I.
Vere rosa, autumno pomis, aestate frequentor
spicis: una mihi est horrida pestis hiemps;
nam frigus metuo et vereor ne ligneus ignem
hic deus ignavis praebeat agricolis.
II.
Ego haec, ego arte fabricata rustica,
ego arida, ‹o› viator, ecce populus
agellulum hunc, sinistra et ante quem vides
erique villulam hortulumque pauperis
tueor malaque furis arceo manu.
Mihi corolla picta vere ponitur,
mihi rubens arista sole fervido,
mihi virente dulcis uva pampino
mihique glauca duro oliva frigore.
Meis capella delicata pascuis
in urbem adulta lacte portat ubera
meisque pinguis agnus ex ovilibus
gravem domum remittit aere dexteram
teneraque matre mugiente vaccula
deum profundit ante templa sanguinem.
Proin, viator, hunc deum vereberis
manumque sursum habebis: hoc tibi expedit,
parata namque crux stat ecce mentula.
"Velim pol" inquis. At pol ecce vilicus
venit, valente cui revolsa bracchio
fit ista mentula apta clava dexterae.
III.
Hunc ego, ‹o› iuvenes, locum villulamque palustrem
tectam vimine iunceo caricisque maniplis
quercus arida rustica fomitata securi
nutrior: magis et magis fit beata quotannis.
Huius nam domini colunt me deumque salutant,
pauperis tuguri pater filiusque adulescens,
alter assidua colens diligentia, ut herbae
asper aut rubus a meo sint remota sacello,
alter parva manu ferens semper munera larga.
Florido mihi ponitur picta vere corolla,
primitus tenera virens spica mollis arista,
luteae violae mihi lacteumque papaver
pallentesque cucurbitae et suave olentia mala,
uva pampinea rubens educata sub umbra.
Sanguine haec etiam mihi (sed tacebitis) arma
barbatus linit hirculus cornipesque capella.
Pro quis omnia honoribus nunc necesse Priapo est
praestare et domini hortulum vineamque tueri.
Quare hinc, o pueri, malas abstinete rapinas:
vicinus prope dives est neglegensque Priapi,
inde sumite, semita haec deinde vos feret ipsa.
I.
Vērĕ rŏsa, aūtūmnō pōmīs, aēstātĕ frĕquēntōr
spīcīs: ūnă mĭhi ēst ‖ hōrrĭdă pēstĭs hĭēmps;
nām frīgūs mĕtŭo ēt vĕrĕōr nē līgnĕŭs īgnēm
hīc dĕŭs īgnāvīs ‖ praēbĕăt āgrĭcŏlīs.
II.
Ĕgo haēc, ĕgo ārtĕ fābrĭcātă rūstĭcā,
ĕgo ārĭda, ‹ō› vĭātŏr, ēccĕ pōpŭlūs
ăgēllŭlum hūnc, sĭnīstra ĕt āntĕ quēm vĭdēs
ĕrīquĕ vīllŭlam hōrtŭlūmquĕ paūpĕrīs
tŭeōr mălāquĕ fūrĭs ārcĕō mănū.
Mĭhī cŏrōllă pīctă vērĕ pōnĭtūr,
mĭhī rŭbēns ărīstă sōlĕ fērvĭdō,
mĭhī vĭrēntĕ dūlcĭs ūvă pāmpĭnō
mĭhīquĕ glaūcă dūro ŏlīvă frīgŏrĕ.
Mĕīs căpēllă dēlĭcātă pāscŭīs
ĭn ūrbem ădūltă lāctĕ pōrtăt ūbĕră
mĕīsquĕ pīnguĭs āgnŭs ēx ŏvīlĭbūs
grăvēm dŏmūm rĕmīttĭt aērĕ dēxtĕrām
tĕnerāquĕ mātrĕ mūgĭēntĕ vāccŭlā
dĕūm prŏfūndĭt āntĕ tēmplă sānguĭnēm.
Prŏīn, vĭātŏr, hūnc dĕūm vĕrēbĕrīs
mănūmquĕ sūrsum hăbēbĭs: hōc tĭbi ēxpĕdīt,
părātă nāmquĕ crūx stăt ēccĕ mēntŭlā.
"Vĕlīm pŏl" īnquĭs. Āt pŏl ēccĕ vīlĭcūs
vĕnīt, vălēntĕ cuī rĕvōlsă brācchĭō
fĭt īstă mēntŭla āptă clāvă dēxtĕraē.
III.
Hūnc ĕgo, ‹ō› iŭvĕnēs, lŏcūm vīllŭlāmquĕ pălūstrēm
tēctām vīmĭnĕ iūncĕō cārīcīsquĕ mănīplīs
quērcŭs ārĭdă rūstĭcā fōmĭtātă sĕcūrī
nūtrĭōr: măgĭs ēt măgīs fīt bĕātă quŏtānnīs.
Hūiūs nām dŏmĭnī cŏlūnt mē dĕūmquĕ sălūtānt,
paūpĕrīs tŭgŭrī pătēr fīlĭūsque ădŭlēscēns,
āltĕr āssĭdŭā cŏlēns dīlĭgēntĭa, ŭt hērbaē
āspĕr aūt rŭbŭs ā mĕō sīnt rēmōtă săcēllō,
āltēr pārvă mănū fĕrēns sēmpēr mūnĕră lārgā.
Flōrĭdō mĭhĭ pōnĭtūr pīctă vērĕ cŏrōllă,
prīmĭtūs tĕnĕrā vĭrēns spīcā mōllĭs ărīstă,
lūtĕaē vĭŏlaē mĭhī lāctĕūmquĕ păpāvēr
pāllēntēsquĕ cŭcūrbĭtae ēt suāve ŏlēntĭă mālă,
ūvă pāmpĭnĕā rŭbēns ēdŭcātă sŭb ūmbrā.
Sānguĭne haēc ĕtĭām mĭhī (sēd tăcēbĭtĭs) ārmă
bārbātūs lĭnĭt hīrcŭlūs cōrnĭpēsquĕ căpēllă.
Prō quīs ōmnĭa hŏnōrĭbūs nūnc nĕcēssĕ Prĭāpo ēst
praēstāre ēt dŏmĭni hōrtŭlūm vīnĕāmquĕ tŭērī.
Quāre hīnc, ō pŭĕrī, mălās ābstĭnētĕ răpīnās:
vīcīnūs prŏpĕ dīvĕs ēst nēglĕgēnsquĕ Prĭāpī,
īndĕ sūmĭtĕ, sēmĭta haēc deīndĕ vōs fĕrĕt īpsă.