DECIMI MAGNI AUSONII - ‹EPIGRAMMATON LIBER›

2

1

‹DE AUGUSTO›

Phoebe potens numeris, praeses Tritonia bellis,

tu quoque ab aërio praepes Victoria lapsu,

come serenatam duplici diademate frontem,

serta ferens, quae dona togae, quae praemia pugnae.

Bellandi fandique potens Augustus honorem

bis meret, ut geminet titulos, qui proelia Musis

temperat et Geticum moderatur Apolline Martem.

Arma inter Chunosque truces furtoque nocentes

Sauromatas, quantum cessat de tempore belli,

indulget Clariis tantum inter castra Camenis.

Vix posuit volucres stridentia tela sagittas:

Musarum ad calamos fertur manus, otia nescit

et commutata meditatur harundine carmen;

sed carmen non molle modis, bella horrida Martis

Odrysii Thraessaeque viraginis arma retractat.

Exsulta, Aeacide, celebraris vate superbo

rursum Romanusque tibi contingit Homerus.

2.

COMMENDATIO CODICIS

Est quod mane legas, est et quod vespere. Laetis

seria miscuimus, temperie ut placeant.

Non unus vitae color est nec carminis unus

lector: habet tempus pagina quaeque suum.

Hoc mitrata Venus probat hoc galeata Minerva,

Stoicus has partes, has Epicurus amat.

Salva mihi veterum maneat dum regula morum,

plaudat permissis sobria Musa iocis.

3

‹DE FERA A CAESARE INTERFECTA›

Cedere quae lato nescit fera saucia ferro

armatique urget tela cruenta viri,

quam grandes parvo patitur sub vulnere mortes

et solam leti vim probat esse manum!

Mirantur casusque novos subitasque ruinas

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

nec contenta ictos letaliter ire per artus

coniungit mortes una sagitta duas,

Plurima communi pereunt si fulminis ictu,

haec quoque de caelo vulnera missa putes.

4

AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.

Illyricis regnator aquis, tibi, Nile, secundus,

Danuvius laetum profero fonte caput.

Salvere Augustos iubeo natumque patremque,

armiferis alui quos ego Pannoniis

Nuntius Euxino iam nunc volo currere ponto,

ut sciat hoc superum cura secunda Valens,

caede fuga flammis stratos periisse Suebos

nec Rhenum Gallis limitis esse loco.

Quod si lege maris refluus mihi curreret amnis,

huc possem victos inde referre Gothos.

5.

AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.

Danuvius penitis caput occultatus in oris

totus sub vestra iam dicione fluo.

Qua gelidum fontem mediis effundo Suebis,

imperiis gravidas qua seco Pannonias

et qua dives aquis Shythico solvo ostia ponto:

omnia sub vestrum flumina mitto iugum.

Augusto dabitur sed proxima palma Valenti:

inveniet fontes hic quoque, Nile, tuos.

6.

VALENTINIANO IUNIORI IN SIGNUM MARMOREUM

Nunc te marmoreum pro sumptu fecimus; at cum

Augustus frater remeaverit, aureus esto.

7

PICTURAE SUBDITI UBI LEO UNA SAGITTA A GRATIANO OCCISUS EST

Quod leo tam tenui patitur sub harundine letum,

non vires ferri, sed ferientis agunt.

8

EXHORTATIO AD MODESTIAM

Fama est fictilibus cenasse Agathoclea regem

atque abacum Samio saepe onerasse luto,

fercula gemmatis cum poneret horrida vasis

et misceret opes pauperiemque simul.

Quaerenti causam respondit: «Rex ego qui sum

Sicaniae, figulo sum genitore satus».

Fortunam reverenter habe, quicumque repente

dives ab exili progrediere loco.

9

IN EUNIPINAM ADULTERAM

Toxica zelotypo dedit uxor moecha marito,

nec satis ad mortem credidit esse datum.

Miscuit argenti letalia pondera vivi,

cogeret ut celerem vis geminata necem.

Dividat haec si quis, faciunt discreta venenum:

antidotum sumet, qui sociata bibet.

Ergo inter sese dum noxia pocula certant,

cessit letalis noxa salutiferae.

Protinus et vacuos alvi petiere recessus,

lubrica deiectis qua via nota cibis.

Quam pia cura deum! Prodest crudelior uxor

et, cum fata volunt, bina venena iuvant.

10.

IN ECHO PICTAM

Vane, quid affectas faciem mihi ponere, pictor,

ignotamque oculis sollicitare deam?

Aëris et linguae sum filia, mater inanis

indicii, vocem quae sine mente gero.

Extremos pereunte modos a fine reducens

ludificata sequor verba aliena meis.

Auribus in vestris habito penetrabilis Echo:

et si vis similem pingere, pinge sonum.

11.

IN SIMULACRUM OCCASIONIS ET PAENITENTIAE

Cuius opus? Phidiae, qui signum Pallados, eius,

quique Iovem fecit, tertia palma ego sum.

Sum dea quae rara et paucis Occasio nota.

Quid rotulae insistis? Stare loco nequeo.

Quid talaria habes? Volucris sum. Mercurius quae

fortunare solet, tardo ego, cum volui.

Crine tegis faciem? Cognosci nolo. Sed heus tu

occipiti calvo es? Ne tenear fugiens.

Quae tibi iuncta comes? Dicat tibi. Dic rogo quae sis.

Sum dea, cui nomen nec Cicero ipse dedit.

Sum dea, quae facti non factique exigo poenas,

nempe ut paeniteat: sic Metanoea vocor.

Tu modo dic, quid agat tecum. Quandoque volavi,

haec manet: hanc retinent quos ego praeterii.

Tu quoque dum rogitas, dum percontando moraris,

elapsam dices me tibi de manibus.

12.

‹AD GALLAM PUELLAM IAM SENESCENTEM›

Dicebam tibi: «Galla, senescimus. Effugit aetas.

Utere rene tuo: casta puella anus est».

Sprevisti: obrepsit non intellecta senectus

nec revocare potes qui periere dies.

Nunc piget et quereris, quod non aut ista voluntas

tunc fuit aut non est nunc ea forma tibi.

Da tamen amplexus oblitaque gaudia iunge;

da: fruar etsi non quod volo, quod volui.

13

DE LEPORE CAPTO A CANE MARINO

Trinacrii quondam currentem in litoris ora

ante canes leporem caeruleus rapuit.

At lepus: «In me omnis terrae pelagique rapina est,

forsitan et caeli, si canis astra tenet».

14.

‹DE PERGAMO SCRIPTORE FUGITIVO QUI CAPTUS FUERAT›

Tam segnis scriptor quam lentus Pergame cursor

fugisti et primo captus es in stadio

Ergo notas scripto tolerasti Pergame voltu

et quas neglexit dextera frons patitur.

15.

‹IN EUNDEM PERGAMUM›

Pergame non recte punitus fronte subisti

supplicium, lentae quod meruere manus.

At tu, qui dominus, peccantia membra coherce;

iniustum falsos excruciare reos.

Aut inscribe istam, quae non volt scribere, dextram,

aut profugos ferri pondere necte pedes.

16.

‹DE MYRONE ET LAIDE›

Canus rogabat Laidis noctem Myron:

tulit repulsam protinus.

Causamque sensit et caput fuligine

fucavit atra candidum;

idemque voltu, crine non idem Myron

orabat oratum prius.

Sed illa formam cum capillo comparans

similemque, non ipsum rata,

fortasse et ipsum, sed volens ludo frui,

sic est adorta callidum:

«Inepte quid me quod recusavi rogas?

Patri negavi iam tuo».

17.

DE OPINIONE QUAM DE ILLO HABEBAT EIUS UXOR

Laidas et Glyceras, lascivae nomina famae,

coniunx in nostro carmine cum legeret,

ludere me dixit falsoque in amore iocari.

Tanta illi nostra est de probitate fides.

18.

AD UXOREM

Uxor vivamus ut viximus et teneamus

nomina, quae primo sumpsimus in thalamo;

nec ferat ulla dies, ut commutemur in aevo,

quin tibi sim iuvenis tuque puella mihi.

Nestore sim quamvis provectior aemulaque annis

vincas Cumanam tu quoque Deiphoben,

nos ignoremus quid sit matura senectus.

Scire aevi meritum, non numerare decet.

19.

IN MEROEN ANUM EBRIOSAM

Qui primus, Meroë, nomen tibi condidit, ille

Thesidae nomen condidit Hippolito

Nam divinare est nomen componere, quod sit

fortunae et morum vel necis indicium.

Protesilaë, tibi nomen sic fata dederunt,

victima quod Troiae prima futurus eras.

Idmona quod vatem, medicum quod Iapyga dicunt.

Discendas artes nomina praeveniunt.

Et tu sic, Meroë, non quod sis atra colore,

ut quae Niliaca nascitur in Meroë,

infusum sed quod vinum non diluis undis,

potare immixtum sueta merumque merum.

20.

EX GRAECO TRADUCTUM DE STATUA NEMESIS

Me lapidem quondam Persae advexere, tropaeum

ut fierem bello: nunc ego sum Nemesis.

Ac sicut Graecis victoribus asto tropaeum,

punio sic Persas vaniloquos Nemesis.

21.

DE EO QUI THESAURUM REPPERIT CUM SE LAQUEO VELLET SUSPENDERE.

EX GRAECO

Qui laqueum collo nectebat, repperit aurum

thesaurique loco deposuit laqueum.

At qui condiderat, postquam non repperit aurum,

aptavit collo quem reperit laqueum.

22.

DE THRASYBULO LACEDAEMONIO, QUI FORTISSIME DIMICANS OCCUBUIT

Excipis adverso quod pectore volnera septem,

arma super veheris quod, Thrasybule, tua,

non dolor hic patris, Pitanae sed gloria maior:

rarum tam pulchro funere posse frui.

Quem postquam maesto socii posuere feretro,

talia magnanimus edidit orsa pater:

«flete alios, natus lacrimis non indiget ullis;

et meus et talis et Lacedaemonius».

23.

EX GRAECO TRADUCTUM DE MATRE MAGNANIMA

Mater Lacaena clipeo obarmans filium

«cum hoc», inquit, «aut in hoc redi».

24.

IN DEGENEREM, DIVITEM MOECHO GENITUM

Quidam superbus opibus et fastu tumens

tantumque verbis nobilis

spernit vigentis clara saecli nomina,

antiqua captans stemmata,

Martem Remumque et conditorem Romulum

privos parentes nuncupans.

Hos ille Serum veste contexi iubet,

hos caelat argento gravi,

ceris inurens ianuarum limina

et atriorum pegmata;

credo quod illi nec pater certus fuit

et mater est vere lupa.

25.

VERSUS IN VESTE CONTEXTI

Laudet Achaemenias orientis gloria telas,

molle aurum pallis, Graecia, texe tuis,

non minus Ausoniam celebret dum fama Sabinam,

parcentem magnis sumptibus, arte parem.

26.

ITEM

Sive probas Tyrio textam subtemine vestem,

seu placet inscripti commoditas tituli,

ipsius hoc dominae concinnat utrumque venustas:

has geminas artes una Sabina colit.

27.

ITEM

Licia qui texunt et carmina, carmina Musis,

licia contribuunt, casta Minerva, tibi.

Ast ego rem sociam non dissociabo Sabina,

versibus inscripsi quae mea texta meis.

28.

ANTISTHENIS CYNICI IMAGINI SUBDITI

Inventor primus cynices ego. «Quae ratio istaec?

Alcides multo dicitur esse prior».

Alcida quondam fueram doctore secundus:

nunc ego sum cynices primus et ille deus.

29.

‹ITEM›

Discipulus melior nulli meliorve magister

εἰς ἀρετὴν συνέβη καὶ κυνικὴν σοφίην.

Dicere me verum novit qui novit utrumque

καὶ θεὸν Ἀλκείδην καὶ κύνα Διογένην.

30.

MIXOBARBARON LIBERI PATRIS SIGNO MARMOREO

IN VILLA NOSTRA OMNIUM DEORUM ARGUMENTA HABENTI

Ogygidae me Bacchum vocant,

Osirin Aegypti putant,

Mysi Phanacem nominant,

Dionyson Indi existimant,

Romana sacra Liberum,

Arabica gens Adoneum,

Lucaniacus Pantheum.

31

LIBERO PATRI

Αἰγύπτου μὲν Ὀσῖρις ἐγὼ, Μουσῶν δὲ Φανάκης

Βάκχος ἐνὶ Ζωοῖσιν, ἐνὶ φθιμένοισιν Ἀδωνεῦς,

πυρογένης δίκερως, Τιτανολέτης, Διόνυσος.

32.

IN CORYDONEM MARMOREUM

Αἴξ χίμαρος πήρη ποιμὴν ῥαβδοῦχος ἐλαίη

εἷς λίθος ἐκ πάντων λιτὸς ἐγὼ Κορύδων.

33

IN SIMULACRUM SAPPHONIS

Lesbia Pieriis Sappho soror addita Musis,

εἰμ' ἐνάτη λυρικῶν, Ἀονίδων δεκάτη.

34

DEAE VENERI

Orta salo, suscepta solo, patre edita Caelo,

Aeneadum genetrix, hic habito alma Venus.

35

AD LIBELLUM SUUM

Si tineas cariemque pati te, charta, necesse est,

incipe versiculis ante perire meis.

«Malo», inquis, «tineis». Sapis, aerumnose libelle,

perfungi mavis quod leviore malo.

Ast ego damnosae nolo otia perdere Musae,

iacturam somni quae parit atque olei.

«Utilius dormire fuit quam perdere somnum

atque oleum». Bene ais, causa sed ista mihi est.

Irascor Proculo, cuius facundia tanta est,

quantus honos. Scripsit plurima, quae cohibet.

Hunc studeo ulcisci; | et prompta est ultio vati.

Qui sua non edit carmina, nostra legat.

Huius in arbitrio est, seu te iuvenescere cedro

seu iubeat duris vermibus esse cibum.

Huic ego, quod nobis superest ignobilis oti,

deputo, sive legat, quae dabo, sive tegat.

36.

DE PUELLA QUAM AMABAT

Hanc volo quae non volt; illam quae volt ego nolo:

vincere volt animos, non satiare Venus.

Oblatas sperno illecebras, detrecto negatas:

nec satiare animum nec cruciare volo.

Nec bis cincta Diana placet nec nuda Cythere:

illa voluptatis nil habet, haec nimium.

Callida sed mediae Veneris mihi venditet artem

femina, quac iungat quod volo nolo vocet.

37

DE DUOBUS FRATRIBUS

Χρηστὸς Ἀκίνδυνος αὐτοαδέλφεοι, ἀγλαὰ τέκνα,

moribus ambo malis nomina falsa gerunt:

οὔθ' οὗτος χρηστός γ' οὐθ' οὗτος ἀκίνδυνος ἐστιν.

Una potest ambos littera corrigere.

Αἴ κεν Χρηστὸς ἔχῃ παρ' ἀδελφοῦ Ἀκινδύνου ἄλφα,

κίνδυνος hic, fiet, frater ἄχρηστος erit.

38.

DE CHRESTO ET ACINDYNO

QUIBUS FUERAT MALE NOMEN IMPOSITUM

Germani fratres sunt Chrestos, Acindynos alter.

Falsum nomen utrique, sed ut verum sit utrique,

alpha suum Chresto det Acindynos, ipse sine alpha

permaneat: verum nomen uterque geret.

39

QUODDAM QUASI AENIGMA DE TRIBUS INCESTIS

«Tris uno in lecto: stuprum duo perpetiuntur

et duo committunt». «Quattuor esse reor».

«Falleris: extremis da singula crimina et illum

bis numera medium, qui facit et patitur».

40.

DE PHILOMUSO GRAMMATICO

Emptis quod libris tibi bybliotheca referta est,

doctum et grammaticum te, Philomuse, putas.

Hoc genere et chordas et plectra et barbita conde;

omnia mercatus cras citharoedus eris.

41.

IN STATUAM RUFI

Rhetoris haec Rufi statua est; nil verius: ipsa est.

Ipsa adeo linguam non habet et cerebrum.

Et riget et surda est et non videt. Haec sibi constant.

Unum dissimile est: mollior ille fuit.

42.

IN RUFI IMAGINEM

Elinguem quis te dicentis imagine pinxit?

Dic mihi, Rufe. Taces? Nil tibi tam simile est.

43

IDEM

Haec Rufi tabula est: nil verius. Ipse ubi Rufus?

«In cathedra». Quid agit? «Hoc quod et in tabula».

44

DE RUFO RHETORE

Reminisco Rufus dixit in versu suo:

cor ergo versus, immo Rufus, non habet.

45

‹ITEM›

Qui reminisco putat se dicere posse Latine,

hic ubi co scriptum est, faceret cor, si cor haberet.

46.

‹ITEM›

Rufus vocatus rhetor olim ad nuptias.

Celebri ut fit in convivio,

grammaticae ut artis se peritum ostenderet,

haec vota dixit nuptiis:

«et masculini et feminini gignite

generisque neutri filios».

47

IN RUFI IMAGINEM

«Ore pulchro et ore muto scire vis quae sim»? Volo.

«Imago Rufi rhetoris Pictavici».

Diceret set ipse vellem rhethor hoc mi. «Non potest».

Cur? «Ipse rhetor est imago imaginis».

48.

SUB RUFI STATUA

«Rhetoris haec Rufi statua est?» Si saxea, Rufi.

«Cur id ais?». Semper saxeus ipse fuit.

49

DE DIOGENE

Pera, polenta, tribon, baculus, scyphus, arta supellex

ista fuit Cynici, set putat hanc nimiam.

Namque cavis manibus cernens potare bubulcum

«cur, scyphe, te», dixit, «gesto supervacuum?»

50.

ITEM

Effigiem, rex Croese, tuam, ditissime regum,

vidit aput manes Diogenes cynicus.

«Nil», inquit, «tibi, Croese, tuum: superant mihi cuncta.

Nudus eram: sic sum; nil habui: hoc habeo».

Rex ait: «haud egui, cum tu, mendice, carebas

omnibus; et careo, si modo non egeo»?

51.

IN SIGNUM MARMOREUM NIOBES

Vivebam: sum facta silex, quae deinde polita

Praxiteli manibus vivo iterum Niobe.

Reddidit artificis manus omnia, sed sine sensu:

hunc ego, cum laesi numina, non habui.

52.

DE PALLADE VOLENTE CERTARE ARMIS CUM VENERE

Armatam vidit Venerem Lacedaemone Pallas:

«Nunc certemus», ait, «iudice vel Paride».

Cui Venus: «Armatam tu me, temeraria, temnis,

quae quo te vici tempore nuda fui»?

53

DE LAIDE DICANTE VENERI SPECULUM SUUM

Lais anus Veneri speculum dico: dignum habeat se

aeterna aeternum forma ministerium.

At mihi nullus in hoc usus, quia cernere talem

qualis sum nolo, qualis eram nequeo.

54

‹DE CASTORE POLLUCE ET HELENA›

Istos, tergemino nasci quos cernis ab ovo,

patribus ambiguis et matribus adsere natos.

Hos genuit Nemesis, sed Leda puerpera fovit:

Tyndareus pater his et Iuppiter: hic putat, hic scit.

55

DE IMAGINE VENERIS SCULPTA A PRAXITELE

Vera Venus Gnidiam cum vidit Cyprida, dixit:

«Vidisti nudam me, puto, Praxitele».

Non vidi nec fas, sed ferro opus omne polimus:

ferrum Gradivi Martis in arbitrio.

Qualem igitur domino scierant placuisse Cytheren,

talem fecerunt ferrea caela deam».

56.

IN BUCULAM AEREAM MYRONIS

Bucula sum, caelo genitoris facta Myronis

aerea: nec factam me puto, sed genitam.

Sic me taurus init, sic proxima bucula mugit,

sic vitulus sitiens ubera nostra petit.

Miraris quod fallo gregem? Gregis ipse magister

inter pascentes me numerare solet.

57

IDEM

Ubera quid pulsas frigentia matris aënae,

o vitule, et sucum lactis ab aere petis?

Hunc quoque praestarem, si me pro parte parasset

exteriore Myron, interiore deus.

58.

IDEM

Daedale, cur vana consumis in arte laborem?

Me potius clausa subice Pasiphaae.

Illecebras verae si vis dare, Daedale, vaccae,

viva tibi species vacca Myronis erit.

59

IDEM

Aerea mugitum poterat dare vacca Myronis,

sed timet artificis deterere ingenium.

Fingere nam similem vivae, quam vivere, plus est;

nec sunt facta dei mira, sed artificis.

60.

IDEM

Aerea bos steteram; mactata est vacca Minervae,

sed dea proflatam transtulit hunc animam.

Et modo sum duplex, pars aerea, pars animata.

Haec manus artificis dicitur, illa deae.

61.

IDEM

Quid me, taure, paras specie deceptus inire?

Non sum ego Minoae machina Phasipaae.

62.

IDEM

Necdum caduco sole, iam sub vespere

ageret iuvencas cum domum pastor suas,

suam relinquens me monebat ut suam.

63.

IDEM

Unam iuvencam pastor forte amiserat

numerumque iussus reddere

me defuisse conquerebatur, sequi

quae noluissem ceteras.

64.

‹QUAE SEXUM MUTARINT›

Vallebanae (nova res et vix credenda poëtis

sed quae de vera promitur historia)

femineam in speciem convertit masculus ales

pavaque de pavo constitit ante oculos.

Cuncti admirantur monstrum, sed mollior agna

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Quid stolidi ad speciem notae novitatis hebetis?

An vos Nasonis carmina non legitis?

Caenida convertit proles Saturnia Consus

ambiguoque fuit corpore Tiresias.

Vidit semivirum fons Salmacis Hermaphroditum,

vidit nubentem Plinius androgynum.

Nec satis antiquum, quod Campana in Benevento

unus epheborum virgo repente fuit.

Nolo tamen veteris documenta arcessere famae:

ecce ego sum factus femina de puero.

65.

IN MARCUM

«Pythagora Euphorbi, reparas qui semina rerum

corporibusque novis das reduces animas,

dic quid erit Marcus iam fata novissima functus,

si redeat vitam rursus in aëriam?»

«Qui Marcus?» «Feles nuper pullaria dictus

corrupit totum qui puerile secus,

perversae veneris postico volnere fossor,

Lucili vatis †subpilo pullopremus».

«Non taurus, non mulus erit, non hippocamelus,

non caper aut aries, sed scarabaeus erit».

66.

‹IN CASTOREM›

Lambere cum vellet mediorum membra virorum

Castor nec posset vulgus habere domi,

repperit ut nullum fellator perderet inguen:

uxoris coepit lingere membra suae.

67.

SUBSCRIPTA PICTURAE MULIERIS IMPUDICAE

Praeter legitimi genialia foedera coetus

repperit obscenas veneres vitiosa libido,

Herculis heredi quam Lemnia suasit egestas,

quam toga facundi scaenis agitavit Afrani,

et quam Nolanis capitalis luxus inussit.

Crispa tamen cunctas exercet corpore in uno:

deglubit, fellat, molitur per utramque cavernam,

ne quid inexpertum frustra moritura relinquat.

68.

DE EO QUI TESTAM HOMINIS

IMMISERICORDITER DISSIPARE VOLUIT

Abiecta in triviis inhumati glabra iacebat

testa hominis, nudum iam cute calvitium.

Fleverunt alii, fletu non motus Achilas

insuper et silicis verbere dissicuit.

Eminus ergo icto rediit lapis ultor ab osse

auctorisque sui frontem oculosque petit.

Sic utinam certos manus impia dirigat ictus,

auctorem ut feriant tela retorta suum.

69.

DE ALCONE MEDICO

Languenti Marco dixit Diodorus haruspex

ad vitam non plus sex superesse dies.

Sed medicus divis fatisque potentior Alcon

falsum convicit ilico haruspicium.

Tractavitque manum victuri, ni tetigisset;

ilico nam Marco sex periere dies.

70.

DE SIGNO IOVIS TACTO AB ALCONE MEDICO

Alcon hesterno signum Iovis attigit. Ille

quamvis marmoreus vim patitur medici.

Ecce hodie iussus transferri e sede vetusta

effertur, quamvis sit deus atque lapis.

71.

IN EUNOMUM MEDICUM

Languentem Gaium moriturum dixerat olim

Eunomus: evasit fati ope, non medici.

Paulo post ipsum videt aut vidisse putavit

pallentem et multa mortis in effigie.

«Quis tu»? «Gaius», ait. «Vivisne»? Hic abnuit. «Et quid

nunc agis hic»? «Missu Ditis», ait, «venio,

ut, qui notitiam rerumque hominumque tenerem,

accirem medicos». Eunomus obriguit.

Tum Gaius: «Metuas nihil, Eunome: dixi ego et omnes

nullum qui saperet dicere te medicum».

72.

IN HOMINEM VOCIS ABSONAE

Latratus catulorum, hinnitus fingis equorum,

caprigenumque pecus lanigerosque greges

balatu adsimulas. Asinos quoque rudere dicas,

cum vis Arcadicum fingere, Marce, pecus.

Gallorum cantus et ovantes gutture corvos

et quidquid vocum belua et ales habet,

omnia cum simules ita vere, ut ficta negentur,

non potes humanae vocis habere sonum.

73

DE AUXILIO GRAMMATICO

Emendata potest quaenam vox esse magistri,

nomen qui proprium cum vitio loquitur?

Auxilium te nempe vocas, inscite magister.

Da rectum casum: iam solicismus eris.

74

IN EUNUM LIGURRITOREM

Eune quid affectas vendentem Phyllida odores?

Diceris hanc mediam lambere, non molere.

Perspice, ne mercis fallant te nomina, vel ne

aëre Seplasiae decipiare, cave,

dum κύσθον κόστονque putas communis odoris

et nardum ac sardas esse sapore pari.

75

‹ITEM›

Diversa infelix et lambit et olfacit Eunus.

Dissimilem olfactum naris et oris habet.

76.

AD EUNDEM EUNUM QUOD NON VELIT BENE NEC MALE OLERE

Salgama non hoc sunt, quod balsama: cedite odores.

Nec male olere mihi nec bene olere placet.

77

‹ITEM›

Λαῒς Ἔρως et Ἴτυς, Χείρων et Ἔρως, Ἴτυς alter

nomina si scribas, prima elementa adime,

ut facias verbum, quod tu facis, Eune magister.

Dicere me Latium non decet obprobrium.

78.

‹IN EUNDEM›

Eune, quod uxoris gravidae putria inguina lambis,

festinas glossas non natis tradere natis.

79

AD EUNUM LIGURRITOREM PAEDAGOGUM

Eunus Syriscus, inguinum ligurritor,

opicus magister (sic eum docet Phyllis),

muliebre membrum quadriangulum cernit.

Triquetro coactu .Δ. litteram ducit.

De valle femorum altrinsecus pares rugas

mediumque, fissi rima qua patet, callem

Ψ dicit esse: nam trifissilis forma est.

Cui ipse linguam cum dedit suam, .Λ. est:

veramque in illis esse .Φ. notam sentit.

Quid, imperite, .P. putas ibi scriptum,

ubi locari .I. convenit longum?

Miselle doctor, .ΟΥ. tibi sit obsceno

tuumque nomen .Θ. sectilis signet.

80.

AD CRISPAM

Deformem quidam te dicunt, Crispa: | ego istud

nescio. Mi pulchra es, iudice me, satis est.

Quin etiam cupio, iunctus quia zelus amori est,

ut videare aliis foeda, decora mihi.

81.

QUALEM VELIT HABERE AMICAM

Sit mihi talis amica velim,

iurgia quae temere incipiat

nec studeat quasi casta loqui,

pulchra procax, petulante manu,

verbera quae ferat et regerat

caesaque ad oscula confugiat.

Nam nisi moribus his fuerit,

casta modesta pudenter agens,

dicere abominor, uxor erit.

82.

EX GRAECO TRADUCTUM AD CUPIDINEM

Hoc quod amare vocant, solve aut misceto Cupido:

aut neutrum flammis ure vel ure duos.

83.

AD DIONEM DE AMORE SUO

Aut restingue ignem quo torreor, alma Dione,

aut transire iube vel fac utrimque parem.

84.

EX GRAECO: ARCHE DE TOI HEMISY PANTON

Incipe! Dimidium facti est coepisse. Superfit

dimidium: rursum hoc incipe et efficies.

85.

EX GRAECO: A CHARIS A BRADYPOUS ACHARIS CHARIS

Gratia quae tarda est, ingrata est, gratia. Namque

cum fieri properat, gratia grata magis.

86.

EX EODEM

Si bene quid facias, facias cito. Nam cito factum

gratum erit, ingratum gratia tarda facit.

87.

DE EO QUI CAPANEUM SALTANS RUIT

Deceptae felix casus se miscuit arti:

histrio, saltabat qui Capanea, ruit.

88.

IN DODRALEM

Dodra ex dodrante est. Sic collige: ius aqua vinum

sal, oleum, panis, mel, piper, herba, novem.

89.

IDEM

Dodra vocor. «Quae causa»? Novem species gero. «Quae sunt?»

Ius, aqua, mel, vinum, panis, piper, herba, oleum, sal.

90

IDEM

Δόδρα, ποτὸν καὶ ἀριθμός, ἔχω μέλι, οἶνον, ἔλαιον,

ἄρτον, ἅλας, βοτάνην, ζωμὸν, ὕδωρ, πέπερι.

91.

DE IURIS CONSULTO QUI UXOREM HABEBAT ADULTERAM

Iuris consulto, cui vivit adultera coniunx,

Papia lex placuit, Iulia displicuit.

Quaeritis, unde haec sit distantia? Semivir ipse

Scantiniam metuens non metuit Titiam.

92.

AD QUENDAM QUI LEVIA SIBI INGUINA FACIEBAT

Inguina quod calido levas tibi dropace, causa est:

irritant volsas levia membra lupas.

Sed quod et elixo plantaria podice vellis

et teris incurvas pumice Clazomenas,

causa latet, bimarem nisi quod patientia morbum

appetit et tergo femina, pube vir es.

93

IN ZOILUM

Semivir uxorem duxisti, Zoile, moecham.

O quantus fiet quaestus utrimque domi,

cum dabit uxori molitor tuus et tibi adulter,

quanti deprensi damna pudoris ement.

Sed modo quae vobis lucrosa libido videtur,

iacturam senio mox subeunte feret.

Incipient operas conducti vendere moechi,

quos modo munificos lena iuventa tenet.

94

AD MARCUM AMICUM

DE DISCORDIA QUAM HABET CUM PUELLIS

«Hanc amo quae me odit, contra | hanc quae me amat odi.

Compone inter nos si potes alma Venus».

«Perfacile id faciam: mores mutabo et amores.

Oderit haec, amet haec». «Rursus idem patiar».

«Vis ambas ut ames»? «Si diligat utraque, vellem».

«Hoc tibi tu praesta, Marce; ut ameris, ama».

95

DYSEROS

«Suasisti, Venus, ecce, duas dyseros ut amarem.

Odit utraque; aliud da modo consilium».

«Vince datis ambas». «Cupio, verum arta domi res».

«Pellice promissis». «Nulla fides inopi».

«Antestare deos». «Non fas mihi fallere divos».

«Pervigila ante fores». «Nocte capi metuo».

«Scribe elegos». «Nequeo Musarum et Apollinis expers».

«Frange fores». «Poenas iudicii metuo».

«Stulte, ab amore mori pateris, non vis ob amorem?».

«Malo miser dici quam miser atque reus».

«Suasi quod potui: ‹tu› alios modo consule». «Dic quos».

«Quod sibi suaserunt Phaedra et Elissa dabunt,

quod Canace Phyllisque et fastidita Phaoni».

«Hoc das consilium?» «Tale datur miseris».

96.

PULCHRUM DEI RESPONSUM

Doctus Hylas caestu, Phegeus catus arte palaestrae,

clarus Olympiacis et Lycus in stadiis,

an possent omnes venturo vincere agone,

Ammonem Libyae consuluere deum.

Sed deus, ut sapiens, «dabitur victoria vobis

indubitata equidem, si caveatis», ait,

«ne quis Hylam caestu, ne quis certamine luctae

Phegea, ne cursu te, Lyce, praetereat».

97

‹DE HERMIONES ZONA›

Punica turgentes redimibat zona papillas

Hermiones: zonae textum elegeon erat:

«qui legis hunc titulum, Paphie tibi mandat ames me

exemploque tuo neminem amare vetes».

98.

HYLAE

Aspice quam blandae necis ambitione fruatur

letifera experiens gaudia, pulcher Hylas.

Oscula et infestos inter moriturus amores

ancipites patitur Naidas Eumenidas.

99

NYMPHIS QUAE HYLAM MERSERUNT

Furitis procaces Naides

amore saevo et irrito:

ephebus iste fons erit.

100.

NARCISSO

Si cuperes alium, posses, Narcisse, potiri.

Nunc tibi amoris adest copia, fructus abest.

101.

IDEM

Quid non ex huius forma pateretur amator,

ipse suam qui sic deperit effigiem?

102.

DE ECHO DOLENTE PROPTER MORTEM NARCISSI

Conmoritur, Narcisse, tibi resonabilis Echo,

vocis ad extremos exanimata modos:

et pereuntis adhuc gemitum resecuta querellis

ultima nunc etiam verba loquentis amat.

103

DE HERMAPHRODITO

Mercurio genitore satus, genetrice Cythere,

nominis ut mixti, sic corporis Hermaphroditus,

concretus sexu, sed non perfectus utroque,

ambiguae veneris, neutro potiendus amori.

104.

DE CONIUNCTIONE SALMACIS CUM HERMAPHRODITO

Salmacis optato concreta est nympha marito.

Felix virgo, sibi si scit inesse virum.

Et tu formosae, iuvenis, permixte puellae,

bis felix, unum si licet esse duos.

105.

AD APOLLINEM DE DAPHNE FUGIENTE

Pone arcum, Paean, celeresque reconde sagittas:

non te virgo fugit, sed tua tela timet.

106.

DE DAPHNE TECTA CORTICE

Invide, cur properas, cortex, operire puellam?

Laurea debetur Phoebo, si virgo negatur.

107.

IN SCABIOSUM

Thermarum in solio si quis Polygitona vidit

ulcera membrorum scabie putrefacta foventem,

praeposuit cunctis spectacula talia ludis.

Principio tremulis gannitibus aera pulsat

verbaque lascivos meretricum imitantia coetus

vibrat et obscenae numeros pruriginis implet.

Bracchia deinde rotat velut enthea daemone Maenas

pectus, crura, latus, ventrem, femora, inguina, suras

tergum, colla, umeros, luteae Symplegadis antrum,

tam diversa locis vaga carnificina pererrat,

donec marcentem calidi fervore lavacri

blandus letali solvat dulcedine morbus.

Desectos sic fama viros, ubi cassa libido

femineos coetus et non sua bella lacessit,

irrita vexato consumere gaudia lecto,

titillata brevi cum iam sub fine voluptas

fervet et ingesto peragit ludibria morsu.

Torpida non aliter Polygiton membra resolvit

et, quia debentur suprema piacula vitae,

ad Phlegethonteas sese iam praeparat undas.

108.

DE QUODAM SILVIO BONO QUI ERAT BRITO

Silvius ille Bonus, qui carmina nostra lacessit,

nostra magis meruit disticha, Brito bonus.

109.

‹IDESM›

Silvius hic Bonus est. «Qui Silvius?», «Iste Britannus».

«Aut Brito hic non est Silvius aut malus est».

110.

‹IDEM›

Silvius esse Bonus fertur pariterque Britannus.

Quis credat civem degenerasse bonum?

111.

‹IDEM›

Nemo bonus Brito est. Si simplex Silvius esse

incipiat, simplex desinat esse bonus.

112.

‹IDEM›

Silvius hic Bonus est, sed Brito est Silvius idem:

simplicior res est, credite: Brito malus.

113.

‹IDEM›

Silvi, Brito Bonus, quamvis homo non bonus esse

ferris nec ‹se quit› iungere Brito Bono.

114.

IN NOTARIUM

Puer, notarum praepetum

sollers minister, advola.

Bipatens pugillar expedi,

cui multa fandi copia

punctis peracta singulis

ut una vox absolvitur.

Evolvo libros uberes

instarque densae grandinis

torrente lingua perstrepo.

Tibi nec aures ambigunt

nec occupatur pagina

et mota parce dextera

volat per aequor cereum.

Cum maxime nunc proloquor

circumloquentis ambitu,

tu sensa nostri pectoris

vix dicta iam ceris tenes.

Sentire tam velox mihi

vellem dedisset mens mea,

quam praepetis dextrae fuga

tu me loquentem praevenis.

Quis, quaeso, quis me prodidit?

Quis ista iam dixit tibi,

quae cogitabam dicere?

Quae furta corde in intimo

exercet ales dextera?

Quis ordo rerum tam novus,

veniat in aures ut tuas,

quod lingua nondum absolverit?

Doctrina non hoc praestitit

nec ulla tam velox manus

celeripedis compendii:

natura manus hoc tibi

deusque donum tradidit,

quae loquerer ut scires prius

idemque velles quod volo.

1

‹DE AUGUSTO›

Phoēbĕ pŏtēns nŭmĕrīs, praēsēs Trītōnĭă bēllīs,

tū quŏque ăb āĕrĭō praēpēs Vīctōrĭă lāpsū,

cōmĕ sĕrēnātām dŭplĭcī dĭădēmătĕ frōntēm,

sērtă fĕrēns, quaē dōnă tŏgaē, quaē praēmĭă pūgnaē.

Bēllāndī fāndīquĕ pŏtēns Aūgūstŭs hŏnōrēm

bīs mĕrĕt, ūt gĕmĭnēt tĭtŭlōs, quī proēlĭă Mūsīs

tēmpĕrăt ēt Gĕtĭcūm mŏdĕrātŭr Ăpōllĭnĕ Mārtēm.

Ārma īntēr Chūnōsquĕ trŭcēs fūrtōquĕ nŏcēntēs

Saūrŏmătās, quāntūm cēssāt dē tēmpŏrĕ bēllī,

īndūlgēt Clărĭīs tāntum īntēr cāstră Cămēnīs.

Vīx pŏsŭīt vŏlŭcrēs strīdēntĭă tēlă săgīttās:

Mūsārum ād călămōs fērtūr mănŭs, ōtĭă nēscīt

ēt cōmmūtātā mĕdĭtātŭr hărūndĭnĕ cārmēn;

sēd cārmēn nōn mōllĕ mŏdīs, bēlla hōrrĭdă Mārtīs

Ōdrўsĭī Thraēssaēquĕ vĭrāgĭnĭs ārmă rĕtrāctāt.

Ēxsūlta, Aēăcĭdē, cĕlĕbrārīs vātĕ sŭpērbō

rūrsūm Rōmānūsquĕ tĭbī cōntīngĭt Hŏmērūs.

2.

COMMENDATIO CODICIS

Ēst quōd mānĕ lĕgās, ēst ēt quōd vēspĕrĕ. Laētīs

sērĭă mīscŭĭmūs, ‖ tēmpĕrĭe ūt plăcĕānt.

Nōn ūnūs vītaē cŏlŏr ēst nēc cārmĭnĭs ūnūs

lēctŏr: hăbēt tēmpūs ‖ pāgĭnă quaēquĕ sŭūm.

Hōc mītrātă Vĕnūs prŏbăt hōc gălĕātă Mĭnērvă,

Stōĭcŭs hās pārtēs, ‖ hās Ĕpĭcūrŭs ămāt.

Sālvă mĭhī vĕtĕrūm mănĕāt dūm rēgŭlă mōrūm,

plaūdāt pērmīssīs ‖ sōbrĭă Mūsă iŏcīs.

3

‹DE FERA A CAESARE INTERFECTA›

Cēdĕrĕ quaē lātō nēscīt fĕră saūcĭă fērrō

ārmātīque ūrgēt ‖ tēlă crŭēntă vĭrī,

quām grāndēs pārvō pătĭtūr sūb vūlnĕrĕ mōrtēs

ēt sōlām lētī ‖ vīm prŏbăt ēssĕ mănūm!

Mīrāntūr cāsūsquĕ nŏvōs sŭbĭtāsquĕ rŭīnās

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

nēc cōntēnta īctōs lētālĭtĕr īrĕ pĕr ārtūs

cōniūngīt mōrtēs ‖ ūnă săgīttă dŭās,

Plūrĭmă cōmmūnī pĕrĕūnt sī fūlmĭnĭs īctū,

haēc quŏquĕ dē caēlō ‖ vūlnĕră mīssă pŭtēs.

4

AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.

Īllўrĭcīs rēgnātŏr ăquīs, tĭbĭ, Nīlĕ, sĕcūndūs,

Dānŭvĭūs laētūm ‖ prōfĕrŏ fōntĕ căpūt.

Sālvēre Aūgūstōs iŭbĕō nātūmquĕ pătrēmquĕ,

ārmĭfĕrīs ālvī ‖ quōs ĕgŏ Pānnŏnĭīs

Nūntĭŭs Eūxīnō iām nūnc vŏlŏ cūrrĕrĕ pōntō,

ūt scĭăt hōc sŭpĕrūm ‖ cūră sĕcūndă Vălēns,

caēdĕ fŭgā flāmmīs strātōs pĕrĭīssĕ Sŭēbōs

nēc Rhēnūm Gāllīs ‖ līmĭtĭs ēssĕ lŏcō.

Quōd sī lēgĕ mărīs rĕflŭūs mĭhĭ cūrrĕrĕt āmnīs,

hūc pōssēm vīctōs ‖ īndĕ rĕfērrĕ Gŏthōs.

5.

AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.

Dānŭvĭūs pĕnĭtīs căpŭt ōccūltātŭs ĭn ōrīs

tōtūs sūb vēstrā ‖ iām dĭcĭōnĕ flŭō.

Quā gĕlĭdūm fōntēm mĕdĭīs ēffūndŏ Sŭēbīs,

īmpĕrĭīs grăvĭdās ‖ quā sĕcŏ Pānnŏnĭās

ēt quā dīvĕs ăquīs Shўthĭcō sōlvo ōstĭă pōntō:

ōmnĭă sūb vēstrūm ‖ flūmĭnă mīttŏ iŭgūm.

Aūgūstō dăbĭtūr sēd prōxĭmă pālmă Vălēntī:

īnvĕnĭēt fōntēs ‖ hīc quŏquĕ, Nīlĕ, tŭōs.

6.

VALENTINIANO IUNIORI IN SIGNUM MARMOREUM

Nūnc tē mārmŏrĕūm prō sūmptū fēcĭmŭs; āt cūm

Aūgūstūs frātēr rĕmĕāvĕrĭt, aūrĕŭs ēstŏ.

7

PICTURAE SUBDITI UBI LEO UNA SAGITTA A GRATIANO OCCISUS EST

Quōd lĕŏ tām tĕnŭī pătĭtūr sŭb hărūndĭnĕ lētūm,

nōn vīrēs fērrī, ‖ sēd fĕrĭēntĭs ăgūnt.

8

EXHORTATIO AD MODESTIAM

Fāma ēst fīctĭlĭbūs cēnāsse Ăgăthōclĕă rēgēm

ātque ăbăcūm Sămĭō ‖ saēpe ŏnĕrāssĕ lŭtō,

fērcŭlă gēmmātīs cūm pōnĕrĕt hōrrĭdă vāsīs

ēt mīscērĕt ŏpēs ‖ paūpĕrĭēmquĕ sĭmūl.

Quaērēntī caūsām rēspōndīt: «Rēx ĕgŏ quī sūm

Sīcănĭaē, fĭgŭlō ‖ sūm gĕnĭtōrĕ sătūs».

Fōrtūnām rĕvĕrēntĕr hăbē, quīcūmquĕ rĕpēntĕ

dīvĕs ăb ēxīlī ‖ prōgrĕdĭērĕ lŏcō.

9

IN EUNIPINAM ADULTERAM

Tōxĭcă zēlŏtўpō dĕdĭt ūxōr moēchă mărītō,

nēc sătĭs ād mōrtēm ‖ crēdĭdĭt ēssĕ dătūm.

Mīscŭĭt ārgēntī lētālĭă pōndĕră vīvī,

cōgĕrĕt ūt cĕlĕrēm ‖ vīs gĕmĭnātă nĕcēm.

Dīvĭdăt haēc sī quīs, făcĭūnt dīscrētă vĕnēnūm:

āntĭdŏtūm sūmēt, ‖ quī sŏcĭātă bĭbēt.

Ērgo īntēr sēsē dūm nōxĭă pōcŭlă cērtānt,

cēssīt lētālīs ‖ nōxă sălūtĭfĕraē.

Prōtĭnŭs ēt văcŭōs ālvī pĕtĭērĕ rĕcēssūs,

lūbrĭcă dēiēctīs ‖ quā vĭă nōtă cĭbīs.

Quām pĭă cūră dĕūm! Prōdēst crūdēlĭŏr ūxōr

ēt, cūm fātă vŏlūnt, ‖ bīnă vĕnēnă iŭvānt.

10.

IN ECHO PICTAM

Vānĕ, quĭd āffēctās făcĭēm mĭhĭ pōnĕrĕ, pīctōr,

īgnōtāmque ŏcŭlīs ‖ sōllĭcĭtārĕ dĕām?

Āĕrĭs ēt līnguaē sūm fīlĭă, mātĕr ĭnānīs

īndĭcĭī, vōcēm ‖ quaē sĭnĕ mēntĕ gĕrō.

Ēxtrēmōs pĕrĕūntĕ mŏdōs ā fīnĕ rĕdūcēns

lūdĭfĭcātă sĕquōr ‖ vērba ălĭēnă mĕīs.

Aūrĭbŭs īn vēstrīs hăbĭtō pĕnĕtrābĭlĭs Ēchō:

ēt sī vīs sĭmĭlēm ‖ pīngĕrĕ, pīngĕ sŏnūm.

11.

IN SIMULACRUM OCCASIONIS ET PAENITENTIAE

Cūiŭs ŏpūs? Phĭdĭaē, quī sīgnūm Pāllădŏs, ēiūs,

quīquĕ Iŏvēm fēcīt, ‖ tērtĭă pālma ĕgŏ sūm.

Sūm dĕă quaē rāra ēt paūcīs Ōccāsĭŏ nōtă.

Quīd rŏtŭlae īnsīstīs? ‖ Stārĕ lŏcō nĕquĕō.

Quīd tālārĭa hăbēs? Vŏlŭcrīs sūm. Mērcŭrĭūs quaē

fōrtūnārĕ sŏlēt, ‖ tārdo ĕgŏ, cūm vŏlŭī.

Crīnĕ tĕgīs făcĭēm? Cōgnōscī nōlŏ. Sĕd heūs tū

ōccĭpĭtī cālvo ēs? ‖ Nē tĕnĕār fŭgĭēns.

Quaē tĭbĭ iūnctă cŏmēs? Dīcāt tĭbĭ. Dīc rŏgŏ quaē sīs.

Sūm dĕă, cuī nōmēn ‖ nēc Cĭcĕro īpsĕ dĕdīt.

Sūm dĕă, quaē fāctī nōn fāctīque ēxĭgŏ poēnās,

nēmpe ūt paēnĭtĕāt: ‖ sīc Mĕtănoēă vŏcōr.

Tū mŏdŏ dīc, quĭd ăgāt tēcūm. Quāndōquĕ vŏlāvī,

haēc mănĕt: hānc rĕtĭnēnt ‖ quōs ĕgŏ praētĕrĭī.

Tū quŏquĕ dūm rŏgĭtās, dūm pērcōntāndŏ mŏrārīs,

ēlāpsām dīcēs ‖ mē tĭbĭ dē mănĭbūs.

12.

‹AD GALLAM PUELLAM IAM SENESCENTEM›

Dīcēbām tĭbĭ: «Gāllă, sĕnēscĭmŭs. Ēffŭgĭt aētās.

Ūtĕrĕ rēnĕ tŭō: ‖ cāstă pŭēlla ănŭs ēst».

Sprēvīsti: ōbrēpsīt nōn īntēllēctă sĕnēctūs

nēc rĕvŏcārĕ pŏtēs ‖ quī pĕrĭērĕ dĭēs.

Nūnc pĭgĕt ēt quĕrĕrīs, quōd nōn aūt īstă vŏlūntās

tūnc fŭĭt aūt nōn ēst ‖ nūnc ĕă fōrmă tĭbī.

Dā tămĕn āmplēxūs ōblītăquĕ gaūdĭă iūngĕ;

dā: frŭăr ētsī nōn ‖ quōd vŏlŏ, quōd vŏlŭī.

13

DE LEPORE CAPTO A CANE MARINO

Trīnăcrĭī quōndām cūrrēntem īn lītŏrĭs ōră

āntĕ cănēs lĕpŏrēm ‖ caērŭlĕūs răpŭīt.

Āt lĕpŭs: «Īn me ōmnīs tērraē pĕlăgīquĕ răpīna ēst,

fōrsĭtăn ēt caēlī, ‖ sī cănĭs āstră tĕnēt».

14.

‹DE PERGAMO SCRIPTORE FUGITIVO QUI CAPTUS FUERAT›

Tām sēgnīs scrīptōr quām lēntūs Pērgămĕ cūrsōr

fūgīsti ēt prīmō ‖ cāptŭs ĕs īn stădĭō

Ērgŏ nŏtās scrīptō tŏlĕrāstī Pērgămĕ vōltū

ēt quās nēglēxīt ‖ dēxtĕră frōns pătĭtūr.

15.

‹IN EUNDEM PERGAMUM›

Pērgămĕ nōn rēctē pūnītūs frōntĕ sŭbīstī

sūpplĭcĭūm, lēntaē ‖ quōd mĕrŭērĕ mănūs.

Āt tū, quī dŏmĭnūs, pēccāntĭă mēmbră cŏhērcē;

īniūstūm fālsōs ‖ ēxcrŭcĭrārĕ rĕōs.

Aūt īnscrībe īstām, quaē nōn vōlt scrībĕrĕ, dēxtrām,

aūt prŏfŭgōs fērrī ‖ pōndĕrĕ nēctĕ pĕdēs.

16.

‹DE MYRONE ET LAIDE›

Cānūs rŏgābāt Lāĭdīs nōctēm Mўrōn:

tŭlīt rĕpūlsām prōtĭnūs.

Caūsāmquĕ sēnsĭt ēt căpūt fŭlīgĭnĕ

fūcāvĭt ātrā cāndĭdūm;

ĭdēmquĕ vōltū, crīnĕ nōn ĭdēm Mўrōn

ōrābăt ōrātūm prĭūs.

Sĕd īllă fōrmām cūm căpīllō cōmpărāns

sĭmĭlēmquĕ, nōn īpsūm rătă,

fōrtāsse ĕt īpsūm, sēd vŏlēns lūdō frŭī,

sīc ēst ădōrtă cāllĭdūm:

«Ĭnēptĕ quīd mē quōd rĕcūsāvī rŏgās?

Pătrī nĕgāvī iām tŭō».

17.

DE OPINIONE QUAM DE ILLO HABEBAT EIUS UXOR

Lāĭdăs ēt Glўcĕrās, lāscīvaē nōmĭnă fāmaē,

cōniūnx īn nōstrō ‖ cārmĭnĕ cūm lĕgĕrēt,

lūdĕrĕ mē dīxīt fālsōque ĭn ămōrĕ iŏcārī.

Tānta īllī nōstra ēst ‖ dē prŏbĭtātĕ fĭdēs.

18.

AD UXOREM

Ūxōr vīvāmūs ūt vīxĭmŭs ēt tĕnĕāmūs

nōmĭnă, quaē prīmō ‖ sūmpsĭmŭs īn thălămō;

nēc fĕrăt ūllă dĭēs, ūt cōmmūtēmŭr ĭn aēvō,

quīn tĭbĭ sīm iŭvĕnīs ‖ tūquĕ pŭēllă mĭhĭ.

Nēstŏrĕ sīm quāmvīs prōvēctĭŏr aēmŭlăque ānnīs

vīncās Cūmānām ‖ tū quŏquĕ Dēĭphŏbēn,

nōs īgnōrēmūs quīd sīt mātūră sĕnēctūs.

Scīre aēvī mĕrĭtūm, ‖ nōn nŭmĕrārĕ dĕcēt.

19.

IN MEROEN ANUM EBRIOSAM

Quī prīmūs, Mĕrŏē, nōmēn tĭbĭ cōndĭdĭt, īllĕ

Thēsīdaē nōmēn ‖ cōndĭdĭt Hīppŏlĭtō

Nām dīvīnāre ēst nōmēn cōmpōnĕrĕ, quōd sīt

fōrtūnae ēt mōrūm ‖ vēl nĕcĭs īndĭcĭūm.

Prōtĕsĭlāĕ, tĭbī nōmēn sīc fātă dĕdērūnt,

vīctĭmă quōd Troīaē ‖ prīmă fŭtūrŭs ĕrās.

Īdmŏnă quōd vātēm, mĕdĭcūm quōd Iāpўgă dīcūnt.

Dīscēndās ārtēs ‖ nōmĭnă praēvĕnĭūnt.

Ēt tū sīc, Mĕrŏē, nōn quōd sīs ātră cŏlōrĕ,

ūt quaē Nīlĭăcā ‖ nāscĭtŭr īn Mĕrŏē,

īnfūsūm sēd quōd vīnūm nōn dīlŭĭs ūndīs,

pōtāre īmmīxtūm ‖ suētă mĕrūmquĕ mĕrūm.

20.

EX GRAECO TRADUCTUM DE STATUA NEMESIS

Mē lăpĭdēm quōndām Pērsae ādvēxērĕ, trŏpaēūm

ūt fĭĕrēm bēllō: ‖ nūnc ĕgŏ sūm Nĕmĕsīs.

Āc sīcūt Graēcīs vīctōrĭbŭs āstŏ trŏpaēūm,

pūnĭŏ sīc Pērsās ‖ vānĭlŏquōs Nĕmĕsīs.

21.

DE EO QUI THESAURUM REPPERIT CUM SE LAQUEO VELLET SUSPENDERE.

EX GRAECO

Quī lăquĕūm cōllō nēctēbāt, rēppĕrĭt aūrūm

thēsaūrīquĕ lŏcō ‖ dēpŏsŭīt lăquĕūm.

Āt quī cōndĭdĕrāt, pōstquām nōn rēppĕrĭt aūrūm,

āptāvīt cōllō ‖ quēm rĕpĕrīt lăquĕūm.

22.

DE THRASYBULO LACEDAEMONIO, QUI FORTISSIME DIMICANS OCCUBUIT

Ēxcĭpĭs ādvērsō quōd pēctŏrĕ vōlnĕră sēptēm,

ārmă sŭpēr vĕhĕrīs ‖ quōd, Thrăsўbūlĕ, tŭă,

nōn dŏlŏr hīc pātrīs, Pĭtănaē sēd glōrĭă māiōr:

rārūm tām pūlchrō ‖ fūnĕrĕ pōssĕ frŭī.

Quēm pōstquām maēstō sŏcĭī pŏsŭērĕ fĕrētrō,

tālĭă māgnănĭmūs ‖ ēdĭdĭt ōrsă pătēr:

«flēte ălĭōs, nātūs lăcrĭmīs nōn īndĭgĕt ūllīs;

ēt mĕŭs ēt tālīs ‖ ēt Lăcĕdaēmŏnĭūs».

23.

EX GRAECO TRADUCTUM DE MATRE MAGNANIMA

Mātēr Lăcaēnă clīpĕo ōbārmāns fĭliūm

«cum hōc», īnquĭt, «aūt īn hōc rĕdī».

24.

IN DEGENEREM, DIVITEM MOECHO GENITUM

Quīdām sŭpērbŭs ŏpĭbŭs ēt fāstū tŭmēns

tāntūmquĕ vērbīs nōbĭlīs

spērnīt vĭgēntīs clāră saēclī nōmĭnă,

āntīquă cāptāns stēmmătă,

Mārtēm Rĕmūmque ēt cōndĭtōrēm Rōmŭlūm

prīvōs părēntēs nūncŭpāns.

Hōs īllĕ Sērūm vēstĕ cōntēxī iŭbēt,

hōs caēlăt ārgēntō grăvī,

cērīs ĭnūrēns iānŭārūm līmĭnă

ĕt ātrĭōrūm pēgmătă;

crēdō quŏd īllī nēc pătēr cērtūs fŭīt

ēt mātĕr ēst vĕrē lŭpă.

25.

VERSUS IN VESTE CONTEXTI

Laūdĕt Ăchaēmĕnĭās ŏrĭēntīs glōrĭă tēlās,

mōlle aūrūm pāllīs, ‖ Graēcĭă, tēxĕ tŭīs,

nōn mĭnŭs Aūsŏnĭām cĕlĕbrēt dūm fāmă Săbīnām,

pārcēntēm māgnīs ‖ sūmptĭbŭs, ārtĕ părēm.

26.

ITEM

Sīvĕ prŏbās Tўrĭō tēxtām sūbtēmĭnĕ vēstēm,

seū plăcĕt īnscrīptī ‖ cōmmŏdĭtās tĭtŭlī,

īpsĭŭs hōc dŏmĭnaē cōncīnnăt ŭtrūmquĕ vĕnūstās:

hās gĕmĭnās ārtēs ‖ ūnă Săbīnă cŏlīt.

27.

ITEM

Līcĭă quī tēxūnt ēt cārmĭnă, cārmĭnă Mūsīs,

līcĭă cōntrĭbŭūnt, ‖ cāstă Mĭnērvă, tĭbĭ.

Āst ĕgŏ rēm sŏcĭām nōn dīssŏcĭābŏ Săbīnă,

vērsĭbŭs īnscrīpsī ‖ quaē mĕă tēxtă mĕīs.

28.

ANTISTHENIS CYNICI IMAGINI SUBDITI

Īnvēntōr prīmūs cўnĭcēs ĕgŏ. «Quaē rătĭo īstaēc?

Ālcīdēs mūltō ‖ dīcĭtŭr ēssĕ prĭōr».

Ālcīdā quōndām fŭĕrām dōctōrĕ sĕcūndūs:

nūnc ĕgŏ sūm cўnĭcēs ‖ prīmŭs ĕt īllĕ dĕūs.

29.

‹ITEM›

Dīscĭpŭlūs mĕlĭōr nūllī mĕlĭōrvĕ măgīstēr

εἰˉς ἀ˘ρε˘τὴˉν συ˘νέ˘βηˉ ‖ καὶˉ κυ˘νι˘κὴˉν σο˘φί˘ηˉν.

Dīcĕrĕ mē vērūm nōvīt quī nōvĭt ŭtrūmquĕ

καὶˉ θε˘˘ν Ἀˉλκείˉδηˉν ‖ καὶˉ κύ˘να˘ Διˉο˘γέ˘νηˉν.

30.

MIXOBARBARON LIBERI PATRIS SIGNO MARMOREO

IN VILLA NOSTRA OMNIUM DEORUM ARGUMENTA HABENTI

Ŏgўgīdaē mē Bācchūm vŏcānt,

Ŏsīrĭn Aēgŷptī pŭtānt,

Mŷsī Phănācēm nōmĭnānt,

Dĭŏnŷsŏn Īndi ēxīstĭmānt,

Rōmānă sācră Lībĕrūm,

Ărăbĭcă gēns Ădōnĕūm,

Lūcănĭăcūs Pānthĕūm.

31

LIBERO PATRI

Αἰˉγύˉπτουˉ μὲ˘ν Ὀ˘σῖˉρι˘ς ἐ˘γὼˉ, Μουˉσῶˉν δὲ˘ Φα˘νάˉκηˉς

Βάˉκχο˘ς ἐ˘νὶˉ Ζωˉοῖˉσι˘ν, ἐ˘νὶˉ φθι˘μέ˘νοιˉσι˘ν Ἀ˘δωˉνεῦˉς,

πυˉρο˘γέ˘νηˉς δί˘κε˘ρωˉς, Τιˉταˉνο˘λέ˘τηˉς, Δι˘˘νυˉσοˉς.

32.

IN CORYDONEM MARMOREUM

Αἴˉξ χί˘μα˘ροˉς πήˉρηˉ ποιˉμὴˉν ῥαˉβδοῦˉχο˘ς ἐ˘λαίˉηˉ

εἷˉς λί˘θο˘ς ἐˉκ πάˉντωˉν ‖ λιˉτὸ˘ς ἐ˘γὼˉ Κο˘ρύ˘δωˉν.

33

IN SIMULACRUM SAPPHONIS

Lēsbĭă Pīĕrĭīs Sāpphō sŏrŏr āddĭtă Mūsīs,

εἰˉμ' ἐ˘νά˘τηˉ λυ˘ρι˘κῶˉν, ‖ Ἀˉο˘νί˘δωˉν δε˘κά˘τηˉ.

34

DEAE VENERI

Ōrtă sălō, sūscēptă sŏlō, pātre ēdĭtă Caēlō,

Aēnĕădūm gĕnĕtrīx, ‖ hīc hăbĭto ālmă Vĕnūs.

35

AD LIBELLUM SUUM

Sī tĭnĕās cărĭēmquĕ pătī tē, chārtă, nĕcēsse ēst,

īncĭpĕ vērsĭcŭlīs ‖ āntĕ pĕrīrĕ mĕīs.

«Mālo», īnquīs, «tĭnĕīs». Săpĭs, aērūmnōsĕ lĭbēllĕ,

pērfūngī māvīs ‖ quōd lĕvĭōrĕ mălō.

Āst ĕgŏ dāmnōsaē nōlo ōtĭă pērdĕrĕ Mūsaē,

iāctūrām sōmnī ‖ quaē părĭt ātque ŏlĕī.

«Ūtĭlĭūs dōrmīrĕ fŭīt quām pērdĕrĕ sōmnūm

ātque ŏlĕūm». Bĕne ăīs, ‖ caūsă sĕd īstă mĭhi ēst.

Īrāscōr Prŏcŭlō, cūiūs fācūndĭă tānta ēst,

quāntŭs hŏnōs. Scrīpsīt ‖ plūrĭmă, quaē cŏhĭbēt.

Hūnc stŭdĕo ūlcīscī; | ēt prōmpta ēst ūltĭŏ vātī.

Quī sŭă nōn ēdīt ‖ cārmĭnă, nōstră lĕgāt.

Hūiŭs ĭn ārbĭtrĭo ēst, seū tē iŭvĕnēscĕrĕ cēdrō

seū iŭbĕāt dūrīs ‖ vērmĭbŭs ēssĕ cĭbūm.

Huīc ĕgŏ, quōd nōbīs sŭpĕrēst īgnōbĭlĭs ōtī,

dēpŭtŏ, sīvĕ lĕgāt, ‖ quaē dăbŏ, sīvĕ tĕgāt.

36.

DE PUELLA QUAM AMABAT

Hānc vŏlŏ quaē nōn vōlt; īllām quaē vōlt ĕgŏ nōlō:

vīncĕrĕ vōlt ănĭmōs, ‖ nōn sătĭārĕ Vĕnūs.

Ōblātās spērno īllĕcĕbrās, dētrēctŏ nĕgātās:

nēc sătĭāre ănĭmūm ‖ nēc crŭcĭārĕ vŏlō.

Nēc bīs cīnctă Dĭānă plăcēt nēc nūdă Cўthērē:

īllă vŏlūptātīs ‖ nīl hăbĕt, haēc nĭmĭūm.

Cāllĭdă sēd mĕdĭaē Vĕnĕrīs mĭhĭ vēndĭtĕt ārtēm

fēmĭnă, quaē iūngāt ‖ quōd vŏlŏ nōlŏ vŏcēt.

37

DE DUOBUS FRATRIBUS

Χρηˉστὸ˘ς Ἀ˘κίˉνδυ˘νο˘ς αὐˉτο˘α˘δέˉλφε˘οι˘, ἀˉγλα˘˘ τέˉκνα˘,

mōrĭbŭs āmbŏ mălīs ‖ nōmĭnă fālsă gĕrūnt:

οὔˉθ' οὗˉτοˉς χρηˉστόˉς γ' οὐˉθ' οὗˉτο˘ς ἀ˘κίˉνδυ˘νο˘ς ἐˉστιˉν.

Ūnă pŏtēst āmbōs ‖ līttĕră cōrrĭgĕrĕ.

Αἴˉ κˉεν Χρηˉστὸ˘ς ἔ˘χῃˉ πα˘ρ' ἀ˘δεˉλφοῦ˘˘κιˉνδύ˘νου˘ˉλφα˘,

κίˉνδυ˘νο˘ς hiˉc, fiˉetˉ, ‖ frātĕr ἄ˘χρηˉστο˘ς ĕrīt.

38.

DE CHRESTO ET ACINDYNO

QUIBUS FUERAT MALE NOMEN IMPOSITUM

Gērmānī frātrēs sūnt Chrēstŏs, Ăcīndўnŏs āltēr.

Fālsūm nōmĕn ŭtrīquĕ, sĕd ūt vērūm sĭt ŭtrīquĕ,

ālphă sŭūm Chrēstō dĕt Ăcīndўnŏs, īpsĕ sĭne ālphă

pērmănĕāt: vērūm ‖ nōmĕn ŭtērquĕ gĕrēt.

39

QUODDAM QUASI AENIGMA DE TRIBUS INCESTIS

«Trīs ūno īn lēctō: stūprūm dŭŏ pērpĕtĭūntūr

ēt dŭŏ cōmmīttūnt». ‖ «Quāttŭŏr ēssĕ rĕōr».

«Fāllĕrĭs: ēxtrēmīs dā sīngŭlă crīmĭna ĕt īllūm

bīs nŭmĕrā mĕdĭūm, ‖ quī făcĭt ēt pătĭtūr».

40.

DE PHILOMUSO GRAMMATICO

Ēmptīs quōd lībrīs tĭbĭ bŷblĭŏthēcă rĕfērta ēst,

dōctum ēt grāmmătĭcūm ‖ tē, Phĭlŏmūsĕ, pŭtās.

Hōc gĕnĕre ēt chōrdās ēt plēctra ēt bārbĭtă cōndĕ;

ōmnĭă mērcātūs ‖ crās cĭthăroēdŭs ĕrīs.

41.

IN STATUAM RUFI

Rhētŏrĭs haēc Rūfī stătŭa ēst; nīl vērĭŭs: īpsa ēst.

Īpsa ădĕō līnguām ‖ nōn hăbĕt ēt cĕrĕbrūm.

Ēt rĭgĕt ēt sūrda ēst ēt nōn vĭdĕt. Haēc sĭbĭ cōnstānt.

Ūnūm dīssĭmĭle ēst: ‖ mōllĭŏr īllĕ fŭīt.

42.

IN RUFI IMAGINEM

Ēlīnguēm quīs tē dīcēntĭs ĭmāgĭnĕ pīnxīt?

Dīc mĭhĭ, Rūfĕ. Tăcēs? ‖ Nīl tĭbĭ tām sĭmĭle ēst.

43

IDEM

Haēc Rūfī tăbŭla ēst: nīl vērĭŭs. Īpse ŭbĭ Rūfūs?

«Īn căthĕdrā». Quĭd ăgīt? ‖ «Hōc quŏd ĕt īn tăbŭlā».

44

DE RUFO RHETORE

Rĕmĭnīscŏ Rūfūs dīxĭt īn vērsū sŭō:

cōr ērgŏ vērsŭs, īmmŏ Rūfūs, nōn hăbēt.

45

‹ITEM›

Quī rĕmĭnīscŏ pŭtāt sē dīcĕrĕ pōssĕ Lătīnē,

hīc ŭbĭ cō scrīptum ēst, făcĕrēt cōr, sī cŏr hăbērēt.

46.

‹ITEM›

Rūfūs vŏcātūs rhētŏr ōlim ād nūptĭās.

Cĕlĕbri ūt fĭt īn cōnvīvĭō,

grāmmătĭcae ŭt ārtīs sē pĕrītum ōstēndĕrēt,

haēc vōtă dīxīt nūptĭīs:

«ēt māscŭlīni ēt fēmĭnīnī gīgnĭtĕ

gĕnĕrīsquĕ neūtrī fīlĭōs».

47

IN RUFI IMAGINEM

«Ōrĕ pūlchro ĕt ōrĕ mūtō scīrĕ vīs quaē sīm»? Vŏlō.

«Ĭmāgŏ Rūfī rhētŏrīs Pīctāvĭcī».

Dĭcĕrēt sĕt īpsĕ vēllēm rhēthŏr hōc mĭ. «Nōn pŏtēst».

Cūr? «Īpsĕ rhētŏr ēst ĭmāgo ĭmāgĭnīs».

48.

SUB RUFI STATUA

«Rhētŏrĭs haēc Rūfī stătŭa ēst?» Sī sāxĕă, Rūfī.

«Cūr ĭd ăīs?». Sēmpēr ‖ sāxĕŭs īpsĕ fŭīt.

49

DE DIOGENE

Pēră, pŏlēntă, trĭbōn, băcŭlūs, scўphŭs, ārtă sŭpēllēx

īstă fŭīt Cўnĭcī, ‖ sēt pŭtăt hānc nĭmĭām.

Nāmquĕ căvīs mănĭbūs cērnēns pōtārĕ bŭbūlcūm

«cūr, scўphĕ, tē», dīxīt, ‖ «gēstŏ sŭpērvăcŭūm?»

50.

ITEM

Ēffĭgĭēm, rēx Croēsĕ, tŭām, dītīssĭmĕ rēgūm,

vīdĭt ăpūt mānēs ‖ Dīŏgĕnēs cўnĭcūs.

«Nīl», īnquīt, «tĭbĭ, Croēsĕ, tŭūm: sŭpĕrānt mĭhĭ cūnctă.

Nūdŭs ĕrām: sīc sūm; ‖ nīl hăbŭi: hōc hăbĕō».

Rēx ăĭt: «haūd ĕgŭī, cūm tū, mēndīcĕ, cărēbās

ōmnĭbŭs; ēt cărĕō, ‖ sī mŏdŏ nōn ĕgĕō»?

51.

IN SIGNUM MARMOREUM NIOBES

Vīvēbām: sūm fāctă sĭlēx, quaē deīndĕ pŏlītă

Prāxĭtĕlī mănĭbūs ‖ vīvo ĭtĕrūm Nĭŏbē.

Rēddĭdĭt ārtĭfĭcīs mănŭs ōmnĭă, sēd sĭnĕ sēnsū:

hūnc ĕgŏ, cūm laēsī ‖ nūmĭnă, nōn hăbŭī.

52.

DE PALLADE VOLENTE CERTARE ARMIS CUM VENERE

Ārmātām vīdīt Vĕnĕrēm Lăcĕdaēmŏnĕ Pāllās:

«Nūnc cērtēmŭs», ăīt, ‖ «iūdĭcĕ vēl Părĭdĕ».

Cuī Vĕnŭs: «Ārmātām tū mē, tĕmĕrārĭă, tēmnīs,

quaē quō tē vīcī ‖ tēmpŏrĕ nūdă fŭī»?

53

DE LAIDE DICANTE VENERI SPECULUM SUUM

Lāĭs ănūs Vĕnĕrī spĕcŭlūm dĭcŏ: dīgnum hăbĕāt sē

aētērna aētērnūm ‖ fōrmă mĭnīstĕrĭūm.

Āt mĭhĭ nūllŭs ĭn hōc ūsūs, quĭă cērnĕrĕ tālēm

quālīs sūm nōlō, ‖ quālĭs ĕrām nĕquĕō.

54

‹DE CASTORE POLLUCE ET HELENA›

Īstōs, tērgĕmĭnō nāscī quōs cērnĭs ăb ōvō,

pātrĭbŭs āmbĭgŭīs ēt mātrĭbŭs ādsĕrĕ nātōs.

Hōs gĕnŭīt Nĕmĕsīs, sēd Lēdă pŭērpĕră fōvīt:

Tŷndāreūs pătĕr hīs ēt Iūppĭtĕr: hīc pŭtăt, hīc scīt.

55

DE IMAGINE VENERIS SCULPTA A PRAXITELE

Vēră Vĕnūs Gnĭdĭām cūm vīdīt Cŷprĭdă, dīxīt:

«Vīdīstī nūdām ‖ mē, pŭtŏ, Prāxĭtĕlē».

Nōn vīdī nēc fās, sēd fērro ŏpŭs ōmnĕ pŏlīmūs:

fērrūm Grādīvī ‖ Mārtĭs ĭn ārbĭtrĭō.

Quālem ĭgĭtūr dŏmĭnō scĭĕrānt plăcŭīssĕ Cўthērēn,

tālēm fēcērūnt ‖ fērrĕă caēlă dĕām».

56.

IN BUCULAM AEREAM MYRONIS

Būcŭlă sūm, caēlō gĕnĭtōrīs fāctă Mўrōnīs

aērĕă: nēc fāctām ‖ mē pŭtŏ, sēd gĕnĭtām.

Sīc mē taūrŭs ĭnīt, sīc prōxĭmă būcŭlă mūgīt,

sīc vĭtŭlūs sĭtĭēns ‖ ūbĕră nōstră pĕtīt.

Mīrārīs quōd fāllŏ grĕgēm? Grĕgĭs īpsĕ măgīstēr

īntēr pāscēntēs ‖ mē nŭmĕrārĕ sŏlēt.

57

IDEM

Ūbĕră quīd pūlsās frīgēntĭă mātrĭs ăēnaē,

ō vĭtŭle, ēt sūcūm ‖ lāctĭs ăb aērĕ pĕtīs?

Hūnc quŏquĕ praēstārēm, sī mē prō pārtĕ părāssēt

ēxtĕrĭōrĕ Mўrōn, ‖ īntĕrĭōrĕ dĕūs.

58.

IDEM

Daēdălĕ, cūr vānā cōnsūmĭs ĭn ārtĕ lăbōrēm?

Mē pŏtĭūs claūsā ‖ sūbĭcĕ Pāsĭphăaē.

Īllĕcĕbrās vēraē sī vīs dărĕ, Daēdălĕ, vāccaē,

vīvă tĭbī spĕcĭēs ‖ vāccă Mўrōnĭs ĕrīt.

59

IDEM

Aērĕă mūgītūm pŏtĕrāt dărĕ vāccă Mўrōnīs,

sēd tĭmĕt ārtĭfĭcīs ‖ dētĕrĕre īngĕnĭūm.

Fīngĕrĕ nām sĭmĭlēm vīvaē, quām vīvĕrĕ, plūs ēst;

nēc sūnt fāctă dĕī ‖ mīră, sĕd ārtĭfĭcīs.

60.

IDEM

Aērĕă bōs stĕtĕrām; māctāta ēst vāccă Mĭnērvaē,

sēd dĕă prōflātām ‖ trānstŭlĭt hūnc ănĭmām.

Ēt mŏdŏ sūm dūplēx, pārs aērĕă, pārs ănĭmātă.

Haēc mănŭs ārtĭfĭcīs ‖ dīcĭtŭr, īllă dĕaē.

61.

IDEM

Quīd mē, taūrĕ, părās spĕcĭē dēcēptŭs ĭnīrĕ?

Nōn sum ĕgŏ Mīnōaē ‖ māchĭnă Phāsĭpăaē.

62.

IDEM

Nēcdūm cădūcō sōlĕ, iām sūb vēspĕrĕ

ăgĕrēt iŭvēncās cūm dŏmūm pāstōr sŭās,

sŭām rĕlīnquēns mē mŏnēbăt ūt sŭām.

63.

IDEM

Ūnām iŭvēncām pāstŏr fōrte ămīsĕrāt

nŭmĕrūmquĕ iūssūs rēddĕrĕ

mē dēfŭīssĕ cōnquĕrēbātūr, sĕquī

quaē nōlŭīssēm cētĕrās.

64.

‹QUAE SEXUM MUTARINT›

Vāllĕbănaē (nŏvă rēs ēt vīx crēdēndă pŏētīs

sēd quaē dē vērā ‖ prōmĭtŭr hīstŏrĭā)

fēmĭnĕam īn spĕcĭēm cōnvērtīt māscŭlŭs ālēs

pāvăquĕ dē pāvō ‖ cōnstĭtĭt ānte ŏcŭlōs.

Cūncti ādmīrāntūr mōnstrūm, sēd mōllĭŏr āgnă

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Quīd stŏlĭdi ād spĕcĭēm nōtaē nŏvĭtātĭs hĕbētīs?

Ān vōs Nāsōnīs ‖ cārmĭnă nōn lĕgĭtīs?

Caēnĭdă cōnvērtīt prōlēs Sātūrnĭă Cōnsūs

āmbĭgŭōquĕ fŭīt ‖ cōrpŏrĕ Tīrĕsĭās.

Vīdīt sēmĭvĭrūm fōns Sālmăcĭs Hērmăphrŏdītūm,

vīdīt nūbēntēm ‖ Plīnĭŭs āndrŏgўnūm.

Nēc sătĭs āntīquūm, quōd Cāmpāna īn Bĕnĕvēntō

ūnŭs ĕphēbōrūm ‖ vīrgŏ rĕpēntĕ fŭīt.

Nōlŏ tămēn vĕtĕrīs dŏcŭmēnta ārcēssĕrĕ fāmaē:

ēcce ĕgŏ sūm fāctūs ‖ fēmĭnă dē pŭĕrō.

65.

IN MARCUM

«Pŷthăgŏra Eūphōrbī, rĕpărās quī sēmĭnă rērūm

cōrpŏrĭbūsquĕ nŏvīs ‖ dās rĕdŭcēs ănĭmās,

dīc quĭd ĕrīt Mārcūs iām fātă nŏvīssĭmă fūnctūs,

sī rĕdĕāt vītām ‖ rūrsŭs ĭn āĕrĭām?

«Quī Mārcūs?» «Fēlēs nūpēr pūllārĭă dīctūs

cōrrūpīt tōtūm ‖ quī pŭĕrīlĕ sĕcūs,

perversae veneris postico volnere fossor,

Lūcīlī vātīs ‖ †sūbpĭlŏ pūllŏprĕmūs».

«Nōn taūrūs, nōn mūlŭs ĕrīt, nōn hīppŏcămēlūs,

nōn căpĕr aūt ărĭēs, ‖ sēd scărăbaēŭs ĕrīt».

66.

‹IN CASTOREM›

Lāmbĕrĕ cūm vēllēt mĕdĭōrūm mēmbră vĭrōrūm

Cāstōr nēc pōssēt ‖ vūlgŭs hăbērĕ dŏmī,

rēppĕrĭt ūt nūllūm fēllātōr pērdĕrĕt īnguēn:

ūxōrīs coēpīt ‖ līngĕrĕ mēmbră sŭaē.

67.

SUBSCRIPTA PICTURAE MULIERIS IMPUDICAE

Praētēr lēgĭtĭmī gĕnĭālĭă foēdĕră coētūs

rēppĕrĭt ōbscēnās vĕnĕrēs vĭtĭōsă lĭbīdŏ,

Hērcŭlĭs hērēdī quām Lēmnĭă suāsĭt ĕgēstās,

quām tŏgă fācūndī scaēnīs ăgĭtāvĭt Ăfrānī,

ēt quām Nōlānīs căpĭtālīs lūxŭs ĭnūssīt.

Crīspă tămēn cūnctās ēxērcēt cōrpŏre ĭn ūnō:

dēglūbīt, fēllāt, mŏlĭtūr pĕr ŭtrāmquĕ căvērnām,

nē quĭd ĭnēxpērtūm frūstrā mŏrĭtūră rĕlīnquāt.

68.

DE EO QUI TESTAM HOMINIS

IMMISERICORDITER DISSIPARE VOLUIT

Ābiēcta īn trĭvĭīs ĭnhŭmātī glābră iăcēbāt

tēsta hŏmĭnīs, nūdūm ‖ iām cŭtĕ cālvĭtĭūm.

Flēvērūnt ălĭī, flētū nōn mōtŭs Ăchīlās

īnsŭpĕr ēt sĭlĭcīs ‖ vērbĕrĕ dīssĭcŭīt.

Ēmĭnŭs ērgo īctō rĕdĭīt lăpĭs ūltŏr ăb ōssĕ

aūctōrīsquĕ sŭī ‖ frōntem ŏcŭlōsquĕ pĕtīt.

Sīc ŭtĭnām cērtōs mănŭs īmpĭă dīrĭgăt īctūs,

aūctōrem ūt fĕrĭānt ‖ tēlă rĕtōrtă sŭūm.

69.

DE ALCONE MEDICO

Lānguēntī Mārcō dīxīt Dĭŏdōrŭs hărūspēx

ād vītām nōn plūs ‖ sēx sŭpĕrēssĕ dĭēs.

Sēd mĕdĭcūs dīvīs fātīsquĕ pŏtēntĭŏr Ālcōn

fālsūm cōnvīcīt ‖ īlĭco hărūspĭcĭūm.

Trāctāvītquĕ mănūm vīctūrī, nī tĕtĭgīssēt;

īlĭcŏ nām Mārcō ‖ sēx pĕrĭērĕ dĭēs.

70.

DE SIGNO IOVIS TACTO AB ALCONE MEDICO

Ālcōn hēstērnō sīgnūm Iŏvĭs āttĭgĭt. Īllĕ

quāmvīs mārmŏrĕūs ‖ vīm pătĭtūr mĕdĭcī.

Ēcce hŏdĭē iūssūs trānsfērri ē sēdĕ vĕtūstā

ēffērtūr, quāmvīs ‖ sīt dĕŭs ātquĕ lăpīs.

71.

IN EUNOMUM MEDICUM

Lānguēntēm Gāiūm mŏrĭtūrūm dīxĕrăt ōlīm

Eūnŏmŭs: ēvāsīt ‖ fāti ŏpĕ, nōn mĕdĭcī.

Paūlō pōst īpsūm vĭdĕt aūt vīdīssĕ pŭtāvīt

pāllēntem ēt mūltā ‖ mōrtĭs ĭn ēffĭgĭĕ.

«Quīs tū?» «Gāiŭs», ăīt. «Vīvīsne?» Hīc ābnŭĭt. «Ēt quīd

nūnc ăgĭs hīc»? «Mīssū ‖ Dītĭs», ăīt, «vĕnĭō,

ūt, quī nōtĭtĭām rērūmque hŏmĭnūmquĕ tĕnērēm,

āccīrēm mĕdĭcōs». ‖ Eūnŏmŭs ōbrĭgŭīt.

Tūm Gāiūs: «Mĕtŭās nĭhĭl, Eūnŏmĕ: dīxi ĕgo ĕt ōmnēs

nūllūm quī săpĕrēt ‖ dīcĕrĕ tē mĕdĭcūm».

72.

IN HOMINEM VOCIS ABSONAE

Lātrātūs cătŭlōrum, hīnnītūs fīngĭs ĕquōrūm,

cāprĭgĕnūmquĕ pĕcūs ‖ lānĭgĕrōsquĕ grĕgēs

bālātu ādsĭmŭlās. Ăsĭnōs quŏquĕ rūdĕrĕ dīcās,

cūm vīs Ārcădĭcūm ‖ fīngĕrĕ, Mārcĕ, pĕcūs.

Gāllōrūm cāntūs ĕt ŏvāntēs gūttŭrĕ cōrvōs

ēt quīdquīd vōcūm ‖ bēlŭa ĕt ālĕs hăbēt,

ōmnĭă cūm sĭmŭlēs ĭtă vēre, ūt fīctă nĕgēntūr,

nōn pŏtĕs hūmānaē ‖ vōcĭs hăbērĕ sŏnūm.

73

DE AUXILIO GRAMMATICO

Ēmēndātă pŏtēst quaēnām vōx ēssĕ măgīstrī,

nōmēn quī prŏprĭūm ‖ cūm vĭtĭō lŏquĭtūr?

Aūxĭlĭūm tē nēmpĕ vŏcās, īnscītĕ măgīstēr.

Dā rēctūm cāsūm: ‖ iām sŏlĭcīsmŭs ĕrīs.

74

IN EUNUM LIGURRITOREM

Eūnĕ quĭd āffēctās vēndēntēm Phŷllĭda ŏdōrēs?

Dīcĕrĭs hānc mĕdĭām ‖ lāmbĕrĕ, nōn mŏlĕrĕ.

Pērspīcē, nē mērcīs fāllānt tē nōmĭnă, vēl nē

āĕrĕ Sēplăsĭaē ‖ dēcĭpĭārĕ, căvē,

dūm kŷsthōn kōstōnquĕ pŭtās cōmmūnĭs ŏdōrīs

ēt nārdum āc sārdās ‖ ēssĕ săpōrĕ părī.

75

‹ITEM›

Dīvērsa īnfēlīx ēt lāmbĭt ĕt ōlfăcĭt Eūnūs.

Dīssĭmĭlem ōlfāctūm ‖ nārĭs ĕt ōrĭs hăbēt.

76.

AD EUNDEM EUNUM QUOD NON VELIT BENE NEC MALE OLERE

Sālgămă nōn hōc sūnt, quōd bālsămă: cēdĭte ŏdōrēs.

Nēc măle ŏlērĕ mĭhī ‖ nēc bĕne ŏlērĕ plăcēt.

77

‹ITEM›

Λαˉ˘ς Ἔ˘ρωˉς ĕt Ἴ˘τυˉς, Χείˉρωˉν ĕt Ἔ˘ρωˉς, Ἴ˘τυ˘ς āltēr

nōmĭnă sī scrībās, ‖ prīma ĕlĕmēnta ădĭmĕ,

ūt făcĭās vērbūm, quōd tū făcĭs, Eūnĕ măgīstēr.

Dīcĕrĕ mē Lătĭūm ‖ nōn dĕcĕt ōbprŏbrĭūm.

78.

‹IN EUNDEM›

Eūnĕ, quŏd ūxōrīs grăvĭdaē pŭtrĭa īnguĭnă lāmbīs,

fēstīnās glōssās nōn nātīs trādĕrĕ nātīs.

79

AD EUNUM LIGURRITOREM PAEDAGOGUM

Eūnūs Sўrīscŭs, īnguĭnūm lĭgūrrītōr,

ŏpĭcūs măgīstēr (sīc ĕūm dŏcēt Phŷllīs),

mŭlĭēbrĕ mēmbrūm quādrĭāngŭlūm cērnīt.

Trĭquĕtrō cŏāctū dēltă līttĕrām dūcīt.

Dĕ vāllĕ fĕmŏrum āltrīnsĕcūs părēs rūgās

mĕdĭūmquĕ, fīssī rīmă quā pătēt, cāllēm

psī dīcĭt ēssĕ: nām trĭfīssĭlīs fōrma ēst.

Cuī īpsĕ līnguām cūm dĕdīt sŭăm, lămbda ēst:

vērāmque ĭn īllīs ēssĕ phī nŏtām sēntīt.

Quĭd, īmpĕrītē, rhō pŭtās ĭbī scrīptūm,

ŭbī lŏcārī iōtă cōnvĕnīt lōngūm?

Mĭsēllĕ dōctŏr, Ū tĭbī sĭt ōbscēnō

tŭūmquĕ nōmēn thētă sēctĭlīs sīgnēt.

80.

AD CRISPAM

Dēfōrmēm quīdām tē dīcūnt, Crīspă: | ĕgo īstūd

nēscĭŏ. Mī pūlchra ēs, ‖ iūdĭcĕ mē, sătĭs ēst.

Quīn ĕtĭām cŭpĭō, iūnctūs quĭă zēlŭs ămōri ēst,

ūt vĭdĕāre ălĭīs ‖ foēdă, dĕcōră mĭhī.

81.

QUALEM VELIT HABERE AMICAM

Sīt mĭhĭ tālĭs ămīcă vĕlīm,

iūrgĭă quaē tĕmĕre īncĭpĭāt

nēc stŭdĕāt quăsĭ cāstă lŏquī,

pūlchră prŏcāx, pĕtŭlāntĕ mănū,

vērbĕră quaē fĕrăt ēt rĕgĕrāt

caēsăque ăd ōscŭlă cōnfŭgĭāt.

Nām nĭsĭ mōrĭbŭs hīs fŭĕrīt,

cāstă mŏdēstă pŭdēntĕr ăgēns,

dīcĕre ăbōmĭnŏr, ūxŏr ĕrīt.

82.

EX GRAECO TRADUCTUM AD CUPIDINEM

Hōc quŏd ămārĕ vŏcānt, sōlve aūt mīscētŏ Cŭpīdŏ:

aūt neūtrūm flāmmīs ‖ ūrĕ vĕl ūrĕ dŭōs.

83.

AD DIONEM DE AMORE SUO

Aūt rēstīngue īgnēm quō tōrrĕŏr, ālmă Dĭōnē,

aūt trānsīrĕ iŭbē ‖ vēl făc ŭtrīmquĕ părēm.

84.

EX GRAECO: ARCHE DE TOI HEMISY PANTON

Īncĭpĕ! Dīmĭdĭūm fācti ēst coēpīssĕ. Sŭpērfīt

dīmĭdĭūm: rūrsum hōc ‖ īncĭpe ĕt ēffĭcĭēs.

85.

EX GRAECO: A CHARIS A BRADYPOUS ACHARIS CHARIS

Grātĭă quaē tārda ēst, īngrāta ēst, grātĭă. Nāmquĕ

cūm fĭĕrī prŏpĕrāt, ‖ grātĭă grātă măgīs.

86.

EX EODEM

Sī bĕnĕ quīd făcĭās, făcĭās cĭtŏ. Nām cĭtŏ fāctūm

grātum ĕrĭt, īngrātūm ‖ grātĭă tārdă făcīt.

87.

DE EO QUI CAPANEUM SALTANS RUIT

Dēcēptaē fēlīx cāsūs sē mīscŭĭt ārtī:

hīstrĭŏ, sāltābāt ‖ quī Căpănēă, rŭīt.

88.

IN DODRALEM

Dōdra ēx dōdrānte ēst. Sīc cōllĭgĕ: iūs ăquă vīnūm

sāl, ŏlĕūm, pānīs, ‖ mēl, pĭpĕr, hērbă, nŏvēm.

89.

IDEM

Dōdră vŏcōr. «Quaē caūsă»? Nŏvēm spĕcĭēs gĕrŏ. «Quaē sūnt?»

Iūs, ăquă, mēl, vīnūm, pānīs, pĭpĕr, hērba, ŏlĕūm, sāl.

90

IDEM

Δόˉδρα˘, πο˘τὸˉν καὶ˘˘ριˉθμό˘ς, ἔ˘χωˉ μέ˘λι˘, οἶˉνο˘ν, ἔ˘λαιˉοˉν,

ˉρτο˘ν, ἅ˘λαˉς, βο˘τά˘νηˉν, ‖ ζωˉμὸ˘ν, ὕ˘δωˉρ, πέ˘πε˘ρι˘.

91.

DE IURIS CONSULTO QUI UXOREM HABEBAT ADULTERAM

Iūrīs cōnsūltō, cuī vīvĭt ădūltĕră cōniūnx,

Pāpĭă lēx plăcŭīt, ‖ Iūlĭă dīsplĭcŭīt.

Quaērĭtĭs, ūnde haēc sīt dīstāntĭă? Sēmĭvĭr īpsĕ

Scāntĭnĭām mĕtŭēns ‖ nōn mĕtŭīt Tĭtĭām.

92.

AD QUENDAM QUI LEVIA SIBI INGUINA FACIEBAT

Īnguĭnă quōd călĭdō lēvās tĭbĭ drōpăcĕ, caūsa ēst:

īrrītānt vōlsās ‖ lēvĭă mēmbră lŭpās.

Sēd quŏd ĕt ēlīxō plāntārĭă pōdĭcĕ vēllīs

ēt tĕrĭs īncūrvās ‖ pūmĭcĕ Clāzŏmĕnās,

caūsă lătēt, bĭmărēm nĭsĭ quōd pătĭēntĭă mōrbūm

āppĕtĭt ēt tērgō ‖ fēmĭnă, pūbĕ vĭr ēs.

93

IN ZOILUM

Sēmĭvĭr ūxōrēm dūxīstī, Zōĭlĕ, moēchām.

Ō quāntūs fīēt ‖ quaēstŭs ŭtrīmquĕ dŏmī,

cūm dăbĭt ūxōrī mŏlĭtōr tŭŭs ēt tĭbi ădūltēr,

quāntī dēprēnsī ‖ dāmnă pŭdōrĭs ĕmēnt.

Sēd mŏdŏ quaē vōbīs lūcrōsă lĭbīdŏ vĭdētūr,

iāctūrām sĕnĭō ‖ mōx sŭbĕūntĕ fĕrēt.

Īncĭpĭēnt ŏpĕrās cōndūctī vēndĕrĕ moēchī,

quōs mŏdŏ mūnĭfĭcōs ‖ lēnă iŭvēntă tĕnēt.

94

AD MARCUM AMICUM

DE DISCORDIA QUAM HABET CUM PUELLIS

«Hānc ămŏ quaē me ōdīt, cōntrā | hānc quaē me ămăt ōdī.

Cōmpōne īntēr nōs ‖ sī pŏtĕs ālmă Vĕnūs».

«Pērfăcĭle īd făcĭām: mōrēs mūtābo ĕt ămōrēs.

Ōdĕrĭt haēc, ămĕt haēc». ‖ «Rūrsŭs ĭdēm pătĭār».

«Vīs āmbās ŭt ămēs»? «Sī dīlĭgăt ūtrăquĕ, vēllēm».

«Hōc tĭbĭ tū praēstā, ‖ Mārce; ŭt ămērĭs, ămā».

95

DYSEROS

«Suāsīstī, Vĕnŭs, ēccĕ, dŭās dўsĕrōs ŭt ămārēm.

Ōdĭt ŭtrāque; ălĭūd ‖ dā mŏdŏ cōnsĭlĭūm».

«Vīncĕ dătīs āmbās». «Cŭpĭō, vērum ārtă dŏmī rēs».

«Pēllĭcĕ prōmīssīs». ‖ «Nūllă fĭdēs ĭnŏpī».

«Āntēstārĕ dĕōs». «Nōn fās mĭhĭ fāllĕrĕ dīvōs».

«Pērvĭgĭla āntĕ fŏrēs». ‖ «Nōctĕ căpī mĕtŭō».

«Scrībe ĕlĕgōs». «Nĕquĕō Mūsārum ĕt Ăpōllĭnĭs ēxpērs».

«Frāngĕ fŏrēs». «Poēnās ‖ iūdĭcĭī mĕtŭō».

«Stūlte, ăb ămōrĕ mŏrī pătĕrīs, nōn vīs ŏb ămōrēm?».

«Mālŏ mĭsēr dīcī ‖ quām mĭsĕr ātquĕ rĕūs».

«Suāsī quōd pŏtŭī: ‹tu› ălĭōs mŏdŏ cōnsŭlĕ». «Dīc quōs».

«Quōd sĭbĭ suāsērūnt ‖ Phaēdra ĕt Ĕlīssă dăbūnt,

quōd Cănăcē Phŷllīsque ēt fāstīdītă Phăōnī».

«Hōc dās cōnsĭlĭūm?» ‖ «Tālĕ dătūr mĭsĕrīs».

96.

PULCHRUM DEI RESPONSUM

Dōctŭs Hўlās caēstū, Phēgeūs cătŭs ārtĕ pălaēstraē,

clārŭs Ŏlŷmpĭăcīs ‖ ēt Lўcŭs īn stădĭīs,

ān pōssēnt ōmnēs vēntūrō vīncĕre ăgōnĕ,

Āmmōnēm Lĭbўaē ‖ cōnsŭlŭērĕ dĕūm.

Sēd dĕŭs, ūt săpĭēns, «dăbĭtūr vīctōrĭă vōbīs

īndŭbĭtāta ĕquĭdēm, ‖ sī căvĕātĭs», ăīt,

«nē quĭs Hўlām caēstū, nē quīs cērtāmĭnĕ lūctaē

Phēgĕă, nē cūrsū ‖ tē, Lўcĕ, praētĕrĕāt».

97

‹DE HERMIONES ZONA›

Pūnĭcă tūrgēntēs rĕdĭmībāt zōnă păpīllās

Hērmiōnēs: zōnaē ‖ tēxtum ĕlĕgēŏn ĕrāt:

«quī lĕgĭs hūnc tĭtŭlūm, Păphĭē tĭbĭ māndăt ămēs mē

ēxēmplōquĕ tŭō ‖ nēmĭnem ămārĕ vĕtēs».

98.

HYLAE

Āspĭcĕ quām blāndaē nĕcĭs āmbĭtĭōnĕ frŭātūr

lētĭfĕra ēxpĕrĭēns ‖ gaūdĭă, pūlchĕr Hўlās.

Ōscŭla ĕt īnfēstōs īntēr mŏrĭtūrŭs ămōrēs

āncĭpĭtēs pătĭtūr ‖ Nāĭdăs Eūmĕnĭdās.

99

NYMPHIS QUAE HYLAM MERSERUNT

Furitis procaces Naides

ămōrĕ saēvo ĕt īrrĭtō:

ĕphēbŭs īstĕ fōns ĕrīt.

100.

NARCISSO

Sī cŭpĕrēs ălĭūm, pōssēs, Nārcīssĕ, pŏtīrī.

Nūnc tĭbi ămōrĭs ădēst ‖ cōpĭă, frūctŭs ăbēst.

101.

IDEM

Quīd nōn ēx hūiūs fōrmā pătĕrētŭr ămātōr,

īpsĕ sŭām quī sīc ‖ dēpĕrĭt ēffĭgĭēm?

102.

DE ECHO DOLENTE PROPTER MORTEM NARCISSI

Cōnmŏrĭtūr, Nārcīssĕ, tĭbī rĕsŏnābĭlĭs Ēchō,

vōcĭs ăd ēxtrēmōs ‖ ēxănĭmātă mŏdōs:

ēt pĕrĕūntĭs ădhūc gĕmĭtūm rĕsĕcūtă quĕrēllīs

ūltĭmă nūnc ĕtĭām ‖ vērbă lŏquēntĭs ămāt.

103

DE HERMAPHRODITO

Mērcŭrĭō gĕnĭtōrĕ sătūs, gĕnĕtrīcĕ Cўthērē,

nōmĭnĭs ūt mīxtī, sīc cōrpŏrĭs Hērmăphrŏdītūs,

cōncrētūs sēxū, sēd nōn pērfēctŭs ŭtrōquĕ,

āmbĭgŭaē vĕnĕrīs, neūtrō pŏtĭēndŭs ămōrī.

104.

DE CONIUNCTIONE SALMACIS CUM HERMAPHRODITO

Sālmăcĭs ōptātō cōncrēta ēst nŷmphă mărītō.

Fēlīx vīrgŏ, sĭbī ‖ sī scĭt ĭnēssĕ vĭrūm.

Ēt tū fōrmōsaē, iŭvĕnīs, pērmīxtĕ pŭēllaē,

bīs fēlīx, ūnūm ‖ sī lĭcĕt ēssĕ dŭōs.

105.

AD APOLLINEM DE DAPHNE FUGIENTE

Pōne ārcūm, Paēān, cĕlĕrēsquĕ rĕcōndĕ săgīttās:

nōn tē vīrgŏ fŭgīt, ‖ sēd tŭă tēlă tĭmēt.

106.

DE DAPHNE TECTA CORTICE

Īnvĭdĕ, cūr prŏpĕrās, cōrtēx, ŏpĕrīrĕ pŭēllām?

Laūrĕă dēbētūr Phoēbō, sī vīrgŏ nĕgātūr.

107.

IN SCABIOSUM

Thērmārum īn sŏlĭō sī quīs Pŏlўgītŏnă vīdīt

ūlcĕră mēmbrōrūm scăbĭē pŭtrĕfāctă fŏvēntēm,

praēpŏsŭīt cūnctīs spēctācŭlă tālĭă lūdīs.

Prīncĭpĭō trĕmŭlīs gānnītĭbŭs aērā pūlsāt

vērbăquĕ lāscīvōs mĕrĕtrīcum ĭmĭtāntĭă coētūs

vībrăt ĕt ōbscēnaē nŭmĕrōs prūrīgĭnĭs īmplēt.

Brācchĭă deīndĕ rŏtāt vĕlŭt ēnthĕă daēmŏnĕ Maēnās

pēctūs, crūră, lătūs, vēntrēm, fĕmŏra, īnguĭnă, sūrās

tērgūm, cōlla, ŭmĕrōs, lŭtĕaē Sŷmplēgădĭs āntrūm,

tām dīvērsă lŏcīs văgă cārnĭfĭcīnă pĕrērrāt,

dōnēc mārcēntēm călĭdī fērvōrĕ lăvācrī

blāndūs lētālī sōlvāt dūlcēdĭnĕ mōrbūs.

Dēsēctōs sīc fāmă vĭrōs, ŭbĭ cāssă lĭbīdŏ

fēmĭnĕōs coētūs ēt nōn sŭă bēllă lăcēssīt,

īrrĭtă vēxātō cōnsūmĕrĕ gaūdĭă lēctō,

tītīllātă brĕvī cūm iām sūb fīnĕ vŏlūptās

fērvĕt ĕt īngēstō pĕrăgīt lūdībrĭă mōrsū.

Tōrpĭdă nōn ălĭtēr Pŏlўgītōn mēmbră rĕsōlvīt

ēt, quĭă dēbēntūr sūprēmă pĭācŭlă vītaē,

ād Phlĕgĕthōntēās sēsē iām praēpărăt ūndās.

108.

DE QUODAM SILVIO BONO QUI ERAT BRITO

Sīlvĭŭs īllĕ Bŏnūs, quī cārmĭnă nōstră lăcēssīt,

nōstră măgīs mĕrŭīt ‖ dīstĭchă, Brītŏ bŏnūs.

109.

‹IDESM›

Sīlvĭŭs hīc Bŏnŭs ēst. «Quī Sīlvĭŭs?», «Īstĕ Brĭtānnūs».

«Aūt Brīto hīc nōn ēst ‖ Sīlvĭŭs aūt mălŭs ēst».

110.

‹IDEM›

Sīlvĭŭs ēssĕ Bŏnūs fērtūr părĭtērquĕ Brĭtānnūs.

Quīs crēdāt cīvēm ‖ dēgĕnĕrāssĕ bŏnūm?

111.

‹IDEM›

Nēmŏ bŏnūs Brīto ēst. Sī sīmplēx Sīlvĭŭs ēssĕ

īncĭpĭāt, sīmplēx ‖ dēsĭnăt ēssĕ bŏnūs.

112.

‹IDEM›

Sīlvĭŭs hīc Bŏnŭs ēst, sēd Brīto ēst Sīlvĭŭs īdēm:

sīmplĭcĭōr rēs ēst, ‖ crēdĭtĕ: Brītŏ mălūs.

113.

‹IDEM›

Sīlvī, Brītŏ Bŏnūs, quāmvīs hŏmŏ nōn bŏnŭs ēssĕ

fērrīs nēc ‹sē quīt› ‖ iūngĕrĕ Brītŏ Bŏnō.

114.

IN NOTARIUM

Pŭēr, nŏtārūm praēpĕtūm

sōllērs mĭnīstĕr, ādvŏlā.

Bĭpătēns pŭgīllăr ēxpĕdī,

cuī mūltă fāndī cōpĭă

pūnctīs pĕrāctă sīngŭlīs

ŭt ūnă vōx ābsōlvĭtūr.

Ēvōlvŏ lībrōs ūbĕrēs

īnstārquĕ dēnsaē grāndĭnīs

tōrrēntĕ līnguā pērstrĕpō.

Tĭbī nĕc aūrēs āmbĭgūnt

nĕc ōccŭpātūr pāgĭnă

ēt mōtă pārcĕ dēxtĕră

vŏlāt pĕr aēquōr cērĕūm.

Cūm māxĭmē nūnc prōlŏquōr

cīrcūmlŏquēntĭs āmbĭtū,

tū sēnsă nōstrī pēctŏrīs

vīx dīctă iām cērīs tĕnēs.

Sēntīrĕ tām vēlōx mĭhĭ

vēllēm dĕdīssēt mēns mĕă,

quām praēpĕtīs dēxtraē fŭgă

tū mē lŏquēntēm praēvĕnīs.

Quīs, quaēsŏ, quīs mē prōdĭdīt?

Quĭs īstă iām dīxīt tĭbĭ,

quaē cōgĭtābām dīcĕrĕ?

Quaē fūrtă cōrde ĭn īntĭmō

ēxērcĕt ālēs dēxtĕră?

Quĭs ōrdŏ rērūm tām nŏvūs,

vĕnĭāt ĭn aūrēs ūt tŭās,

quōd līnguă nōndum ābsōlvĕrīt?

Dōctrīnă nōn hōc praēstĭtīt

nĕc ūllă tām vēlōx mănūs

cĕlĕrīpĕdīs cōmpēndĭī:

nātūră mānŭs hōc tĭbī

dĕūsquĕ dōnūm trādĭdīt,

quaē lŏquĕrĕr ūt scīrēs prĭūs

ĭdēmquĕ vēllēs quōd vŏlō.