Phoebeo domitus Python cum decidit arcu

membraque Cirrhaeo fudit anhela iugo,

qui spiris tegeret montes, hauriret hiatu

flumina, sanguineis tingeret astra iubis,

iam liber Parnasus erat, nexuque solutum

coeperat erecta surgere fronde nemus,

concussaeque diu spatiosis tractibus orni

securas uentis explicuere comas,

et qui uipereo spumauit saepe ueneno

Cephisos nitidis purior ibat aquis.

omnis 'io Paean' regio sonat, omnia Phoebum

rura canunt, tripodas plenior aura rotat,

auditoque procul Musarum carmine dulci

ad Themidis coëunt antra seuera dei.

nunc alio domini telis Pythone perempto

conuenit ad nostram sacra caterua lyram,

qui stabilem seruans Augustis fratribus orbem

iustitia pacem, uiribus arma regit.

Saepe mihi dubiam traxit sententia mentem,

curarent superi terras an nullus inesset

rector et incerto fluerent mortalia casu.

nam cum dispositi quaesissem foedera mundi

praescriptosque mari fines annique meatus

et lucis noctisque uices, tunc omnia rebar

consilio firmata dei, qui lege moueri

sidera, qui fruges diuerso tempore nasci,

qui uariam Phoeben alieno iusserit igni

conpleri Solemque suo, porrexerit undis

litora, tellurem medio librauerit axe.

sed cum res hominum tanta caligine uolui

aspicerem laetosque diu florere nocentes

uexarique pios, rursus labefacta cadebat

religio causaeque uiam non sponte sequebar

alterius, uacuo quae currere semina motu

adfirmat magnumque nouas per inane figuras

fortuna non arte regi, quae numina sensu

ambiguo uel nulla putat uel nescia nostri.

abstulit hunc tandem Rufini poena tumultum

absoluitque deos. iam non ad culmina rerum

iniustos creuisse queror; tolluntur in altum

ut lapsu grauiore ruant. nos pandite uati,

Pierides, quo tanta lues eruperit ortu.

inuidiae quondam stimulis incanduit atrox

Allecto, placidas late cum cerneret urbes.

protinus infernas ad limina taetra sorores,

concilium deforme, uocat. glomerantur in unum

innumerae pestes Erebi, quascumque sinistro

Nox genuit fetu: nutrix Discordia belli,

imperiosa Fames, leto uicina Senectus

inpatiensque sui Morbus Liuorque secundis

anxius et scisso maerens uelamine Luctus

et Timor et caeco praeceps Audacia uultu

et Luxus populator opum, quem semper adhaerens

infelix humili gressu comitatur Egestas,

foedaque Auaritiae conplexae pectora matris

insomnes longo ueniunt examine Curae.

conplentur uario ferrata sedilia coetu

toruaque conlectis stipatur curia monstris.

Allecto stetit in mediis uulgusque tacere

iussit et obstantes in tergum reppulit angues

perque umeros errare dedit. tum corde sub imo

inclusam rabidis patefecit uocibus iram:

'sicine tranquillo produci saecula cursu,

sic fortunatas patiemur uiuere gentes?

quae noua corrupit nostros clementia mores?

quo rabies innata perit? quid inania prosunt

uerbera, quid facibus nequiquam cingimur atris?

heu nimis ignauae, quas Iuppiter arcet Olympo,

Theodosius terris. en aurea nascitur aetas,

en proles antiqua redit. Concordia, Virtus,

cumque Fide Pietas alta ceruice uagantur

insignemque canunt nostra de plebe triumphum.

pro dolor! ipsa mihi liquidas delapsa per auras

Iustitia insultat uitiisque a stirpe recisis

elicit oppressas tenebroso carcere leges.

at nos indecores longo torpebimus aeuo

omnibus eiectae regnis? agnoscite tandem

quid Furias deceat; desuetas sumite uires

conuentuque nefas tanto decernite dignum.

iam cupio Stygiis inuadere nubibus astra,

iam flatu uiolare diem, laxare profundo

frena mari, fluuios ruptis inmittere ripis,

et rerum uexare fidem.' sic fata cruentum

mugiit et totos serpentum erexit hiatus

noxiaque effudit concusso crine uenena.

anceps motus erat uulgi: pars maxima bellum

indicit superis, pars Ditis iura tuetur,

dissensuque alitur rumor: ceu murmurat alti

inpacata quies pelagi, cum flamine fracto

durat adhuc saeuitque tumor dubiumque per aestum

lassa recedentis fluitant uestigia uenti.

inproba mox surgit tristi de sede Megaera,

quam penes insani fremitus animique profanus

error et undantes spumis furialibus irae:

non nisi quaesitum cognata caede cruorem

inlicitumue bibit, patrius quem fuderit ensis,

quem dederint fratres; haec terruit Herculis ora

et defensores terrarum polluit arcus,

haec Athamanteae derexit spicula dextrae,

haec Agamemnonios intra bacchata penates

alternis misit iugulis; hac auspice taedae

Oedipoden matri, natae iunxere Thyesten.

quae tunc horrisonis effatur talia dictis:

'signa quidem, o sociae, diuos attollere contra

nec fas est nec posse reor; sed laedere mundum

si libet et populis commune intendere letum,

est mihi prodigium cunctis inmanius hydris,

tigride mobilius feta, uiolentius Austris

acribus, Euripi refluis incertius undis,

Rufinus, quem prima meo de matre cadentem

suscepi gremio. paruus reptauit in isto

saepe sinu teneroque per ardua colla uolutus

ubera quaesiuit fletu, linguisque trisulcis

mollia lambentes finxerunt membra cerastae.

meque etiam tradente dolos artesque nocendi

edidicit simulare fidem sensusque minaces

protegere et blando fraudem praetexere risu,

plenus saeuitiae lucrique cupidine feruens.

non Tartesiacis illum satiarit harenis

tempestas pretiosa Tagi, non stagna rubentis

aurea Pactoli; totumque exhauserit Hermum,

ardebit maiore siti. quam fallere mentes

doctus et unanimos odiis turbare sodales!

talem progenies hominum si prisca tulisset,

Pirithoum fugeret Theseus, offensus Oresten

desereret Pylades, odisset Castora Pollux.

ipsa quidem uinci fateor rapidoque magistram

praeuenit ingenio. nec plus sermone morabor:

solus habet scelerum quidquid possedimus omnes.

hunc ego, si uestrae res est accommoda turbae,

regalem ad summi producam principis aulam.

sit licet ipse Numa grauior, sit denique Minos,

cedet et insidiis nostri flectetur alumni.'

orantem sequitur clamor cunctaeque profanas

porrexere manus inuentaque tristia laudant.

illa ubi caeruleo uestes conexuit angue

nodauitque adamante comas, Phlegethonta sonorum

poscit et ambusto flagrantis ab aggere ripae

ingentem piceo succendit gurgite pinum

pigraque ueloces per Tartara concutit alas.

est locus extremum pandit qua Gallia litus

Oceani praetentus aquis, ubi fertur Vlixes

sanguine libato populum mouisse silentem.

illic umbrarum tenui stridore uolantum

flebilis auditur questus; simulacra coloni

pallida defunctasque uident migrare figuras.

hinc dea prosiluit Phoebique egressa serenos

infecit radios ululatuque aethera rupit

terrifico: sensit ferale Britannia murmur

et Senonum quatit arua fragor reuolutaque Tethys

substitit et Rhenus proiecta torpuit urna.

tunc in canitiem mutatis sponte colubris

longaeuum mentita senem rugisque seueras

persulcata genas et ficto languida passu

inuadit muros Elusae, notissima dudum

tecta petens, oculisque diu liuentibus haesit

peiorem mirata uirum; tum talia fatur:

'otia te, Rufine, iuuant frustraque iuuentae

consumis florem patriis inglorius aruis?

heu nescis quid fata tibi, quid sidera donent,

quid Fortuna paret: toto dominabere mundo

si parere uelis! artus ne sperne seniles!

namque mihi magicae uires aeuique futuri

praescius ardor inest; noui quo Thessala cantu

eripiat lunare iubar, quid signa sagacis

Aegypti ualeant, qua gens Chaldaea uocatis

imperet arte deis, nec me latuere fluentes

arboribus suci funestarumque potestas

herbarum, quidquid letali germine pollens

Caucasus et Scythicae uernant in crimina

rupes, quas legit Medea ferox et callida Circe.

saepius horrendos Manes sacrisque citaui

nocturnis Hecaten et condita funera traxi

carminibus uictura meis, multosque canendo,

quamuis Parcarum restarent fila, peremi.

ire uagas quercus et fulmen stare coëgi

uersaque non prono curuaui flumina lapsu

in fontes reditura suos. neu uana locutum

me fortasse putes, mutatos cerne penates.'

dixerat, et niueae (mirum!) coepere columnae

ditari subitoque trabes lucere metallo.

inlecebris capitur, nimiumque elatus auaro

pascitur intuitu. sic rex ad prima tumebat

Maeonius, pulchro cum uerteret omnia tactu;

sed postquam riguisse dapes fuluamque reuinctos

in glaciem uidit latices, tum munus acerbum

sensit et inuiso uotum damnauit in auro.

ergo animi uictus 'sequimur quocumque uocabis,

seu tu uir seu numen' ait, patriaque relicta

Eoas Furiae iussu tendebat ad arces,

instabilesque olim Symplegadas et freta remis

incluta Thessalicis, celsa qua Bosporos urbe

splendet et Odrysiis Asiam discriminat oris.

ut longum permensus iter ductusque maligno

stamine fatorum claram subrepsit in aulam,

ilicet ambitio nasci, discedere rectum,

uenum cuncta dari. profert arcana, clientes

fallit et ambitos a principe uendit honores.

ingeminat crimen, commoti pectoris ignem

nutrit et exiguum stimulando uulnus acerbat.

ac uelut innumeros amnes accedere Nereus

nescit et undantem quamuis hinc hauriat Histrum,

hinc bibat aestiuum septeno gurgite Nilum,

par semper similisque manet: sic fluctibus auri

expleri calor ille nequit. cuicumque monile

contexture gemmis aut praedia culta fuissent,

Rufino populandus erat, dominoque parabat

exitium fecundus ager; metuenda colonis

fertilitas; laribus pellit, detrudit auitis

finibus; aut aufert uiuis aut occupat heres.

congestae cumulantur opes orbisque ruinas

accipit una domus; populi seruire coacti

plenaque priuato succumbunt oppida regno.

quo, uaesane, ruis? teneas utrumque licebit

Oceanum, laxet rutilos tibi Lydia fontes,

iungantur solium Croesi Cyrique tiaras,

numquam diues eris, numquam satiabere quaestu.

semper inops quicumque cupit. contentus honesto

Fabricius paruo spernebat munera regum

sudabatque graui consul Serranus aratro

et casa pugnaces Curios angusta tegebat.

haec mihi paupertas opulentior, haec mihi tecta

culminibus maiora tuis. ibi quaerit inanes

luxuries nocitura cibos: hic donat inemptas

terra dapes. rapiunt Tyrios ibi uellera fucos

et picturatae saturantur murice uestes;

hic radiant flores et prati uiua uoluptas

ingenio uariata suo. fulgentibus illic

surgunt strata toris; hic mollis panditur herba

sollicitum curis non abruptura soporem.

turba salutantum latas ibi perstrepit aedes;

hic auium cantus, labentis murmura riui.

uiuitur exiguo melius; natura beatis

omnibus esse dedit, si quis cognouerit uti.

haec si nota forent, frueremur simplice cultu,

classica non gemerent, non stridula fraxinus iret,

non uentus quateret puppes, non machina muros.

crescebat scelerata sitis praedaeque recentis

incestus flagrabat amor, nullusque petendi

cogendiue pudor: crebris periuria nectit

blanditiis; sociat perituro foedere dextras.

si semel e tantis poscenti quisque negasset,

effera praetumido quatiebat corda furore.

quae sic Gaetuli iaculo percussa leaena

aut Hyrcana premens raptorem belua partus

aut serpens calcata furit? iurata deorum

maiestas teritur; nusquam reuerentia mensae.

non coniunx, non ipse simul, non pignora caesa

sufficiunt odiis; non extinxisse propinquos,

non notos egisse sat est; excindere ciues

funditus et nomen gentis delere laborat.

nec celeri perimit leto; crudelibus ante

suppliciis fruitur; cruciatus, uincla, tenebras

dilato mucrone parat. pro saeuior ense

parcendi rabies concessaque uita dolori!

mors adeone parum? causis fallacibus instat,

arguit attonitos se iudice. cetera segnis,

ad facinus uelox, penitus regione remotas

inpiger ire uias: non illum Sirius ardens

brumaue Riphaeo stridens Aquilone retardat

effera torquebant auidae praecordia curae,

effugeret ne quis gladios neu perderet ullum

Augusto miserante nefas. non flectitur annis,

non aetate labat: iuuenum rorantia colla

ante patrum uultus stricta cecidere securi;

ibat grandaeuus nato moriente superstes

post trabeas exul. quis prodere tanta relatu

funera, quis caedes possit deflere nefandas?

quid tale inmanes umquam gessisse feruntur

uel Sinis Isthmiaca pinu uel rupe profunda

Sciron uel Phalaris tauro uel carcere Sulla?

o mites Diomedis equi, Busiridis arae

clementes! iam, Cinna, pius, iam, Spartace, lenis

Rufino conlatus eris! deiecerat omnes

occultis odiis terror tacitique sepultos

suspirant gemitus indignarique uerentur.

at non magnanimi uirtus Stilichonis eodem

fracta metu; solus medio sed turbine rerum

contra letiferos rictus contraque rapacem

mouit tela feram, uolucris non praepete cursu

uectus equi, non Pegaseis adiutus habenis.

hic cunctis optata quies, hic sola pericli

turris erat clipeusque trucem proiectus in hostem,

hic profugis sedes aduersaque signa furori,

seruandis hic castra bonis. hucusque minatus

haerebat retroque fuga cedebat inerti:

haud secus hiberno tumidus cum uertice torrens

saxa rotat uoluitque nemus pontesque reuellit,

frangitur obiectu scopuli quaerensque meatum

spumat et inlisa montem circumtonat unda.

qua dignum te laude feram, qui paene ruenti

lapsuroque tuos umeros obieceris orbi?

te nobis, trepidae sidus ceu dulce carinae,

ostendere dei, geminis quae lassa procellis

tunditur et uicto trahitur iam caeca magistro.

Inachius rubro perhibetur in aequore Perseus.

Neptuni domuisse pecus, sed tutior alis:

te non pinna uehit; rigida cum Gorgone Perseus:

tu non uipereo defensus crine Medusae;

illum uilis amor suspensae uirginis egit:

te Romana salus. taceat superata uetustas,

Herculeos conferre tuis iam desinat actus.

una Cleonaeum pascebat silua leonem;

Arcadiae saltum uastabat dentibus unum

saeuus aper, tuque, o conpressa matre rebellis,

non ultra Libyae fines, Antaee, nocebas

solaque fulmineo resonabat Creta iuuenco

Lernaeamque uirens obsederat hydra paludem.

hoc monstrum non una palus, non una tremebat

insula, sed Latia quidquid dicione subactum

diuidit a primis Gangen horrebat Hiberis.

hoc neque Geryones triplex nec turbidus Orci

ianitor aequabit nec si concurrat in unum

uis hydrae Scyllaeque fames et flamma Chimaerae.

certamen sublime diu, sed moribus inpar,

uirtutum scelerumque fuit. iugulare minatur,

tu prohibes; ditem spoliat, tu reddis egenti.

eruit, instauras; accendit proelia, uincis.

ac, uelut infecto morbus crudescere caelo

incipiens primos pecudum depascitur artus,

mox populos urbesque rapit uentisque perustis

corruptos Stygiam pestem desudat in amnes,

sic auidus praedo iam non per singula saeuit,

sed sceptris inferre minas omnique perempto

milite Romanas ardet prosternere uires.

iamque Getas Histrumque mouet Scythiamque receptat

auxilio traditque suas hostilibus armis

reliquias. mixtis descendit Sarmata Dacis,

et qui cornipedes in pocula uulnerat audax

Massagetes caesamque bibens Maeotin Alanus

membraque qui ferro gaudet pinxisse Gelonus,

Rufino collecta manus. uetat ille domari

innectitque moras et congrua tempora differt.

nam tua cum Geticas strauisset dextra cateruas,

ulta ducis socii letum, parsque una maneret

debilior facilisque capi, tunc inpius ille

proditor imperii coniuratusque Getarum

distulit instantes eluso principe pugnas,

Hunorum laturus opem, quos adfore bello

norat et inuisis mox se coniungere castris.

est genus extremos Scythiae uergentis in ortus

trans gelidum Tanain, quo non famosius ullum

Arctos alit. turpes habitus obscaenaque uisu

corpora; mens duro numquam cessura labori;

praeda cibus, uitanda Ceres, frontemque secari

ludus et occisos pulchrum iurare parentes.

nec plus nubigenas duplex natura biformes

cognatis aptauit equis: acerrima nullo

ordine mobilitas insperatique recursus.

quos tamen inpauidus contra spumantis ad Hebri

tendis aquas, sic ante tubas aciemque precatus:

'Mauors. nubifero seu tu procumbis in Haemo

seu te cana gelu Rhodope seu remige Medo

sollicitatus Athos seu caligantia nigris

ilicibus Pangaea tenent, accingere mecum

et Thracas defende tuos. si laetior adsit

gloria, uestita spoliis donabere quercu.'

audiit illa pater scopulisque niualibus Haemi

surgit et hortatur celeres clamore ministros:

'fer galeam, Bellona, mihi nexusque rotarum

tende, Pauor. frenet rapidos Formido iugales.

festinas urgete manus. meus ecce paratur

ad bellum Stilicho. qui me de more tropaeis

ditat et hostiles suspendit in arbore cristas.

communes sonipes litui, communia nobis

signa canunt iunctoque sequor tentoria curru.'

sic fatus campo insiluit lateque fugatas

hinc Stilicho turmas, illinc Gradiuus agebant

et clipeis et mole pares: stat cassis utrique

sidereis hirsuta iubis loricaque cursu

aestuat et largo satiatur uulnere cornus.

acrior interea uoto multisque Megaera

luxuriata malis maestam deprendit in arce

Iustitiam diroque prior sic ore lacessit:

'en tibi prisca quies renouataque saecula rursus,

ut rebare, uigent! en nostra potentia cessit

nec locus est usquam Furiis! huc lumina flecte.

aspice barbaricis iaceant quot moenia flammis,

quas mihi Rufinus strages quantumque cruoris

praebeat et quantis epulentur caedibus hydri.

linque homines sortemque meam, pete sidera, notis

autumni te redde plagis, qua uergit in Austrum

Signifer: aestiuo sedes uicina Leoni

iam pridem gelidaeque uacant confinia Librae.

atque utinam per magna sequi conuexa liceret!'

diua refert: 'non ulterius bacchabere demens.

iam poenas tuus iste dabit, iam debitus ultor

inminet, et terras qui nunc ipsumque fatigat

aethera nec uili moriens condetur harena.

iamque aderit laeto promissus Honorius aeuo

nec forti genitore minor nec fratre corusco,

qui subiget Medos, qui cuspide proteret Indos.

sub iuga uenturi reges; calcabitur asper

Phasis equo pontemque pati cogetur Araxes,

tuque simul grauibus ferri religata catenis

expellere die debellatasque draconum

tonsa comas imo barathri claudere recessu.

tum tellus communis erit, tum limite nullo

discernetur ager; nec uomere sulcus obunco

findetur: subitis messor gaudebit aristis.

rorabunt querceta fauis; stagnantia passim

uina fluent oleumque lacus; nec murice tinctis

uelleribus quaeretur honos, sed sponte rubebunt

attonito pastore greges pontumque per omnem

ridebunt uirides gemmis nascentibus algae.'

Phoēbēō dŏmĭtūs Pŷthōn cūm dēcĭdĭt ārcū

mēmbrăquĕ Cīrrhaēō ‖ fūdĭt ănhēlă iŭgō,

quī spīrīs tĕgĕrēt mōntēs, haūrīrĕt hĭātū

flūmĭnă, sānguĭnĕīs ‖ tīngĕrĕt āstră iŭbīs,

iām lībēr Pārnāsŭs ĕrāt, nēxūquĕ sŏlūtūm

coēpĕrăt ērēctā ‖ sūrgĕrĕ frōndĕ nĕmūs,

cōncūssaēquĕ dĭū spătĭōsīs trāctĭbŭs ōrnī

sēcūrās vēntīs ‖ ēxplĭcŭērĕ cŏmās,

ēt quī vīpĕrĕō spūmāvīt saēpĕ vĕnēnō

Cēphīsōs nĭtĭdīs ‖ pūrĭŏr ībăt ăquīs.

ōmnĭs 'ĭō Paēān' rĕgĭō sŏnăt, ōmnĭă Phoēbūm

rūră cănūnt, trĭpŏdās ‖ plēnĭŏr aūră rŏtāt,

aūdītōquĕ prŏcūl Mūsārūm cārmĭnĕ dūlcī

ād Thĕmĭdīs cŏĕūnt ‖ āntră sĕvēră dĕī.

nūnc ălĭō dŏmĭnī tēlīs Pŷthōnĕ pĕrēmptō

cōnvĕnĭt ād nōstrām ‖ sācră cătērvă lўrām,

quī stăbĭlēm sērvāns Aūgūstīs frātrĭbŭs ōrbēm

iūstĭtĭā pācēm, ‖ vīrĭbŭs ārmă rĕgīt.

Saēpĕ mĭhī dŭbĭām trāxīt sēntēntĭă mēntēm,

cūrārēnt sŭpĕrī tērrās ān nūllŭs ĭnēssēt

rēctŏr ĕt īncērtō flŭĕrēnt mōrtālĭă cāsū.

nām cūm dīspŏsĭtī quaēsīssēm foēdĕră mūndī

praēscrīptōsquĕ mărī fīnēs ānnīquĕ mĕātūs

ēt lūcīs nōctīsquĕ vĭcēs, tūnc ōmnĭă rēbār

cōnsĭlĭō fīrmātă dĕī, quī lēgĕ mŏvērī

sīdĕră, quī frūgēs dīvērsō tēmpŏrĕ nāscī,

quī vărĭām Phoēbēn ălĭēnō iūssĕrĭt īgnī

cōnplērī Sōlēmquĕ sŭō, pōrrēxĕrĭt ūndīs

lītŏră, tēllūrēm mĕdĭō lībrāvĕrĭt āxĕ.

sēd cūm rēs hŏmĭnūm tāntā cālīgĭnĕ vōlvī

āspĭcĕrēm laētōsquĕ dĭū flōrērĕ nŏcēntēs

vēxārīquĕ pĭōs, rūrsūs lăbĕfāctă cădēbāt

rēlĭgĭō caūsaēquĕ vĭām nōn spōntĕ sĕquēbār

āltĕrĭūs, văcŭō quaē cūrrĕrĕ sēmĭnă mōtū

ādfīrmāt māgnūmquĕ nŏvās pĕr ĭnānĕ fĭgūrās

fōrtūnā nōn ārtĕ rĕgī, quaē nūmĭnă sēnsū

āmbĭgŭō vēl nūllă pŭtāt vēl nēscĭă nōstrī.

ābstŭlĭt hūnc tāndēm Rūfīnī poēnă tŭmūltūm

ābsōlvītquĕ dĕōs. iām nōn ād cūlmĭnă rērūm

īniūstōs crēvīssĕ quĕrōr; tōllūntŭr ĭn āltūm

ūt lāpsū grăvĭōrĕ rŭānt. nōs pāndĭtĕ vātī,

Pīĕrĭdēs, quō tāntă lŭēs ērūpĕrĭt ōrtū.

īnvĭdĭaē quōndām stĭmŭlīs īncāndŭĭt ātrōx

Āllēctō, plăcĭdās lātē cūm cērnĕrĕt ūrbēs.

prōtĭnŭs īnfērnās ād līmĭnă taētră sŏrōrēs,

cōncĭlĭūm dēfōrmĕ, vŏcāt. glŏmĕrāntŭr ĭn ūnūm

īnnŭmĕraē pēstēs Ĕrĕbī, quāscūmquĕ sĭnīstrō

Nōx gĕnŭīt fētū: nūtrīx Dīscōrdĭă bēllī,

īmpĕrĭōsă Fămēs, lētō vīcīnă Sĕnēctūs

īnpātiēnsquĕ sŭī Mōrbūs Līvōrquĕ sĕcūndīs

ānxĭŭs ēt scīssō maērēns vēlāmĭnĕ Lūctūs

ēt Tĭmŏr ēt caēcō praēcēps Aūdācĭă vūltū

ēt Lūxūs pŏpŭlātŏr ŏpūm, quēm sēmpĕr ădhaērēns

īnfēlīx hŭmĭlī grēssū cŏmĭtātŭr Ĕgēstās,

foēdăque Ăvārĭtĭaē cōnplēxaē pēctŏră mātrīs

īnsōmnēs lōngō vĕnĭūnt ēxāmĭnĕ Cūraē.

cōnplēntūr vărĭō fērrātă sĕdīlĭă coētū

tōrvăquĕ cōnlēctīs stīpātūr cūrĭă mōnstrīs.

Āllēctō stĕtĭt īn mĕdĭīs vūlgūsquĕ tăcērĕ

iūssĭt ĕt ōbstāntēs īn tērgūm rēppŭlĭt ānguēs

pērque ŭmĕrōs ērrārĕ dĕdīt. tūm cōrdĕ sŭb īmō

īnclūsām răbĭdīs pătĕfēcīt vōcĭbŭs īrām:

'sīcĭnĕ trānquīllō prōdūcī saēcŭlă cūrsū,

sīc fōrtūnātās pătĭēmūr vīvĕrĕ gēntēs?

quaē nŏvă cōrrūpīt nōstrōs clēmēntĭă mōrēs?

quō răbĭēs īnnātă pĕrīt? quĭd ĭnānĭă prōsūnt

vērbĕră, quīd făcĭbūs nēquīquām cīngĭmŭr ātrīs?

heū nĭmĭs īgnāvaē, quās Iūppĭtĕr ārcĕt Ŏlŷmpō,

Theōdŏsĭūs tērrīs. ēn aūrĕă nāscĭtŭr aētās,

ēn prōlēs āntīquă rĕdīt. Cōncōrdĭă, Vīrtūs,

cūmquĕ Fĭdē Pĭĕtās āltā cērvīcĕ văgāntūr

īnsīgnēmquĕ cănūnt nōstrā dē plēbĕ trĭūmphūm.

prō dŏlŏr! īpsă mĭhī lĭquĭdās dēlāpsă pĕr aūrās

Iūstĭtĭa īnsūltāt vĭtĭīsque ā stīrpĕ rĕcīsīs

ēlĭcĭt ōpprēssās tĕnĕbrōsō cārcĕrĕ lēgēs.

āt nōs īndĕcŏrēs lōngō tōrpēbĭmŭs aēvō

ōmnĭbŭs ēiēctaē rēgnīs? āgnōscĭtĕ tāndēm

quīd Fŭrĭās dĕcĕāt; dēsuētās sūmĭtĕ vīrēs

cōnvēntūquĕ nĕfās tāntō dēcērnĭtĕ dīgnūm.

iām cŭpĭō Stўgĭīs īnvādĕrĕ nūbĭbŭs āstră,

iām flātū vĭŏlārĕ dĭēm, lāxārĕ prŏfūndō

frēnă mărī, flŭvĭōs rūptīs īnmīttĕrĕ rīpīs,

ēt rērūm vēxārĕ fĭdēm.' sīc fātă crŭēntūm

mūgĭĭt ēt tōtōs sērpēntum ērēxĭt hĭātūs

nōxĭăque ēffūdīt cōncūssō crīnĕ vĕnēnă.

āncēps mōtŭs ĕrāt vūlgī: pārs māxĭmă bēllūm

īndīcīt sŭpĕrīs, pārs Dītīs iūră tŭētūr,

dīssēnsūque ălĭtūr rūmōr: ceū mūrmŭrăt āltī

īnpācātă quĭēs pĕlăgī, cūm flāmĭnĕ frāctō

dūrăt ădhūc saēvītquĕ tŭmōr dŭbĭūmquĕ pĕr aēstūm

lāssă rĕcēdēntīs flŭĭtānt vēstīgĭă vēntī.

īnprŏbă mōx sūrgīt trīstī dē sēdĕ Mĕgaēră,

quām pĕnĕs īnsānī frĕmĭtūs ănĭmīquĕ prŏfānūs

ērrŏr ĕt ūndāntēs spūmīs fŭrĭālĭbŭs īraē:

nōn nĭsĭ quaēsītūm cōgnātā caēdĕ crŭōrēm

īnlĭcĭtūmvĕ bĭbīt, pătrĭūs quēm fūdĕrĭt ēnsīs,

quēm dĕdĕrīnt frātrēs; haēc tērrŭĭt Hērcŭlĭs ōră

ēt dēfēnsōrēs tērrārūm pōllŭĭt ārcūs,

haēc Ăthămāntēaē dērēxīt spīcŭlă dēxtraē,

haēc Ăgămēmnŏnĭōs īntrā bācchātă pĕnātēs

āltērnīs mīsīt iŭgŭlīs; hāc aūspĭcĕ taēdaē

Oēdĭpŏdēn mātrī, nātaē iūnxērĕ Thўēstēn.

quaē tūnc hōrrĭsŏnīs ēffātūr tālĭă dīctīs:

'sīgnă quĭdem, ō sŏcĭaē, dīvōs āttōllĕrĕ cōntrā

nēc fās ēst nēc pōssĕ rĕōr; sēd laēdĕrĕ mūndūm

sī lĭbĕt ēt pŏpŭlīs cōmmūne īntēndĕrĕ lētūm,

ēst mĭhĭ prōdĭgĭūm cūnctīs īnmānĭŭs hŷdrīs,

tīgrĭdĕ mōbĭlĭūs fētā, vĭŏlēntĭŭs Aūstrīs

ācrĭbŭs, Eūrīpī rĕflŭīs īncērtĭŭs ūndīs,

Rūfīnūs, quēm prīmă mĕō dē mātrĕ cădēntēm

sūscēpī grĕmĭō. pārvūs rēptāvĭt ĭn īstō

saēpĕ sĭnū tĕnĕrōquĕ pĕr ārdŭă cōllă vŏlūtūs

ūbĕră quaēsīvīt flētū, līnguīsquĕ trĭsūlcīs

mōllĭă lāmbēntēs fīnxērūnt mēmbră cĕrāstaē.

mēque ĕtĭām trādēntĕ dŏlōs ārtēsquĕ nŏcēndī

ēdĭdĭcīt sĭmŭlārĕ fĭdēm sēnsūsquĕ mĭnācēs

prōtĕgĕre ēt blāndō fraūdēm praētēxĕrĕ rīsū,

plēnūs saēvĭtĭaē lūcrīquĕ cŭpīdĭnĕ fērvēns.

nōn Tārtēsĭăcīs īllūm sătĭārĭt hărēnīs

tēmpēstās prĕtĭōsă Tăgī, nōn stāgnă rŭbēntīs

aūrĕă Pāctōlī; tōtūmque ēxhaūsĕrĭt Hērmūm,

ārdēbīt māiōrĕ sĭtī. quām fāllĕrĕ mēntēs

dōctŭs ĕt ūnănĭmōs ŏdĭīs tūrbārĕ sŏdālēs!

tālēm prōgĕnĭēs hŏmĭnūm sī prīscă tŭlīssēt,

Pīrĭthŏūm fŭgĕrēt Thēseūs, ōffēnsŭs Ŏrēstēn

dēsĕrĕrēt Pўlădēs, ōdīssēt Cāstŏră Pōllūx.

īpsă quĭdēm vīncī fătĕōr răpĭdōquĕ măgīstrām

praēvĕnĭt īngĕnĭō. nēc plūs sērmōnĕ mŏrābōr:

sōlŭs hăbēt scĕlĕrūm quīdquīd pōssēdĭmŭs ōmnēs.

hūnc ĕgŏ, sī vēstraē rēs ēst āccōmmŏdă tūrbaē,

rēgālem ād sūmmī prōdūcām prīncĭpĭs aūlām.

sīt lĭcĕt īpsĕ Nŭmā grăvĭōr, sīt dēnĭquĕ Mīnōs,

cēdĕt ĕt īnsĭdĭīs nōstrī flēctētŭr ălūmnī.'

ōrāntēm sĕquĭtūr clāmōr cūnctaēquĕ prŏfānās

pōrrēxērĕ mănūs īnvēntăquĕ trīstĭă laūdānt.

īlla ŭbĭ caērŭlĕō vēstēs cōnēxŭĭt ānguĕ

nōdāvītque ădămāntĕ cŏmās, Phlĕgĕthōntă sŏnōrūm

pōscĭt ĕt āmbūstō flāgrāntĭs ăb āggĕrĕ rīpaē

īngēntēm pĭcĕō sūccēndīt gūrgĭtĕ pīnūm

pīgrăquĕ vēlōcēs pēr Tārtără cōncŭtĭt ālās.

ēst lŏcŭs ēxtrēmūm pāndīt quā Gāllĭă lītūs

Ōcĕănī praētēntŭs ăquīs, ŭbĭ fērtŭr Ŭlīxēs

sānguĭnĕ lībātō pŏpŭlūm mōvīssĕ sĭlēntēm.

īllīc ūmbrārūm tĕnŭī strīdōrĕ vŏlāntūm

flēbĭlĭs aūdītūr quēstūs; sĭmŭlācră cŏlōnī

pāllĭdă dēfūnctāsquĕ vĭdēnt mīgrārĕ fĭgūrās.

hīnc dĕă prōsĭlŭīt Phoēbīque ēgrēssă sĕrēnōs

īnfēcīt rădĭōs ŭlŭlātūque aēthĕră rūpīt

tērrĭfĭcō: sēnsīt fērālĕ Brĭtānnĭă mūrmūr

ēt Sĕnŏnūm quătĭt ārvă frăgōr rĕvŏlūtăquĕ Tēthŷs

sūbstĭtĭt ēt Rhēnūs prōiēctā tōrpŭĭt ūrnā.

tūnc īn cānĭtĭēm mūtātīs spōntĕ cŏlūbrīs

lōngaēvūm mēntītă sĕnēm rūgīsquĕ sĕvērās

pērsūlcātă gĕnās ēt fīctō lānguĭdă pāssū

īnvādīt mūrōs Ĕlŭsaē, nōtīssĭmă dūdūm

tēctă pĕtēns, ŏcŭlīsquĕ dĭū līvēntĭbŭs haēsīt

pēĭŏrēm mīrātă vĭrūm; tūm tālĭă fātūr:

'ōtĭă tē, Rūfīnĕ, iŭvānt frūstrāquĕ iŭvēntaē

cōnsūmīs flōrēm pătrĭīs īnglōrĭŭs ārvīs?

heū nēscīs quīd fātă tĭbī, quīd sīdĕră dōnēnt,

quīd Fōrtūnă părēt: tōtō dŏmĭnābĕrĕ mūndō

sī pārērĕ vĕlīs! ārtūs nē spērnĕ sĕnīlēs!

nāmquĕ mĭhī măgĭcaē vīrēs aēvīquĕ fŭtūrī

praēscĭŭs ārdŏr ĭnēst; nōvī quō Thēssălă cāntū

ērĭpĭāt lūnārĕ iŭbār, quīd sīgnă săgācīs

Aēgŷptī vălĕānt, quā gēns Chāldaēă vŏcātīs

īmpĕrĕt ārtĕ dĕīs, nēc mē lătŭērĕ flŭēntēs

ārbŏrĭbūs sūcī fūnēstārūmquĕ pŏtēstās

hērbārūm, quīdquīd lētālī gērmĭnĕ pōllēns

Caūcăsŭs ēt Scŷthīcaē vērnānt īn crīmīnă

rūpēs, quās lēgīt Mēdēă fĕrōx ēt cāllĭdă Cīrcē.

saēpĭŭs hōrrēndōs Mānēs sācrīsquĕ cĭtāvī

nōctūrnīs Hĕcătēn ēt cōndĭtă fūnĕră trāxī

cārmĭnĭbūs vīctūră mĕīs, mūltōsquĕ cănēndō,

quāmvīs Pārcārūm rēstārēnt fīlă, pĕrēmī.

īrĕ văgās quērcūs ēt fūlmēn stārĕ cŏēgī

vērsăquĕ nōn prōnō cūrvāvī flūmĭnă lāpsū

īn fōntēs rĕdĭtūră sŭōs. neū vānă lŏcūtūm

mē fōrtāssĕ pŭtēs, mūtātōs cērnĕ pĕnātēs.'

dīxĕrăt, ēt nĭvĕaē (mīrūm!) coēpērĕ cŏlūmnaē

dītārī sŭbĭtōquĕ trăbēs lūcērĕ mĕtāllō.

īnlĕcĕbrīs căpĭtūr, nĭmĭūmque ēlātŭs ăvārō

pāscĭtŭr īntŭĭtū. sīc rēx ād prīmă tŭmēbāt

Maēŏnĭūs, pūlchrō cūm vērtĕrĕt ōmnĭă tāctū;

sēd pōstquām rĭgŭīssĕ dăpēs fūlvāmquĕ rĕvīnctōs

īn glăcĭēm vīdīt lătĭcēs, tūm mūnŭs ăcērbūm

sēnsĭt ĕt īnvīsō vōtūm dāmnāvĭt ĭn aūrō.

ērgo ănĭmī vīctūs 'sĕquĭmūr quōcūmquĕ vŏcābīs,

seū tū vīr seū nūmĕn' ăīt, pătrĭāquĕ rĕlīctā

Ēōās Fŭrĭaē iūssū tēndēbăt ăd ārcēs,

īnstăbĭlēsque ōlīm Sŷmplēgădăs ēt frĕtă rēmīs

īnclŭtă Thēssălĭcīs, cēlsā quā Bōspŏrŏs ūrbĕ

splēndĕt ĕt Ōdrўsĭīs Ăsĭām dīscrīmĭnăt ōrīs.

ūt lōngūm pērmēnsŭs ĭtēr dūctūsquĕ mălīgnō

stāmĭnĕ fātōrūm clārām sūbrēpsĭt ĭn aūlām,

īlĭcĕt āmbĭtĭō nāscī, dīscēdĕrĕ rēctūm,

vēnūm cūnctă dărī. prōfērt ārcānă, clĭēntēs

fāllĭt ĕt āmbītōs ā prīncĭpĕ vēndĭt hŏnōrēs.

īngĕmĭnāt crīmēn, cōmmōtī pēctŏrĭs īgnēm

nūtrĭt ĕt ēxĭgŭūm stĭmŭlāndō vūlnŭs ăcērbāt.

ac uelut innumeros amnes accedere Nereus

nēscĭt ĕt ūndāntēm quămŭīs hīnc haūrĭăt Hīstrūm,

hīnc bĭbăt aēstīvūm sēptēnō gūrgĭtĕ Nīlūm,

pār sēmpēr sĭmĭlīsquĕ mănēt: sīc flūctĭbŭs aūrī

ēxplērī călŏr īllĕ nĕquīt. cuīcūmquĕ mŏnīlĕ

contexture gemmis aut praedia culta fuissent,

Rūfīnō pŏpŭlāndŭs ĕrāt, dŏmĭnōquĕ părābāt

ēxĭtĭūm fēcūndŭs ăgēr; mĕtŭēndă cŏlōnīs

fērtĭlĭtās; lărĭbūs pēllīt, dētrūdĭt ăvītīs

fīnĭbŭs; aūt aūfērt vīvīs aūt ōccŭpăt hērēs.

cōngēstaē cŭmŭlāntŭr ŏpēs ōrbīsquĕ rŭīnās

āccĭpĭt ūnă dŏmūs; pŏpŭlī sērvīrĕ cŏāctī

plēnăquĕ prīvātō sūccūmbūnt ōppĭdă rēgnō.

quō, vaēsānĕ, rŭīs? tĕnĕās ūtrūmquĕ lĭcēbīt

Ōcĕănūm, lāxēt rŭtĭlōs tĭbĭ Lŷdĭă fōntēs,

iūngāntūr sŏlĭūm Croēsī Cŷrīquĕ tĭārās,

nūmquām dīvĕs ĕrīs, nūmquām sătĭābĕrĕ quaēstū.

sēmpĕr ĭnōps quīcūmquĕ cŭpīt. cōntēntŭs hŏnēstō

Fābrĭcĭūs pārvō spērnēbāt mūnĕră rēgūm

sūdābātquĕ grăvī cōnsūl Sērrānŭs ărātrō

ēt căsă pūgnācēs Cŭrĭōs āngūstă tĕgēbāt.

haēc mĭhĭ paūpērtās ŏpŭlēntĭŏr, haēc mĭhĭ tēctă

cūlmĭnĭbūs māiōră tŭīs. ĭbĭ quaērĭt ĭnānēs

lūxŭrĭēs nŏcĭtūră cĭbōs: hīc dōnăt ĭnēmptās

tērră dăpēs. răpĭūnt Tўrĭōs ĭbĭ vēllĕră fūcōs

ēt pīctūrātaē sătŭrāntūr mūrĭcĕ vēstēs;

hīc rădĭānt flōrēs ēt prātī vīvă vŏlūptās

īngĕnĭō vărĭātă sŭō. fūlgēntĭbŭs īllīc

sūrgūnt strātă tŏrīs; hīc mōllīs pāndĭtŭr hērbă

sōllĭcĭtūm cūrīs nōn ābrūptūră sŏpōrēm.

tūrbă sălūtāntūm lātās ĭbĭ pērstrĕpĭt aēdēs;

hīc ăvĭūm cāntūs, lābēntīs mūrmŭră rīvī.

vīvĭtŭr ēxĭgŭō mĕlĭūs; nātūră bĕātīs

ōmnĭbŭs ēssĕ dĕdīt, sī quīs cōgnōvĕrĭt ūtī.

haēc sī nōtă fŏrēnt, frŭĕrēmūr sīmplĭcĕ cūltū,

clāssĭcă nōn gĕmĕrēnt, nōn strīdŭlă frāxĭnŭs īrēt,

nōn vēntūs quătĕrēt pūppēs, nōn māchĭnă mūrōs.

crēscēbāt scĕlĕrātă sĭtīs praēdaēquĕ rĕcēntīs

īncēstūs flāgrābăt ămōr, nūllūsquĕ pĕtēndī

cōgēndīvĕ pŭdōr: crēbrīs pĕrĭūrĭă nēctīt

blāndĭtĭīs; sŏcĭāt pĕrĭtūrō foēdĕrĕ dēxtrās.

sī sĕmĕl ē tāntīs pōscēntī quīsquĕ nĕgāssēt,

ēffĕră praētŭmĭdō quătĭēbāt cōrdă fŭrōrĕ.

quaē sīc Gaētūlī iăcŭlō pērcūssă lĕaēnă

aūt Hŷrcānă prĕmēns rāptōrēm bēlvā pārtūs

aūt sērpēns cālcātă fŭrīt? iūrātă dĕōrūm

māiēstās tĕrĭtūr; nūsquām rĕvĕrēntĭă mēnsaē.

nōn cōniūnx, nōn īpsĕ sĭmūl, nōn pīgnŏră caēsă

sūffĭcĭūnt ŏdĭīs; nōn ēxtīnxīssĕ prŏpīnquōs,

nōn nōtōs ēgīssĕ săt ēst; ēxcīndĕrĕ cīvēs

fūndĭtŭs ēt nōmēn gēntīs dēlērĕ lăbōrāt.

nēc cĕlĕrī pĕrĭmīt lētō; crūdēlĭbŭs āntĕ

sūpplĭcĭīs frŭĭtūr; crŭcĭātūs, vīnclă, tĕnēbrās

dīlātō mūcrōnĕ părāt. prō saēvĭŏr ēnsĕ

pārcēndī răbĭēs cōncēssăquĕ vītă dŏlōrī!

mōrs ādeōnĕ părūm? caūsīs fāllācĭbŭs īnstāt,

ārgŭĭt āttŏnĭtōs sē iūdĭcĕ. cētĕră sēgnīs,

ād făcĭnūs vēlōx, pĕnĭtūs rĕgĭōnĕ rĕmōtās

īnpĭgĕr īrĕ vĭās: nōn īllūm Sīrĭŭs ārdēns

brūmăvĕ Rīphaēō strīdēns Ăquĭlōnĕ rĕtārdāt

ēffĕră tōrquēbānt ăvĭdaē praēcōrdĭă cūraē,

ēffŭgĕrēt nē quīs glădĭōs neū pērdĕrĕt ūllūm

Aūgūstō mĭsĕrāntĕ nĕfās. nōn flēctĭtŭr ānnīs,

nōn aētātĕ lăbāt: iŭvĕnūm rōrāntĭă cōllă

āntĕ pătrūm vūltūs strīctā cĕcĭdērĕ sĕcūrī;

ībāt grāndaēvūs nātō mŏrĭēntĕ sŭpērstēs

pōst trăbĕās ēxūl. quīs prōdĕrĕ tāntă rĕlātū

fūnĕră, quīs caēdēs pōssīt dēflērĕ nĕfāndās?

quīd tāle īnmānēs ūmquām gēssīssĕ fĕrūntūr

vēl Sĭnĭs Īsthmĭăcā pīnū vēl rūpĕ prŏfūndā

Scīrōn vēl Phălărīs taūrō vēl cārcĕrĕ Sūllă?

ō mītēs Dĭŏmēdĭs ĕquī, Būsīrĭdĭs āraē

clēmēntēs! iām, Cīnnă, pĭūs, iām, Spārtăcĕ, lēnīs

Rūfīnō cōnlātŭs ĕrīs! dēiēcĕrăt ōmnēs

ōccūltīs ŏdĭīs tērrōr tăcĭtīquĕ sĕpūltōs

sūspīrānt gĕmĭtūs īndīgnārīquĕ vĕrēntūr.

āt nōn māgnănĭmī vīrtūs Stĭlĭchōnĭs ĕōdēm

frāctă mĕtū; sōlūs mĕdĭō sēd tūrbĭnĕ rērūm

cōntrā lētĭfĕrōs rīctūs cōntrāquĕ răpācēm

mōvīt tēlă fĕrām, vŏlŭcrīs nōn praēpĕtĕ cūrsū

vēctŭs ĕquī, nōn Pēgăsĕīs ādiūtŭs hăbēnīs.

hīc cūnctīs ōptātă quĭēs, hīc sōlă pĕrīclī

tūrrĭs ĕrāt clĭpĕūsquĕ trŭcēm prōiēctŭs ĭn hōstēm,

hīc prŏfŭgīs sēdēs ādvērsăquĕ sīgnă fŭrōrī,

sērvāndīs hīc cāstră bŏnīs. hūcūsquĕ mĭnātūs

haērēbāt rētrōquĕ fŭgā cēdēbăt ĭnērtī:

haūd sĕcŭs hībērnō tŭmĭdūs cūm vērtĭcĕ tōrrēns

sāxă rŏtāt vōlvītquĕ nĕmūs pōntēsquĕ rĕvēllīt,

frāngĭtŭr ōbiēctū scŏpŭlī quaērēnsquĕ mĕātūm

spūmăt ĕt īnlīsā mōntēm cīrcūmtŏnăt ūndā.

quā dīgnūm tē laūdĕ fĕrām, quī paēnĕ rŭēntī

lāpsūrōquĕ tŭōs ŭmĕrōs ŏbĭēcĕrĭs ōrbī?

tē nōbīs, trĕpĭdaē sīdūs ceū dūlcĕ cărīnaē,

ōstēndērĕ dĕī, gĕmĭnīs quaē lāssă prŏcēllīs

tūndĭtŭr ēt vīctō trăhĭtūr iām caēcă măgīstrō.

Īnăchĭūs rūbrō pĕrhĭbētŭr ĭn aēquŏrĕ Pērseūs.

Nēptūnī dŏmŭīssĕ pĕcūs, sēd tūtĭŏr ālīs:

tē nōn pīnnă vĕhīt; rĭgĭdā cūm Gōrgŏnĕ Pērseūs:

tū nōn vīpĕrĕō dēfēnsūs crīnĕ Mĕdūsaē;

īllūm vīlĭs ămōr sūspēnsaē vīrgĭnĭs ēgīt:

tē Rōmānă sălūs. tăcĕāt sŭpĕrātă vĕtūstās,

Hērcŭlĕōs cōnfērrĕ tŭīs iām dēsĭnăt āctūs.

ūnă Clĕōnaēūm pāscēbāt sīlvă lĕōnēm;

Ārcădĭaē sāltūm vāstābāt dēntĭbŭs ūnūm

saēvŭs ăpēr, tūque, ō cōnprēssā mātrĕ rĕbēllīs,

nōn ūltrā Lĭbўaē fīnēs, Āntaēĕ, nŏcēbās

sōlăquĕ fūlmĭnĕō rĕsŏnābāt Crētă iŭvēncō

Lērnaēāmquĕ vĭrēns ōbsēdĕrăt hŷdră pălūdēm.

hōc mōnstrūm nōn ūnă pălūs, nōn ūnă trĕmēbāt

īnsŭlă, sēd Lătĭā quīdquīd dĭciŏnē sūbāctūm

dīvĭdĭt ā prīmīs Gāngēn hōrrēbăt Hĭbērīs.

hōc nĕquĕ Gērŷōnēs trīplēx nēc tūrbĭdŭs Ōrcī

iānĭtŏr aēquābīt nēc sī cōncūrrăt ĭn ūnūm

vīs hŷdraē Scŷllaēquĕ fămēs ēt flāmmă Chĭmaēraē.

cērtāmēn sūblīmĕ dĭū, sēd mōrĭbŭs īnpār,

vīrtūtūm scĕlĕrūmquĕ fŭīt. iŭgŭlārĕ mĭnātūr,

tū prŏhĭbēs; dītēm spŏlĭāt, tū rēddĭs ĕgēntī.

ērŭĭt, īnstaūrās; āccēndīt proēlĭă, vīncīs.

āc, vĕlŭt īnfēctō mōrbūs crūdēscĕrĕ caēlō

īncĭpĭēns prīmōs pĕcŭdūm dēpāscĭtŭr ārtūs,

mōx pŏpŭlōs ūrbēsquĕ răpīt vēntīsquĕ pĕrūstīs

cōrrūptōs Stўgĭām pēstēm dēsūdăt ĭn āmnēs,

sīc ăvĭdūs praēdō iām nōn pēr sīngŭlă saēvīt,

sēd scēptrīs īnfērrĕ mĭnās ōmnīquĕ pĕrēmptō

mīlĭtĕ Rōmānās ārdēt prōstērnĕrĕ vīrēs.

iāmquĕ Gĕtās Hīstrūmquĕ mŏvēt Scўthĭāmquĕ rĕcēptāt

aūxĭlĭō trādītquĕ sŭās hōstīlĭbŭs ārmīs

rēlĭquĭās. mīxtīs dēscēndīt Sārmătă Dācīs,

ēt quī cōrnĭpĕdēs īn pōcŭlă vūlnĕrăt aūdāx

Māssăgĕtēs caēsāmquĕ bĭbēns Maēōtĭn Ălānūs

mēmbrăquĕ quī fērrō gaūdēt pīnxīssĕ Gĕlōnūs,

Rūfīnō cōllēctă mănūs. vĕtăt īllĕ dŏmārī

īnnēctītquĕ mŏrās ēt cōngrŭă tēmpŏră dīffērt.

nām tŭă cūm Gĕtĭcās strāvīssēt dēxtră cătērvās,

ūltă dŭcīs sŏcĭī lētūm, pārsque ūnă mănērēt

dēbĭlĭōr făcĭlīsquĕ căpī, tūnc īnpĭŭs īllĕ

prōdĭtŏr īmpĕrĭī cŏnĭūrātūsquĕ Gĕtārūm

dīstŭlĭt īnstāntēs ēlūsō prīncĭpĕ pūgnās,

Hūnōrūm lātūrŭs ŏpēm, quōs ādfŏrĕ bēllō

nōrăt ĕt īnvīsīs mōx sē cōniūngĕrĕ cāstrīs.

ēst gĕnŭs ēxtrēmōs Scўthĭaē vērgēntĭs ĭn ōrtūs

trāns gĕlĭdūm Tănăīn, quō nōn fāmōsĭŭs ūllūm

Ārctŏs ălīt. tūrpēs hăbĭtūs ōbscaēnăquĕ vīsū

cōrpŏră; mēns dūrō nūmquām cēssūră lăbōrī;

praēdă cĭbūs, vītāndă Cĕrēs, frōntēmquĕ sĕcārī

lūdŭs ĕt ōccīsōs pūlchrūm iūrārĕ părēntēs.

nēc plūs nūbĭgĕnās dūplēx nātūră bĭfōrmēs

cōgnātīs āptāvĭt ĕquīs: ācērrĭmă nūllō

ōrdĭnĕ mōbĭlĭtās īnspērātīquĕ rĕcūrsūs.

quōs tămĕn īnpăvĭdūs cōntrā spūmāntĭs ăd Hēbrī

tēndĭs ăquās, sīc āntĕ tŭbās ăcĭēmquĕ prĕcātūs:

'Māvōrs. nūbĭfĕrō seū tū prōcūmbĭs ĭn Haēmō

seū tē cānă gĕlū Rhŏdŏpē seū rēmĭgĕ Mēdō

sōllĭcĭtātŭs Ăthōs seū cālīgāntĭă nīgrīs

īlĭcĭbūs Pāngaēă tĕnēnt, āccīngĕrĕ mēcūm

ēt Thrācās dēfēndĕ tŭōs. sī laētĭŏr ādsīt

glōrĭă, vēstītā spŏlĭīs dōnābĕrĕ quērcū.'

aūdĭĭt īllă pătēr scŏpŭlīsquĕ nĭvālĭbŭs Haēmī

sūrgĭt ĕt hōrtātūr cĕlĕrēs clāmōrĕ mĭnīstrōs:

'fēr gălĕām, Bēllōnă, mĭhī nēxūsquĕ rŏtārūm

tēndĕ, Păvōr. frēnēt răpĭdōs Fōrmīdŏ iŭgālēs.

fēstīnās ūrgētĕ mănūs. mĕŭs ēccĕ părātūr

ād bēllūm Stĭlĭchō. quī mē dē mōrĕ trŏpaēīs

dītăt ĕt hōstīlēs sūspēndĭt ĭn ārbŏrĕ crīstās.

cōmmūnēs sŏnĭpēs lĭtŭī, cōmmūnĭă nōbīs

sīgnă cănūnt iūnctōquĕ sĕquōr tēntōrĭă cūrrū.'

sīc fātūs cāmpo īnsĭlŭīt lātēquĕ fŭgātās

hīnc Stĭlĭchō tūrmās, īllīnc Grādīvŭs ăgēbānt

ēt clĭpĕīs ēt mōlĕ părēs: stāt cāssĭs ŭtrīquĕ

sīdĕrĕīs hīrsūtă iŭbīs lōrīcăquĕ cūrsū

aēstŭăt ēt lārgō sătĭātūr vūlnĕrĕ cōrnūs.

ācrĭŏr īntĕrĕā vōtō mūltīsquĕ Mĕgaēră

lūxŭrĭātă mălīs maēstām dēprēndĭt ĭn ārcĕ

Iūstĭtĭām dīrōquĕ prĭōr sīc ōrĕ lăcēssīt:

'ēn tĭbĭ prīscă quĭēs rĕnŏvātăquĕ saēcŭlă rūrsūs,

ūt rēbārĕ, vĭgēnt! ēn nōstră pŏtēntĭă cēssīt

nēc lŏcŭs ēst ūsquām Fŭrĭīs! hūc lūmĭnă flēctĕ.

āspĭcĕ bārbărĭcīs iăcĕānt quōt moēnĭă flāmmīs,

quās mĭhĭ Rūfīnūs strāgēs quāntūmquĕ crŭōrīs

praēbĕăt ēt quāntīs ĕpŭlēntūr caēdĭbŭs hŷdrī.

līnque hŏmĭnēs sōrtēmquĕ mĕām, pĕtĕ sīdĕră, nōtīs

aūtūmnī tē rēddĕ plăgīs, quā vērgĭt ĭn Aūstrūm

Sīgnĭfĕr: aēstīvō sēdēs vīcīnă Lĕōnī

iām prīdēm gĕlĭdaēquĕ văcānt cōnfīnĭă Lībraē.

ātque ŭtĭnām pēr māgnă sĕquī cōnvēxă lĭcērēt!'

dīvă rĕfērt: 'nōn ūltĕrĭūs bācchābĕrĕ dēmēns.

iām poēnās tŭŭs īstĕ dăbīt, iām dēbĭtŭs ūltōr

īnmĭnĕt, ēt tērrās quī nūnc īpsūmquĕ fătīgāt

aēthĕră nēc vīlī mŏrĭēns cōndētŭr hărēnā.

iāmque ădĕrīt laētō prōmīssŭs Hŏnōrĭŭs aēvō

nēc fōrtī gĕnĭtōrĕ mĭnōr nēc frātrĕ cŏrūscō,

quī sŭbĭgēt Mēdōs, quī cūspĭdĕ prōtĕrĕt Īndōs.

sūb iŭgă vēntūrī rēgēs; cālcābĭtŭr āspēr

Phāsĭs ĕquō pōntēmquĕ pătī cōgētŭr Ărāxēs,

tūquĕ sĭmūl grăvĭbūs fērrī rĕlĭgātă cătēnīs

ēxpēllērĕ dĭē dēbēllātāsquĕ drăcōnūm

tōnsă cŏmās īmō bărăthrī claūdērĕ rĕcēssū.

tūm tēllūs cōmmūnĭs ĕrīt, tūm līmĭtĕ nūllō

dīscērnētŭr ăgēr; nēc vōmĕrĕ sūlcŭs ŏbūncō

fīndētūr: sŭbĭtīs mēssōr gaūdēbĭt ărīstīs.

rōrābūnt quērcētă făvīs; stāgnāntĭă pāssīm

vīnă flŭēnt ŏlĕūmquĕ lăcūs; nēc mūrĭcĕ tīnctīs

vēllĕrĭbūs quaērētŭr hŏnōs, sēd spōntĕ rŭbēbūnt

āttŏnĭtō pāstōrĕ grĕgēs pōntūmquĕ pĕr ōmnēm

rīdēbūnt vĭrĭdēs gēmmīs nāscēntĭbŭs ālgaē.'