APPENDIX VIRGILIANA - COPA

1

Copa Syrisca caput Graeca redimita mitella,

crispum sub crotalo docta movere latus,

ebria fumosa saltat lasciva taberna,

ad cubitum raucos excutiens calamos.

«Quid iuvat aestivo defessum pulvere abesse

quam potius bibulo decubuisse toro?

Sunt topia et calybae, cyathi rosa, tibia chordae

et trichila umbrosis frigida harundinibus.

En et, Maenalio quae garrit dulce sub antro,

rustica pastoris fistula in ore sonat.

Est et vappa, cado nuper defusa picato,

et strepitans rauco murmure rivus aquae,

sunt etiam croceo violae de flore corollae

sertaque purpurea lutea mixta rosa

et quae virgineo libata Achelois ab amne

lilia vimineis attulit in calathis.

Sunt et caseoli, quos iuncea fiscina siccat,

sunt autumnali cerea pruna die

castaneaeque nuces et suave rubentia mala,

est hic munda Ceres, est Amor, est Bromius;

sunt et mora cruenta et lentis uva racemis

et pendet iunco caeruleus cucumis.

Est tuguri custos, armatus falce saligna,

sed non et vasto est inguine terribilis.

Huc calybita veni. Lassus iam sudat asellus,

parce illi: Vestae delicium est asinus.

Nunc cantu crebro rumpunt arbusta cicadae,

nunc varia in gelida sede lacerta latet:

si sapis, aestivo recubans nunc prolue vitro,

seu vis cristalli ferre novos calices.

Hic age pampinea fessus requiesce sub umbra

et gravidum roseo necte caput strophio,

formosum tenerae decerpens ora puellae -

a pereat cui sunt prisca supercilia.

Quid cineri ingrato servas bene olentia serta?

Anne coronato vis lapide ista tegi?»

«Pone merum et talos. Pereat qui crastina curat.»

Mors aurem vellens «vivite», ait, «venio».

Cōpă Sўrīscă căpūt Graēcā rĕdĭmītă mĭtēllā,

crīspūm sūb crŏtălō ‖ dōctă mŏvērĕ lătūs,

ēbrĭă fūmōsā sāltāt lāscīvă tăbērnā,

ād cŭbĭtūm raūcōs ‖ ēxcŭtĭēns călămōs.

«Quīd iŭvăt aēstīvō dēfēssūm pūlvĕre ăbēssĕ

quām pŏtĭūs bĭbŭlō ‖ dēcŭbŭīssĕ tŏrō?

Sūnt tŏpĭa ēt călўbaē, cўăthī rŏsă, tībĭă chōrdaē

ēt trĭchĭla ūmbrōsīs ‖ frīgĭda hărūndĭnĭbūs.

Ēn ēt, Maēnălĭō quaē gārrīt dūlcĕ sŭb āntrō,

rūstĭcă pāstōrīs ‖ fīstŭla ĭn ōrĕ sŏnāt.

Ēst ēt vāppă, cădō nūpēr dēfūsă pĭcātō,

ēt strĕpĭtāns raūcō ‖ mūrmŭrĕ rīvŭs ăquaē,

sūnt ĕtĭām crŏcĕō vĭŏlaē dē flōrĕ cŏrōllaē

sērtăquĕ pūrpŭrĕā ‖ lūtĕă mīxtă rŏsā

ēt quaē vīrgĭnĕō lībāta Ăchĕlōĭs ăb āmnĕ

līlĭă vīmĭnĕīs ‖ āttŭlĭt īn călăthīs.

Sūnt ēt cāsĕŏlī, quōs iūncĕă fīscĭnă sīccāt,

sūnt aūtūmnālī ‖ cērĕă prūnă dĭē

cāstănĕaēquĕ nŭcēs ēt suāvĕ rŭbēntĭă mālă,

ēst hīc mūndă Cĕrēs, ‖ ēst Ămŏr, ēst Brŏmĭūs;

sūnt ēt mōră crŭēnta ēt lēntīs ūvă răcēmīs

ēt pēndēt iūncō ‖ caērŭlĕūs cŭcŭmīs.

Ēst tŭgŭrī cūstōs, ārmātūs fālcĕ sălīgnā,

sēd nōn ēt vāsto ēst ‖ īnguĭnĕ tērrĭbĭlīs.

Hūc călўbītă vĕnī. Lāssūs iām sūdăt ăsēllūs,

pārce īllī: Vēstaē ‖ dēlĭcĭum ēst ăsĭnūs.

Nūnc cāntū crēbrō rūmpūnt ārbūstă cĭcādaē,

nūnc vărĭa īn gĕlĭdā ‖ sēdĕ lăcērtă lătēt:

sī săpĭs, aēstīvō rĕcŭbāns nūnc prōlŭĕ vītrō,

seū vīs crīstāllī ‖ fērrĕ nŏvōs călĭcēs.

Hīc ăgĕ pāmpĭnĕā fēssūs rĕquĭēscĕ sŭb ūmbrā

ēt grăvĭdūm rŏsĕō ‖ nēctĕ căpūt strŏphĭō,

fōrmōsūm tĕnĕraē dēcērpēns ōră pŭēllaē -

ā pĕrĕāt cuī sūnt ‖ prīscă sŭpērcĭlĭă.

Quīd cĭnĕri īngrātō sērvās bĕne ŏlēntĭă sērtă?

Ānnĕ cŏrōnātō ‖ vīs lăpĭde īstă tĕgī?»

«Pōnĕ mĕrum ēt tālōs. Pĕrĕāt quī crāstĭnă cūrāt.»

Mōrs aūrēm vēllēns ‖ «vīvĭte», ăīt, «vĕnĭō».