăquĕ māiŏr ĕrīt, quām quāntō tēmpŏre ĭn aūrās
ōrbīs pērfēctī dīvīsūs tōllĭtŭr ārcūs.
Saēpĕ vĕlīs quāntūm sŭpĕrēt cōgnōscĕrĕ nōctīs,
ēt spē vēntūraē sōlārī pēctŏră lūcīs.
prīmă tĭbī nŏtă sōlĭs ĕrīt, quō sīdĕrĕ cūrrāt,
sēmpĕr ĕnīm sīgnō Phoēbūs rădĭābĭt ĭn ūnō.
cētĕră tūnc prŏprĭīs ārdēntĭă sūspĭcĕ flāmmīs,
quōd cădăt aūt sūrgāt sūmmōvĕ fĕrātŭr ĭn ōrbĕ,
quāntōque ēxĭlĭānt spătĭō, cūm caērŭlă līnquūnt;
nāmque ălĭīs pērnīx sāltūs, māiōrĕ trăhūntūr
mōle ălĭa, ōcĕănūm tārdō līnquēntĭă pāssū.
quōd sī nūbĕ căvā sōlīs vĭă fōrtĕ lătēbīt,
ōccŭlĕt aūt sīgnūm cōnscēndēns vērtĭcĕ caēlūm
āltŭs Ăthōs vēl Cŷllēnē vēl cāndĭdŭs Haēmūs,
Gārgărŏn aūt Īdē sŭpĕrīsve ăgĭtātŭs Ŏlŷmpūs,
tūnc dēxtrā laēvāquĕ sĭmūl rĕdĕūntĭă sīgnīs
sīdĕră sī nōrīs, nūmquām tē tēmpŏră nōctīs
ēffŭgĭēnt, nūmquām vĕnĭēns Tīthōnĭŭs ōrtūs.
Cūm prīmūm cāncrūm Tēthŷs ēmīttĭt ĭn aūrās,
ēxcĭpĭt ōcĕănūs Mīnōaē sērtă cŏrōnaē
ōccĭdĭt ēt dōrsō pīscīs caūdāquĕ prĭōrĕ,
mērgĭtŭr īn tōtōs ŭmĕrōs ŏphĭūchŭs ĕt ānguīs
ūltĭmă caūdă mĭcāt, tōrtūs hăbĕt īllă tĭmēndōs.
nēc mūlto ārctŏphўlāx hūnc lōngĕ sŭbīăcĕt āstrō,
lūmĭnĕ quī prīmō cūm scōrpĭŭs ōccĭdĭt ūndīs
ōccŭlĭtūr pĕdĭbūs; dūrāt tămĕn ārdŭŭs ōrĕ,
dūm rĭgĭdum aēgŏcĕrī sīgnūm frĕtă lūcĭdă tērrēt.
sīdĕrĕā vīx tūm sătĭātūs lūcĕ bŏōtēs
īn tērrās ăbĭt ēt nōctīs plūs pārtĕ rĕlīnquīt.
āt cōntrā nūllō dēfēctūs lūmĭnĕ tōtūs
Ōrīōn ŭmĕrīs splēndēbīt māgnăquĕ dīvĭ
vāgīna ēt clārō caēlātūs bāltĕŭs īgnī.
cōrnŭa ĕt Ērĭdănūs lĭquĭdō fĕrĕt ūtrăquĕ caēlō.
Āt cūm prīmă iŭbā rădĭārīt flāmmă lĕōnīs,
quīcquīd pārtĕ mĭcāt caēlo, hōc nāscēntĕ sŭb ūndās
ōmne ăbĭt ātquĕ fĕrī vĕnĭēntīs dēfŭgĭt ōră.
tōtă Iŏvīs mērsa ēst pēnnīs stēllāntĭbŭs ālēs,
quīquĕ gĕnū pŏsĭtō dēfēssūs cōndĭtŭr ūndīs
crūrĕ tĕnūs; rĕdĭt īn caēlūm vāstī căpŭt hŷdrī
ēt pērnīx lĕpŭs ēt prŏcўōn ēt Sīrĭŭs īpsĕ
tōtīūsquĕ cănīs răbĭdī vēstīgĭă prīmă.
Āccĭpĕ quaē vītēnt ēxōrsaē vīrgĭnĭs ōră:
dēlphīnūs nōtīs iām tūm dēflēxĕrĭt ūndīs
ēt lўră dūlcĕ sŏnāns ēt flāmmīs cīnctă săgīttă
ēt nīveūs cŷgnūs prŏpĕrārīt tāngĕrĕ flūctūs,
ūtrăquĕ pēnnă vŏlāns caūdām vīx lūcĕt ăd īpsām,
nīgrēscītquĕ Pădūs, tērraē quī prōxĭmŭs āmnīs.
tūm căpŭt ābscōndēt sŏnĭpēs, tūm tōtă lătēbīt
cērvīx, āt cōntrā sūblīmĭŏr hŷdră fĕrētūr
crātērā tĕnŭs ēt sūrgēnt āplūstrĭă pūppīs
Ārgōaē tōtūsquĕ cănīs; sēd cūm pĭă vīrgŏ
nāscĭtŭr, īllă rătīs mĕdĭā plūs ārbŏrĕ lūcēt.
Sūrgēntīs ĕtĭām chēlās sŭă sīgnă nŏtābūnt:
ēxĭlĭt ōcĕănō nūnc tōtō crīnĕ bŏōtēs,
quēm clārō vĕnĭēns ārctūrūs nūntĭăt ōrĕ,
cēlsăquĕ pūppĭs hăbēt, caūdā mĭnŭs āttămĕn hŷdră,
nīxă gĕnū spĕcĭēs flēxō rĕdĭt ārdŭă crūrĕ,
pārtĭbŭs haūd ălĭīs; nōcte ēlūctātă sŭprēmā
bīs sŏlĕt īlla ūnā caēlō se ōstēndĕrĕ nōctĕ,
nām sī Phoēbēōs cūrrūs, dūm lōngă vĕnīt nōx,
ōccāsū sĕquĭtūr, rūrsūs fŭgĭt ōcĕănum ōrtū
crūrĕ sĭmūl chēlīs fūlgēns. cūm scōrpĭŭs ēxīt,
iām tōtīs rădĭāt mēmbrīs mĭsĕrābĭlĕ sīdūs;
āt cūm tāntum ăbĭīt, quāntūm lўră sūrgĭt ăb ūndīs,
ārcūs īpsă sŭō caēlō rĕfĕrētŭr ĭmāgŏ.
īmpērfēctă rĕdīt caēlō tūm tōtă cŏrōnă
ēt Chīrōn pĭŭs ād caūdām cōgnōscĭtŭr īmām.
Pēgăsŭs ābscōndīt tōtō tūnc pēctŏrĕ pēnnās
nēc lūcēt caūdā praēmērsūs pēctŏrĕ cŷgnūs.
ābdĭt ĕt Āndrŏmĕdē vūltūs ēt māxĭmă prīstīs
ōccāsu īnsĕquĭtūr mĕtŭēntīs vīrgĭnĭs ōră,
crīstă sŭpēr caēlō fūlgēt. căpŭt ābdĭtŭr īpsĕ
rēgālīs Cēpheūs ălĭās īntāctŭs ăb ūndīs.
Scōrpĭŏs ēxŏrĭēns, cūm clārūs fūgĕrĭt āmnīs,
scōrpĭŏs Ōrīōnă fŭgāt, păvĕt īllĕ sĕquēntēm.
sīs vātī plācātă, prĕcōr, Lātōnĭă vīrgŏ;
nōn ĕgŏ, nōn prīmūs, vĕtĕrēs cĕcĭnērĕ pŏētaē,
vīrgĭnĭs īntāctās quōndām cōntīngĕrĕ vēstēs
aūsum hŏmĭnēm dīvaē sācrūm tĕmĕrāssĕ pŭdōrēm.
dēvōtūs poēnaē tūnc īmpĭŭs īllĕ fŭtūraē
nūdābātquĕ fĕrīs āngūstō stīpĭtĕ sīlvās
pācātāmquĕ Chĭōn dōnō dăbăt Oēnŏpĭōnī.
haūd pătĭēns sĕd ĕnīm Phoēbī gērmānă rĕpēntĕ
nūmĭnĭs ūltōrēm mĕdĭā tēllūrĕ rĕvūlsă
scōrpiōn īngēntī māiōrēm cōntŭlĭt hōstēm.
pārcĭtĕ, mōrtālēs, nūmquām lĕvĭs īră dĕōrūm.
hōrrēt vūlnŭs ădhūc ēt spīcŭlă tīnctă vĕnēnō
flēbĭlĭs Ōrīōn ēt quāmquām pārtĕ rĕlīctā
caēlĭ † paēnĕ fŭgīt, tămĕn āltīs mērgĭtŭr ūndīs,
scōrpĭŏs ārdēntī cūm pēctŏrĕ cōntĭgĭt ōrtūs.
nīl sŭpĕr Āndrŏmĕdaē, nīl prīstīs lūcĕ frŭētūr.
īn căpŭt ātque ŭmĕrōs răpĭt ōrbīs Cāssĭĕpīām,
dēclīvēmquĕ trăhūnt aētērnī pōndĕră mūndī
cōrrūptāquĕ cădīt fōrmā, cērtāvĕrăt ōlīm
quā sĕnĭs aēquŏrĕī nātīs, cūm lītŏrĕ Cānchlī
Dōrĭdŏs ēt Pănŏpēs spēctāssēt stūltă chŏrēās.
īlla ăbĭt ōcĕănō, tōtīūs sērtă cŏrōnaē
īn caēlūm rĕdĕūnt, tōtūm sē lībĕrăt hŷdrūs.
crūrĭbŭs ēxspēctāt Chīrōn, ōbscūrĭŏr ārcū,
cōrpŏrĕ iām tōtō vāstō sūb vērtĭcĕ clārūs.
tūm fĕră, quām dēxtrā pōrtāt Cēntaūrŭs, ĭn aūrās
ēxĭlĭt ēt clārīs ăpĕrītūr flēxĭbŭs ānguīs;
īnnīxūmquĕ gĕnū laēvā mĭnŭs aēquŏră līnquūnt.
Āt cūm prīmă sŭbīt făcĭēs rĕmĕābĭlĭs ārcūs,
iām sīcca ōcĕănō Chīrōn pērnīcĭă crūră
ēxpŭlĭt ēt cēlsīs ŏphĭūchūs fūlgĕt ĭn āstrīs.
nīl trăhĭt ōbscūrūm sērpēns ēt trūncă rĕcēptā
dēsĭnĭt ēssĕ mănū mēmbrīs dēfōrmĭs ĭmāgŏ.
iām lўră cūm sŭpĕrīs ēt cŷgnī dēxtĕră pēnnă,
rādīt tēllūrēm rĕdĭēns cūm sīdĕrĕ Cēpheūs.
tūm cănĭs ābscōndīt tōtīūs cōrpŏrĭs īgnīs
ēt lătĕt Ōrīōn ēt sēmpēr tūtŭs ĭn ūndīs
ēst lĕpŭs Ārgōaēquĕ rătīs, quā flēxĭlĕ sīgnūm
īn pūppīm fōrmātŭr, ădhūc āplūstrĭă lūcēnt.
mērgĭtŭr ēt Pērseūs ēt cāpraē nōbĭlĕ lūmēn.
Aūrīgām tōtum ābscōndīt vĕnĭēns căprĭcōrnūs
ātque ōmnem ōrnātūm vĕnĕrāndaē nūmĭnĕ pūppīs.
tūm prŏcўōn ōbscūrŭs ăbīt; rĕdĭt ārmĭgĕr ūncīs
ūnguĭbŭs, ānte ōmnīs grātūs tĭbĭ, Iūppĭtĕr, ālēs.
ōmnĭbŭs ēt stēllīs cŷgnūs rĕdĭt ēt lĕvĕ tēlūm
ēt pārvūs dēlphīnŭs ĕt āpta āltārĭă sācrīs.
Gēmĭnŭs ēxsūrgīt Mīnōĭă nōtă cŏrōnă.
Hŷdrŏchŏōs caēlūm scāndēns sĭmŭl ēvŏcăt ōrĕ
ēt cērvīcĕ tĕnūs fīdēntēm Pēgăsŏn ālīs.
āvērsūm Chīrōnă trăhīt nōx ātră sŭb ūndās,
ōcĕănūs caūdām tīnguīt, nōndūm căpĭt ōră,
nōn vāstōs ŭmĕrōs, nōn pēctŏră trīstĭă sētīs.
hŷdrām plūs mĕdĭām cōndīt, pārs tērtĭă lūcēt.
Hānc pīscēs ābdūnt ōrtī tōtūmquĕ bĭfōrmēm.
cūm gĕmĭnōs pīscēs ăquĭlōnīs prōvŏcăt aūră,
īlle ĕtĭām sūrgīt, quī trīstīs rēspĭcĭt aūstrōs;
pīscĭbŭs īllĕ sĭmūl sūrgīt, sēd lībĕrăt ōrtūs,
cūm pērnīx ărĭēs īn caēlūm cōrnŭă tōllīt.
pīscēs ēdūcūnt Cēphēĭdă; laētĭŏr īllă
Nērĕĭdās pōntūmquĕ fŭgīt caēlōquĕ rĕfērtūr.
Ōrtūs lānĭgĕrī prŏpĕrābūnt cōndĕrĕ sācrūm
tūrĭbŭlūm; pătrĭō fūlgēbĭt ĭn aēthĕrĕ Pērseūs.
Pērsĕă cūm pēnnaē rēddūnt, iām Plīăs ăb ūndīs
ēffŭgĭt ēt dēxtrō taūrī cōgnōscĭtŭr ārmō.
fīxŭs ŭt īn cūrrū trăhĭtūr sĭnĕ cūrrĭbŭs ūllīs
Mŷrtĭlŏs. haūt tōtūm cērnēs, nōn īntĕgĕr īpsĕ
īn caēlūm rĕdĭt, āt pārs dēxtĕră mērgĭtŭr ūndīs;
vērtĭcĕ lūcēbīt, tĕnĕrōs mănŭs ēffĕrĕt haēdōs.
laēvă Iŏvīs nūtrīx ŭmĕrō rădĭābĭt ĭn īpsō,
prōxĭmă tēllūrī nāscētūr plāntă sĭnīstrā.
cētĕră cūm gĕmĭnīs pērfēctō sīdĕrĕ sūrgēnt.
Taūrō pīstrīcīs părĭtēr crīstaēquĕ rĕfūlgēnt
caūdăquĕ; vīcīnūm tērrīs iām cērnĕ bŏōtēn.
ēt cūm sē gĕnĭbūs dēmīsīt pārs ŏphĭūchī,
sīgnum ĕrĭt, ōcĕănō gĕmĭnōs rĕmĕārĕ rĕlīctō.
tōtăquĕ iām prīstīs lūcēbūnt squāmĕă tērgă;
Ērĭdăni ēt prīmōs dēprēndāt nāvĭtă fōntēs,
caēlūm cōnspĭcĭēns, dūm clārō sē mŏvĕt ōrtū
Ōrīōn; hăbĕt īllĕ nŏtās, quaē tēmpŏră nōctīs
sīgnĭfĭcēnt, vēntōsvĕ trŭcēs fīdāmvĕ quĭētēm.
Ab Ioue principium magno deduxit Aratus,
carminis at nobis, genitor, tu maximus auctor,
te ueneror, tibi sacra fero doctique laboris
primitias. probat ipse deum rectorque satorque.
quantum etenim possent anni certissima signa,
qua sol ardentem cancrum rapidissimus ambit
diuersasque secat metas gelidi capricorni
quaue aries et libra aequant diuortia lucis,
si non tanta quies, te praeside, puppibus aequor
cultorique daret terras, procul arma silerent?
nunc uacat audacis in caelum tollere uultus
sideraque et mundi uarios cognoscere motus,
nauita quid caueat, quid scitus uitet arator,
quando ratem uentis aut credat semina terris.
haec ego dum Latiis conor praedicere Musis,
pax tua tuque adsis nato numenque secundes!
Cetera, quae toto fulgent uaga sidera mundo,
indefessa trahit proprio cum pondere caelum.
axis at immotus semper uestigia seruat
libratasque tenet terras et cardine firmo
orbem agit. extremum geminus determinat axem,
quem Grai dixere polon; pars mersa sub undas
oceani, pars celsa sub horrifero | aquilone.
Axem Cretaeae dextra laeuaque tuentur
siue arctoe seu Romani cognominis ursae
plaustraue, quae facies stellarum proxima uero:
tres temone rotisque micant sublime quaternae.
si melius dixisse feras, obuersa refulgent
ora feris; caput alterius super horrida terga
alterius lucet; pronas rapit orbis in ipsos
decliuis umeros. ueteri si gratia famae,
Cresia uos tellus aluit, moderator Olympi
donauit caelo; meritum custodia fecit,
quod fidae comites prima incunabula magni
fouerunt Iouis, attonitae cum furta parentis
aerea pulsantes mendaci cymbala dextra,
uagitus pueri patrias ne tangeret auris,
Dictaei texere adytis famuli Corybantes.
hinc Iouis altrices Helice Cynosuraque fulgent.
dat Grais Helice cursus maioribus astris,
Phoenicas Cynosura regit. sed candida tota
et liquido splendore Helice nitet; haut prius ulla,
cum sol oceano fulgentia condidit ora,
stella micat caelo, septem quam Cresia flammis.
certior est Cynosura tamen sulcantibus aequor,
quippe breuis totam fido se cardine uertit
Sidoniamque ratem numquam spectata fefellit.
Has inter medias abrupti fluminis instar
immanis serpens sinuosa uolumina torquet
hinc atque hinc superaque illas mirabile monstrum.
cauda Helicen supra tendit, redit ad Cynosuran
squamigero lapsu; qua desinit ultima cauda,
hac caput est Helices; flexu comprenditur alto
serpentis Cynosura; ille explicat amplius orbes
sublatusque retro maiorem respicit arcton.
ardent ingentes oculi, caua tempora claris
ornantur flammis, mento sedet unicus ignis.
tempus dexterius qua signat stella draconis
quaque sedet mentum, lucetque nouissima cauda
extremumque Helices sidus micat. hac radiatur
serpentis decliue caput, qua proxima signa
occasus ortusque uno tanguntur ab orbe,
oceani tumidis ignotae fluctibus arctoe,
semper inocciduis seruantes ignibus axem.
Haud procul effigies inde est defecta labore.
non illi nomen, non magni causa laboris,
dextro namque genu nixus diuersaque tendens
bracchia, suppliciter passis ad numina palmis.
serpentis capiti figit uestigia laeua.
Tum fessi subter costas atque ardua terga
clara Ariadnaeo sacratast igne corona,
hunc illi Bacchus thalami memor addit honorem.
terga nitent stellis, at qua se uertice tollit
succiduis genibus lassum et miserabile sidus,
hac ophiuchus erit longe caput ante notabis
et uastos umeros, tum cetera membra sequuntur.
illis languet honos, umeris manet integer ardor,
luna etiam mensem cum pleno diuidit orbe.
lux tenuis manibus, per quas elabitur anguis,
pressus utraque manu, medium cingens ophiuchum.
scorpios ima pedum tangit, sed planta sinistra
in tergo residet, uestigia dextera pendent.
impar est manibus pondus, nam dextera paruam
partem anguis retinet, per laeuam attollitur omnis,
quantumque ab laeua distantia serta notantur,
erigitur tantum serpens atque ultima mento
stella sub aetheria lucet crinita corona.
at qua se dorso sinuabit lubricus anguis
insigni caelum perfundent lumine chelae.
Ipsam Helicen sequitur senior baculoque minatur,
siue ille arctophylax seu Bacchi ob munera caesus
Icarus ereptam pensauit sidere uitam.
non illi obscurum caput est, non tristia membra,
sed proprio tamen una micat sub nomine flamma,
arcturum dixere, sinus qua uincula nodant.
Virginis inde subest facies, cui plena sinistra
fulget spica manu maturisque ardet aristis.
quam te, diua, uocem? tangunt mortalia si te
carmina nec surdam praebes uenerantibus aurem,
exosa heu mortale genus, medio mihi cursu
stabunt quadrupedes et flexis laetus habenis
teque tuumque canam terris uenerabile numen.
Aurea pacati regeres cum saecula mundi,
Iustitia inuiolata malis, placidissima uirgo,
siue illa Astraei genus es, quem fama parentem
tradidit astrorum, seu uera intercidit aeuo
ortus fama tui, mediis te laeta ferebas
sublimis populis nec dedignata subire
tecta hominum et puros sine crimine, diua, penatis
iura dabas cultuque nouo rude uulgus in omnem
formabas uitae sinceris artibus usum.
nondum uesanos rabies nudauerat ensis
nec consanguineis fuerat discordia nota,
ignotique maris cursus priuataque tellus
grata satis, neque per dubios auidissima uentos
spes procul amotas fabricata naue petebat
diuitias, fructusque dabat placata colono
sponte sua tellus nec parui terminus agri
praestabat dominis, sine eo tutissima, rura.
At postquam argenti creuit deformior aetas
rarius inuisit maculatas fraudibus urbis
seraque ab excelsis descendens montibus ore
uelato tristique genas abscondita rica,
nulliusque larem, nullos adit illa penatis.
tantum cum trepidum uulgus coetusque notauit
increpat "o patrum suboles oblita priorum,
degeneres semper semperque habitura minores,
quid me, cuius abit usus, per uota uocatis?
quaerenda est sedes nobis noua, saecula uestra
artibus indomitis tradam scelerique cruento";
haec effata super montis abit alite cursu,
attonitos linquens populos grauiora pauentis.
Aerea sed postquam proles terris data nec iam
semina uirtutis uitiis demersa resistunt
ferrique inuento mens est laetata metallo
polluit et taurus mensas assuetus aratro,
deseruit propere terras iustissima uirgo
et caelist sortita locum, qua proximus illi
tardus in occasum sequitur sua plaustra Bootes.
Virginis at placidae praestanti lumine signat
stella umeros. Helicen ignis non clarior ambit,
quique micat cauda quique armum fulget ad ipsum
quique priora tenet uestigia quique secunda
clunibus hirsutis et qui sua sidera reddit,
namque alii, quibus expletur ceruixque caputque,
uatibus ignoti priscis sine honore feruntur.
Qua media est Helice, subiectum respice cancrum;
at capiti suberunt gemini. qua posterior pes,
horrentisque iubas et fuluum cerne leonem.
hunc ubi contigerit Phoebi uiolentior axis,
accensa in cancro iam tum geminabitur aestas.
tunc lymphae tenues, tunc est tristissima tellus
et densas laetus segetes bene condit arator.
ne mihi tunc remis pulset uada caerula puppis;
dem potius uentis excusso uela rudente
excipiamque sinu zephyris spirantibus auras.
Est etiam aurigae facies, sine Atthide terra
natus Erichthonius, qui primus sub iuga duxit
quadrupedes, seu Myrtoas demersus in undas
Myrtilos. hunc potius species in sidere reddit,
sic nulli currus, sic ruptis maestus habenis
perfidia Pelopis raptam gemit Hippodamiam.
ipse ingens transuersus abit laeua geminorum
maiorisque ursae contra delabitur ora.
numina praeterea secum trahit, una putatur
nutrix esse Iouis, si uere Iuppiter infans
ubera Cretaeae mulsit fidissima caprae,
sidere quae claro gratum testatur alumnum.
hanc Auriga umero totam gerit, at manus haedos
ostendit, nautis inimicum sidus, ubi illos
orbis ab oceano celsos rapit; haut semel haedi
iactatam uidere ratem nautasque pauentis
sparsaque per saeuos morientum corpora fluctus.
Aurigae pedibus trux adiacet ignea taurus,
cornua fronte gerens et lucidus ore minaci.
quamlibet ignarum caeli sua forma docebit,
et caput et patulae naris et cornua tauri.
fronte micant hyades. qua cornus flamma sinistri
summa tenet, subit haec eadem uestigia dextra
aurigae mediaque ligat compagine diuos.
Myrtilos exoritur summo cum fluctibus ore,
totus cum tauro lucet; ruit oceano bos
ante, super terras cum fulget Myrtilos ore.
Iasides etiam caelum cum coniuge Cepheus
ascendit totaque domo, quia Iuppiter auctor
est generis: prodest maiestas saepe parentis.
ipse breuem patulis manibus stat post Cynosuram
diducto passu. quantum latus a pede dextro
Cepheos extremam tangit Cynosurida caudam,
tantundem ab laeuo distat; minor utraque iungit
regula Cepheos uestigia. balteus ambit
qua latus, ad flexum sinuosi respicit anguis.
Cassiepia uirum residet sublimis ad ipsum,
clara, etiam pernox caelo cum luna refulsit,
sed breuis et paucis decorata in sidere flammis.
qualis ferratos subicit clauicula dentes,
succutit et foribus praeducti uincula claustri,
talis disposita est stellis. ipsa horrida uultu
sic tendit palmas, ceu sit planctura relictam
Andromedam, meritae non iusta piacula matris.
Nec procul Andromede, totam quam cernere posse
obscura sub nocte licet, sic emicat ore,
sic magnis umeris candet nitor. hanc media abit
ignea substricta lucet qua zonula palla.
sed poenae facies remanet districtaque pandit
bracchia, ceu duri teneantur robore saxi.
Andromedae capiti sonipes supereminet ales,
uertice et Andromedae radiat quae stella, sub ipsa
aluo fulget equi, tres armos et latera aequis
distinguunt spatiis, capiti tristissima forma
et ceruix sine honore obscuro lumine sordet.
spumanti mandit sed qua ferus ore lupata,
et capite et longa ceruice insignior exit
stella nitens armis laterique simillima magno.
nec totam ille tamen formam per singula reddit.
primo praestat equum, medio rupta ordine membra
destituunt uisus, rudis inde adsurgit imago.
Gorgonis hic proles. in Pierio | Helicone,
uertice cum summo nondum decurreret unda,
Museos fontis dextri pedis ictibus hausit.
inde liquor genitus nomen tenet Hippocrenes;
fontes nomen habent. sed Pegasus aethere summo
uelocis agitat pennas et sidere gaudet.
Inde subest aries, qui longe maxima currens
orbe suo spatia ad finem non tardius ursa
peruenit et quanto grauiore Lycaonis arctos
axem actu torquet, tanto pernicior ille
distantis cornu properat contingere metas.
clara nec est illi facies nec sidera possunt,
officiat si luna, sua uirtute nitere.
sed quaerendus erit zonae e regione micantis
Andromedae; terit hic medii diuortia mundi,
ut chelae, candens ut balteus Orionis.
Est etiam propiore deum cognoscere signo,
deltoton si quis donum hoc spectabile Nili
diuitibus generatum undis in sede notabit.
tris illi laterum ductus, aequata duorum
sunt spatia, unius breuior, sed clarior igne.
hunc aries iuxta. medium deltoton habebit
inter lanigeri tergum et Cepheida maestam.
Huc ultra gemini pisces, quorum alter in austrum
tendit, Threicium boream petit alter et audit
stridentis auras, niueus quas procreat Haemus.
non illis liber cursus, sed uincula cauda
singula utrumque tenent uno coëuntia nodo.
nodum stella premit. piscis, qui respicit auras
Threicias, dextram Andromedae cernetur ad ulnam.
Subter utrumque pedem deuotae uirginis ales
Perseos effigies, seruatae grata puellae.
moles ipsa uiri satis est testata parentem,
tantus ubique micat, tantum occupat ab Ioue caeli.
dextra sublata solium prope Cassiepiae
sublimis fulget pedibus properare uidetur
et uelle aligeris purum aethera findere plantis.
Poplite sub laeuo, tauri certissima signa,
Pleiades suberunt breuis et locus occupat omnes,
nec faciles cerni, nisi quod coëuntia plura
sidera communem ostendunt ex omnibus ignem.
septem traduntur numero, sed carpitur una,
deficiente oculo distinguere corpora parua.
nomina sed cunctis seruauit fida uetustas:
Electra Alcyoneque Celaenoque Meropeque
Asteropeque et Taygete | et Maia parente
caelifero genitae, si uere sustinet Atlas
regna Iouis superosque atque ipso pondere gaudet.
lumine non multis Plias certauerit astris,
praecipuo sed honore ostendit tempora bina,
cum primum agricolam uentus † super immouet atri
et cum surgit hiems, portu fugienda peritis.
Quin etiam lyra Mercurio dilecta, deorum
† plurimulum accepte prolis caelo nitet ante labore
deuictam effigiem planta erecta † quoque dextra
tempora laeua premit torti subiecta draconis.
summa genu subuorsa tenet, qua se lyra uoluit.
Contra spectat auem uel Phoebi quae fuit olim
cygnus uel Ledae thalamis qui illapsus adulter
furta Iouis falsa uolucer sub imagine texit.
inter defectum sidus cygnumque nitentem
Mercurialis habet sedem Lyra. multa uidebis
stellarum uacua in cygno, multa ignea rursus
aut medii fulgoris erunt. penna utraque laeta,
dexterior iuxta regalem Cepheos ulnam,
at laeua fugit instantem sibi Pegason ala.
piscibus interlucet equi latus, ad caput eius,
dextra manus latices qua fundit, aquarius exit.
quo prior aegoceros semper properare uidetur
oceano mersus sopitas condere flammas.
tum breuis occasus ortusque intercipit hora,
cum sol ambierit metas gelidi capricorni.
nam neque perficiet cursus et uota breuis lux,
et cum terrores auget nox atra marinos,
multum clamatos frustra exspectaueris ortus.
tunc rigor aut rapidus ponto tunc incubat auster;
pigra ministeria, et nautis tremor alligat artus.
sed rationem animi temeraria pectora soluunt,
nulla dies oritur, quae iam uacua aequora cernat
puppibus, et semper tumidis ratis innatat undis.
in terra temptare undas iuuat, aspera sed cum
adsultat lateri deprensae spuma carinae,
tunc alii curuos prospectant litore portus
inuentasque alii terras pro munere narrant,
interea exanimat pauidos instantis aquae mons.
ast alii procul a terra iactantur in altum,
munit eos breue lignum et fata instantia pellit,
nam tantum a leto, quantum rate fluctibus, absunt.
Belligeri Titan magnum cum contigit arcum
ducentemque ferum sinuato spicula neruo,
iam clausum ratione mare est, iam nauita portu
infestam noctem fugitat longasque tenebras.
signum erit exoriens nobis tum nocte suprema
scorpios, ille micat super freta caerula cauda.
insequitur grauis arcus et in lucem magis exit.
tunc alto Cynosura redit, tunc totus in undas
mergitur Orion, umeris et uertice Cepheus.
Est etiam, incertum quo cornu missa sagitta,
quam seruat Iouis ales. habet miracula nulla,
si caelum ascendit Iouis armiger. hic tamen aruo
unguibus innocuis Phrygio rapuit Ganymeden
et telo appositus custos, cum Iuppiter arsit
in puero, luit excidio quem Troia furorem.
Delphin inde breuis lucet iuxta capricornum
paucis sideribus, tulit hic Atlantida Nymphen
in thalamos, Neptune, tuos, miseratus amantem.
Sidera, quae mundi pars celsior aethere uoluit
quaeque uident boream uentis adsueta serenis,
diximus. hinc alius decliuis ducitur ordo,
sentit et insanos obscuris flatibus austros.
Primus in obliquum rapitur sub pectore tauri
Orion. non ulla magis uicina notabit
stella uirum, sparsae quam toto corpore flammae;
tale caput, magnisque umeris sic balteus ardet,
sic uagina ensis, pernici sic pede lucet.
talis ei custos aderit canis ore timendo.
ore uomit flammam, membris contemptior ignis.
Sirion hunc Grai proprio sub nomine dicunt.
cum tetigit solis radios, accenditur aestas,
discernitque ortu longe sata, uiuida firmat,
at quibus adfectae frondes aut languida radix,
exanimat. nullo gaudet maiusue minusue
agricola et sidus primo speculatur ab ortu.
Auritum leporem sequitur canis et fugit ille,
sic utrumque oritur, sic occidit in freta sidus.
tu paruum leporem rimare sub Orione.
At qua cauda canis languenti desinit astro,
fulgent Argoae stellis aplustria puppis,
puppe etenim trahitur, non recto libera cursu,
ut cum decurrens inhibet iam nauita remos
auersamque ratem uotis damnatus ad oram
perligat, optatam cupiens contingere terram.
sed quia pars uiolata fuit, coëuntia saxa
numine Iunonis tutus cum fugit Iason,
haec micat in caelo, lateri non amplior auctus,
quam surgit malus; qua debet reddere proram,
intercepta perit nulla sub imagine forma;
puppis demisso tantum stat lucida clauo.
Haud procul expositam sequitur Nereia pristis
Andromedam. media est Solis uia, cum tamen illa
terretur monstro pelagi gaudetque sub axe
diuerso posita et boreae uicina legenti.
auster pristin agit. duo sidera perlegit unum,
namque aries supra pristin piscesque feruntur.
belua sed ponti non multum praeterit amnem,
amnem, qui Phaëthonta suas defleuit ad undas,
postquam patris equos non aequo pondere rexit,
uulnere reddentem flammas Iouis; hunc, noua silua,
planxere ignotis maestae Phaëthontides ulnis.
Eridanus medius liquidis interiacet astris.
huius pars undae laeuum ferit Orionis
lapsa pedem. procul ambobus qui piscibus unus
uincula conectit, nodus cristam super ipsam
aequoreae pristis radiat. sunt libera caelo
sidera non ullam specie reddentia formam
sub leporis latus auersam post denique puppim
inter et Eridani flexus clauumque carinae.
atque haec ipsa notast nullam praebere figuram,
sunt etenim toto sparsi sine nomine mundo
inter signa ignes, quibus etsi propria desit
forma, per appositi noscuntur lumina signi.
Est etiam a geminis diuersus piscibus unus,
qui borean fugitat, totus directus in austros,
uentre sub aegoceri, pristin conuersus ad imam.
infimus hydrochoos sed qua uestigia figit,
sunt aliae stellae; qua caudam belua flectit
quaque caput piscis, media regione locatae
nullum nomen habent nec causast nominis ulla,
sic tenuis cunctis iam paene euanuit ardor.
nec procul hinc dextra defundit aquarius undas
atque imitata cadunt errantis signa liquoris.
e quibus una magis sub cauda flamma relucet
squamigerae pristis, pedibus subit altera signi
fundentis latices. est et sine honore corona
ante sagittiferi paullum pernicia crura.
Scorpios erecta torquet qua spicula cauda,
turibulum uicinum austris sacro igne uidebis
arcturum contra; sed quanto tardius ille
oceanum occasu tangit, tanto magis artae
turibuli metae. uix caelum suspicit et iam
praecipiti tractu uastis dimittitur undis.
multa dedit natura homini rata signa salutis
uenturamque notis cladem depellere suasit.
inter certa licet numeres sub nocte cauenda
turibulum, nam si sordebunt cetera caeli
nubibus obductis, illo splendente, timeto,
ne pacem pelagi soluat uiolentior auster.
tunc mihi † siccentur substricto cornua uelo
et rigidi emittant flatus per inane rudentes.
quod si deprensae turbauit lintea puppis
incubuitque sinu laxo, uel mergitur undis
prona ratis sorbetque inimicum Nerea prora,
uel si respexit seruator Iuppiter, aegre
ultima persoluunt iactati uota salutis;
nec metus ante fugit, quam pars effulserit orbis,
quae boream caelum spectantibus indicet ortum.
Sunt etiam flammis conmissa immania membra
Centauri, capite atque hirsuto pectore et aluo
subter candentis hominem reddentia chelas,
inde per ingentis costas, per crura, per armos,
nascitur intacta sonipes sub uirgine. dextra
seu praedam e siluis portat seu dona propinquae
placatura deos, cultor Iouis, admouet arae,
hic erit ille pius Chiron, iustissimus omnis
inter nubigenas et magni doctor Achillis.
hic umero medium scindens iter aetheris alti,
si tenuem traxit nubem stellasque recondit,
toto clarus equo uenientis nuntiat euros.
Nec procul hinc hydros trahitur, cui cauda superne
Centaurum lucet, tractu subit ille leonem,
peruenit ad cancrum capite et tria sidera tangit.
huic primos tortus crater premit, ulterioris
uocali rostro coruus forat. omnia lucent,
et coruus pennis et paruo pondere crater
et spatio triplicis formatus sideris hydros.
Sub geminis procyon fulgenti lumine surgit.
Hic caelo ornatus trahitur noctemque diemque;
sors sua cuique data est; semel adsignata tuentur
immoti loca nec longo mutantur in aeuo.
quinque aliae stellae diuersa lege feruntur
et proprio motu mundo contraria uoluunt
curricula exceduntque loco et uestigia mutant.
haud equidem possis alio contingere signo,
quae diuis sedes. hinc atque hinc saepe uidentur
occasus ortusque. neque anfractus breuis illis,
annosasque uias tardus uix perficit orbis.
hoc opus arcanis si credam postmodo Musis,
tempus et ipse labor, patiantur fata, docebit.
Signorum partis, quorum est praedicta figura,
annum expleturi praecidunt quattuor orbis.
interualla trium transuersus colligat unus.
nec par est illis spatium: duo namque feruntur
inter se aequales; duo, quorum est maxima forma;
et totidem rursum praedictis ante minores.
hi semper distant, illos communia signa
committunt. qua se tangunt, pars aequa rotarum
diuiditur, binos ut si qui desecet arcus.
Dissimilis quintus liquida sub nocte uidetur,
sidera cum reddunt sinceros eminus ignis.
lactis ei color, et mediis uia lucet in umbris.
Lacteus hic orbis nullo minor orbe rotatur.
Celsior ad boream qui uergit circulus altos
et peragit tractus uicinis haud procul ursis,
per geminos currit medios, uestigia tangit
aurigae plantamque terit Perseida laeuam,
transuersae Andromedae latera utraque persecat actus
et totam abs umero dextram; summa ungula pulsu
acris equi ferit orbis iter. tunc candidus ora
cygnus habet iuxta, cubito lucet super ipsum
nixa genu facies et primis ignibus anguis.
effugit at uirgo; totus leo, totus in ipso
cancer. ab aduersis omnem secat ille leonem
clunibus hirsutique iubam per pectoris exit,
cancro fulgentes oculi, ceu regula currat
per medios, sic diuisi latera utraque tangunt.
hunc octo in partis si quis diuiserit orbem,
quinque super terras semper fulgere notabit,
abdi tres undis breuibusque latere sub umbris.
hoc cancrum tetigit cum Titan orbe, timeto
aestatem rapidam et soluentis corpora morbos.
tunc habet aeterni cursus fastigia summa
erectoque polo breuius non adplicat umquam
candentis currus. aduerso nititur orbe,
dum tangat metas; pronus deuoluitur inde.
Hic boreae propior, contrarius excipit austros;
aegoceros metas hiemis glacialibus austris
aestatisque tenet flagrantia sidera cancer.
hoc medium sidus findit deuexior orbis,
fundentis latices genua implicat; illigat illum
intorta pristis cauda; uelocia crura
contingit leporis, canis aluum desecat imam.
desecat et sacrae speciosa aplustria puppis
Centaurique umeros et scorpion ultima cauda
spicula torquentem; magnus micat arcus in illo.
inde austro propior sol est aquilone relicto
et gelidas hiemes hebetato lumine portat.
huius tres caelo partes adsurgere cernes,
quinque latent undis et longa nocte feruntur.
Hos inter medius nullo minor orbis agetur,
in quo cum Phoebus radiatos extulit ignes,
diuidit aequali spatio noctemque diemque.
bis redit haec facies, librato sidere, mundo,
cum uer fecundum surgit, cum deficit aestas.
signa aries taurusque aequo tanguntur ab orbe,
sed princeps aries totus fulgebit in illo,
tauri armum subit et flexi duo sidera cruris.
at medium Oriona secat spiramque priorem
hydri et crateram leuem coruique forantis
ultima, deficiunt nigra qua sidera cauda.
illic et chelas transuerso lumine quaeres
et celsi partem anguis et a medio | ophiuchum
nec procul inde aquilam, toto capite incubat ardens
Pegasus et longae spatio ceruicis inhaeret.
hos orbis, quorum tractus et signa notamus,
rectus per medios percurrens traicit axis.
tres interuallis paribus sine fine rotantur
nec mutare uias possunt nec iungere sulcos.
quartus in obliquum tris unus colligat orbis,
partibus extremis diuersos implicat; unum
inter utrumque secat medium desectus ab illo.
non si Palladia doctus formaret ab arte,
distantis orbis melius religasset ab uno.
sed tribus idem ortus omni nascuntur ab aeuo
atque eadem occasus remanent certissima signa.
Quartus ab oceano tantum uestigia mutat,
obliquo currens spatio, quantum capricornus
aestifero distat cancro, quam latus ad auras
aetherias surgit, tam sacris mergitur undis.
in sex signiferum si quis diuiserit orbem
aequalis partes, succumbet regula binis
inferior signis spatii tantumque tenebit
una, sui lateris quantum a tellure recedit;
nec tamen humanos uisus fugit ultimus orbis.
haec uia solis erit bis senis lucida signis.
nobilis hic aries aurato uellere, quondam
qui tulit in Tauros Phrixum, qui prodidit Hellen,
quem propter fabricata ratis, quem perfida Colchis
sopito uigile incesto donauit amori.
corniger hic taurus, cuius decepta figura
Europe, thalamis et uirginitate relicta,
per freta sublimis tergo mendacia sensit
litora, Cretaeo partus enixa marito.
sunt gemini, quos nulla dies sub Tartara misit;
sed caelo semper, nautis laetissima signa,
Ledaeos statuit iuuenis pater ipse deorum.
te quoque, fecundam meteret cum comminus hydram
Alcides ausum morsu contingere † bello
sidere donauit, cancer, Saturnia Iuno,
numquam oblita sui, numquam secura nouerca.
hinc Nemeaeus erit iuxta leo; tunc pia uirgo;
scorpios hinc duplo quam cetera possidet orbe
sidera, per chelas geminato lumine fulgens,
quem mihi diua cauet dicto prius Orione.
inde sagittifero tentus curuabitur arcus,
qui solitus Musas uenerari supplice plausu
acceptus caelo Phoebeis ardet in armis.
cochlidis inuentor, cuius Titania flatu
proelia commisit diuorum laetior aetas
bellantem comitata Iouem, pietatis honorem,
ut fuerat geminus forma, sic sidere, cepit.
hic, Auguste, tuum genitali corpore numen
attonitas inter gentis patriamque pauentem
in caelum tulit et maternis reddidit astris.
proximus infestas, olim quas fugerat, undas
Deucalion paruam defundens indicat urnam.
annua concludunt Syriae duo numina piscis
tempora; tunc iterum praedictus nascitur ordo
lanigeri et tauri, geminorum, postea cancri,
tunc leo, tunc uirgo, tunc scorpios, arcitenensque
et gelidus capricornus et imbrifer et duo pisces.
huius quantum altas demergitur orbis in undas
oceani, tantum liquidum super aëra lucet.
nullaque nox bis terna minus caelo trahit astra,
nullaque maior erit, quam quanto tempore in auras
orbis perfecti diuisus tollitur arcus.
Saepe uelis quantum superet cognoscere noctis,
et spe uenturae solari pectora lucis.
prima tibi nota solis erit, quo sidere currat,
semper enim signo Phoebus radiabit in uno.
cetera tunc propriis ardentia suspice flammis,
quod cadat aut surgat summoue feratur in orbe,
quantoque exiliant spatio, cum caerula linquunt;
namque aliis pernix saltus, maiore trahuntur
mole alia, oceanum tardo linquentia passu.
quod si nube caua solis uia forte latebit,
occulet aut signum conscendens uertice caelum
altus Athos uel Cyllene uel candidus Haemus,
Gargaron aut Ide superisue agitatus Olympus,
tunc dextra laeuaque simul redeuntia signis
sidera si noris, numquam te tempora noctis
effugient, numquam ueniens Tithonius ortus.
Cum primum cancrum Tethys emittit in auras,
excipit oceanus Minoae serta coronae
occidit et dorso piscis caudaque priore,
mergitur in totos umeros ophiuchus et anguis
ultima cauda micat, tortus habet illa timendos.
nec multo arctophylax hunc longe subiacet astro,
lumine qui primo cum scorpius occidit undis
occulitur pedibus; durat tamen arduus ore,
dum rigidum aegoceri signum freta lucida terret.
siderea uix tum satiatus luce bootes
in terras abit et noctis plus parte relinquit.
at contra nullo defectus lumine totus
Orion umeris splendebit magnaque diui
uagina et claro caelatus balteus igni.
cornua et Eridanus liquido feret utraque caelo.
At cum prima iuba radiarit flamma leonis,
quicquid parte micat caelo, hoc nascente sub undas
omne abit atque feri uenientis defugit ora.
tota Iouis mersa est pennis stellantibus ales,
quique genu posito defessus conditur undis
crure tenus; redit in caelum uasti caput hydri
et pernix lepus et procyon et Sirius ipse
totiusque canis rabidi uestigia prima.
Accipe quae uitent exorsae uirginis ora:
delphinus notis iam tum deflexerit undis
et lyra dulce sonans et flammis cincta sagitta
et niueus cygnus properarit tangere fluctus,
utraque penna uolans caudam uix lucet ad ipsam,
nigrescitque Padus, terrae qui proximus amnis.
tum caput abscondet sonipes, tum tota latebit
ceruix, at contra sublimior hydra feretur
cratera tenus et surgent aplustria puppis
Argoae totusque canis; sed cum pia uirgo
nascitur, illa ratis media plus arbore lucet.
Surgentis etiam chelas sua signa notabunt:
exilit oceano nunc toto crine bootes,
quem claro ueniens arcturus nuntiat ore,
celsaque puppis habet, cauda minus attamen hydra,
nixa genu species flexo redit ardua crure,
partibus haud aliis; nocte eluctata suprema
bis solet illa una caelo se ostendere nocte,
nam si Phoebeos currus, dum longa uenit nox,
occasu sequitur, rursus fugit oceanum ortu
crure simul chelis fulgens. cum scorpius exit,
iam totis radiat membris miserabile sidus;
at cum tantum abiit, quantum lyra surgit ab undis,
arcus ipsa suo caelo referetur imago.
imperfecta redit caelo tum tota corona
et Chiron pius ad caudam cognoscitur imam.
Pegasus abscondit toto tunc pectore pennas
nec lucet cauda praemersus pectore cygnus.
abdit et Andromede uultus et maxima pristis
occasu insequitur metuentis uirginis ora,
crista super caelo fulget. caput abditur ipse
regalis Cepheus alias intactus ab undis.
Scorpios exoriens, cum clarus fugerit amnis,
scorpios Oriona fugat, pauet ille sequentem.
sis uati placata, precor, Latonia uirgo;
non ego, non primus, ueteres cecinere poëtae,
uirginis intactas quondam contingere uestes
ausum hominem diuae sacrum temerasse pudorem.
deuotus poenae tunc impius ille futurae
nudabatque feris angusto stipite siluas
pacatamque Chion dono dabat Oenopioni.
haud patiens sed enim Phoebi germana repente
numinis ultorem media tellure reuulsa
scorpion ingenti maiorem contulit hostem.
parcite, mortales, numquam leuis ira deorum.
horret uulnus adhuc et spicula tincta ueneno
flebilis Orion et quamquam parte relicta
caeli † paene fugit, tamen altis mergitur undis,
scorpios ardenti cum pectore contigit ortus.
nil super Andromedae, nil pristis luce fruetur.
in caput atque umeros rapit orbis Cassiepiam,
decliuemque trahunt aeterni pondera mundi
corruptaque cadit forma, certauerat olim
qua senis aequorei natis, cum litore Canchli
Doridos et Panopes spectasset stulta choreas.
illa abit oceano, totius serta coronae
in caelum redeunt, totum se liberat hydrus.
cruribus exspectat Chiron, obscurior arcu,
corpore iam toto uasto sub uertice clarus.
tum fera, quam dextra portat Centaurus, in auras
exilit et claris aperitur flexibus anguis;
innixumque genu laeua minus aequora linquunt.
At cum prima subit facies remeabilis arcus,
iam sicca oceano Chiron pernicia crura
expulit et celsis ophiuchus fulget in astris.
nil trahit obscurum serpens et trunca recepta
desinit esse manu membris deformis imago.
iam lyra cum superis et cygni dextera penna,
radit tellurem rediens cum sidere Cepheus.
tum canis abscondit totius corporis ignis
et latet Orion et semper tutus in undis
est lepus Argoaeque ratis, qua flexile signum
in puppim formatur, adhuc aplustria lucent.
mergitur et Perseus et caprae nobile lumen.
Aurigam totum abscondit ueniens capricornus
atque omnem ornatum uenerandae numine puppis.
tum procyon obscurus abit; redit armiger uncis
unguibus, ante omnis gratus tibi, Iuppiter, ales.
omnibus et stellis cygnus redit et leue telum
et paruus delphinus et apta altaria sacris.
Geminus exsurgit Minoia nota corona.
Hydrochoos caelum scandens simul euocat ore
et ceruice tenus fidentem Pegason alis.
auersum Chirona trahit nox atra sub undas,
oceanus caudam tinguit, nondum capit ora,
non uastos umeros, non pectora tristia setis.
hydram plus mediam condit, pars tertia lucet.
Hanc pisces abdunt orti totumque biformem.
cum geminos pisces aquilonis prouocat aura,
ille etiam surgit, qui tristis respicit austros;
piscibus ille simul surgit, sed liberat ortus,
cum pernix aries in caelum cornua tollit.
pisces educunt Cepheida; laetior illa
Nereidas pontumque fugit caeloque refertur.
Ortus lanigeri properabunt condere sacrum
turibulum; patrio fulgebit in aethere Perseus.
Persea cum pennae reddunt, iam Plias ab undis
effugit et dextro tauri cognoscitur armo.
fixus ut in curru trahitur sine curribus ullis
Myrtilos. haut totum cernes, non integer ipse
in caelum redit, at pars dextera mergitur undis;
uertice lucebit, teneros manus efferet haedos.
laeua Iouis nutrix umero radiabit in ipso,
proxima telluri nascetur planta sinistra.
cetera cum geminis perfecto sidere surgent.
Tauro pistricis pariter cristaeque refulgent
caudaque; uicinum terris iam cerne booten.
et cum se genibus demisit pars ophiuchi,
signum erit, oceano geminos remeare relicto.
totaque iam pristis lucebunt squamea terga;
Eridani et primos deprendat nauita fontes,
caelum conspiciens, dum claro se mouet ortu
Orion; habet ille notas, quae tempora noctis
significent, uentosue truces fidamue quietem.